Pro Regno

Posted in antinomianism, antinomianisme, dr. SP van der Walt, God se wet en die 'ander' wet, law and gospel, law and grace, morele wet, moses se wet, prof. SP van der Walt, Uncategorized, wet, wet en evangelie, wet van God

Posted by: proregno | October 18, 2021

HEF DIE GENADE DIE WET OP? ‘n Verklaring van ‘n paar belangrike tekste oor die verhouding ‘wet en evangelie’

HEF DIE GENADE DIE WET OP?

‘n Verklaring van ‘n paar belangrike tekste oor die verhouding ‘wet en evangelie’ deur prof. John Murray

Inleiding

In aansluiting by die vorige skrywe (Bavinck oor wet en evangelie), sien die volgende Skrifverklarings van prof John Murray, waar hy o.a. die volgende teksgedeeltes aanspreek wat baiemaal verkeerd verstaan, verdraai of misbruik word om te leer dat die gelowige nie meer gebonde is aan die sedewet van God as norm en standaard van ons lewens nie (beklemtonings en sub opskrifte bygevoeg):

“Want die sonde sal oor julle nie heers nie; want julle is nie onder die wet nie, maar onder die genade. Wat dan? Sal ons sonde doen, omdat ons nie onder die wet is nie maar onder die genade? Nee, stellig nie!” (Rom. 6:14–15)

“Vir die Jode het ek soos ’n Jood geword om die Jode te win; vir die wat onder die wet is, soos een wat onder die wet is, om die wat onder die wet is, te win. Vir die wat sonder die wet is, soos een sonder wet—al is ek nie sonder die wet van God nie, maar onder die wet van Christus—om die wat sonder die wet is, te win;” (1 Cor. 9:20–21)

“Maar voordat die geloof gekom het, is ons onder die wet in bewaring gehou, ingesluit met die oog op die geloof wat geopenbaar sou word.” (Gal. 3:23)

LAW AND GRACE ^[1]

deur prof. John Murray*

Introduction: the crucial importance of the subject

No subject is more intimately bound up with the nature of the gospel than that of law and grace. In the degree to which error is entertained at this point, in the same degree is our conception of the gospel perverted. An erroneous conception of the function of law can be of such a character that it completely vitiates our view of the gospel; and an erroneous conception of the antithesis between law and grace can be of such a character that it demolishes both the substructure and the superstructure of grace.

Nothing could advertise this more than the fact that two of the major Epistles of the New Testament, and the two most polemic, have this subject as their theme. Our attention is irresistibly drawn to the gravity of the issue with which the apostle is concerned in his Epistle to the Galatians when we read at the outset, “But even if we or an angel from heaven preach to you any gospel other than that which we have preached to you, let him be anathema. As we have said before, so now again I say, if anyone preach any gospel to you other than that which ye received, let him be anathema” (Galatians 1:8, 9).

And we are no less startled when we read in the same apostle’s Epistle to the Romans, “I say the truth in Christ, I lie not, my conscience bearing witness with me in the Holy Spirit, that I have great sorrow and unceasing pain in my heart. For I could wish that I myself were anathema from Christ on behalf of my brethren, my kinsmen according to the flesh” (Romans 9:1-3).

What was the question that aroused the apostle to such passionate zeal and holy indignation, indignation that has its kinship with the imprecatory utterances of the Old Testament? In a word it was the relation of law and gospel. “I do not make void the grace of God: for if righteousness is through the law, then Christ died in vain” (Galatians 2: 21). “For if a law had been given which could make alive, verily from the law righteousness would have been” (Galatians 3: 21). “By the works of the law shall no flesh be justified in his sight” (Romans 3: 20).

The right and wrong contrasts between law and gospel: rejecting both legalism and antinomianism

The simple truth is that if law is conceived of as contributing in the least degree towards our acceptance with God and our justification by him, then the gospel of grace is a nullity. And the issue is so sharply and incisively drawn that, if we rely in any respect upon compliance with law for our acceptance with God, then Christ will profit us nothing. “Ye have been discharged from Christ whosoever of you are justified by law; ye have fallen away from grace” (Galatians 5:4).

But lest we should think that the whole question of the relation of law and grace is thereby resolved, we must be reminded that Paul says also in this polemic, “Do we then make void the law through faith? God forbid, yea we establish the law” (Romans 3:31). We are compelled therefore to recognize that the subject of law and grace is not simply concerned with the antithesis that there is between law and grace, but also with law as that which makes grace necessary and with grace as establishing and confirming law. It is not only the doctrine of grace that must be jealously guarded against distortion by the works of law, but it is also the doctrine of law that must be preserved against the distortions of a spurious concept of grace. This is just saying that we are but echoing the total witness of the apostle of the Gentiles as the champion of the gospel of grace when we say that we must guard grace from the adulteration of legalism and we must guard law from the depredations of antinomianism.

In relation to the topic with which we are concerned now it is the latter that must claim our attention.

What is the place of law in the economy of grace?

It is symptomatic of a pattern of thought current in many evangelical circles that the idea of keeping the commandments of God is not consonant with the liberty and spontaneity of the Christian man, that keeping the law has its affinities with legalism and with the principle of works rather than with the principle of grace. It is strange indeed that this kind of antipathy to the notion of keeping commandments should be entertained by any believer who is a serious student of the New Testament.

Jesus and John about the law and love

Did not our Lord say, “If ye love me, ye will keep my commandments” (John 14:15)? And did he not say, “If ye keep my commandments, ye shall abide in my love, even as I have kept my Father’s commandments and abide in his love” (John 15:10)? It was John who recorded these sayings of our Lord and it was he, of all the disciples, who was mindful of the Lord’s teaching and example regarding love, and reproduces that teaching so conspicuously in his first Epistle. We catch something of the tenderness of his entreaty when he writes, “Little children, let us not love in word, neither in tongue, but indeed and truth” (I John 3:18), “Beloved, let us love one another, for love is of God”, (I John 4:7). But the message of John has escaped us if we have failed to note John’s emphasis upon the keeping of the commandments of God. “And by this we know that we know him, if we keep his commandments. He that says, I know him, and does not keep his commandments, is a liar, and the truth is not in him. But whoso keeps his word, in him verily the love of God is made perfect” (I John 2:3-5). “Beloved, if our heart does not condemn, we have confidence toward God, and whatsoever we ask we receive from him, because we keep his commandments and do those things that are well-pleasing in his sight . . . And he who keeps his commandments abides in him and he in him” (I John 3:21, 22, 24). “For this is the love of God, that we keep his commandments” (I John 5:3).

If we are surprised to find this virtual identification of love to God and the keeping of his commandments, it is because we have overlooked the words of our Lord himself which John had remembered and learned well: “If ye keep my commandments, ye shall abide in my love” (John 15:10) and “He that hath my commandments and keepeth them, he it is that loveth me” (John 14:21). To say the very least, the witness of our Lord and the testimony of John are to the effect that there is indispensable complementation; love will be operative in the keeping of God’s commandments. It is only myopia that prevents us from seeing this, and when there is a persistent animosity to the notion of keeping commandments the only conclusion is that there is either gross ignorance or malignant opposition to the testimony of Jesus.

How should Romans 6:14 be understood?

A great deal of the antipathy to the idea of obligation to keep the commandments of God has arisen from misconception regarding the word of the apostle Paul, “Ye are not under law but under grace” (Romans 6:14). And much apparent support may be derived from this text to justify and reinforce this antipathy. It is easy to see how an insistence that believers are under obligation to keep the law of God would seem to contradict the express statement of the apostle that believers are not under law. In like manner, when Paul says that “before faith came we were kept in ward under law, shut up to the faith about to be revealed” (Galatians 3:23), it is obvious that the bondage implied in being kept in ward under law is terminated with the revelation of faith. Hence to speak of the believer as bound to the obedience of God’s law is to bring the believer again into that bondage which it is the great burden of Paul in both Romans and Galatians to resist and controvert! “For freedom has Christ made us free: let us stand fast therefore and not be entangled again in the yoke of bondage” (Galatians 5:1).

It must be appreciated that when Paul says in Romans 6:14, “Ye are not under law but under grace“, there is the sharpest possible antithesis between “under law” and “under grace”, and that in terms of Paul’s intent in this passage these are mutually exclusive. To be “under law” is to be under the dominion of sin; to be “under grace” is to be liberated from that dominion. What then is the antithesis and how does it bear upon our question? To answer this question it is necessary to establish what law as law can do and what law as law cannot do.

What the law do and not do

What law can do is in some respects quite obvious, in other respects frequently overlooked:

(1) Law commands and demands; it propounds what the will of God is. The law of God is the holiness of God coming to expression for the regulation of thought and conduct consonant with his holiness. We must be perfect as God is perfect; the law is that which the perfection of God dictates in order to bring about conformity with his perfection.

(2) Law pronounces approval and blessing upon conformity to its demands. The commandment was ordained to life (Romans 7:10), and the man that does the things of the law will live in them (Galatians 3:12). Law not only enunciates justice; it guards justice. It ensures that where there is righteousness to the full extent of its demand there will be the corresponding justification and life. Only when there is deviation from its demands does any adverse judgment proceed from the law.

(3) Law pronounces the judgment of condemnation upon every infraction of its precept. The law has naught but curse for any person who has once broken its sanctity; he who is guilty at one point is guilty of all. “Cursed is every one that continueth not in all things written in the book of the law to do them” (Galatians 3:10).

(4) Law exposes and convicts of sin. It exposes the sin that may lie hid in the deepest recesses of the heart. The law is Spiritual and as the word of God it is living and powerful, searching the thoughts and intents of the heart (cf. Romans 7:14; Hebrews 4:12). It is this discriminating and searching function of the law that Paul describes when he says. “I had not known lust except the law had said Thou shalt not covet” (Romans 7:7); the law lays bare the self-complacency that blinds us to the depravity of our hearts. Law excites and incites sin to more virulent and violent transgression. Law, of itself so far from renewing and reforming the depraved heart, only occasions more intensified and confirmed expression of its depravity. “But sin taking occasion through the commandment wrought in me all manner of lust” (Romans 7:8; cf. verses 9, 11, 13).

The law, therefore, instead of relieving or relaxing our bondage to sin, intensifies and confirms that bondage. The more the light of the law shines upon and in our depraved hearts, the more the enmity of our minds is roused to opposition, and the more it is made manifest that the mind of the flesh is not subject to the law of God, neither can be.

What law as law cannot do is implicit in what we have found to be the utmost of its potency:

(1) Law can do nothing to justify the person who in any particular has violated its sanctity and come under its curse. Law, as law, has no expiatory provision; it exercises no forgiving grace; and it has no power of enablement to the fulfilment of its own demand. It knows no clemency for the remission of guilt; it provides no righteousness to meet our iniquity; it exerts no constraining power to reclaim our waywardness; it knows no mercy to melt our hearts in penitence and new obedience.

(a) It can do nothing to relieve the bondage of sin; it accentuates and confirms that bondage. It is this impossibility to alleviate the bondage of sin that is particularly in view in Romans 6:14. The person, who is “under law”, the person upon whom only law has been brought to bear, the person whose life has been determined exclusively by the resources and potencies of law, is the bondservant of sin. And the more intelligently and resolutely a person commits himself to law the more abandoned becomes his slavery to sin. Hence deliverance from the bondage of sin must come from an entirely different source.

It is in this light that the apostle’s antithetical expression “under grace” becomes significant.

The word “grace” sums up everything that by way of contrast with law is embraced in the provisions of redemption.

In terms of Paul’s teaching in this context the redemptive provision consists in our having become dead to the law by the body of Christ (Romans 7:4). Believers died with Christ and they lived again with him in his resurrection (cf Romans 6:8). They have, therefore, come under all the resources of redeeming and renewing grace which find their epitome in the death and resurrection of Christ and find their permanent embodiment in him who was dead and is alive again. The virtue which ever continues to emanate from the death and resurrection of Christ is operative in them through union with Christ in the efficacy of his death and the power of his resurrection life. All of this Paul’s brief expression “under grace” implies.

And in respect of the subject with which Paul is dealing there is an absolute antithesis between the potency of law and the potency of grace, between the provisions of law and the provisions of grace. Grace is the sovereign will and power of God coming to expression, not for the regulation of thought and conduct consonant with God’s holiness, but for the deliverance of men from thought and conduct that bind them to the servitude of unholiness. Grace is deliverance from the dominion of sin and therefore deliverance from that which consists in transgression of the law.

The purity and integrity of the gospel stand or fall with the absoluteness of the antithesis between the function and potency of law, on the one hand, and the function and potency of grace, on the other. But while all this is true it does not by any means follow that the antithesis eliminates all relevance of the law to the believer as a believer.

**The believer is always under the law of God and Christ rightly understood**

The facile slogan of many a professed evangelical, when confronted with the claims of the law of God, to the effect that he is not under law but under grace, should at least be somewhat disturbed when it is remembered that the same apostle upon whose formula he relies said also that he was not without law to God but under law to Christ (I Corinthians 9:21). This statement of the apostle demands careful examination because it bears the implication that Paul was under law to God and he expressly states that he was under law to Christ. It would seem as if he said the opposite of what he says in Romans 6:14. But in any case what Paul says to the Corinthians prohibits us from taking the formula “not under law” as the complete account of the relation of the believer to the law of God.

How should 1 Cor. 9:20,21 be understood?

Paul is affirming that he was all things to all men to Jews as a Jew, to those under law as under law, to those without law as without law. There is an anomalous contrast here; his conduct at one time would seem to be the moral opposite of what it was at another time. In relation to some he was “as under law”, in relation to others he was “as without law”. And it is not only the apparent contradictoriness of the modes of conduct that strikes us as strange; the expressions in themselves are anomalous. How can Paul speak of himself as acting at any time as one “under law”? And how can he speak of himself as acting “without law”? It is not only we, his readers, who sense the anomaly; Paul himself anticipates the question and the implicit objection. Hence he is well aware of the necessity of guarding both expressions from misunderstanding. He adds in reference to the first, “not being myself under law”, and in reference to the second, “not being without law to God but under law to Christ”.

Examination of this passage will disclose something very important respecting Paul’s use of the expression “under law”. When he says that for those under law he behaved as one “under law”, he cannot mean that he behaved as one “under law” in the sense in which he uses that expression in Romans 6:14. In that passage “under law” bears the sense, or at least the implication, of being in bondage to sin. But Paul in I Corinthians 9:20, 21 cannot in the least be suggesting that he behaved as one under bondage to sin. Such a thought is inconceivable and therefore completely removed from the universe of discourse.

So he must be using the expression “under law” in some sense other than that of Romans 6:14. And the precise meaning is not obscure. He means “under law” in the sense in which Jews who had not yet understood the significance of the death and resurrection of Christ for the discontinuance of the Mosaic rites and ceremonies considered themselves to be under law, and therefore obliged to keep the rites and customs of the Mosaic economy. When Paul characterizes the people in question as those under law, he is not reflecting upon their moral and spiritual state as one of bondage to sin.

All unbelievers are in that category of being in bondage to sin and therefore “under law” in the sense of Romans 6:14 consequently the characterization, “under law” of Romans 6:14 would not differentiate between the diverse sorts of people whom Paul has in view in I Corinthians 9. It must be therefore that “under law” in this latter instance carries the import of being under the rites and ceremonies of the Mosaic economy.

We are not to suppose that Paul is admitting that any at that stage of redemptive revelation were in reality bound to the observance of the Mosaic rites; he is reflecting simply upon what a certain group of people considered to be their obligation. And when he says that he was for such as one under law, he means that he accommodated himself to the customs and rites which these people observed and to which they considered themselves obligated.

How should Gal. 3:23 be understood?

This force of the expression “under law” throws a great deal of light upon the same expression in Galatians 3:23: “Before faith came we were kept in ward under law“. The context makes it abundantly clear that what Paul means by the law in this context is the Mosaic economy.

In the preceding verses he asks the question, “What then is the law?” and he answers, “It was added on account of the transgressions” (Galatians 3:19). He is thinking of that economy which was instituted four hundred and thirty years after the giving of the promise to Abraham (cf. verse 17), that economy which, he says, was “ordained through angels in the hand of a mediator” (verse 19). When, in verse 23, he says that “before faith came we were kept in ward under law” he is contrasting the pedagogical nonage and tutelage of the Mosaic economy with the mature sonship and liberty enjoyed by the New Testament believer. He is not here equating the “under law” of which he speaks with the same expression in Romans 6:14; he is not suggesting, far less is he intimating, that the people of Israel who were kept in ward “under law” were under the bondage of sin which is the obvious import of the “under law” of Romans 6:14.

In like manner when Paul says in I Corinthians 9:20 that he became to those under law as under law, he is referring to those who had not yet recognized the epochal change that had been signalized by the New Testament redemptive events, and to his own behavior in conforming by way of concession to the prejudices and customs of those who considered themselves bound by what were in reality only the temporary provisions of the older economy. And when he appends the qualifying clause, “not being myself under law”, he means that, though accommodating himself by way of expediency to these customs, he did not consider himself under any divine obligation to observe such rites and practices; he was not himself under that law.

Again we see how impossible it is to apply the same sense of “not under law” in Romans 6:14 to the “not under law” of I Corinthians 9:20. For if we were to do this then we should have to understand Paul as adjusting his behavior to the practices of those who were under the dominion of sin, an utterly impossible and unthinkable supposition.

The second qualification which Paul felt constrained to make in I Corinthians 9:20, 21 is the one that is more directly germane to our topic: “not being without law to God but under law to Christ“. He is guarding himself against the inference that, in becoming to those without law as without law, he recognized himself as free from obligation to the law of God and of Christ. What he means when he says that to those without law he became as without law is that, in his relations with such people, he did not conform to Mosaic customs and ordinances. “Without law” in this case is the contrary of “under law” in the same context. And since “under law” means conformity to Mosaic rites, “without law” means the opposite, namely, nonconformity with such rites. But lest this assertion of nonconformity should be misunderstood as implying release from all conformity to law he immediately adds that he is bound in and to the law of God and of Christ. Paul is not lawless in respect to God; he is law-bound in respect to Christ.

What does ‘under law of Christ’ mean?

The expression Paul uses, “under law to Christ”, is a particularly impressive one. It is as if he had said “inlawed to Christ”, “bound in law to Christ”, “under the obligation of the law of Christ”. The intent of Paul’s terms is not to contrast the law of God and the law of Christ, as if he had said, “not under law to God but rather under law to Christ”. The negative clause is not at all, “not under law to God”, but “not without law to God”. The implication is that he is under law to God and this “under law to God” finds its validation and explanation in his being under law to Christ. Paul asserts most unequivocally, therefore, that he is bound by the law of Christ and of God.

Conclusions

The conclusions to which we must come are as follows.

In one sense the believer is not under law. To be “under law” in this sense is correlative with the dominion and bondservice of sin. The believer has been discharged from the law (Romans 7:6), he has been put to death to the law through the body of Christ (Romans 7:4), and therefore he has died to the law (Romans 7:6). Having died to the law he died to sin (Romans 6:2), and sin will not have dominion over him (Romans 6:14).
In still another sense the believer is not under law; he is not under the ritual law of the Mosaic economy. This pedagogical tutelary bondage has been terminated by the epochal events of Calvary, the resurrection, and Pentecost. Christ redeemed them that were once under this law so that all without distinction may enjoy the mature and unrestrained privilege of sons. Freedom from the law in this specific sense is just as absolute as freedom from law in the preceding sense.
There is another sense in which the believer is “under law”; he is bound in law to God and to Christ. The law of God and of Christ binds him precisely because of his relation to Christ.

This third conclusion is not only derived from I Corinthians 9:21.

How should Romans 6 and 7 be understood?

There are several other considerations which demand the same conclusion. The fallacy of the interpretation that Paul conceives of the believer as in no sense under law and seeks to derive this from Romans 6:14; 7: 1-6 should have been corrected by a more careful study of the context in which these same passages occur.

Romans 6:14 cannot be dissociated from Romans 6:15: “What then? shall we sin, because we are not under law but under grace? God forbid.” The apostle repudiates in the most emphatic way any insinuation to the effect that grace gives license to sin or provides an inducement to sin. Grace intervenes and rules over us to deliver from the dominion of sin, and therefore establishes and promotes the opposite of sin, namely, righteousness. Deliverance from the dominion of sin does not leave the person in a vacuum or in a state of neutrality; it is deliverance to if it is deliverance from. And it is deliverance to holiness and righteousness. It is this thought that Paul develops in the succeeding verses. He speaks not only of deliverance from sin but of its positive counterpart. “Being then made free from sin ye were made bondservants to righteousness” (Romans 6:18; cf. verse 22).

The law is spiritual

Here he is saying not simply that believers became the servants of righteousness; he is saying that they were the subjects of the action of God’s grace so that they were bound over to righteousness. How can we understand righteousness as the positive opposite of sin unless we construe it as the opposite of what sin is? And if sin is the transgression of the law, righteousness must be conformity to the law. The law of God which Paul characterizes in this Epistle as Spiritual, that is to say, divine in its origin and nature, and holy and just and good after the pattern of him who is its author (Romans 7:12, 14), must be regarded as the criterion of righteousness no less than it is the criterion of sin.

The law is good and a delight for the true believer

2) If Paul thought of himself as released from obligation to the law of God, how could he ever have confessed as a believer, “I consent unto the law that it is good… I delight in the law of God after the inward man…. Consequently then I myself with the mind serve the law of God” (Romans 7:16, 22, 25)? It is fully admitted that the inner conflict and tension delineated in Romans 7:14-25 pose acute exegetical difficulties; but there is surely little room for question that when Paul describes his most characteristic self, the self that he most centrally and fundamentally is as one united to Christ in the virtue of his death and the power of his resurrection (cf. Romans 6:2-6), he describes himself as delighting in the law of God and serving that law with his mind.

This service is one of bondservice, of commanded commitment; and yet it is not the bondservice of enforced and unwilling servitude. It is service constrained by delight and consent in the deepest recesses of heart and mind and will. It is total commitment, but it is the commitment also of spontaneous delight. The restraint which Paul deplores in this context and which compels him to exclaim “O wretched man that I am” (Romans 7:24) is not the restraint which the law of God imposes, but the restraint arising from the lack of conformity to it, that he wills the good but does not carry it into effect. The burden he bemoans is not the law but that which is its contradiction, the other law in his members warring against the law of his mind (Romans 7:23).

It is eloquent of what Paul had in view in these protestations regarding his delight in, and service of, the law of God that in this same Epistle Paul furnishes us with concrete illustrations of the law to which he refers and of the ways in which conformity to the law is expressed. He does this in the more immediate context of Romans 6:14 when he says, “I had not known lust except the law had said, Thou shalt not covet” (Romans 7:7).

Romans 13:8-10 shows the law is still the standard of our conduct

But in that part of his Epistle which deals directly with the details of Christian conduct his reference to at least four of the commandments is even more illuminating. “Owe no man anything, but to love one another. For this, Thou shalt not commit adultery, Thou shalt not kill, Thou shalt not steal, Thou shalt not covet, and if there is any other commandment, it is summed up in this word, in this, Thou shalt love thy neighbor as thyself” (Romans 13:8, 9).

What is of particular interest to us at present is to note that Paul regards these precepts of the Decalogue, four of which he quotes, as relevant to the behavior which exemplifies the Christian vocation. The emphasis falls upon the fact that love fulfils them and that they are summed up, or summarized, in the word, “Thou shalt love thy neighbor as thyself“. But, if love fulfils them, we must still bear in mind that they are fulfilled; and if they are fulfilled they exist as precepts which call for fulfilment: and if they are summarized in one word, the summary does not obliterate or abrogate the expansion of which it is a summary.

It is futile to try to escape the underlying assumption of Paul’s thought, that the concrete precepts of the Decalogue have relevance to the believer as the criteria of that behavior which love dictates. And it is all the more significant that these criteria should have been enunciated by the apostle in a context where the accent falls upon love itself: “Owe no man anything, but to love one another” (verse 8).

The law in 1 Corinthians 6:9-11

Other passages in Paul’s Epistles yield the same lesson respecting his conception of the place of law in the realm of grace. The situation in the church at Corinth made it necessary for Paul in his first Epistle to devote a considerable part of it to questions which fall within the realm of ethics and in several particulars he was called upon to administer reproof and correction for the misconduct of believers. He takes the occasion to remind them that the unrighteous shall not inherit the kingdom of God. He lists for us a catalogue of sins, thereby illustrating the unrighteousness which excludes from the kingdom of God fornication, idolatry, adultery, effeminacy, sodomy, thievery, covetousness, drunkenness, reviling, extortion (I Corinthians 6:9, 10).

His intent is to illustrate the character and conduct which identify those who have no inheritance in the kingdom of Christ and of God (cf. verse 10), and he is saying in effect: “You believers have been washed and sanctified and justified, and you cannot play fast and loose with any wrongdoing; as heirs of the kingdom of God you must behave accordingly; you must appreciate the antithesis between the kingdom of God amid the world”.

The point of particular interest for our present study is tile criterion, presupposed in Paul’s teaching here, by which this antithesis is to be judged. We need but scan the sins which Paul mentions to discover what this criterion is; the precepts of the Decalogue underlie the whole catalogue:

Idolatry the first and second commandments;

adultery the seventh commandment;

theft and extortion the eighth;

reviling the ninth and possibly the third;

covetousness the tenth.

Hence it is only too apparent that the criteria of the equity which characterizes the kingdom of God and the criteria of the iniquity which marks off those who are without God and without hope in the world are those norms of thought and behavior which are epitomized in the ten commandments. And it is Paul’s plea that the operations of grace (cf. verse 11) make mandatory the integrity of which these precepts are the canons. It is not grace relieving us of the demands signalized in these precepts, but grace establishing the character and status which will bring these demands to effective fruition.

How should 1 Cor. 8 be understood?

If it should be objected that Paul in this same Epistle provides us with an example of love as exercised in abstraction from law when he commends abstinence from meat offered to idols lest the eating of such meat should be a stumblingblock to the weak, we have not read the passage with sufficient care (I Corinthians 8). It is true that there is no law against the eating of meat offered to idols; the apostle contends in this matter for the liberty of the strong and intelligent believer. No idol is anything in the world, and there is no other God but one. The earth is the Lord’s and the fullness thereof. For the man who entertains this faith, meat is not contaminated by the fact that it was offered by another, who is an idolater, to an idol; he may freely eat and give the Lord thanks. Yet there are certain circumstances under which considerations of love to another will constrain the strong believer to abstain. It might be argued that here love operates in complete abstraction from law and therefore we have an illustration of love acting on the highest level apart from the direction or dictation of law.

Examination of the passage in question will expose the fallacy of such an interpretation. The law of God in its sanctity and authority underlies the whole situation. Why is the intelligent believer enjoined in the circumstances to abstain? Simply and solely because there is the danger of the sin of idolatry on the part of the weak brother, the danger of wounding his weak conscience in the eating of meat as offered to an idol. In other words, it is the danger of transgression, on the part of the weak believer, of the first commandment, “Thou shalt have no other gods before me“.

Remove that fact from the situation and the whole argument of the apostle is nullified. The law requires that we ourselves abstain from idolatry; but it also requires that we love our neighbor as ourselves. Therefore when our doing what, so far as we ourselves are concerned, is a perfectly innocent act, becomes, and that to our knowledge, the occasion for the commission of sin on the part of another believer, love to our neighbor as ourselves will impel us to abstain from so unloving and unworthy conduct. It is not, however, love abstracted from law but love operating under the authority and sanctity of that commandment, “Thou shalt have no other gods before me”.

Faith establishes the law (Rom. 3:31)

We have therefore abundant evidence from Paul’s Epistles to elucidate what he means when he says: “Do we then make void the law through faith? God forbid: nay, we establish the law” (Romans 3:31). This is the protestation with which Paul brings to a conclusion one of the most eloquent statements of the contrast between the function of law and the operation of grace: “But now without the law the righteousness of God is made manifest“; “Where then is boasting? it is excluded. Through what law? of works? Nay, but through the law of faith. For we reckon that a man is justified by faith without the deeds of the law” (Romans 3:21, 27, 28).

It is a protestation that Paul fully establishes and verifies in the later portions of this Epistle. But, in manner characteristic of the apostle, he interjects at this early point, at the conclusion of his peroration respecting the impotence of law and the efficacy of grace, tile most emphatic warning to the effect that this total impotence of law to justify the ungodly does not carry with it the inference that the law is thereby discarded or abrogated. The inferences so frequently drawn from Romans 6: 14 should have been obviated by the reminder which Paul announces in Romans 3:31, and the context of Romans 6:14 advises us of the reasons why grace does not make the law of none effect. “The law is holy, and the commandment holy and just and good” (Romans 7:12). “The law is Spiritual” (Romans 7:14). It is unqualifiedly and unreservedly good (Romans 7:13, 16, 19, 21). And how could the unreservedly good be relieved of its relevance or deprived of its sanctity?

The false antithesis between Mosaic covenant and the new covenant

A good deal of the misconception pertaining to the relation of the law to the believer springs from a biblico-theological error of much broader proportions than a misinterpretation of Paul’s statement in Romans 6:14. It is the misinterpretation of the Mosaic economy and covenant in relation to the new covenant. It has been thought that in the Mosaic covenant there is a sharp antithesis to the principle of promise embodied in the Abrahamic covenant and also to the principle of grace which comes to its efflorescence in the new covenant, and that this antithetical principle which governs the Mosaic covenant and dispensation is that of law in contradistinction from both promise and grace.¹

It is thought, therefore, that the Mosaic covenant is tile outstanding example of works of law as opposed to the provisions of promise and grace. It is easy to see how such an interpretation of the Mosaic economy would radically affect our construction not only of the Mosaic economy itself but also of the Abrahamic covenant, on the one hand, and of the new covenant, on the other; the Mosaic would stand in sharp antithesis to both in respect of constitutive and governing principle. And the contrast between law and grace which we find in the New Testament would naturally be interpreted as a contrast between the Mosaic economy and the gospel dispensation of grace. In other words, the real contrast between “under law” and “under grace”, as it appears in Romans 6:14 and Romans 7:1-4, would be exemplified in the realm of the historical unfolding of covenant revelation in the contrast between the Mosaic covenant and the new covenant.

This interpretation has exercised a profound influence upon the history of interpretation and it has cast its shadow over the exegesis of particular passages. It is necessary for us to consider this question: What is the governing principle of the Mosaic covenant? Is this principle one of law as contrasted with grace and therefore antithetical to that of the new covenant?

Was the Mosai covenant against grace and the new covenant?

There is a plausible case that could be made out for this construction of the Mosaic covenant. The first express reference to the covenant made with Israel at Sinai is framed in terms of obedience to the commandments of God and of keeping the covenant. “Now therefore if ye will obey my voice indeed, and keep my covenant, then ye shall be a peculiar treasure unto me above all people: for all the earth is mine. And ye shall be unto me a kingdom of priests and a holy nation” (Exodus 19:5, 6). And the engagement of the people is in similar terms: “All that the Lord hath spoken will we do and be obedient” (Exodus 24:7). Surely, we might say, these are not the terms of a covenant of grace but the terms of a covenant of legal and contractual stipulations.² How, we might ask, does the condition of obedience comport with the provisions of an administration of grace? If grace is contingent upon the fulfilment of certain conditions by us, then surely it is no more grace. Hence, it may well be argued, this conditional feature of the Mosaic covenant requires that it be placed in a different category.

In dealing with this question we must take several considerations into account:

1) The Mosaic covenant in respect of this condition of obedience is not in a different category from the Abrahamic. “And God said unto Abraham, Thou shalt keep my covenant therefore, thou, and thy seed after thee in their generations” (Genesis 17:9). Of Abraham God said, “For I know him, that lie will command his children and his household after him, and they shall keep the way of the Lord, to do justice and judgment; that the Lord may bring upon Abraham that which he hath spoken of him” (Genesis 18:19). There is nothing principally different in the necessity of keeping the covenant and of obeying God’s voice, characteristic of the Mosaic covenant, from what is involved in the keeping of the covenant required in the Abrahamic.

2) The Mosaic covenant, no less than the Abrahamic, contemplates a relation of intimacy and fellowship with God epitomized in the promise “I will be your God and ye shall be my people” (cf. Exodus 6:7; 18:1; 19:5, 6; 20:2; Deuteronomy 29:13). Religious relationship on the highest level is in view. If the covenant contemplates religious relationship of such a character, it is inconceivable that the demands of God’s holiness should not come to expression as governing and regulating that fellowship and as conditioning the continued enjoyment of its blessings. This note is frequent in the Pentateuch (cf. Leviticus 11:44, 45; 19:2; 20:7, 26 21:8; Deuteronomy 6:4-15). It is summed up in two words: “Ye shall be holy, for I the Lord your God is holy” (Leviticus 19:2); “Thou shalt love the Lord thy God with all thy heart and with all thy soul and with all thy might” (Deuteronomy 6:5).

And the import is that the holiness of God demands holiness on the part of those who enter into such a covenant relation with him. It is the same principle as that expressed in the New Testament, “Without holiness no man shall see the Lord” (Hebrews 12:14), and is reiterated in Old Testament terms by Peter when he says, “As he who hath called you is holy, so be ye holy in all manner of conversation, because it is written, Be ye holy, for I am holy” (I Peter 1:15; cf. Leviticus 11:44; 19:2; 20:7). The holiness which is demanded by the covenant fellowship is expressed concretely in obedience to the divine commandments. This is really all that needs to be said to demonstrate not only the consonance of the demand for obedience with the covenant as one of religious relationship on the highest level of spirituality but also the necessity of such a demand. It is because the covenant is one of union and communion with God that the condition of obedience is demanded.

3) Not only is holiness, as expressed concretely and practically in obedience, demanded by the covenant fellowship; we must also bear in mind that holiness was itself an integral element of the covenant blessing. Israel had been redeemed and called to be a holy people and holiness might be regarded as the essence of the covenant blessing. For holiness consisted in this, that Israel was a people separated unto the Lord. Their election is meaningless apart from that to which they were elected. And this holiness again is exemplified in obedience to the commandments of God (cf. Psalm 19:7ff.).

4) Holiness, concretely and practically illustrated in obedience, is the means through which the fellowship entailed in the covenant relationship proceeds to its fruition and consummation. This is the burden, for example, of Leviticus 26. It is stated both positively and negatively, by way of promise and by way of threatening. “If ye walk in my statutes, and keep my commandments, and do them… I will set my tabernacle among you: and my soul shall not abhor you. And I will walk among you, and will be your God, and ye shall be my people” (Leviticus 26:3, 11, 12).

We may therefore sum up the matter by saying that the holiness of God demanded conformity to his holiness that holiness was of the essence of the covenant privilege, that holiness was the condition of continuance in the enjoyment of the covenant blessings and the medium through which the covenant privilege realized its fruition. Holiness is exemplified in obedience to the commandments of God. Obedience is therefore entirely congruous with, and disobedience entirely contradictory of, the nature of God’s covenant with Israel as one of union and communion with God.

In all of this the demand of obedience in the Mosaic covenant is principally identical with the same demand in the new covenant of the gospel economy.

The new covenant also finds its center in the promise, “I will be your God and ye shall be my people“. The new covenant as an everlasting covenant reaches the zenith of its realization in this: “Behold, the tabernacle of God is with men, and he will dwell with them, and they shall be his people” (Revelation 21:3).

Shall we continue in sin, that grace may abound (Rom. 6:1,2), i.e. the law does not bind us who live under grace = antinomianism?

But we must ask: Do believers continue in this relationship and in the enjoyment of its blessing irrespective of persevering obedience to God’s commands?

It is one of the most perilous distortions of the doctrine of grace, and one that has carried with it the saddest records of moral and spiritual disaster, to assume that past privileges, however high they may be, guarantee the security of men irrespective of perseverance in faith and holiness.

Believers under the gospel continue in the covenant and in the enjoyment of its privileges because they continue in the fulfilment of the conditions; they continue in faith, love, hope, and obedience. True believers are kept unto the end, unto the eschatological salvation; but they are kept by the power of God through faith (cf. I Peter 1:5). “We are made partakers of Christ, if we hold fast the beginning of confidence steadfast unto the end” (Hebrews 3:14). It is through faith and patience we inherit the promises (cf. Hebrews 6:11, 12).

We shall be presented holy and unblameable and unreproveable before God if we “continue in the faith grounded and settled and not moved away from the hope of the gospel” (Colossians 1:22, 23). Paul the apostle could exult in the assurance that his citizenship was in heaven and that one day Christ would change the body of his humiliation and transform it into the likeness of the body of his glory (Philippians 3:20, 21). But co-ordinate with this assurance and as the condition of its entertainment is the protestation, “Brethren, I do not yet reckon myself to have apprehended; but this one thing I do, forgetting those things which are behind and reaching forth unto those things which are before, I press on toward the goal, unto the prize of the high calling of God in Christ Jesus” (Philippians 3:13, 14).

Paul knew well that if he were to attain to the resurrection of the dead all the resources of Christ’s resurrection power must be operative in him and all the energies of his personality enlisted in the exercise of those means through which he would apprehend that for which he was apprehended by Christ Jesus (cf. Philippians 3:10-12).

This is just to say that the goal is not reached, the consummation of covenant blessing is not achieved in some automatic fashion but through a process that engages to the utmost the concentrated devotion of the apostle himself. It is not reached irrespective of perseverance, but through perseverance. And this means nothing if it does not mean concentrated obedience to the will of Christ as expressed in his commandments. We readily see, however, that the attainment of the goal is not on the meritorious ground of perseverance and obedience, but through the divinely appointed means of perseverance. Obedience as the appropriate and necessary expression of devotion to Christ does not find its place in a covenant of works or of merit but in a covenant that has its inception and end in pure grace.

The disposition to construe the demand for obedience in the Mosaic economy as having affinity with works rather than grace arises from failure to recognize that the demand for obedience in the Mosaic covenant is principally identical with the same demand under the gospel. When we re-examine the demand for obedience in the Mosaic covenant (cf. Exodus 19:5, 6; 24:7) in the light of the relations of law and grace in the gospel, we shall discover that the complex of ideas is totally alien to a construction in terms of works as opposed to grace.

Obedience belongs here no more “to the legal sphere of merit”³ than in the new covenant. The New Testament believer is not without law to God but under law to Christ. He delights in the law of God after the inward man and he therefore reiterates the exclamation of the Old Testament saint, “O how love I thy law! it is my meditation all the day” (Psalm 119:97). And he also is not forgetful that he who was the incarnation and embodiment of virtue, he who is the supreme and perfect example, said, “I delight to do thy will, O my God: yea, thy law is within my heart” (Psalm 40:8).

Notes

See Appendix E in reference to Lewis Sperry Chafer and cf. also The Scofield Reference Bible, pp. 1115, 1244f.; Charles A. Feinberg: Premillennialism or Amillennialism (Grand Rapids, 1936), pp. 126, 190. The question is not whether modem dispensationalists actually maintain that, during the dispensation of law, any were actually saved by works of obedience to law. Dispensationalists will acknowledge that in all ages men were saved by the blood of Christ through the grace of God. In Feinberg’s words, “All the blessing in the world in all ages is directly traceable to the death of Christ” ( cit., p. 210). “Paul’s argument in the fourth chapter of the Romans seeks to make clear that God has always justified guilty sinners by faith” (p. 202; cf. pp. 217f. and Roy L. Aldrich in Bibliotheca Sacra, January, 1955, pp. 49ff.). The question is whether the dispensationalist construction of the Mosaic dispensation is correct and whether the concession that people had been even then saved by grace through the blood of Christ is consistent with this construction. Obviously, if the construction is erroneous, the error involved is of such a character that it must radically affect not only the view entertained of the Mosaic dispensation but of the whole history of revelation, particularly of the revelation embodied in the three pivotal covenants, the Abrahamic, the Mosaic, and the New. For criticism of modern dispensationalism in general cf. Oswald T. Allis: Prophecy and the Church (Philadelphia, 1945). On the place of law in Scripture cf. Patrick Fairbairn: The Revelation of Law in Scripture (New York, 1869).
See my booklet, The Covenant of Grace (London, 1953), for a more detailed study of the concept of covenant and of the Mosaic covenant as one of grace.
Geerhardus Vos: Biblical Theology. Old and New Testaments (Grand Rapids, 1954), p. 143. The context is worthy of quotation. “It is plain, then, that law-keeping did not figure at that juncture as the meritorious ground of life-inheritance. The latter is based on grace alone, no less emphatically than Paul himself places salvation on that ground. But, while this is so, it might still be objected that law observance, if not the ground for receiving, is yet made the ground for retention or the privileges inherited. Here it cannot, or course, be denied that a real connection exists. But the Judaizers went wrong in inferring that the connection must be meritorious, that, if Israel keeps the cherished gifts of Jehovah through observance of His law, this must be so, because in strict justice they had earned them. The connection is of a totally different kind. It belongs not to the legal sphere of merit, but to the symbolico-typical sphere of appropriateness of expression.”

* About the author:

John Murray was born in Scotland (1898) and died in 1975. Dr. Murray was a graduate of the University of Glasgow (1923) and of Princeton Theological Seminary (1927), and he studied at the University of Edinburgh during 1928 and 1929. In 1929-1930 he served on the faculty of the Princeton Theological Seminary. After that he taught at the Westminster Theological Seminary in Philadelphia where he served as Professor of Systematic Theology. Some of his publications include: “Redemption Accomplished and Applied” (1955, Banner of Truth), “Principles of Conduct” (1957) and his commentary on the Epistle to the Romans (1959, and 1965).

__________________________________

Artikels oor wet en evangelie

Artikels oor die wet

Posted in antinomianism, antinomianisme, john murray, law and gospel, law and grace, morele wet, moses se wet, social gospel, twee ryke leer, two kingdoms theology, Uncategorized, wet, wet en evangelie, wet van God

Posted by: proregno | October 13, 2021

PRO REGNO BOEKE: 13 Oktober 2021

PRO REGNO BOEKE: 13 OKTOBER 2021

Pro Regno Boeke nuus – 13 Oktober 2021

1. Sien hier onder nuwe voorraad boeke wat ingekom het.

2. Al die boeklyste is tweedehandse boeke wat nog in ‘n goeie leesbare toestand is, tensy vermeld word dat dit beskadig is of ‘n boek (nuut) is.

4. Hiermee wil ek ook enigeen wat enige teologiese/christelike boeke wil skenk of verkoop aan Pro Regno boeke, uitnooi om my te kontak, dankie.

5. Ek nooi u ook persoonlik uit om na my ‘boekwinkel’ te kom en na die boeke te kom kyk, u is baie welkom (maak asb. net ‘n afspraak, dankie).

ADMIN REëLINGS

1 Enige navrae moet per e-pos of whatsapp gedoen word, verkieslik nie telefonies nie, asb.

2 Boeke word nie uitgehou nie, behalwe wanneer inbetaling reeds gedoen is.

3 Daar moet gepoog word om boeke af te haal in Carletonville, Potchefstroom of Pretoria soos prakties gereël. Indien boeke gepos word is dit op u eie risiko. LET WEL: ek pos net deur Postnet of Courier Guy (minimum bedrag: R100 per pakkie). Pryse hier onder sluit nie posgeld in nie, en moet dus nog by bereken word.

4) Elke opvolgende boeklys vervang die vorige boeklyste en pryse. Ek dateer ook die laaste boeklys op soos boeke verkoop word of daar boeke bykom, so maak seker of die boeke nog beskikbaar is voordat u bestel, dankie.

5) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669

Prosedure om te volg vir boekaankope:

1 Stuur u lys van boeke wat u wil aankoop na bogenoemde kontakbesonderhede (e-pos of whatsapp).

2 Ek sal laat weet wat beskikbaar is en die spesifieke bedrag wat inbetaal moet word, laat weet ook of u boeke gaan kry in Carletonville, Potch of Pretoria, en of dit bv. per Postnet of Courier Guy gepos moet word.

3 Sodra ek u inbetaling ontvang het, is die boeke u s’n.

TALE EN KOMMENTARE

SWART REEKS Kommentare reeks: R50-00 per boek

Lukas (EP Groenewald)

Markus (EP Groenewald)

1 Korinthiërs (EP Groenewald)

2 Korinthiërs (EP Groenewald)

Romeine (WD Jonker)

Profeet Amos (A Konig)

KORTE VERKLARING stel, het 55 dele, kort 7 dele, R650-00

BOHL, FM & GEMSER, B. De Psalmen – Tekst en Uitleg (Nederlands), R70-00

~~METZGER, Bruce M. The Text of the New Testament, R50-00~~

GREIJDANUS, S. Commentaar of het NT: Lucas, deel 1 en 2 (1228bl, een van die beste kommentare op Lukas), R100-00

GROSHEIDE, FW. Commentaar op het NT: Handelingen deel 1 en 2, R100-00

~~HARRIS, RL; ARCHER GL; WALTKE BK (ed.) Theological Wordbook of the Old Testament, 2 volumes, R450-00~~

DOGMATIEK STEL: Wegwysers in die Dogmatiek, 5 dele, R150-00

~~1 Die lewende God (JJF Durand)~~

~~2 Christus, die Middelaar (WD Jonker)~~

~~3 Die Sonde (JJF Durand)~~

~~4 Die Gees van Christus (WD Jonker)~~

~~5 Skepping, Mens en Voorsienigheid (JJF Durand)~~

NEDERLANDSE BOEKE

ALGRA, H. Het wonder van die 19de eeu, R40-00

BAVINCK, Herman. Gereformeerde Dogmatiek, 4 dele, R200-00

_____________________ Magnalia Dei: Onderwijzing in de Christelijke Religie naar Gereformeerde Belijdenis, R50-00

___________________ Handleiding bij het Onderwijs in de Christelijke Godsdienst, R50-00

(albei hierdie laaste 2 werke van Bavinck is korter opsommings of samevatting van sy 4 delige werk: Gereformeerde Dogmatiek)

DE GRAAF, SG. Verbondsgeschiedenis, 2 dele, R80-00

DIJK, K. Korte Dogmatiek, R20-00

EXALTO, K. Enigste Troos, inleiding tot de heidelbergse catechismus, R30-00

__________(red.) Reformatorische Stemmen: verleden en heden, R40-00

FEENSTRA, JG. Onze Geloofsbelijdenis (NGB), R50-00

FRANCKE, Joh. Veel vragen … een antwoord: keur van onderwerpen (oor, van en vanuit die Skrif beantwoord), R70-00

GEESINK, WA. Gereformeerde Ethiek, x2 dele, R80-00

GROSHEIDE, FW. (red.) Korte Christelijke Encyclopedia, R70-00

HAMERSMA, T. De Catechismus in 52 predikasies, R30-00

JANSE, A. Karel Barth, R30-00

JANSEN, Joh. Korte Verklaring van de Kerkordening, R40-00

KUYPER, A. E Voto Dordaceno: toelichting op den Heidelbergschen Catechismus, 4 dele, R150-00

_____________Uit het Woord: Stichtlelijke Bijbelstudies, x6 dele, R100-00

____________ Het werk van den Heiligen Geest, R80-00

____________ De Voleinding, 4 dele, R100-00 (paar bladsye geskeur)

LINDEBOOM, Hervormd en Gereformeerd, R50-00

RIDDERBOS, Herman. Komst van het Koninkrijk, R50-00

______________________ Het Woord, het Rijk en onze verlegenheid, R50-00

SCHILDER, K. De Openbaring van Johannes en het Sociale Leven, R50-00

______________ Christus en Cultuur, R40-00

SCHUTTE, GJ. Groen van Prinsterer, R30-00

SPOELSTRA, C& DREYER, A. Bouwstoffen voor die Geschiedenis NG Kerken in ZA, x3 dele, R150-00

ENGELSE BOEKE

~~ADAMS, Jay. Competent to Council, 1970-uitgawe, R70-00~~

BRUNER, FD. A Theology of the Holy Spirit: the Pentecostal experience and the NT witness, R100-00

~~CARSON, DA. The King James Version debate: a plea for realism, R50-00~~

COOPER, John W. Panentheism: the other God of the Philosophers, R150-00

ENGELSMA, David. The Covenant of God and the Children of Believers: Sovereign Grace in the Covenant, R100-00 (nuut)

____________________ Covenant and Election in the Reformed Tradition, R100-00 (nuut)

HOEKSEMA, Homer C. Redeemed with Judgment: sermons on Isaiah, 2 volumes, R200-00 (nuut)

KAISER, Walter C. A History of Israel: from the bronze age to Jewish wars, R190-00

~~_________________ Towards an Exegetical Theology, R190-00~~

KUNG, Hans. The Church, R100-00

LION Handbook of the Bible, R50-00

~~MURRAY, John. Divorce, R50-00~~

ROBINSON, JAT. Redating the New Testament, R50-00

THISELTON, Anthony C. New Horizons in Hermeneutic: the theory and practice of transforming Biblical Reading, R200-00

VANHOOZER, Kevin J. Is there meaning in the Text: the bible, the reader and the morality of literary knowledge, R200-00

WILSON, Doug (ed.) Bound Only Once: the failure of Open Theism, R100-00

STUDIEBYBELS

Hebrew-Greek Key Word Study Bible (NIV), R80-00

KOHLENBERGER, JR. The Interlinear NIV Hebrew-English Old Testament, R350-00 (nuutste prys: R900 plus)

Thompson Chain Reference Bible, NIV sagteband, R80-00

NEW TESTAMENT IN 26 TRANSLATIONS, R80-00

AFRIKAANS

BARNARD. DJ. Bely en Beleef, 52 HK preke, R30-00

BAVINCK, H. Welsprekendheid, R20-00

BOOYENS, MJ. Kom Here Jesus: Openbaring oordenkings, R50-00

_______________ Julle sal my getuies wees – verklaring van Handelinge, R40-00

______________ Aan die voete van Jesus, R40-00

BUYTENDAG, FW. Aspekte van die vorm/inhoud problematiek met betrekking tot die organiese Skrifinspirasie in die nuwere gereformeerde teologie in Nederland (baie belangrike studie oor Skrifgesag en inspirasieleer), R70-00

DE BRUYN, PJ. Kuisheid voor die Huwelik, R20-00

DE KLERK, PJS. Die Navolging van Christus, R30-00

DRANE, John. Paulus, ‘n Geïllustreerde verhandeling, R40-00

DU TOIT, AB (red.) Handleiding by NT, deel 6: die groen reeks, R50-00

DUVENHAGE, A. Die Institusie van Calvyn – verkorte weergawe, R70-00

DUVENHAGE, SCW. Die Dekor van die NT, R50-00

ERASMUS, J. Skrifgesag: Manuskripfte en Bybelvertaling, 2 dele, R100-00

FENCHAM, FC. Die geskiedenis van Israel, R40-00

FLOOR, L. Uit die skatkamer van die Koninkryk, R30-00

HANDBOEK BYBELSE GESKIEDENIS: OT (JH Kroeze) & NT (EP Groenewald), x2 vol, R120-00

HENDRIKSEN, William. Die Hiernamaals, R80-00 (standaardwerke aangaande vrae oor die toekoms, hemel en hel, lewe na die dood, ens.)

HEYNS, JA. Dogmatiek, R100-00

____________ Die nuwe mens onderweg- oor die tien gebooie, R40-00

~~____________ Op weg met die Teologie (saam WD Jonker), R50-00~~

____________ Teologie van die Revolusie, R30-00

____________ Die Kerk, R50-00

____________ Teologiese Etiek, deel 1 en deel 2/1 (kort deel 2/2), R100-00

KATEGISMUSPREKE, 52 PREKE deur GKSA predikante, R50-00

KEET, BB. Ons redelike godsdiens, R50-00

KEMPFF, Die skeppingsleer van Karl Barth, R50-00

KERKSAAK TUSSEN PROF J DU PLESSIS EN DIE NGKSA, woordelikse verslag van die verrigtinge en uitspraak van die Hooggeregshof, R100-00 (Totius was ook getuie by hierdie saak oor Skrifgesag en inspirasie)

KESTELL, JD. Uitgevryfde Koringkorrels: oordenkings vir die jaar, R30-00

KONIG, A. Heil en Heilsweg, R30-00

KRUGER, LS. Waarom is u lid van die Gereformeerde Kerk, R30-00

LE ROUX, J. Ons glo: Bybelstudie – NGB, R30-00

MARAIS, Willie, Die Tien Woorde van God, verklaring van die tien gebooie, R50-00

PELSER, PJ. Evolusie en die Bybel: kan hul versoen word?, R50-00

PONT, AD. Kerkgeskiedenis, R50-00

STOKER, HG. Oorsprong en Rigting (bundel lesings en artikels), 2 dele, R150-00

TOTIUS SE VERSAMELDE WERKE, 1977-UITGAWE, die blou hardeband stel, 11 dele, R800-00

VAN DER LINDE, GPL. Maak julle roeping en verkiesing vas: Preke, R30-00

VAN DER VYVER, GCP. Dirk Postma 1818-1890, R70-0

VAN DER WALT, Johannes Calvyn – ‘n Jeugroman, R70-00

VAN DER WALT, SJ. Die Vaste Fondament: HK oordenkings, R50-00

____________________. Geloofsleer (hierdie boek bevat prof. vd Walt se ‘dogmatiek’, die eerste 210 bladyse), R70-00, geskryf vir hoërskool leerlinge.

VERHOEF, PA. Sê my dominee: vrae en antwoorde oor die geloofslewe, R30-00

Sien ook hier ouer voorraad: Vorige Pro Regno Boeklyste

Let wel: by die vorige boeklyste as daar titels is waarin u belangstel, moet u eers navrae doen a) of die boek(e) nog in voorraad is, en b) wat die nuutste prys is, dankie.

Neocalvinisme Research Institute

Posted by: proregno | October 11, 2021

BAVINCK OOR WET EN EVANGELIE

– Christus bevry ons van die vloek van die wet, nie die norm van die wet nie –

Inleiding

Die oorbeklemtoning of misbruik maak van die wet, eindig in nomisme (wettisisme, legalisme), waar die wet ons red, dus redding deur wetsonderhouding. Die onderbeklemtoning van die wet lei weer tot die ander gevaar, naamlik antinomisme (anti-wet), en dan eindig dit in bandeloosheid of spiritualisme waarin die mens self reg en verkeerd bepaal.

Die ware geloof verwerp beide dwalinge, sien hier.

Ek plaas hier ‘n paar uittreksels van Herman Bavinck se verklaring van die baie belangrike onderwerp, nl, die verhouding wet en evangelie, oftewel wet en genade. Hy wys op die dogma-historiese dwalinge en gevare deur die eeue, waar die Skrif die ware kontras tussen wet en evangelie handhaaf, en waar die Skrif die harmonie tussen wet en evangelie raak.

Hierdie onderwerp raak elke gelowige se lewe in sy wese, ons gesinslewens, ons gemeentelewens, ons roeping op elke terrein. Soos een teoloog dit gestel het: ‘n lae (verkeerde) siening van die wet, sal lei tot ‘n lae (verkeerde) siening van die evangelie; ‘n regte (hoë) siening van die wet, sal lei tot ‘n regte (hoë) siening van die evangelie (John Murray).

Bavinck is veral bekend vir sy magnum opus, sy Gereformeerde Dogmatiek, 4 dele, wat ook Engels vertaal is. Hierdie groot werk, wat ek beskou as een van die drie belangrikste dogmatiek werke wat die Gereformeerde Afrikaner moet bestudeer (die ander twee is Calvyn se Institusies, en aBrakel se Redelike Godsdienst), is ook verwerk in ‘n een volume uitgawe, in Nederlands Magnalia Dei (ook nog verder opgesom in: Handleiding bij het Onderwijs in den Christelijken Godsdienst), en in Engels, The Wonderful Works of God (ouer uitgawe: Our Reasonable Faith). Sien hier vir meer inligting oor al Bavinck se boeke en ander publikasies:

Oor die tema, wet en evangelie, plaas ek uitreksels uit beide Bavinck weergawes daaroor uit die Magnalia Dei asook vanuit die volledige werk, GD. Eersgenoemde fokus op die Skriftuurlike uitsprake oor die tema, terwyl laasgenoemde meer fokus op die dogma-historiese konteks van die tema, die verskillende sienings en dwalinge daaroor, asook die gereformeerde antwoord daarop.

In toekomstige artikels oor hierdie onderwerp, gaan ek ook ander gereformeerde teoloë aan die woord stel, onder andere Ridderbos, Murray, aBrakel en andere, wat ook die baie belangrike klassieke tekste oor die onderwerp in die NT, o.a. Rom. 6:14 en Rom. 10:4 verklaar saam met Rom. 3:31 en 13:8-10, om te wys daar is harmonie tussen hierdie tekste, as die wet ‘wettiglik’, d.w.s. op Skriftuurlike regmatige wyse reg verstaan en toegepas word, deur o.a. Skrif-met-Skrif te vergelyk, sien 1 Tim. 1:8.

Ons het die Here se Woord, ook sy wet lief, omdat ons Jesus, ons Here liefhet, sien Joh. 14:15, asook Joh. 15:10.

Die wet kan nooit red nie, Christus alleen red, maar Hy red ons sodat ons die wet, reg verstaan, in dankbaarheid kan nakom hoe langer hoe meer, deur die krag van die Gees alleen. Mag die Here ons oë oopmaak om die wonders van die wet en evangelie, en hul verhouding tot mekaar, in Christus raak te sien en toe te pas op elke lewensterrein (Ps. 119:18; Luk. 24:45).

Mag die Here ons help om die wonders van wet en evangelie, reg verstaan, lief te hê en uit te leef, tot sy eer en diens van ons naaste.

“o Here, ek hoop op u heil (evangelie), en ek hou u gebooie (wet).” (Ps 119:166)

“o Here, ek verlang na u heil, en u wet is my verlustiging.” (Ps 119:174)

“En die draak was vertoornd op die vrou, en hy het weggegaan om oorlog te voer teen haar ander nakomelinge wat die gebooie van God bewaar (wet) en die getuienis van Jesus Christus hou (evangelie).” (Op 12:17)

__________________________________

BAVINCK: JESUS VERNIETIG NIE DIE WET NIE, MAAR VERVUL, HERSTEL EN BEVESTIG DIT

[Bron: Magnalia Dei: Onderwijzing in de christelijke religie naar gereformeerde belijdenis. 2e druk. Kampen: J. H. Kok, 1931, bl. . Opskrifte, subopskrifte en beklemtonings bygevoeg]

Die vloek, verdoemenis en aanklag van die wet word be-eindig deur Christus, nie die norm en standaard van die wet nie
Het Evangelie doet dus de wet niet te niet, maar herstelt en bevestigt ze. Wel is aan haar eisch en vloek een einde gemaakt, omdat Christus zich onder de wet gesteld, haar eisch vervuld en haar vloek gedragen heeft, Matth. 3 : 15, Gal. 3 : 13, 4 : 4; wij zijn dus geen dienstknechten meer, maar staan in de vrijheid en wandelen in den Geest, Rom. 7 : 1—6. Gal. 4 : 5, 26 v., 5 : 1, en waar de Geest des Heeren is, daar is vrijheid, 2 Cor. 3 : 17, Gal. 5 : 18. Maar deze vrijheid des geloofs heft de wet niet op, maar brengt ze juist tot vervulling; het recht der wet, datgene wat de wet in hare geboden vraagt, wordt juist vervuld in hen, die niet naar het vleesch wandelen, maar naar den Geest, Rom. 8 : 4.

Terwijl het vleesch de wet krachteloos maakt, omdat het zich aan haar niet kan en wil onderwerpen, Rom. 8 : 3, 7, is het juist de Geest van Christus, die den mensch levend maakt, 2 Cor. 3 : 6, en het verstand verlicht, om te onderzoeken, welke de goede, welbehagelijke en volmaakte wil van God zij, Rom. 12 : 2, Ef. 5 : 10, Phil. 1 : 10.

Jesus het die wet herstel deur dit te vervul en handhaaf, nie afgeskaf nie
En die wil van God blijft voor Jezus en de apostelen, in weerwil dat de wet in bovengenoemden zin is afgeschaft, uit het Oude Testament kenbaar. Jezus kwam niet, om de wet en de profeten te ontbinden, maar om ze te vervullen, Matth. 5 : 17; Hij spreekt met geen woord van de afschaffing der wet, dan in zoover Hij den val van stad en tempel, van heel de burgerlijke regeering en den eeredienst voorspelt, Matth. 24, Joh. 4 : 21—24, maar Hij zuivert haar wel van de menschelijke leeringen, die er in de scholen der Joden aan toegevoegd zijn, Matth. 5 : 20 v.; Hij keert in de opvatting der wet van de Farizeën tot de profeten terug, dringt door tot haar innerlijk karakter, stelt het inwendige boven het uitwendige, Mark. 7 : 15, barmhartigheid boven offerande, Matth. 9 : 13, 12 : 7, en vat wet en profeten saam in het gebod der liefde jegens God en den naaste, Mark. 12 : 28—34, verg. Matth. 7 : 12. De zedelijke geboden behouden haar kracht.

Die apostels, in die besonder Paulus, handhaaf die wet

Dezelfde houding nemen al de apostelen tegenover de wet en de profeten aan. Het Oude Testament behoudt voor hen goddelijk gezag; het is door God ingegeven, 2 Tim. 3 : 15, door heilige mannen onder de leiding van Gods Geest geschreven, 2 Petr. 1 : 21, tot onze leering en vertroosting, Rom. 15 : 4, 1 Cor. 10 : 11, 2 Tim. 3 : 15, 1 Petr. 1 : 12. Ieder oogenblik wordt dat Oude Testament dan ook aangehaald, om den wil Gods aan de Christelijke gemeente te doen kennen; Paulus bijvoorbeeld beroept zich:

– in 1 Cor. 14 : 34 voor de ondergeschiktheid van de vrouw aan den man op Gen. 3 : 16;

– in 2 Cor. 9 : 9 voor den plicht der milddadigheid op Ps. 112 : 9;

– in 1 Cor. 1 : 31 voor de vermaning, om alleen in den Heere te roemen, op Jer. 9 : 23 enz.

Die wet handhaaf liefde in beide Ou en Nuwe Testament bedelings
De zedewet met name is in Oud en Nieuw Testament, wat haar inhoud betreft, volkomen dezelfde; zij is in het ééne gebod der liefde begrepen, Rom. 13 : 8—10, Gal. 5 : 14, Jak. 2 : 8. Wel spreekt Christus van de liefde, die de discipelen onder elkander moeten hebben, als van een nieuw gebod, Joh. 13 : 34, verg. 15 : 12, 1 Thess. 4 : 9, 1 Petr. 4 : 8, 1 Joh. 3 : 23, 4 : 21, 2 Joh. 5; doch Hij bedoelt daarmede niet, dat het gebod, om elkander als geloovigen lief te hebben, vroeger ten eenenmale onbekend was, want Lev. 19 : 18 leert duidelijk het tegendeel en Ps. 133 zingt van het liefelijke, dat er in het samenwonen der broederen ligt

Die veranderings wat plaasgevind het is in vorm, nie inhoud nie
Maar die liefde, die de geloovigen onderling verbinden moet, kreeg in het Nieuwe Testament een ander karakter. Omdat in de dagen des Ouden Testaments kerk en natie samenvielen, konden ook de broeder- en de naastenliefde nog niet duidelijk onderscheiden worden. Maar in het Nieuwe Testament werd dit anders; de gemeente werd losgemaakt van het nationale volksbestaan van Israël, ze werd eene zelfstandige gemeenschap en ontving in den Heiligen Geest een eigen levensbeginsel. Nu kwam er onderscheid tusschen de broederlijke liefde en de liefde jegens allen, Gal. 6 : 10, 1 Thess. 3 : 12, 2 Petr. 1 : 7. In zoover kan de broederliefde een nieuw gebod heeten; zij bindt de geloovigen tegenover de wereld saam. Maar overigens is er één godsdienst en ééne zedewet in Oud en Nieuw Testament. Er is verheldering, er is verduidelijking, er is ook andere uitwerking en toepassing, maar er heeft geene uitwendige toevoeging, geene mechanische aanvulling plaats.

Christus en Moses

Christus was geen nieuwe wetgever naast en boven Mozes, maar Hij heeft zelf de wet in zijn leven en in zijn sterven vervuld en brengt ze door zijn Geest tot vervulling in allen, die zijne discipelen zijn.

Wijl Christus en zijne apostelen de zedewet van het Oude Testament telkens terugleidden tot de liefde jegens God en den naaste, kwam in de Christelijke zedeleer allengs de gewoonte op, om de deugden en plichten van den mensch uiteen te zetten aan de hand van de Tien Geboden.

Die Reformasie en Rome

Vooral vond dit gebruik bij de Hervormers ingang, omdat zij één van de kenmerken der goede werken daarin stelden, dat zij geschieden naar Gods wil. Zij namen daarmede positie tegenover de Roomsche kerk, die tot de goede werken ook zulke handelingen rekent, welke op menschen inzettingen gegrond zijn. (Heid. Cat. antw. 91.)….

Het spreekt vanzelf, dat de Reformatie zich in deze onderscheiding niet vinden kon. Diep overtuigd van het bederf der menschelijke natuur, leerde zij, dat de wedergeborenen ook zelfs de wet niet geheel konden onderhouden, dat hun beste werken nog met zonde bevlekt waren, en dat de allerheiligsten het niet verder brengen konden, dan tot een klein beginsel der volmaakte gehoorzaamheid, Heid. Catech. 62, 114.

Aan het opvolgen van raden kan de geloovige nooit toekomen, omdat hij aan het volbrengen der geboden reeds genoeg heeft te doen. Maar bovendien, God eischt in de zedewet, dat wij Hem zullen liefhebben met geheel ons verstand en geheel onze kracht, en den naaste als onszelven, Matth. 22 : 37, Luk. 10 : 27; hoe kan er bij zulk een gebod nog een raad bij komen?

Als God ons geheel en al, ten allen tijde en overal opeischt voor zijn dienst, dan blijft er niets over, waarover wij de vrije beschikking hebben, en dat wij Hem naar vrije keuze geven of onthouden kunnen.

Er is dan ook geen grond voor de bewering, dat Christus nog raden als wet der vrijheid aan de noodzakelijke geboden der Mozaïsche wet heeft toegevoegd. Want ofschoon er gevallen zijn, waarin iemand zich van het huwelijk onthouden, zich van zijne goederen ontdoen, zich aan zijne gewone omgeving en beroep onttrekken moet, er komt dan geen bijzondere raad tot hem, dien hij naar vrije keuze opvolgen en nalaten kan; maar de ééne en zelfde wet eischt overeenkomstig den aard der omstandigheden eene bijzondere toepassing en stelt deze tot plicht.

De rijke jongeling ontving geen raad van Christus, dien hij evengoed verwerpen als aannemen kon, maar hij ontving, tot toetssteen van de oprechtheid en de beslistheid zijns harten, een gebod, om al zijn goederen’ te verkoopen en den armen te geven; daaruit zou blijken, of hij inderdaad alles voor Christus en zijn koninkrijk over had.

Men onderscheide dus tusschen wet en plicht; de wet is voor allen eene en dezelfde, maar de plicht is die bijzondere wijze van handelen, welke uit de algemeene zedewet door ieder overeenkomstig zijn aard en toestand behoort te worden afgeleid.

Redding is nie deur die wet nie, maar tot die wet
De Hervormers verwierpen daarom alle werken, die op het goeddunken der menschen of de voorschriften der kerk gegrond waren, en keerden tot den wil Gods als maatstaf der goede werken terug. Dien wil vonden zij kort en zakelijk in de tien geboden uitgedrukt.

Maar de wet der tien woorden staat niet los op zichzelf; zij bevindt zich midden in eene rijke omgeving. Zij stond naar haar zakelijken inhoud oorspronkelijk geschreven in het hart van den naar Gods beeld geschapen mensch, ze is daarin nog ten deele bewaard, inzoover alle menschen van nature de dingen doen, die der wet zijn, en daardoor toonen, dat het werk der wet in hunne harten geschreven is, Rom. 2 : 14, 15; ieder mensch heeft het bewustzijn, dat hij voor zijn bestaan en handelen aan bepaalde zedelijke regelen gebonden is, en voelt zich bij overtreding door zijn geweten beschuldigt.

Onder Israël werd zij door eene bijzondere openbaring in hare zuiverheid hersteld, dienstbaar gemaakt aan het verbond der genade, dat God blijkens de inleidende woorden met zijn volk had opgericht, en opgenomen in een samenstel van rechten en inzettingen, die het gansche leven des volks te regelen hadden.

Bovendien werd ze in de historie van Israël door de psalmisten, spreukendichters en profeten op allerlei wijze toegelicht, uitgewerkt en toegepast, zoodat Jezus zeggen kon, dat aan de twee geboden van liefde tot God en den naaste de gansche wet en de profeten hangen, Matth. 22 : 40.

Die wet word vervul in hul wat deur die Gees wandel
En als Christus de vervulling brengt van alle Oudtestamentische heilsbeloften, dan schaft Hij de wet niet af, maar volbrengt al hare gerechtigheid; Hij baant door zijne volmaakte gehoorzaamheid den weg, en schenkt in den Heiligen Geest de kracht, waardoor zijne discipelen naar al de geboden der wet, in beginsel, kunnen en willen wandelen. Men kan zeggen, dat het gansche Evangelie daartoe strekt, dat het recht der wet vervuld worde in hen, die niet naar het vleesch, maar naar den Geest wandelen. Het geestelijk leven der wedergeboorte wordt aan het herstel van het zedelijk leven dienstbaar gemaakt.

De lange reeks van vermaningen, waarmede de apostelen in den regel hunne brieven besluiten, zijn eene uitbreiding en toepassing van de heilige wet des Heeren, en hebben de bedoeling, om de geloovigen in al hunne verhoudingen en toestanden te doen leven overeenkomstig den wil Gods en tot verheerlijking van zijn naam. Uit dit rijke verband mag de wet der tien geboden niet worden losgemaakt; ze moet beschouwd en verklaard worden bij het licht der gansche openbaring Gods in natuur en Schrift.

Die sedewet (tien gebooie)is die reël van ons dankbaarheidslewe
Zoo verstaan, zijn de tien geboden eene korte hoofdsom van de Christelijke zedeleer en een uitnemende regel voor ons leven. Daar zijn nog vele andere wetten, waaraan wij gebonden zijn. God gaf ook wetten voor ons denken, voor ons welgevallen aan het schoone, voor onzen omgang met anderen, voor onze bearbeiding van het materiaal der natuur; Hij stelde ordeningen vast voor alle schepselen, voor hemel en aarde, voor zon en maan en sterren, voor dag en nacht, zomer en winter, zaai- en oogsttijd, Gen. 8 : 22, Jer. 31 : 35, 33 : 25.

Maar de zedewet gaat al deze ordeningen in uitnemendheid verre te boven, want in onderscheiding van deze alle richt zij zich tot den wil van den mensch, of liever tot den mensch zelf als willend wezen, en dus tot het innerlijkste van zijn bestaan, tot de kern van zijne persoonlijkheid. En zij stelt den eisch, dat hij niet maar in zijne woorden en daden, doch evenzeer in zijne gedachten en begeerten, in zijn aard en natuur volkomen aan haar regel beantwoorden zal.

Die wet is geestelik
De wet is geestelijk, Rom. 7 : 14; wij moeten volmaakt zijn, gelijk onze Vader, die in de hemelen is, Matth. 5 : 48; in het tiende gebod dringt de wet tot den wortel der zonde, tot de begeerlijkheid, door, en stelt ook deze schuldig en onrein voor het aangezicht Gods.

Voorts gaat die wet over al de verhoudingen, waarin de mensch zich geplaatst ziet, tot God, den medemensch, zichzelf en heel de natuur; tot God in zijn wezen, in zijn dienst, in zijne openbaring, in zijn dag; tot de medemenschen in hunne verschillende rangen en standen, in hun leven, eerbaarheid en eigendom; tot zichzelven in de waarheid van zijn verstand en in de zuiverheid van zijn hart; en in dat alles tot de gansche natuur, die hem omringt, tot zijn ambt en beroep, tot zijn arbeid en ontspanning, tot heel de levende en levenlooze schepping. En in dat innerlijke zijn zoowel als in al die rijke verhoudingen eischt de zedewet, dat de mensch, alles wat hij doet, zal doen tot verheerlijking Gods, 1 Cor. 10 : 31, Col. 3 : 17.

Als wij de wet in dezen haar diepen, geestelijken zin opvatten, schijnt zij ons eerst af te schrikken en aan haar vervulling te doen wanhopen.

Indien wij ook van geene andere gerechtigheid wisten, dan die de wet van ons eischt, zouden wij tot hare vervulling niet in staat zijn en ook geen lust gevoelen.

Wij zouden dan altijd trachten, de wet van haar geestelijken inhoud te ontdoen, ze te veruitwendigen, ze pasklaar te maken aan onzen gevallen toestand, en ons zeiven in den waan te brengen, dat wij met een burgerlijk eerbaar leven aan haar strengen eisch konden voldoen.

Die sonde en natuurlike vleeslike mens verwerp die wet van God, nie die gelowiges nie
De natuurlijke mensch ergert zich aan den geestelijken zin, dat is aan de volmaaktheid der wet; hij toornt inwendig tegen de volstrekte gerechtigheid en heiligheid, die zij eischt. Maar zoodra wij die andere gerechtigheid en heiligheid hebben leeren kennen, welke God in Christus heeft geschonken en door het geloof tot ons eigendom maakt, dan verandert in eens onze verhouding tot en onze gedachte over de wet.

Wij klagen dan wel met Paulus daarover, dat wij nog altijd vleeschelijk verkocht zijn onder de zonde, maar wij laten de wet in haar hoogheid staan, en wenden geene poging meer aan, om ze naar beneden te halen; wij eeren haar als heilig en rechtvaardig en goed, wijl zij de wet Gods is.

Omdat ons God en Christus liefhet, het ons sy gebooie lief
Wij hebben haar lief, juist omdat zij zoo geestelijk is; hebben een vermaak in haar naar den inwendigen mensch; en danken God niet alleen voor zijn Evangelie, maar ook voor zijne wet, voor zijne heilige, rechtvaardige, volmaakte wet. Ook zij wordt ons eene openbaring en eene gave van zijne genade.

Hoe lief heb ik Uwe wet, zij is mijne betrachting den ganschen dag!

________________________________________

BAVINCK: DIE VERWERPING VAN BEIDE NOMISME EN ANTINOMISME, EN DIE GEREFORMEERDE ANTWOORD DAAROP

(Gereformeerde Dogmatiek, Deel IV; Hoofdstuk 10; Par. 57 Het Woord als genademiddel; 522, 523. Opskrifte, beklemtonings en voetnotas is bygevoeg – slc)

Die gevare van nomisme en antinomisme[1]

Behalve over de verhouding van wet en Evangelie, bestaat er in de Christelijke theologie ook nog een belangrijk verschil over de kracht, de efficacia, van het woord van God en dus over de verhouding van woord en Geest. Ook hier staan als uitersten ter linker en ter rechterzijde het nomisme en het antinomisme tegenover elkaar.

Het nomisme, dat van het Judaïsme door het Pelagianisme heen tot in het nieuwere Rationalisme doorloopt, heeft aan een uitwendige roeping, aan een verstandelijke, zedelijke of esthetische werking van het woord genoeg en acht een bijzondere, bovennatuurlijke kracht van de Heilige Geest daarbij overbodig. Ook Rome toont duidelijk aan deze richting verwant te zijn, in zoverre het de gratia praeveniens verzwakt, aan het geloof slechts de voorbereidende betekenis van een historische toestemming toeschrijft, meer en meer de kant van het Molinisme en Congruïsme opgaat, en de eigenlijke, bovennatuurlijke genade en de inwoning van de Heilige Geest eerst laat meedelen door het sacrament.

Het tegenovergestelde standpunt wordt ingenomen door het antinomisme, dat eerst tegen de wet en het Oude Testament, maar dan weldra tegen alle uitwendige woord en tegen alle objectieve, historische bemiddeling van het heil zich verzet en alles verwacht van de werking van de Heilige Geest, van de Christus in ons, van het inwendige woord en het inwendige licht.

Anabaptistiese mistisisme en antinomisme

In het Anabaptisme van Schwencfeld, Franck, Denck e.a. sprak deze richting zich op dit punt het duidelijkst uit. Uit- en inwendig woord staan tot elkaar als lichaam en ziel, dood en leven, aarde en hemel, vlees en geest, schaal en kern, schuim en zilver, beeld en waarheid, schede en zwaard, lantaarn en licht, kribbe en Christus, natuur en God, schepsel en Schepper.

Kennis van het woord geeft daarom op zichzelf niets en laat ons koud en dood. Om het te verstaan, is vooraf reeds het inwendig woord nodig. Gelijk woorden alleen ons leren kunnen, wanneer wij de zaken kennen, zo leert de Schrift ons dan alleen iets, als Christus reeds inwendig in ons hart woont. Het woord is maar een teken, een schaduw, beeld, symbool; het spreekt slechts uit, wijst slechts aan, herinnert slechts wat inwendig in ons hart is geschreven. Het inwendig woord gaat dus vooraf aan, staat hoger dan de Schrift, die maar een papieren woord en bovendien ook duister en vol tegenstrijdigheden is. En dat inwendig woord is niets anders dan God of Christus of de Heilige Geest zelf, die één is in alle mensen, sedert het ogenblik van de wedergeboorte of ook wel van nature als inwendig licht in hen woont en de hele volle waarheid is.

Om God te vinden en de waarheid te kennen, hebben wij dus niet buiten ons zelf te gaan, naar de Schrift of de historische Christus; maar indalende in ons zelf, ons terugtrekkende van de wereld, verstand en wil dodende en lijdelijk wachtende op de inwendige, onmiddellijke openbaring vinden wij God, leven wij in zijn gemeenschap en zijn wij in zijn aanschouwing zalig.

Feitelijk was dit Anabaptisme een herleving van de pantheïstische mystiek, die in het eindige een eeuwig wisselenden verschijningsvorm van het oneindige ziet en daarom gemeenschap met God zoekt in de diepte van het gevoel, waar God en mens één zijn. Deze antithese tussen wet en Evangelie werd in de Christelijke kerk, aan de ene zijde door het antinomisme in zijn verschillende vormen van Gnosticisme, Manicheïsme, Paulicianisme, Anabaptisme, Hattemisme enz., nog verscherpt en tot een onverzoenlijke strijd gemaakt. Heel het Oude Testament was van een lagere God afkomstig, van een toornende, jaloerse, wrekende God, en was nu door de heel andere openbaring van de God van de liefde, van de Vader van Christus vervangen.

Nomisme

Aan de andere zijde werd de antithese tussen wet en Evangelie door het nomisme in zijn verschillende vormen van Pelagianisme, Semi-pelagianisme, Romanisme, Socinianisme, Rationalisme enz., verzwakt en uitgewist.

Wet en Evangelie werden reeds door de kerkvaders en later door scholastieke en Roomse theologen vereenzelvigd met Oud en Nieuw Testament en dan niet antithetisch tegenover elkaar gesteld, maar als een lagere en hogere openbaring van Gods wil beschouwd. Wet en Evangelie verschillen niet daarin, dat de eerste alleen eist en het tweede alleen belooft, want beide bevatten geboden, bedreigingen en beloften; mysteria, promissiones, praecepta; res credendae, sperandae en faciendae; niet alleen Mozes, ook Christus was legislater. Maar in dit alles gaat het Evangelie van het Nieuwe Testament of de lex nova, de wet van het Oude Testament of de lex vetus, zeer verre te boven; de mysteries (triniteit, vleeswording, voldoening enz.) zijn in het Nieuwe Testament veel duidelijker geopenbaard, de beloften zijn veel rijker van inhoud en omvatten vooral geestelijke en eeuwige goederen, de wetten zijn veel heerlijker en lichter, omdat ceremoniële en burgerlijke wetten afgeschaft en door enkele ceremonies vervangen zijn.

Voorts is de wet door Mozes gegeven, de genade en waarheid is door Jezus Christus geworden. De wet was tijdelijk en voor één volk bestemd; het Evangelie is eeuwig en moet tot alle volken gebracht worden. De wet was onvolmaakt, een schaduw en voorbeeld, het Evangelie is volmaakt en het lichaam van de goederen zelf, De wet kweekte vrees en dienstbaarheid, het Evangelie wekt liefde en vrijheid. De wet kon niet rechtvaardigen in volle zin, zij gaf geen rijkdom van genade, zij schonk geen eeuwige zaligheid, maar het Evangelie schenkt in het sacrament de kracht van de genade, die in staat stelt om Gods geboden te volbrengen en het eeuwige leven te verwerven.

Rome

In één woord, de wet is het onvolkomen Evangelie, het Evangelie de volkomen wet; het Evangelie zat in de wet in als arbor in semine, als granum in spica. In zover nu de Oud- en de Nieuwtestamentische bedeling van het genadeverbond naar haar in het oog springende vorm op voorgang van de Heilige Schrift met de naam van wet en Evangelie kunnen worden aangeduid, is de onderscheiding, door Rome tussen beide gemaakt, wel niet in alle delen, maar toch in hoofdzaak goed te keuren. Maar Rome vereenzelvigde Oude en Nieuwe Verbond met wet en Evangelie geheel en al, miskende het Evangelie in het Oude en de wet inhet Nieuwe Testament, vatte de hele leer, door Christus en de apostelen verkondigd, als Evangelie op, nam daarin niet alleen beloften, maar ook wetten en bedreigingen aan, en maakte het Evangelie dus tot een tweede wet.

De Paulinische antithese van wet en evangelie werd uitgewist. Want al is het, dat Paulus onder de wet de hele Oude Testament bedeling verstaat, hij beschouwt haar dan juist in haar wettische vorm en stelt ze zo lijnrecht tegenover het Evangelie. En ook als hij dat doet, erkent hij, dat de wettische bedeling de belofte, die reeds aan Abraham was geschied, geenszins heeft teniet gedaan, Gal. 3:17, 21, dat ook in de dagen van het Oude Verbond het Evangelie verkondigd is, Gal. 3:8, dat ook toen de gerechtigheid verkregen is uit en door het geloof, Rom. 4:11-12; 11:32; Gal. 3:6-7

Die Hervormers handhaaf die eenheid en die kontras tussen wet en evangelie

Maar de Hervormers, enerzijds de eenheid van het genadeverbond in zijn beide bedelingen tegen de Wederdopers vasthoudende, hebben anderzijds het scherpe contrast van wet en Evangelie in het oog gevat en daardoor het eigenaardig karakter van de Christelijke religie als religie van de genade weer hersteld. Ofschoon toch wet en Evangelie in ruimere zin voor de oude en nieuwe bedeling van het genadeverbond kunnen worden gebezigd, in hun eigenlijke betekenis duiden zij toch twee openbaringen van Gods wil aan, die wezenlijk van elkaar.

Van de wet als wet, afgezien van de belofte, aan welke zij in het Oude Testament dienstbaar gemaakt was, beweert Paulus, dat zij niet rechtvaardigen kan, dat zij de zonde vermeerdert, dat zij een bediening van de verdoemenis is en juist daardoor de vervulling van de belofte voorbereidt en een andere gerechtigheid, nl. de gerechtigheid van God in Christus door het geloof noodzakelijk maakt.

En deze antithese van wet en Evangelie werd door de Hervorming weer ingezien. Wel komen er uitspraken bij kerkvaders voor, die ook van een beter inzicht getuigen. Maar het komt tot geen helderheid, omdat zij de onderscheiding tussen wet en Evangelie altijd weer verwarren met die tussen Oude en Nieuwe Verbond verschillen.

Ook de wet is Gods wil, Rom. 2:18, 20, heilig en wijs en goed, geestelijk. Rom. 7:12,14; 12:10, het leven gevend aan wie haar onderhoudt, Rom. 2:13; 3:12; maar zij is door de zonde krachteloos geworden, rechtvaardigt niet, maar prikkelt de begeerte, vermeerdert de zonde, werkt toorn, doodt, vervloekt en verdoemt, Rom. 3:20; 4:16; 5:20; 7:5, 8, 9, 13; 2 Cor 3:6v., Gal. 3:10, 13, 19. En daartegenover staat het Evangelie van Christus, het euaggelion, dat niets minder bevat dan de vervulling van de Oudtestamentische epaggelia, Mk. 1:15; Hd. 13:32; Ef. 3:6, dat van Gods wege tot ons komt, Rom. 1:1-2; 2 Cor.11:7, Christus tot inhoud heeft, Rom.1:3; Ef. 3:6, en niets anders brengt dan genade, Hd. 20:24, verzoening, 2 Cor. 5:18, vergeving, Rom. 4:3-8, gerechtigheid, Rom. 3:21-22, vrede, Ef. 6:15, vrijheid, Gal. 5:13, leven, Rom. 1:17; Phil. 2:16

Maar zij zijn zelf toch inhoud van het Evangelie, geen werkingen of vruchten van de wet. Want de wet eist wel geloof aan God in het algemeen, maar niet dat speciale geloof, dat op Christus zich richt, en de wet kan wel metameleia, poenitentia, werken maar geen metanoia, resipiscentia, die veeleer vrucht is van het geloof. En juist omdat geloof en bekering, schoon de mens daartoe van nature door de wet verplicht is, inhoud van het Evangelie zijn, kan er sprake zijn van een wet, van een gebod, van een gehoorzaamheid van het geloof, enz.. Als eis en gave, als bevel en belofte, als zonde en genade, als ziekte en genezing, als dood en leven staan wet en Evangelie hier tegenover elkaar.

Hoewel zij daarin overeenkomen, dat zij beide God tot auteur hebben, beide van een en dezelfde volkomen gerechtigheid spreken, beide zich richten tot de mens, om hem te brengen tot het eeuwige leven, zo verschillen zij toch daarin, dat de wet uit Gods heiligheid, het Evangelie uit Gods genade voortkomt; dat de wet van nature, het Evangelie alleen door bijzondere openbaring bekend is; dat de wet volkomen gerechtigheid eist maar het Evangelie haar schenkt; dat de wet door de werken heen tot het eeuwig leven leidt en het Evangelie de werken doet voortkomen uit het in het geloof geschonken eeuwige leven; dat de wet thans de mens verdoemt en het Evangelie hem vrijspreekt; dat de wet zich richt tot alle mensen en het Evangelie alleen tot degenen, die eronder leven enz.

Die prediking van geloof en prediking

Naar aanleiding van dit onderscheid, kwam er zelfs verschil over, of de prediking van geloof en bekering, die toch een voorwaarde en eis scheen, wel tot het Evangelie behoorde en niet veeleer met Flacius, Gerhard, Quenstedt, Voetius, Witsius, Coccejus, De Moor e.a. tot de wet moest worden gerekend.

En inderdaad in de striktste zin zijn er in het Evangelie geen eisen en voorwaarden, maar alleen beloften en gaven; geloof en bekering zijn evengoed als rechtvaardigmaking enz. weldaden van het genadeverbond. Maar zo komt het Evangelie, concreet, nooit voor; het is in de praktijk altijd met de wet verbonden en is dan ook door heel de Schrift heen altijd met de wet samengeweven. Het Evangelie onderstelt altijd de wet, en heeft haar ook bij de bediening nodig. Het wordt immers gebracht tot redelijke en zedelijke mensen, die voor zichzelf Gode verantwoordelijk zijn en daarom tot geloof en bekering moeten geroepen worden.

De eisende, roepende vorm, waarin het Evangelie optreedt, is aan de wet ontleend; elk mens is niet eerst door het Evangelie, maar is van nature door de wet verplicht, God op zijn woord te geloven en dus ook het Evangelie, waarin Hij tot de mens spreekt, aan te nemen. Daarom legt het Evangelie van stonde aan beslag op alle mensen, bindt het hen in hun consciëntie, want die God, die in het Evangelie spreekt, is geen andere dan die zich in zijn wet aan hen heeft bekend gemaakt. Geloof en bekering worden daarom van de mens in naam van Gods wet, krachtens de relatie, waarin de mens als redelijk schepsel tot God staat, geëist; en die eis richt zich niet alleen tot uitverkorenen en wedergeborenen, maar tot alle mensen zonder onderscheid. Rom. 1:5; 3:27; 1 Joh. 3:23, van een ongehoorzaam zijn aan en een geoordeeld worden naar het Evangelie, Rom. 2:16; 10:16 enz.. Wet en Evangelie, in concreto beschouwd, verschillen niet zozeer daarin, dat de wet altijd in bevelende en het Evangelie in belovende vorm optreedt, want ook de wet heeft beloften, en het Evangelie vermaningen en verplichtingen.

Maar zij verschillen vooral in inhoud: de wet eist, dat de mens zijn eigen gerechtigheid uitwerkt, en het Evangelie nodigt hem, om van alle eigengerechtigheid af te zien en die van Christus aan te nemen en schenkt daartoe zelfs de gave van het geloof. En in die verhouding staan wet en Evangelie niet alleen vóór en bij de aanvang van de bekering; maar in die verhouding blijven zij staan heel het Christelijk leven door, tot aan de dood toe.

De Luthersen hebben bijna alleen oog voor de beschuldigende, veroordelende werking van de wet en kennen daarom geen hoger zaligheid dan bevrijding van de wet. De wet is alleen nodig omwille van de zonde. In de volmaakte toestand is er geen wet. God is vrij van de wet; Christus was volstrekt niet voor zichzelf aan de wet onderworpen; de gelovige staat niet meer onder de wet.

De Luthersen spreken weliswaar van een drieërlei usus van de wet, niet alleen van een usus politicus (civilis), om de zonde te beteugelen, en een usus paedagogicus, om kennis van de zonde te wekken, maar ook van een usus didacticus, om de gelovigen tot regel van het leven te zijn. Maar deze laatste usus is toch enkel en alleen daarom nodig, omdat en in zoverre de gelovigen nog zondaren blijven en door de wet in toom gehouden en tot voortdurende kennis van de zonde geleid moeten worden. Op zichzelf houdt met het geloof en de genade de wet op en verliest al haar betekenis.

Die Gereformeerdes wil erkenning gee aan alles wat die Skrif leer oor die wet

De Gereformeerden dachten er echter heel anders over. De usus politicus en de usus paedagogicus van de wet zijn slechts toevallig nodig geworden door de zonde; ook als deze wegvallen, blijft de voornaamste usus, de usus didacticus, normativus over. De wet is toch uitdrukking van Gods wezen; Christus was als mens vanzelf voor zichzelf aan de wet onderworpen; Adam had vóór de val de wet in zijn hart geschreven; bij de gelovige wordt zij weer op de tafelen van zijn harten gegrift door de Heilige Geest; en in de hemel zullen allen wandelen naar de wet van de Heere.

Het Evangelie is tijdelijk, maar de wet is eeuwig en wordt juist door het Evangelie hersteld.

De vrijheid van de wet bestaat dan ook niet daarin, dat de Christen met die wet niet meer te maken heeft, maar zij is hierin gelegen, dat de wet van de Christen niets meer als voorwaarde van de zaligheid eisen, hem niet meer veroordelen en verdoemen kan. Overigens heeft hij een vermaak in de wet van God naar de inwendige mens en bepeinst ze dag en nacht. En daarom moet die wet altijd in het midden van de gemeente, in verband met het Evangelie, verkondigd worden.

Wet en Evangelie, het hele woord, de volle raad van God is inhoud van de prediking. Een veel bredere plaats dan in de leer van de ellende neemt daarom de wet bij de Gereformeerden in de leer van de dankbaarheid in.

[1] Ook genoem legalisme/wettisisme en antinomianisme.

_______________________

Verdere Pro Regno artikels van of oor Bavinck

Artikels oor wet en evangelie

Artikels oor die wet

3 Comments

Posted in antinomianism, antinomianisme, bavinck, bavinck oor moses se wet vir vandag, morele wet, moses se wet, social gospel, twee ryke leer, two kingdoms theology, Uncategorized, wet, wet en evangelie, wet van God

Posted by: proregno | October 6, 2021

Teenoor die Evolusieleer, In U Lig (Ps. 36:10)!

Teenoor die Evolusieleer, In U Lig!

(Ps. 36:10)

– Die Evolusieleer verduidelik en weerlê deur dr. HG Stoker

[Bron: In: Koers in die Krisis I, Stellenbosch, Pro Ecclesia: 1935, bll. 353-364. Dr. Stoker se werke is op CD beskikbaar by die VCHO, sien die CD advertensie hier. Vir enige van sy boeke, doen navraag by Pro Regno Boeke. Opksrif aangepas.]

Inleiding

HG Stoker was in sy tyd ‘n wêreldbekende filosoof onder gereformeerde denkers wêreldwyd, ‘n groot kenner van sy vakgebied, en ‘n godsvresende kind van God. Hy het met groot klem die valse teenstellings tussen ‘geloof en (ware) wetenskap’, ‘godsdiens en wetenskap’, en dus tussen ‘natuur en genade’ ens. van harte verwerp. Kinderlik gelowig gebly en wetenskap beoefen op die hoogste vlak, in U Lig (Ps. 36:10), PU vir CHO. In die gedagtes van Bavinck: die genade heilig die natuur, dit vernietig dit nie. Sonde is die krisis van die mens se bestaan, nie God se skepping, natuur, ens. nie. Christus kom red sy skepping in sy uitverkorenes, Hy kom vernietig nie sy skeppingsorde nie, Hy kom red dit to verheerliking van sy Vader, en tot heil van die mensdom en die heelal, sien Kol. 1:115-20.

In hierdie artikel oor die evolusieleer, wat reeds in 1935 verskyn het, beskryf hy op ‘n eenvoudige vlak wat evolusie is en weerlê dit kort en kragtig vanuit die Skriftuur en natuur(wetenskappe), NGB artikel 2-7. Beide die Skrif en die (ware) wetenskap wys op die dwaasheid en absurditeit van die evolusieleer, dit is ‘ongelooflik’ en ‘wetenskapsfiksie’ (let wel: natuurlik glo ons nog altyd aan ‘ontwikkeling’ onder soorte en aanpassings binne soorte, maar dit is totaal radikaal iets anders as die ‘evolusieleer’ soos deur Stoker hier onder verduidelik en weerlê).

Hierdie artikel wat ek van hom plaas, sluit aan by die vorige een wat ek hier geplaas het, wat net so goed is en ook spreek tot ons tye:

Skrifongeloof in ons tyd – Bybel en wetenskap: HG Stoker se getuienis

Sy artikels is so aktueel, dit klink asof dit in vandag se joernale en tydskrifte staan. Stoker weerlê die basiese geloofsboustene van die evolusieleer wat ongelukkig in ons tyd deur mense buite maar ook tragies binne die kerk aangehang word. In die kerk beteken dit die Bybel, en veral die Genesis geskiedenis, ja natuurlik, unieke eenmalige openbaringsgeskiedenis, wat werklike tyd-ruimte historiese gebeure weergee, moet nou geherinterpreteer word, omdat, in die woorde van Stoker, die kerke nie “ontelbare geleerde manne uit die kerk (wil) verloor (nie maar) … hierdie manne in die kerk wil behou”, dit wil sê, die tydsgees en getalle bepaal die kerk en wetenskap, nie die Woord bepaal en laat sy lig skyn op die kerk en wetenskap nie, maar die wêreld skryf vir die kerk voor met hul ‘valslike sogenaamde wetenskap’ hoe die Bybel nou verstaan moet word of nie.

G’n wonder die sekulêre evolusioniste het met die ‘godsdienstige en teistiese’ evolusioniste oor dekades saamgewerk om die PU vir Christelike Onderwys – waar wetenskap, al was dit hoe gebroke en onvolmaak – tog nederig beoefen is ‘in U Lig’, en is dit verander is na om ‘wetenskap’ met lekker klaar te kry in NWU … van beeld van God herstel in Christus om wetenskap te beoefen tot sy eer en heil van die naaste, na terug na dierlike evolusionistiese (eintlik devolusionistiese) Babel bou vir ons eie plesiere en eer (sien Gen. 1:18-32, die ontkenning van God as Skepper, van ‘In U Lig’, lei to ontkenning van God as Verlosser en Wetgewer wat lei tot Ps. 2:1-3 losbandigheid op alle lewensterreine, ook in die wetenskap, sodat reeds op NWU in die Naam van afgode gebid word, die gay agenda verwelkom is, ens.).

Daarom, terug na die Woord, terug na ons belydenis, en terug na ons voorgangers wat die Woord nie net in hul eie lewe en gesinne en kerke nie, maar ook op elke terreine van die lewe, ook die natuurwetenskappe, laat skyn het (Hebr. 13:7), en seker die mees belangrike gelowige filosoof om te lees vir ons tye, is prof. dr. HG Stoker.

Mag ‘n nuwe geslag opstaan, wat die goeie stryd van die geloof sal stry, ja persoonlik, gesin en gemeente, maar ook op elke terrein van lewe en denke, want ons glo uit Hom, deur Hom en tot Hom, is alle dinge.

Dit is alles of niks, Jesus leer jy is vir Hom of teen Hom, met jou ganse lewe, ook as jy student is, professor is, preek, kinders leer, skottelgoed was, die asblik leegmaak, die mikroskoop gebruik, ens.

Ja, met ons hele hart, siel en verstand die Here dien op elke lewensterrein:

In u lig sien ons die lig, Ps. 36:10 (sien ook Matt. 22:37-40)

Ek stel HG Stoker aan die woord, tolle lege:

I. Wat is Evolusie?

Onder die evolusieleer word gewoonlik daardie teorie verstaan wat handhaaf dat die lewende wesens (plante, visse, voëls, insekte, diere en die mens) deur afstamming verwant is — en dat die afstammingslyn in hoofsaak loop van die eenvoudigste en laagste soorte van lewende wesens, die eenselliges, na die mees ingewikkelde en hoogste soort, die mens, toe. In besonderheid handhaaf hierdie leer dat die mens van die dier afgestam het, en vandag word gemeen dat die mens nie van die aap afgestam het nie, maar dat die aap en die mens ’n gemeenskaplike ouer-ras gehad het.

II. Gestel dat die mens van die dier afgestam het . . . .

Dan is die klaarblyklike verhaal van Genesis 1 en 2 foutief en daarnaas soveel ander Skrifgedeeltes wat stel dat die mens na Gods beeld geskape en wesensverskillend van die dier is en dat hy ’n besondere status in die wêreld het.

Dan kan die sondeval van Genesis 3 nie ’n sondeval gewees het nie; want dan was die mens nie baie goed geskape nie en dan was hy in sy kennis en ander funksies nog onontwikkeld en moes hy deur mislukte pogings leer om reg te handel, vorentoe te kom en te klim. I.p.v. sonde kry ons dan: mislukte pogings, en i.p.v. ’n val kry ons dan: vooruitgang. Die sondeval word in die evolusieleer ’n stap vooruit; die vervloeking van die aarde om die mens se ontwil is hiermee onversoenbaar en in hierdie gang van sake ongerymd.

Word Gen. 1-3 aan die eise van die evolusieleer prysgegee en kan daar dan geen sprake wees van ’n sondeval nie, dan verloor vanself die soendood van Christus sy kardinale betekenis. Die verlossingslyde van ons Saligmaker is onnodig en ongerymd as daar geen sondeval van die mens was nie. Is Christus nie ons Verlosser nie, dan hoef Hy nie Gods Seun, die tweede persoon in die Heilige Drie-eenheid te wees nie, en dan word Hy ’n gewone historiese persoon, ’n mens soos ons almal mense is — al was Hy dan ook ’n ideale mens.

Met die konsekwensies van die evolusieleer is verder ook nie verenigbaar nie: die tweede koms van Christus, die oordeel van God, die ewige verdoemenis van die nie-uitverkorenes en die herskepping van hemel en aarde.

As u die evolusieleer aanneem, dan moet u in logiese konsekwensie die Bybel as die onfeilbare Woord van God prysgee en die sentrale leer van die Bybel, die leer van sonde en verlossing, van skepping, verwording en herskepping laat vaar.

III. Evolusie en Christendom.

Is dit dan ’n wonder dat so baie Skrifgelowiges die evolusieleer verwerp en dat die Gereformeerde, die Calvinis, hierdie leer moet verwerp op grond van sy Skrifgeloof? Is dit dan ’n wonder dat die evolusieleer so ontelbaar veel Christene in hul Bybelgeloof aantas, aan die Bybel laat twyfel en die Bybel laat prysgee? Is dit ’n wonder dat die evolusieleer die Christendom ondermyn en die heidendom bevorder — die Evolusieleer, wat kom in die naam van die eksperimentele wetenskap?

Maar wel baar dit verwondering dat soveel kerkleiers, soveel Christelike teoloë, die evolusieleer aanvaar en op allerlei kunsmatige maniere met die Bybelleer probeer versoen. Hierdie feit moet egter verstaan word in die lig van die volgende oorwegings: (a) Die Bybelkritiek is in die ondermyning van die Bybelgeloof ’n bondgenoot van die evolusieleer; (b) Hierdie teoloë glo dat die wetenskap en sy evolusieleer nie betwyfel mag word nie, omdat die wetenskap en sy evolusieleer op feite en op onbevooroordeelde eksperimentele feite-ondersoek alleen rus. (c) Hulle weet dat as hulle die evolusieleer beslis verwerp, hulle dan ontelbare geleerde manne uit die kerk sal verloor, terwyl hulle hierdie manne in die kerk wil behou.

Dat die Bybelkritiek op verkeerde veronderstellings rus en tot verkeerde resultate gekom het en oorwen word, dat die wetenskappe, ook die eksperimentele wetenskappe, betreklik is, kan dwaal en telkens leringe, eenmaal verkondig, weer herroep, dat hierdie wetenskappe nie net op feite rus nie, maar ook op allerlei beginsels en veronderstellings wat intuïtief aanvaar word, dat die evolusieleer nog nooit bewys is nie, dat ons die Bybel nie mag prysgee aan die grille van wetenskaplike teorieë nie, dat ons vandag ly aan ’n ongesonde verafgoding van die wetenskap — dit alles word nie ingesien nie, en ook nie dat die waarheid van die Skrif nie weggedoesel mag word om mense in die kerk te behou nie, en dat die waarheid van die Heilige Skrif verkondig moet word, ook al verlaat ’n aantal mense die kerk daardeur.

IV. Wat leer die Bybel ons aangaande die Evolusie-Vraagstuk?

(1) God het op verskillende dae en met verskillende skeppingsdade in ses dae in aansyn geroep: hemel en aarde, waarby grasspruitjies, plante en bome; visse en voëls; vee, kruipende diere en wilde diere; die mens.

(2) T.o.v. elke skeppingsdaad insake die lewende wesens staan daar (en wel tot tien maal herhaal) dat hulle volgens hul soorte geskape is.

(3) Die mens is op ’n besondere wyse geskape: na Gods beeld. Aan hom is ’n besondere roeping toegeken: hy sal heers oor die voëls, oor die vee, oor die kruipende diere, oor die hele aarde.

(4) Die lewende wesens sal vrugbaar wees, vermeerder en die aarde vul.

(5) Na elke skeppingsdag staan: Toe sien God dat dit goed was. Na die hele skepping staan: “Toe sien God al wat Hy gemaak het en — dit was baie goed.”

(6) God het op die sewende dag gerus. Sy skeppingswerk is voltooi en vind nou nie meer plaas nie.

(7) Die sondeval het die mens van God vervreem. Om die mens se ontwil is die aarde vervloek; maar God gee aan die mens die heilsbelofte van die Messias.

Hieruit blyk:

(a) Dat die lewende wesens geskape is en nie vanself uit die anorganiese (lewelose) stof ontstaan het nie (1);

(b) Dat die lewende wesens moet ontwikkel (4); daar is dus ontwikkeling;

(d) Dat hierdie ontwikkeling organies is, nie meganies nie (a; 1 en 2);

(e) Dat die mens nie uit die dier ontwikkel het nie, maar dat hy op ’n besondere wyse en met ’n besondere roeping geskape is (3);

(f) Dat die aarde, soos ons hom nou ken — met sy pyn en sy smart, met sy siekte en sy dood, met sy verwildering en verwording — nie is soos dit geskape was nie — goed en baie goed; maar dat dit nou abnormaal is en dat dit eenmaal — in die herskepping — weer goed en normaal sal wees (5 en 7);

(g) Dat God die aarde in ses dae geskape het en dat dit nie honderde duisende jare geneem het om uit die laagste lewende wesens die mens te ontwikkel, soos die evolusieleer dit eis nie (1). Dat die dag met sy aand en sy môre geen periode is nie, maar wesenlik ’n dag, staan vir die Gereformeerde eksegese vas. Daaraan twyfel die Calvinis nie.

Die “dag” sou opgevat kan word as (i) ’n dag van ons aarde (24 uur) en God is magtig genoeg om die skepping in ses sulke dae te voltooi. Die “dag” sou ook opgevat kan word (ii) as ’n dag van God, ’n besondere soort skeppingsdag met ’n eiesoortige skeppingstyd, kwalitatief verskillend van die soort tyd, wat ons ken. Dit moontlik dat die tyd waarin God besig is met die skepping van die aarde en daarmee met die skepping van ons aardse tyd, andersoortig is as die aardse tyd, nes die tyd van die herskepping, die ewigheid, ook ’n ander soort tyd is as die tyd waarin die aarde sig ontplooi, die tyd waarin ons nou leef. As die tweede opvatting van “dag” korrek sou wees, dan is alle tydsberekeninge van die natuurwetenskappe wat op die verre verlede gerig is, nie letterlik nie, maar figuurlik of analogies te verstaan: hierdie tydsberekeninge is hipoteties en het dan nooit absolute waarde nie, omdat hulle dan rus op die foutiewe veronderstelling dat die skeppingstyd aan ons tyd gelyksoortig was;

(h) Dat God die sewende dag klaar was met Sy skeppingsarbeid en gerus het (6). Hy skep nou nie meer soos die kreatiewe evolusieleer, die versoeningsleer van Skrif en wetenskap beweer nie.

V. Wat leer die Bioloë ons aangaande die Evolusie-Vraagstuk?

(a) Die bioloë gaan uit van die vooroordeel dat die aarde nou normaal is en altyd normaal was. Hierdie vooroordeel beïnvloed hulle teorieë.

(b) Party bioloë neem aan dat die lewende wesens uit die anorganiese stof ontstaan het, ander weer (nl. die vitaliste, soos Driesch, Von Uexküll, Woltareck, e.a.) verwerp hierdie beskouing.

(c) Die strenge evolusioniste neem aan dat die evolusie geen perke het nie, in die sin dat alle soorte lewende wesens uit een of ’n paar oersoorte ontwikkel het (die monofiletiese teorie). Ander bioloë neem aan dat die bestaande soorte uit ’n ontelbare menigte van oersoorte ontwikkel het (die polifiletiese teorie). Weer ander bioloë — meesal die oorerwingsvorsers en plantkundiges — verwerp die evolusieleer heeltemal, omdat die oorerwingseksperimente en oorerwingswette bewys dat evolusie van een soort uit ’n ander soort onmoontlik is.

(d) Die meeste evolusioniste neem ’n meganiese en nie ’n organiese evolusieleer aan nie.

(e) Gewoonlik word aangeneem dat evolusie vooruitgang bereken. Abel se ontdekking asook die van ander bioloë, toon dat daar ook agteruitgang, devolusie, degenerasie bestaan. Dit bring verwarring in die kamp van die evolusioniste.

(f) Die evolusioniste handhaaf dat die mens die hoogsontwikkelde dier is, dank sy die ontwikkeling van sy harsings, en dat hy die naaste aan die ape-geslag verwant is.

(g) Al verskil die evolusioniste t.o.v. die tydsduur van die evolusieproses, neem tog almal aan dat die evolusie reeds vir honderde duisende jare aan die gang is.

(h) ’n Heel moderne teorie wil God skeppenderwys — of beter: organiserenderwyse — die hoër soorte uit die laer soorte laat ontwikkel. Hierdie teorie tel nog maar enkele aanhangers. Uit die bostaande blyk dat onder die bioloë onderling op omtrent alle punte ’n groot meningsverskil heers, selfs oor die vraag of evolusie kon plaasgevind het.

VI. Op watter Bewyse rus die Evolusieleer?

(1) Die veranderlikheidsbewys. Veranderende omstandighede, omgewing, klimaat, voeding, ens., laat die lewende wesens verander: uitwendige veranderings (modifikasies, fluktuasies of paravariasies genoem). Verbastering verander lewende wesens: verbasteringe (miksovariaries, hibridisasies of kombinasies genoem). Daar is ook sprongveranderinge, wat van die voorgaande twee verskil (mutasies, ideovariasies of sprongveranderinge genoem). Bewys die feit van hierdie soorte van veranderings die evolusieleer? Die eksperimentele ondersoek, veral van die oorerwingsvorsers, het op hierdie gebied aangetoon: (a) dat alle veranderinge binne die soort is en nooit die soortgrense oorskry nie; (b) dat die veranderinge uitwendig (fenotipies) en nie inwendig of konstitusioneel (genotipies) is nie; (c) dat aan alle veranderlikheid ’n onveranderlike beginsel ten grondslag lê, op grond waarvan evolusie van een soort uit ’n ander onmoontlik is: dat ’n soort-konstante beginsel die veranderinge beheers. Op hierdie gebied, omtrent die enigste waar die evolusie kousaal-eksperimenteel ondersoek kan word, word die evolusie deur die resultate weerlê.[*]

(2) Die morfologiese en anatomiese bewys gaan van ooreenstemminge in liggaamsbou van die verskillende soorte van lewende wesens uit. Bv. die hand van die mens, die voorpoot van die aap, die vlerk van die voël en die vin van die vis vertoon in verskillende opsigte ooreenstemminge in struktuur (analogieë) en daarom het hulle ’n gemeenskaplike afstamming. Hierdie bewys in die morfologie en anatomie is geen bewys vir evolusie nie, om die volgende redes:

(a) Ooreenstemming bewys nie afstamming nie (’n analogie-bewys is geen identiteitsbewys nie, sê die logicus). Hier moet juis nog bewys word dat die ooreenstemminge deur evolusie verklaar moet word. As bv. ’n skeikundige ooreenstemming in die struktuur van die verskillende soorte atome ontdek, sê hy nie dat hy bewys het dat die een soort atoom tot die ander soort teruggevoer kan word nie — inteendeel, hy probeer eers die een tot die ander reduseer, en as hy dit regkry, dan sê hy: Nou het ek dit bewys. Die ooreenstemminge van die lewende wesens in bou en struktuur sou i.p.v. op evolusie kan rus op gelyksoortige wetmatighede wat die lewensprosesse beheers, op identieke konstitusie-faktore eie aan die lewende wesens as sulks.

(b) Hierdie bewys lees eers in die ooreenstemminge die evolusionistiese interpretasie in, en haal dit daarna weer daaruit. Ons noem dit ’n sirkelredenering.

(c) Hierdie bewys rus op ’n meganiese deelbeskouing, nie op ’n organiese geheelsbeskouing van die lewende wesens nie; die laaste soort beskouing maak die evolusionistiese interpretasie van die ooreenstemminge onmoontlik.

(d) Hierdie bewys onderskei nie uitwendige (fenotipiese) en inwendige of konstitusionele (genotipiese) ooreenstemminge nie.

(e) Hierdie bewys verwaarloos ten onregte die kardinale betekenisse van die verskille tussen die lewende wesens.

(3) Die bewyse in die sistematiek begaan dieselfde foute.

(4) Die bewyse in die serologie (chemiese bloedverwantskapsleer) maak dieselfde foute en het vir die evolusieleer uiters teenstrydige resultate.

(5) Die embriologiese bewyse ly ook aan dieselfde foute. Dis van belang om op hierdie bewys kortliks in te gaan. Hierdie bewys sê dat daar ooreenstemminge is tussen die stadia wat bv. die menslike embrio deurloop (op ’n bepaalde stadium kan bv. iets aangewys word wat met vis-kieue ooreenstemming het) en die stadia wat die mensheid deurloop het vanaf sy eensellige voorouersgeslag tot vandag toe. ’n Mens moet die ooreenstemminge eers evolusionisties sien, bv. die vis-kieue en die ooreenstemmende in die embrio, voordat die bewys verstaan word, maar dan is dit ’n sirkelredenering. Dieselfde geld van al die ander ooreenstemminge. Die eksperimentele fisiologie toon al meer en meer aan dat van ooreenstemminge geen sprake is nie, en dat die embrionale eienskappe eiesoortige (ontogenetiese ) funksies het.

(6) Die rudimentêre organe (bv. die appendiks, wat in die mens net ’n evolusie-res sou wees en geen funksie sou hê nie, terwyl dit in sy dierlike voorvaders wel ’n funksie gehad het) bied ook geen bewys nie, omdat ’n mens hulle nie rudimentêre organe kan noem nie, as jy nie eers in die evolusie glo nie (waardeur ’n sirkelredenering ontstaan), en omdat die eksperimentele fisiologie al voortgaande bewys dat die sogenaamde rudimentêre organe tog ’n eiesoortige (ontogenetiese) funksie het en dus geen rudimentêre organe is nie. Verder vereis omtrent elke rudimentêre orgaan ’n ander geslagsboom, wat vir die evolusieleer verwarrend is. Hierdie bewys gaan ook mank aan al die genoemde gebreke van die morfologiese en anatomiese bewyse.

(7) Die paleontologies bewyse, veral gebaseer op fossiele ontdek in verskillende aardlae op verskillende plekke in die wêreld, gaan mank aan die volgende tekortkominge: die vondste is te power om die evolusieleer te dra; daar is veels te veel gapings om die bewys waarskynlik te maak; die volgorde van die aardlae waarin die fossiele gevind word, is vir die evolusieleer veels te deurmekaar; die bepaling van die ouderdom van die aardlae en van die fossiele hang van mekaar af, wat weer ’n sirkelredenering gee; hierdie bewys maak sig skuldig aan die meganiese deelbeskouing; ’n bewese skakel tussen mens en dier is nog nie gevind nie, en wat gevind is, is òf mens òf dier, terwyl die bioloë die vondste onderling verskillend waardeer, ens.

Kleiner evolusie-bewyse (bv. in die dieregeografie en in die vergelykende biologie, ens.) slaan ons oor. Elke bewys afsonderlik geneem en ook alle bewyse saam geneem bewys die evolusie nie,[†] terwyl die resultate van die eksperimentele oorerwingsleer en van die eksperimentele fisiologie die onmoontlikheid van die evolusie aantoon. Op geeneen van die punte in § IV genoem het die wetenskap die Skrif weerlê nie. Die evolusieleer word (veral op die kontinent van Europa) al meer verwerp en op die rak van verouderde teorieë geplaas. Die evolusieleer is niks meer as ’n hipotese, om dit nie saam met Prof. Hepp ’n mite te noem nie — en hierdie hipotese moet vandag as ’n mislukte hipotese beskou word.

VII. Gesteld dat die Evolusieleer bewese en waar was, hoe sou ’n mens die Evolusie moet verklaar?

Hierop antwoord die Darwinisme: Kleine en toevallige veranderinge begunstig of rem die lewende wesens in hul stryd om die bestaan, waardeur die meer geskiktes bly voortbestaan en die ongeskiktes ondergaan (natuurlike seleksie of teeltkeuse). Die Neo-Darwiniste verplaas die stryd en die teeltkeuse van die uitwendige lewe na die terrein van die kiemplasma.

Die Lamarckisme (waarvan die Neo-Lamarckisme ’n verfyning en ’n verdieping is) verklaar die evolusie uit ’n innerlike behoefte om aan veranderde omstandighede aan te pas. (Bekend is die nek van die kameelperd, wat so lank geword het uit ’n behoefte om die hoogste blare by te kom).

Teen beide teorieë bestaan vernietigende argumente, waarvoor ek wil verwys na Dr. Broom se artikel (“Our Changing Worldview” — Die Universiteit van die W.W.R.) en na my artikel (in “Die Skrif en die Natuurwetenskappe” — Van Schaik).

Die verklaring van die evolusie deur die mutasieleer verval ook, terwyl blyk dat die mutasies die soortgrense nie oorskry nie en dat hulle meestal ’n verlies aan eienskappe beteken.

Geeneen van hierdie teorieë word algemeen aangeneem nie; elkeen van hulle ondervind heftige teenstand. Geen ander teorie word in die plek van hierdie aangebied nie, behalwe dat in die laaste paar jaar enkele bioloë aan die leer van ’n kreatiewe evolusie die aandag begin gee.

Die Darwinistiese en Lamarckistiese teorieë veronderstel die oorerfbaarheid van verkreë eienskappe, waarsonder evolusie onmoontlik is. T.o.v. die vraag van die oorerfbaarheid van verkreë eienskappe heers ’n groot meningsverskil onder die bioloë, en kan nie gesê word dat hierdie hipotese bewys is nie.

VIII. Die Kreatiewe Evolusie.

Die leer van die kreatiewe evolusie het sy oorsprong in die filosofie. Teoloë het al vir ’n geruime tyd na hierdie teorie gegryp om daarmee die evolusieleer en die skeppingsleer van die Bybel te versoen. Genl. Smuts het op die grensgebied van biologie en filosofie hierdie teorie bevorder met sy “Holism and Evolution.” Enkele bioloë begin vandag ook in hierdie teorie te glo. Hierdie teorie gaan van die veronderstelling uit dat die evolusie waar en bewys is; hierdeur rus dit op ’n uiters swak fondament. Die teorie word nog verder verswak deurdat dit op bedekte wyse die wonder as ’n verklaringsbeginsel in die wetenskap invoer. Die teorie neem aan dat elke hoër soort nie net uit die laer soort ontstaan het nie, maar dat die hoër soort teenoor die laeres werklik nuut is, terwyl hierdie nuwigheid of oorspronklikheid van die hoër soort nie uit die laere afgelei of verstaan kan word nie — dit was nie in die laeres in kiem aanwesig nie, maar is ’n mutasie-agtige plotseling ontstaande nuwigheid. Dit beteken dat “iets meer uit iets minder” ontwikkel, wat logies gelyk staan aan “iets uit niks,” wat waarlik ’n wonder is. Hierdie skeppende wonderverrigter is by Dr. Broom ’n “organiser” wat hy te hulp roep omdat die ontwikkeling van die soorte nie toevalligerwyse kon plaasgevind het nie, en die evolusie volgens ’n plan skyn te werk, nl. om die mens voort te bring; hierdie “organiser” identifieer Broom met God. Vir Genl. Smuts is die wonderverrigter ’n gehele-skeppende beginsel, die holistiese faktor. Die versoenings-teoloë versprei die ses dae van die skepping oor die honderdduisende jare van die evolusioniste en laat God in en deur die evolusie-proses nuwe soorte skeppenderwyser te voorskyn bring.

Die tekortkominge van hierdie leer is:

(a) Dit bots met die Bybel, en teoloë wat dit aanvaar, gee die Bybel aan onbewese wetenskaplike teorieë prys (Vgl. § IV en § VI).

(b) Dit bring ’n goddelike beginsel, ’n wonder-beginsel as verklaringsbeginsel in die wetenskap, waardeur dit wetenskaplik nie houbaar is nie, en op verfynde wyse die wetenskap aan animisme prysgee.

(c) Die leer behels ’n contradictio in terminis. Skepping en evolusie, wonderwerking en natuurproses kan logies nie in een begrip saamgevat word nie.

Verwant aan die kreatiewe evolusie is dié van “emergent” evolusie (Morgan), ’n leer wat weer nader aan die meganiese evolusieleer staan en die teïstiese evolusie (Leighton), ’n leer wat nader aan die skeppingsleer staan. Die verskil tussen die drie teorieë is: (a) dat die deur hulle erkende nuwighede van die telkens hoër soorte nie in gelyke sin werklik nuwighede is nie; (b) dat hulle t.o.v. die beginsel van rigting-gewing aan die evolusieproses (t.o.v. die teleologie dus) verskillend staan, en (c) dat hulle die bewerkende oorsaak van die nuwighede verskillend sien.

Die teïstiese evolusie van Leighton laat God aan die evolusie deel hê, laat hom met die evolusieproses proewe neem (“trial and error method”) en laat Hom op verskillende tye in die evolusieproses ingryp en nuwighede te voorskyn roep. Hierdie “god” van Leighton is die grond en geestelike orde van die wêreld wat saam met die wêreld ontwikkel. Leighton se teïsme is in werklikheid ’n personalistiese panteïsme, waarin alle kardinale leringe van die Heilige Skrif (die sondeval, die verlossingsleer, die drie-eenheid van God, die nie-God-syn maar kreatuurlikheid van die mens, ens.) heidens vervals word. Die teorie is geen versoeningsteorie van Skrif en wetenskap nie, maar ’n prysgawe van die Skrifwaarhede aan die ongeloof. Die kritiek op hierdie leer is dieselfde as dié op die kreatiewe evolusie; en daarby kom nog: hierdie teorie is pure spekulasie, wat die Bybelleer na willekeur verdraai en die evolusieleer metafisies verklaar. Besonder jammer is dit dat hierdie leer vir sy heidense denkbeelde Christelike terminologie gebruik en sodoende begripsverwarring in die hand werk en die liggelowige leser deur sy Christelike terme wen vir heidense denkbeelde.

IX. Waarom Versoening?

Die evolusie is nie bewys nie, eerder is bewys dat evolusie van laer na hoër soorte onmoontlik is.[‡] Die teorieë wat die evolusie wil verklaar, het almal misluk. In die kamp van die bioloë heers t.o.v. die evolusie-vraagstuk ’n chaos van menings. Moet ons nou die Skrifwaarhede verdraai en vervals ter wille van die evolusie? Ook al was alle bioloë dit t.o.v. die evolusie eensgesind, dan nog mag die Skrifgelowige die Bybel in sy Goddelike karakter nie aanrand nie, en moet die Christen-bioloog die natuur bly ondersoek, totdat hy die evolusie weerlê het en ’n teorie wat aan Gods Woord reg laat geskied en meteen die feite na waarheid verklaar, opgestel het.

Die evolusieleer is onskriftuurlik en met Gods Woord onversoenbaar. Daarom mag die Christen geen versoening van Gods Woord met die evolusieleer soek nie. Doen hy dit tog, dan gee hy Gods Woord aan die ongeloof prys en verswak die Christendom in sy stryd teen die heidendom. Alleen ’n Christendom wat suiwer staan en vir Gods Woord gelowig sy hoof buig, staan sterk teenoor die heidendom.

Gods Woord kan nie met die natuur bots nie, want dieselfde waaragtige God het die natuur geskape en Sy Woord ons gegee. Ware natuurwetenskaplike teorieë moet met die Bybel ooreenstem. Waarom sal ons dan die Bybel probeer versoen met teorieë wat nie met die Bybel ooreenstem nie?

Moet ek nog wys op die onskriftuurlike konsekwensies van die evolusieleer t.o.v. vraagstukke van reg en geregtigheid, van sedelikheid, van waarheid, van vryheid, van verantwaardelikheid, van religie, ens.? Waarom moet ons die Bybelleer probeer versoen met ’n leer wat ’n biologiese, ’n verdierlikte, opvatting van alle lewens- en kulturele vraagstukke ontwikkel? Die toenemende onsedelikheid en ligsinnigheid van die mensdom moet nie in die minste mate toegeskryf word aan die invloed van die evolusieleer op die gees van ons tyd nie.

X. Wat dan?

Die Christenbioloog moet in samewerking met die Calvinistiese filosoof en die Gereformeerde teoloog op sy gebied, die gebied van die lewensverskynsels, ’n teorie probeer ontwikkel wat rus op die feite en op eksperimentele feite-ondersoek, wat put uit die beginselsisteem van ’n Calvinistiese filosofie en wat nie in botsing is met die Heilige Skrif nie, ’n teorie wat ons die natuur laat sien “In U lig,” d.w.s. soos die natuur ook objektief gesien moet word, ’n teorie wat rekening hou met die ontwikkelingsbevel van God, maar ook met Sy ordinansies wat die ontwikkeling soortlik beperk — waarhede en wette wat hy in die natuur objektief moet ontdek en aantoon — nie om die Bybel te bewys nie, maar om die waarheid te ontdek, die natuurwetenskap te bevorder — ’n teorie wat rekening hou daarmee, dat alles goed geskape was, maar deur die sondeval bederf en verwilder is, ’n teorie wat die verwilderings- en verwordingsproses in die natuur wetenskaplik naspeur en ook raaksien die faktore wat ’n algehele verwording en vernietiging stuit.

Nodig is ’n Christelike Wetenskap, ’n Skrifgelowige wetenskap, waarvan ’n onderdeel is ’n Christelike biologie, ’n Skrifgelowige biologie, waarvan weer een van die leerstukke is ’n Christelike ontwikkelingsleer, ’n Skrifgelowige ontwikkelingsleer.

Van die begin af moet wetenskaplike ondersoek en Christelike Bybelgeloof hand in hand saamwerk. Dan kom die eenheid van wetenskap en Bybel vanself, dan is geen valse versoening nodig nie. Gaan wetenskap en Bybelgeloof nie van die begin af hand in hand nie, dan gaan elk sy eie koers, dan ontstaan vanself botsing tussen Bybel en wetenskap, en dan word valse versoeninge noodsaaklik.

Wie die lig van Gods Woord nie op elke stap eerbiedig nie, bring verwarring. Die verwarring wat teenswoordig heers op elke terrein van die wetenskap, ook op die terrein van die genetiese biologie, kan alleen deur die geloof oorwen word.

[*] Die evolusioniste weerlê die resultate van die oorerwingswetenskappe weer met die argument dat die navorsers op hierdie gebied alleen te doen het met ontwikkelingsprosesse wat oor ’n beperkte en klein aantal jare gaan, en dat die evolusie duisende en honderd-duisende jare geneem het; ons kan volgens hulle geen veranderinge in enkele jare sien intree nie, omdat hulle gewoonlik ’n baie groot aantal jare nodig het. Hierdie weerlegging sien nie raak nie (a) dat die feite die oorerwingsvorser dwing om konstantheid in prinsipiële sin te aanvaar, en (b) dat hulle kritiek na twee kante toe sny: as om genoemde rede die evolusie nie weerlê kan word nie, dan kan dit om dieselfde rede ook nie bewys word nie, want niemand leef dan lank genoeg om ’n onbetwisbare soortoorskrydende verandering as feit waar te neem nie. Die moeilikhede wat die oorerwingsvorsers die evolusioniste in die pad lê dwing hulle vandag al meer tot ’n nuwe en wonderlike standpunt: hulle sê dat evolusie vandag op ’n end is en dat geen soort verder kan ontwikkel nie behalwe die mens in geestelike rigting, maar hulle handhaaf dat evolusie in die verlede tog plaasgevind het om al die verskeidenheid van soorte, wat vandag bestaan, te bewerkstellig. Dit is m.i. streng logies geneem ’n kontradiksie en ’n bedekte terugtog van die evolusionistiese vestings — vir breëre bespreking van die bewys sien my artikel in “Die Skrif en die Natuurwetenskappe — die Christelike Unie” (Van Schaik).

[†] Die bekende natuurwetenskaplike Dr. W.J.A. Schouten skryf: “Het is wel van belang op te merken, dat de laatste 10 á 15 jaren in natuurwetenschappelijke kringen vrij algemeen wordt toegegeven, dat voor de evalutietheorie geen bewijzen aangevoerd kunnen worden” (Horizon, Oct. ’34, p. 21).

[‡] Op die kontinent van Europa word die evolusieleer as ’n verouderde en mislukte hipotese beskou. Dis interessant om die volgende deur my vertaalde woorde van die bioloog Prof. Henri Devaux (Bordeaux) te lees: “Gustave le Bon het toe ek hom besoek het, uitgeroep: “Die evolusie vraagstuk is nie meer aan die orde van die dag nie! Dis vreemd, maar dis seker dat hierdie geweldige leer wat so ’n groot opgang gemaak het, vandag op sy gelê word en nie meer interessant gevind word nie”…. Die grootste teëslag is die evolusieleer toegedien deur die studies op die gebied van die oorerwingswetenskappe en dié van die embriogenie…. Hierdie studies toon met bewyse aan dat die mees treffende in die veranderlikheid van die soorte hul onveranderlikheid is ….’n onveranderlikheid selfs van die sub-soorte (species)…. Een van die wesenlike oorsake vir die onguns waarin die grote evolusieleer verval het, is dat dit ’n hipotese is ten opsigte waarvan alle waarnemingsfeite en ervaringfeite los staan…. Die evolusieleer is in werklikheid ’n tentatiewe verklaring waarvoor voldoende gronde ontbreek…. Dit is ’n ontsaglike ekstrapolasie (=ongeregverdigde, die perke oorskrydende generalisasie), wat, soos elke ekstrapolasie ons in die gevaar van dwalinge laat beland…. Vir die vraag aangaande die oorsprong van die soorte is m.i. die tyd vandag nie ryp nie —vanuit natuurwetenskaplike gesigspunt beskou; ons moet die vraag op sy laat, nes ons doen met die vraag aangaande die oorsprong van die lewe self.” (Evangelical Quarterly, Julie 1934).

__________________

Bronne

Ander artikels van HG Stoker op Pro Regno

Van sy belangrikste artikels saamgebind in 2 dele: Oorsprong en Rigting, beskikbaar by Pro Regno Boeke vir R150 ‘n stel.

Skepping en evolusie artikels.

Koers tydskrif oor HG Stoker

NGB art. 22-23 preek (Filp. 3:9)

Posted in apologetiek, evolusieleer, skrifbeskouing buytendach kuitert organies geinspireerd, skrifgesag, skrifkritiek, Skrifverklaring, stoker

Posted by: proregno | October 5, 2021

LEER PREDIKING: NGB artikel 22&23 – Ons regverdiging deur die geloof, ons geregtigheid voor God

LEERPREDIKING: NGB artikel 22&23

Ons regverdiging deur die geloof, ons geregtigheid voor God

Lees: Filippense 3:1-11 & Hebr. 11:1-7

Teksverse: “… en in Hom gevind te word, nie met my geregtigheid wat uit die wet is nie, maar met dié wat deur die geloof in Christus is, die geregtigheid wat uit God is deur die geloof…”

Tema: Gered uit genade alleen, deur die geloof in Christus se Geregtigheid alleen.

(Preekopname: GK Carletonville, 2021-08-22, nota: let wel, die inhoud van die preek en teksnotas hier onder stem nie altyd ooreen nie, die notas is nie volledig nie, die audio preek is die volledige preek).

Geliefdes in ons Here Jesus Christus,

Verlossing verorden, bewerkstellig, toegepas, dit is die fokus waarmee ons nou besig is vanaf NGB artikels 16 tot 26.

Deur die ewige verkiesing bepaal en besluit God ons verlossing, art. 16

In art. 17 word ons Verlosser beloof, nl. Christus deur die OT.

Art. 18-21 sit uiteen hoe Christus se koms, sy persoon, God se regverdigheid en barmhartigheid handhaaf,

en dat sy versoeningswerk, sy hele lewe lank en in die besonder aan die kruis, opstanding en hemelvaart, ons verlossing volbring het.

Maar nou dat God in Christus sy verlossing in die geskiedenis volbring het, moet sy reddingsplan toegepas word vir hulle wat Hy uitverkies het,

hulle moet deel kry aan Christus en al sy weldade,

in die besonder aan wat ons bely in art. 22 en 23, naamlik:

die regverdigheid van Christus, sy geregtigheid,

dat Jesus,

a) nie net die volkome regverdige straf vir ons oortredinge in ons plek gedra het nie, maar

b) ook met sy hele lewe alles volbring het, alle geregtigheid nagekom het, sodat dit ons deel word,

en ons voor God kan staan en bly lewe … nou en tot in ewigheid!

SO, hoe kry ons deel aan Christus, wat alleen ons GEREGTIGHEID is voor die Vader,

wanneer ookal die Here dit bepaal het moet plaasvind vir elke uitverkore kind van Hom,

klein en groot, man en vrou, onder alle volke?

Die antwoord bely ons in art. 22, ‘ons regverdiging deur die geloof…’

Ja, deur die geloof, en die eerste sin in art. 22, vat dit daar vir ons pragtig uit die Skrif saam:

Ons glo dat die Heilige Gees ‘n opregte geloof in ons harte laat ontvlam om die ware kennis van hierdie groot geheimenis te verkry. Die geloof omhels Jesus Christus met al sy verdienstes.

Die groot geheimenis = die versoeningswerk van Christus,

die geregtigheid wat ons nodig het om weer saam met ons Vader te lewe, het Christus voorsien.

Hierdie geregtigheid wat ons nou het voor God, bely ons soos volg in artikel 23,

Ons glo dat ons geluksaligheid geleë is in die vergewing van ons sondes om Jesus Christus ontwil en dat ons geregtigheid voor God daarin bestaan. Dit leer Dawid en Paulus ons deur te verklaar dat die mens se geluksaligheid daarin bestaan dat God hom die geregtigheid buite die wetsonderhouding om toereken

Maar hierdie geregtigheid van Christus, moet ons ontvang deur die geloof.

Wat is geloof geliefdes?

Die naaste ‘definisie’ wat ons kry, is in Heb.11:1,

Die geloof dan is ‘n vaste vertroue op die dinge wat ons hoop, ‘n bewys van die dinge wat ons nie sien nie.

Geloof is ‘n waarborg en sekerheid van dit wat ons nie sien nie,

Dit is ‘n waarborg en bevestiging van ons geestelike rykdom in Christus en al sy weldade,

waarin die geregtigheid voor God sentraal staan.

Beteken geloof ‘n blindelingse hoop, ‘n dalk, ‘n moontlikheid … weet nie seker nie?

Nee, die HK, by v/a 21 gee vir ons ‘n meer volledige verduideliking:

Vr. Wat is ‘n ware geloof?

Antw. ‘n Ware geloof is nie alleen ‘n gewisse kennis waardeur ek alles vir waaragtig hou wat God aan ons in sy Woord geopenbaar het nie (a), maar ook ‘n vaste vertroue (b) wat die Heilige Gees (c) deur die evangelie in my hart werk (d) dat nie alleen aan ander nie, maar ook aan my vergewing van sondes, ewige geregtigheid en saligheid (e) deur God geskenk is uit loutere genade alleen ter wille van die verdienste van Christus (f).

Dus, ware geloof is ‘vaste/gewisse kennis’ – alles wat die Woord openbaar, daar staan geskrywe, ongeag of mense daarin glo of nie.

Vaste vertroue – Christus en al sy weldade is ook vir my, persoonlik.

Ons hoor dit ook in Paulus se woorde daar in Filp. 3, 8-11

“Ja waarlik, ek ag ook alles skade om die uitnemendheid van die kennis van Christus Jesus, my Here“

Kennis = waarheid

my Here = vertroue, intiem, ook vir my, Hy is nie net ander nie, maar ook MY Here…

‘n Mens kan geloof dan ook omskryf as daardie geestelike onverbreekbare band waarmee die mens Christus en al weldade ontvang.

Die geloof is beide ‘n opdrag/eis van God: glo en jy sal gered word, wat mens regdeur die Skrif hoor,

maar dit is tegelykertyd ‘n onverdiende geskenk van God, nie ‘n werk van ‘n mens, of iets wat die mens moet of kan bydra om sy saligheid te verdien nie.

Geloof is gefokus nie op die mens wat moet glo nie,

maar op die inhoud, die Subjek van geloof, Christus Self.

Hebr. 11:6 want sonder geloof is dit onmoontlik om God te behaag; want hy wat tot God gaan, moet glo dat Hy is en ‘n beloner is van die wat Hom soek.

Geloof is nie gefokus op die self, en my eie vermoë en handelinge nie,

daarom dat die belydenis ook sê:

Die geloof omhels Jesus Christus met al sy verdienstes. Dit maak Hom ons eie en soek na niks anders as na Hom nie.

Geloof is dus ‘n gawe, geskenk van God, Ef.2:8-10,

⁸ Want uit genade is julle gered, deur die geloof, en dit nie uit julleself nie: dit is die gawe van God; ⁹ nie uit die werke nie, sodat niemand mag roem nie. ¹⁰ Want ons is sy maaksel, geskape in Christus Jesus tot goeie werke wat God voorberei het, sodat ons daarin kan wandel.

‘n Ware geloof kom van God, en rus alleen op Christus en al sy verdienste.

Dit is nie Christus plus my eie bydrae nie.

Of Christus plus nog ‘n ander verlosser nie, dus ‘n ‘samewerking’ nie.

Net Christus alleen, daarom dat die belydenis dit stel:

Daar is dus net twee moontlikhede: In Jesus Christus is nie alles wat vir ons saligheid nodig is nie, òf dit is alles wél in Hom, en dan het hy wat Jesus Christus deur die geloof besit, sy volle saligheid. Om nou te beweer dat Christus nie genoegsaam is nie maar dat daar buite Hom nog iets meer nodig is, sou gruwelike godslastering wees, want dit sou beteken dat Christus slegs ‘n halwe Verlosser is. Ons sê daarom tereg saam met Paulus dat ons deur die geloof alleen of deur die geloof sonder die werke geregverdig is (Rom. 3:28: Ons neem dus aan dat die mens geregverdig word deur die geloof sonder die werke van die wet.).

Geloof roep uit: Christus is GENOEG!

Sola fide!

Ek hoef nie nog iets by te dra nie.

Ek kan nie my verlossing koop nie.

Nie enige van my werke of gehoorsaamheid kan enigiets bydra tot my verlossing nie !

Kyk hoe duidelik stel Paulus dit onomwonde daar in Filp. 3:8,9

“Ja waarlik, ek ag ook alles skade om die uitnemendheid van die kennis van Christus Jesus, my Here, ter wille van wie ek alles prysgegee het en as drek beskou, om Christus as wins te verkry en in Hom gevind te word, nie met my geregtigheid wat uit die wet is nie, maar met dié wat deur die geloof in Christus is, die geregtigheid wat uit God is deur die geloof;” (Php 3:8–9)

Hy sê, en ons het dit gelees daar in verse 1-7, niks wat hy gedoen het nie,

ook selfs nie sy ‘goeie’ dinge nie, wat nog met sonde bevlek was, kon hom red nie,

of kan enigsins deel wees van sy regverdiging of geregtigheid voor God nie,

maar alleen die geregtigheid wat uit God is, nl. Christus en al sy werke,

is die ENIGSTE grondslag van sy verlossing en saligheid.

En daardie geregtigheid, Christus, kan alleen deur die geloof ontvang word, ‘deur’ die geloof.

Nou het daar binne die kerke deur die eeue dwalinge ontstaan, baie subtiel, wat geloof opsigself

ook ‘n werk wil maak, ‘n bydrae wat ‘jy’ lewer.

Dan beteken dit my redding is: Christus plus EK wat glo, my geloof.

Maar dit is nie wat ware geloof is nie, ons belydenis verduidelik:

Om presies te wees: Ons bedoel nie dat die geloof self ons regverdig maak nie, want die geloof is slegs die middel waardeur ons Christus, ons Geregtigheid, omhels, maar wel dat Jesus Christus ons Geregtigheid is. Hý reken ons sy hele verdienste toe en ook al die heilige werke wat Hy vir ons en in ons plek gedoen het, terwyl die geloof die middel is wat ons in die gemeenskap aan al sy weldade aan Hom verbind. En as die weldade ons eiendom geword het, is hulle meer as genoeg om vryspraak vir ons sondes te verkry.

Geloof is die middel, instrument, ja natuurlik, noodsaaklik, maar wel nie die rede/bron/oorsprong waarom ek gered word nie.

Dit is die Inhoud van my geloof wat my red: Christus.

Dit is ‘n geskenk van God, waarsonder ons nie gered kan word nie.

Voorbeeld: as ek ‘n fontein van water, ‘n wonderlike bron water op my plaas of grond ontdek, het ek middele nodig om daardie water na my grond, huis, tuine, diere te bring, dit is noodsaaklik, kan nie daarsonder nie … maar al die boorgat pype wat ek gebruik is die middele, die instrumente wat noodsaaklik is, maar nie die allernoodsaaklikeis nie, nl. die water self nie.

So ook die geloof, dit is ‘n noodsaaklike deel van dit wat Christus volbring vir sy kinders aan die kruis, dit is ‘n saligmakende gawe, ons bely dit daar in DL 1.9 EN 2.8,

“Daarom is die uitverkiesing die fontein van alle saligheid waaruit geloof, heiligheid en al die ander saligmakende gawes, en uiteindelik die ewige lewe self, as vrugte en gevolge daarvan voortvloei. … Ook was dit die wil van God dat Christus aan hulle die geloof sal gee wat Hy, soos ook die ander saligmakende gawes van die Heilige Gees, deur sy dood vir hulle verwerf het.”

Nou as die geloof iets was wat die mens eers moet of kan bydra, sy deel doen, dan beteken dit ten einde … die mens is die finale bepalende faktor, dan is dit nie genade, God se geregtigheid, Christus alleen wat red nie.

Dan is Paulus se woorde nie waar in Filp 3 waar nie,

want dan word geloof ‘n werk wat die mens bydra.

En dan, as geloof my bydrae tot redding is, en nie die noodsaaklike middel tot redding nie,

dan het ek rede om te roem, ja, die Here het sy deel gedoen, maar ek moet ook my deel doen,

dan red ‘ons’ saam en deel ‘ons’ saam in die roem en eer vir die redding!

Maar dit is nié wat die hele Skrif leer nie, Paulus wys duidelik, verse 8-11

… om Christus as wins te verkry … geloof in Christus … geregtigheid wat uit God is … sodat ek Hom kan ken

en in Hom gevind mag word …

In die oorspronklike taal, ‘n passief, met ander woorde, nie ek wat handel is die bron, oorsaak, rede van my redding en verlossing nie … maar iets wat met my gebeur, wat op my toegepas word, ek word ‘in Hom’ gevind, dus ek is deur sy genadige uitverkiesing en liefde in Christus ‘inge-ent’, in Hom geplaas,

genade op genade, sien Ef. 1:4-6!

Al die roem en die eer aan Hom alleen!

DAAROM ons belydenis, soos verwoord in art.23,

Ons hou daarom hierdie grondslag altyd vas: Ons gee aan God al die eer, verneder ons voor Hom, erken dat ons is wat ons is en roem glad nie in onsself of in ons verdienste nie maar maak staat en steun op die gehoorsaamheid van die gekruisigde Christus alleen.

Ja, al die eer aan God,

en dit maak ons so nederig dankbaar!

Ons roem in Christus, nie ons eie werke nie, nie eers in die instrument/middel van die redding, die geloof opsigself nie!

Daarom die woorde van Paulus in 1 Kor.1:30,31

Maar deur Hom is julle in Christus Jesus, wat vir ons geword het wysheid uit God en geregtigheid en heiligmaking en verlossing. Daarom, soos geskrywe is: Die wat roem, moet in die Here roem.

En dan geliefdes,

Om waarlik te glo, is om dan ook om die troos te ontvang, vir hierdie lewe,

as ek worstel en stry teen die sonde, wêreld en die Satan,

dan hou ons vas dat die geloof in Christus genoegsaam is, om:

al ons ongeregtighede te bedek, en

die gewete van vrees, verbystering en skrik te bevry, en

om ons vrymoedigheid te gee om na God te gaan,

terwyl ons nie handel soos ons eerste vader, Adam, wat al bewende probeer het om hom met vyeblare te bedek nie.

Waarlik, as ons voor God moes verskyn terwyl ons, in watter geringe mate ook al, op onsself of op enige ander skepsel sou staatmaak, sou ons – helaas! – verteer moes word

Daar is dus geen meer vrees nie, prys die Here, Rom. 8:1.

Ja, ons raak bedroef oor die aardse stryd en oorblywende sondes,

ons bely ons sondes, maar staan weer op deur die geloof.

Geliefdes, as ons dan nou hoor en opnuut bely, ons word gered:

uit die genade van ons hemelse Vader wat ons uitverkies het,

deur die geloof in Christus, ons Geregtigheid alleen, sonder enige werke of bydrae van ons kant,

BETEKEN dit werke, dat ons moet wandel en doen in sy Koninkryk, is onbelangrik?

In die woorde van Paulus self, “Maak ons dan die wet tot niet deur die geloof? Nee, stellig nie! Inteendeel, ons bevestig die wet.” (Rom. 3:31)

En daarom, kyk wat volg in NGB artikel 24 en 25…. ons heiligmaking en goeie werke, asook die belydenis oor die seremoniële wet wat vervul is maar ander aspekte van die wet, bv. die morele wet wat bly, waarvolgens ons deur die krag van die Gees,

nou in dankbaarheid vir ons genadige verlossing wil en moet moet lewe.

Ons leer volgende keer uit die Skrif daaroor.

Twee toepassings

1 Ons word gered ‘deur’ die geloof, en nie ‘omdat’ ons glo nie.

Sien my twee lesings by die gemeentekamp oor die kwessies van vertalings.

Op verskeie plekke vertaal die NAV asook die BDV ‘omdat’ ons glo, word ons gered,

terwyl die meerderheid vertalings nog altyd het, ‘deur of uit’ die geloof,

omdat hul daardeur die inhoud van NGB art. 22,23 wil beklemtoon, tot eer van God en ons heil en troos.

2 Geliefdes, in hierdie tye waar soveel massa histerie is oor covid regulasies, en maskers en inentings, onthou:

Ons lewe deur die geloof, nie deur vreesagtigheid nie,

nie deur mense magte of kragte nie,

maar deur die geloof,

‘n innige verbondsband wat God onfeilbaar genadiglik skenk aan elkeen van sy kinders,

wat geen mens, geen siekte, geen wetgewing, van ons kan wegvat nie.

Dit is ‘n verskriklike belangrike noodsaaklike belydenis vir ons hele lewe, nou en altyd,

in tye van gesondheid en siekte,

voorspoed en teenspoed.

Gaan lees vanmiddag Hebr. 11, die hoofstuk oor die ‘deur die geloof’ wandel en lewe.

Mediese behandeling, is ‘n saak van vryheid, wat nie gewetens mag bind waar die Skrif nie bind nie,

veral nie in die kerk nie, waar ons hier moet aanhou lewe deur die geloof, volgens God se bevele.

Laat ons daarom ons hele lewe lank, maar ook soos voor, na of in covid tye, enige tye!

vashou aan die geloof, en daarin wandel daagliks, en van rusdag tot rusdag.

Laat daar altyd by ons ‘n geloofsverlange wees na die Here se koms,

om my en alles nuut te maak.

Paulus se woorde daar in Filp, 3:10,11,

“sodat ek Hom kan ken en die krag van sy opstanding en die gemeenskap aan sy lyde terwyl ek aan sy dood gelykvormig word, of ek miskien die opstanding uit die dode kan bereik.” (Php 3:10–11)

Daardie wonderlike versugting dat die Here alles nuut sal maak,

ons sien dit nie nou nie, ons glo dit op grond van God se beloftes,

wat almal ja en amen is in Jesus Christus, ons Geregtigheid (2 Kor. 1:19,20).

Laat ons daarom volhard ‘deur die geloof’, wat ookal vir ons in ons tye, hetsy deur vervolgings of virusse en die hantering daarvan vir ons wag, en daarom sluit ons af met die woorde van bemoediging deur die geloof in Christus se Geregtigheid, te volhard tot die einde toe;

“TERWYL ons dan, broeders, vrymoedigheid het om in die heiligdom in te gaan deur die bloed van Jesus op die nuwe en lewende weg wat Hy vir ons ingewy het deur die voorhangsel heen, dit is sy vlees, en ons ’n groot Priester oor die huis van God het, laat ons toetree met ’n waaragtige hart in volle geloofsversekerdheid, die harte deur besprenkeling gereinig van ’n slegte gewete en die liggaam gewas met rein water. Laat ons die belydenis van die hoop onwankelbaar vashou, want Hy wat dit beloof het, is getrou; en laat ons op mekaar ag gee om tot liefde en goeie werke aan te spoor; en laat ons ons onderlinge byeenkoms nie versuim soos sommige die gewoonte het nie, maar laat ons mekaar vermaan, en dit des te meer namate julle die dag sien nader kom.” (Heb. 10:19–25)

Geliefdes, wandel deur die geloof in Jesus Christus!

Amen.

Posted in belydenis, belydenis van geloof, belydenisskrifte, ngb artikel 22, ngb artikel 23, preke, preke ngb, preke slc, regverdiging deur die geloof, Skrifverklaring, Uncategorized, Woordverkondiging | Tags: geregtigheid en barmhartigheid in Christus

Posted by: proregno | September 27, 2021

TIEN STELLINGS OOR DIE VREDERAAD EN GENADEVERBOND VAN GOD

deur prof. dr. SJ van der Walt

[Bron: Geloofsleer en Sedeleer, Pro Rege Pers, bl. 92-98. nota: ek plaas hierdie (en ander) artikels hier nie omdat ek noodwendig met al die detail saamstem nie, maar wel die basiese grondtrekke, soos met alle artikels, preke, boeke, bronne, ens, moet dit gelees word in die raamwerk van Hand. 17:11.]

1 Wat ons verstaan onder die Vrederaad (pactum salutis)

Ons kan dit ook noem die heilsraad van God. Dit sien dan op die ewige besluit en plan van God Drie-enig om die wêreld te verlos van sonde en dood en die ewige Vrederyk te bewerkstellig. Hierin sou die Vader dan op die gesette tyd Sy Seun stuur om die wêreld te verlos deur die sondes aan die kruis te versoen. Die Seun het van Sy kant weer vrywillig onderneem om as Borg en Middelaar in te tree en Sy lewe te gee as ‘n rantsoen vir die sonde, en die Heilige Gees het onderneem om die versoeningswerk van Christus toe te pas en uit te voer in die heiligmaking en heerlikmaking van Gods kinders en van die wêreld. Hierdie ooreenkoms of vredeverbond is in die ewigheid deur die drie Persone gesluit, voor daar nog ‘n wêreld geskape was. Dis ‘n algeheel vrywillige, selfbeplande liefdesdaad van die drie-enige God.

2 Die heilsraad is ewig

God het ons in Christus uitverkies voor die grondlegging van die wêreld om kinders van Hom te wees (Ef. 1:4-6; vgl. ook 2 Thess. 2: 13; 2 Tim. 1; 9; 1 Petr. 1: 2, 20). Net soos God as ‘t ware die skepping met Homself beplan en beredeneer het (Gen. 1: 26) so het die drie Persone in die Goddelike Wese ook die heil en redding van die wêreld beplan in federale verband en ooreengekom wat elkeen sal doen tot redding van die wêreld. Die verlossing en saligheid is dus nie dinge wat van toevallige faktore en moontlike ontwikkelinge in die toekoms afhanklik is nie, maar lê vir ewig vas in Gods heilsraad.

3 Die vrederaad en Christus

As Skeppingsmiddelaar was Christus — so kan ‘n mens sê — aangewese om ook Herskeppings-middelaar te wees. Christus was die Woord (Logos), deur wie God geskep het (Joh. 1: 1, 3, 14). Daarom kon Hy dan ook sê: „Voorwaar, Ek sê vir julle, voordat Abraham was, is Ek” (Joh. 8: 58). Terwyl Hy aan God gelyk was, dit wil sê self God was, het Hy Homself ontledig deur die gestalte van ‘n dienskneg aan te neem (Filp. 2: 6, 7). En dit het Hy geheel en al vrywillig op Homself geneem (Ps. 40: 8, 9). As Seun van God het Hy die Kneg van die Here geword (Jes. 42: 1) en is Hy volgens die bepaalde raad en voorkennis van God oorgelewer om gekruisig te word (Hand. 2: 23). Die redding van die uitverkorenes is dus in Christus vasgestel van voor die grondlegging van die wêreld af (Openb. 13:8).

4 Christus deur die Vader gestuur

In die vrederaad was dit bepaal dat Christus in die volheid van die tyd deur die Vader gestuur sou word om die wêreld te red (Gal. 4: 4; Joh. 6: 38-40). Hy het gekom om die werk wat die Vader Hom gegee het, te doen (Joh. 17; 4). En hierdie werk is deur die Trooster, die Heilige Gees, afgerond en gefinaliseer (Joh. 14: 26; Jes. 61: 1-3). As gestuurde van die Vader noem Christus die Vader Sy God (Joh. 20: 17). Al is Hy kneg van God, het Hy nogtans geheel vrywillig Sy lewe afgelê (Joh. 10: 17, 18). En God het onderneem om Hom ryklik te beloon vir Sy werk (Ef. 1: 20-22; Fil. 2: 9-11; Ps. 2: 8; Hebr. 1: 5, ens.).

5 Christus het dadelik na die sondeval as Verlosser ingetree

Waar Christus Homself in die ewige vrederaad van God verbind het om as Verlosser in te tree, het Hy dit dan ook gedoen onmiddellik na die sondeval. Hy het dadelik, as die tweede Adam, die plek van Adam ingeneem (Rom. 5: 12-21; 1 Kor. 15: 22) .God het die genadeverbond met Adam opgerig in Sy „saad”, dit is die beloofde Christus (Gen. 3: 15). En op grond van hierdie beloofde saad wat die kop van die slang sou vermorsel, is Adam en Eva gered, omdat hulle geglo het. En so het Christus prolepties (voor-uitgrypend) reeds in die Ou Testament opgetree as die Engel van die Here, die Verlosser van Israel (Ex. 3: 2e.v.; 32: 34; Jes. 63: 8, 9; Joh. 8: 56; 1 Kor. 10: 4). Christus het dus die Middelaar van die genadeverbond geword (Hebr. 8: 6; 7: 22; 9: 15; 2 Kor. 5:20).

6 Vir Christus was die genadeverbond ‘n werkverbond

Toe Adam in die sonde geval het, het God nie daarmee Sy eis van geregtigheid laat val nie. Die mens sou en moes nog deur gehoorsaamheid die ewige lewe verwerf. Maar omdat Adam daartoe nie in staat was nie, sou Christus dit doen. Vir ons is die saligheid dus enkel onverdiende genade, maar vir Christus was dit ‘n loon wat Hy verdien het. Die eis wat aan Christus gestel is, was dat Hy vlees sou aanneem (Hebr. 2: 14, 15). Verder moes Christus Hom onder die wet stel (Ps. 40: 8; Matt. 5: 17, 18; Joh. 8: 29) en moes Hy die Ias van die toorn van God teen die sonde dra (Jes. 53; Joh. 1: 29; Kol. 2: 14) en deur Sy Gees Sy volk reinig en toeberei vir die heerlikheid (Joh. 36: 1.3-15; 17: 19-22). Aan die ander kant weer het die Vader Hom ‘n ryke loon belowe op Sy werk (Ps. 2:8; Jes. 53: 10-12; Joh. 17:4, 5, 24; Ef. 1:20e.v.; Fil. 2: 9e.v.).

7 Verskil tussen vredeverbond (raad) en genadeverbond

AIhoewel die genadeverbond wat God met Abraham opgerig het, gedra en bepaal word deur die ewige vrederaad, moet ons die twee tog nie identifiseer nie. Die vredeverbond of heilsraad van God is iets wat tot God beperk bly tussen die drie Goddelike Persone. Die genadeverbond is ‘n verbond tussen God en Sy skepsel, naamlik die mens. As Christus in die vrederaad onderneem om die wêreld te verlos, dan doen Hy dit as Seun van God, as God self en nie as die vleesgeworde Woord nie. In die genadeverbond tree Hy egter op as die tweede Adam.

Ons moet hier fyn onderskei, al mag ons nie skei nie. As ons dit nie doen nie, maak ons eenvoudige die ewige vrederaad tot die genadeverbond, Dan is Adam eintlik geskape om te val, sodat Christus as die ware Adam geopenbaar kan word. Dan is die heie wêreldgeskiedenis eintlik Christus geskiedenis en is die hele skeppings- en verlossingsprogram niks anders nie as ‘n proses waarin God Homself teen Homself afset. Dan is God se openbaring of vleeswording in Christus sonder meer versoening en verloor die kruis sy betekenis. Dis bepaald ongerymd en gevaarlik om te sê, soos sommige doen, dat die genadeverbond reeds in die ewigheid met Christus gesluit is en alleen na die val in werking getree het. Weliswaar is die genadeverbond gesluit met Abraham èn sy saad, sodat die ganse Israel (geestelike saad van Abraham) in Christus inbegrepe is, maar Christus hier dan as Middelaar van die genadeverbond, die vleesgeworde of nog vlees te worde Christus (Gal. 3: 16).

8 Wie onder die genadeverbond ingesluit is

Die vraag is of almal wat uiterlik tot die verbondskring behoort en die verbondseël (besnydenis of doop) ontvang het, nou ook werklik verbondskinders is? So het byvoorbeeld Ismael, Esau, ens., tot die verbondskring behoort (tent van Abraham, Isak) en tog weet ons dat hulle weggedwaal het. Alle gedoopte kinders word tog seker nie salig nie.

Hoe moet ons dit dan beskou: Is dit net die uitverkorenes of wedergeborenes wat aan die verbond behoort en hoe weet. ons of hulle uitverkore of wedergebore is? Of moet ons maar veronderstel dat hulle dit is, tot die teendeel blyk?

Ons weet dat God Sy verbond gesluit het met Abraham en sy saad (Gen. 17: 7; Hand. 2: 39). Ook die kinders is dus almal ingesluit. Tog weet ons dat almal nie Israel is wat uit Israel is nie (Rom. 9:6). Die uiterlike verbondsteken is nie altyd ‘n waarborg van innerlike verbondsgenade nie (Rom. 2: 28, 29). Alle gelowiges is geestelike kinders van Abraham (Rom. 4: 9-17; Luk. 3:8). Dis alleen Gods verkiesende genade wat die verskil maak tussen gelowiges en ongelowiges (Rom. 9, veral v. 8). In Christus word die saad van Abraham gereken (Gal. 3: 29; vgl. daarenteen Matt 8: 10-12; Joh. 8: 39, 40). Ons het hier met ‘n moeilike vraagstuk te doen.

Ons mag nie praat van ‘n uitwendige en inwendige verbond of selfs van twee sye van die verbond nie. Die Skrif weet nie van so ‘n onderskeiding nie. God hou Sy verbond in stand (Deut. 7: 9; 2 Kron. 6; 14; Ps. 103: 17 , 18). Uit 2 Tim. 2: 19 kan ons sien dat die fondament van God vas staan met die seël: „Die Here ken dié wat syne is.” As bondelinge is ons verplig om afstand te doen van ongeregtigheid. Ons moet God se verbond en Sy insettinge onderhou en bewaar (Gen. 26: 5; Deut. U: 1; Eseg. 18: 9; Ps. 25: 10; Eseg. 37: 24; Joh. 8: 51; 1 Joh. 2: 3-5). Tog is God se verbond nie afhanklik van wat ons daarmee doen nie, maar van wat God doen. Nieteenstaande verbondsbreuk en die Goddelike verbondswraak voer God tog Sy verbond deur, selfs al moet Hy uit klippe vir Abraham kinders verwek. Daarom praat Christus van Sy soendood as „die nuwe testament in my bloed” (Matt. 26: 28). Hy het nie tevergeefs gesterwe nie (Joh. 17: 12). Hy het vir die uitverkorenes gesterwe en sal hulle red deur wedergeboorte en geloof. In Christus word „die wêreld” gered (Joh. 3: 16), nieteenstaande die feit dat baie verlore gaan.

In sekere sin moet alle goddeloses beskou word as verbondsbrekers, omdat God Sy verbond met Adam opgerig het. Ons weet nie wie uitverkore of wedergebore is nie, maar hou ons aan Gods verbondsbeloftes en doop alle kinders van gelowiges in die oortuiging dat God Sy belofte aan hulle sal bevestig, nieteenstaande daar baie mag wees wat verlore sal gaan. Dis God se verborgenheid, en Hy weet wat Hy doen. Ons moet maar net ons plig doen. Die genadeverbond is ten diepste gegrond in Christus as Hoof van Sy gemeente of, soos dit ook soms genoem word, Christus mysticus. Dit omvat Sy hele volk in Hom.

9 Die genadeverbond is ten diepste onvernietigbaar

In Gen. 17: 19 noem God dit ‘n ewige verbond (vgl. ook 2 Sam. 23: 5; Hebr. 13: 20). God het die verbondsbelofte met ‘n eed bevestig, om daardeur die onveranderlikheid van Sy raadsbesluit te beseël (Hebr. 6: 13-20). Daarom word die verbond in die Nuwe Testament dan ook ‘n testament genoem (Hebr. 9: 16, 17), om aan te dui dat dit kragtens die soendood van Christus soos ‘n erfenis toeval, wat vas en seker is. In sekere sin is die verbond dus een-sydig, alhoewel dit nie die menslike aandeel insluit nie, soos ons nog sal sien. Die eise of voorwaardes wat God in die genadeverbond aan ons stel, is ten diepste gewortel en gewaarborg in die belofte wat Hy gee, nl. om ons God te wees en ons vir Hom as Sy volk aan te neem.

Omdat God Sy verbond steeds gedenk, daarom bly dit van krag (Ex. 2: 24; Lev. 26: 39-42; 2 Kon. 13: 23; Ps. 105: 8-11; Jes. 54: 10). Selfs wanneer God die bondsvolk straf vir hulle ontrou, is daar altyd ‘n oorblyfsel of kern wat gered word en in wie God Sy verbond bevestig (Jer. 44; 28; Eseg. 16: 60-63; Jes. 59: 20, 21; Jer. 31, veral v. 31-34; Eseg 36: 22-28; Hebr. 8: 10-13; Jes. 1: 8, 9; Jer. 23: 3; Miga 2: 12, ens.). Dal die droë ranke afgeruk en In die vuur gegooi word, maak nog nie God se wingerd tot niet nie.

10 Verskillende bedelinge van die verbond

(a) Die Adamitiese verbond: Ons praat hier nou van die genadeverbond, soos dit ook met Adam en Eva bevestig is (Gen. 3:15), alhoewel die woord verbond daar nie gebruik word nie. In die straf het God ook genade. aan die mens bewys. Die straf is die dood, en alhoewel Adam en Eva nie onmiddellik dood neergeval het nie, mag ons nie sê dat die straf uitgestel of verswak is nie. God het ook nie gesê dat hulle onmiddellik sou sterf nie. Die dood is ‘n proses, en Adam en Eva het gevolglik begin sterwe vandat hulle gesondig het, al het hulle skynbaar nog bly lewe. Ewewel het God in die straflyde („die slang sal jou in die hakskeen byt”) ook die Messias belowe wat die kop van die slang sou vermorsel. Eva sou met smart kinders baar; tog sou die lewe daardeur op die aarde voortgeplant word. Adam sou in sweet en moeite worstel met dorings en distels, maar arbeid adel, en daardeur sou die wêreld tog gekultiveer word en sou die mens sy brood verdien.

God het hier dus in beginsel Sy genadeverbond met Adam op-gerig en deur hom ook met die ganse mensheid, wat seer seker nie beteken dat alle mense gered word nie, soos blyk uit Abel en Kain en die gelowige geslag van Set teenoor die goddelose Lameg-geslag.

(b) Die Noagitiese verbond: Dit vind ons in Gen. 8: 20-9: 17. Ook hierdie verbond was universeel in sy strekking. Noag het tot die hele mensheid van daardie dae gespreek voor die sondvloed, en daarna het die hele mensheid uit die Noagitiese verbondskring uitgegaan en was dus bekend met God en Sy beloftes. Noag staan as gelowige nog in die krag van die Adamitiese genadeverbond. En ter beskerming en ontplooiing van die genadeverbond sluit God met Noag die algemene natuurverbond. Die menslike bestaan word beskerm deur die natuurelemente te beteuel (Gen. 8: 22), die diere te bedwing (9: 2, 3) en die moordenaar te straf deur die instelling van die gereg (Gen. 9: 5, 6), die mens opnuut te seën met vrugbaarheid (9: 7) en die goddeloosheid te temper deur ver-korting van die menslike lewe (6:3) en deur splitsing van die mensdom in taal- en rassegroepe (11: 1-9). God het so Homself aan geen enkele mens onbetuig gelaat nie (Hand. 14: 17; 17: 26-28; Rom. 1: 19; Joh. 1:9).

(c) Die Abrahamitiese verbond (Gen. 15 en 17): Die bedding van God se genadeverbond word hier vereng en loop nou deur die gesins- en volkslewe van Abraham en Israel. Alhoewel die verbond skynbaar betrekking het op ‘n groot nageslag en die besit van die 3and Kanaan, is dit in sy diepste strekking dieselfde as die verbond met Adam en beteken dit dat uit Abraham die beloofde saad (Christus) gebore sou word, waardeur die hele wêreld geseën sou word (Gen. 12: 2, 3). Die kern van die verbond is vervat in v. 7: om vir jou ‘n God te wees en vir jou na geslag na jou”.

Hierin lê die hele evangelie van verlossing deur Christus. Abraham (en Israel) het dan ook gedurig kontak gehad met die omringende heidenwêreld, en daar het ‘n sterk getuienis uitgegaan na die verskillende volke. Die verkiesings- en afsonderingsgedagte kom hier ewewel sterk na vore, en daarom gee God ‘n spesiale verbondsteken, naamlik die besnydenis. Daarin lê die idee van heiliging en toewyding aan God en Sy diens.

(d) Die Sinaitiese verbond: Hierdie verbond is ingestel by Sinai, waar God die volk van Israel aan Hom verbind het (Ex. 19). God se bevele en insettinge wat Hy in Ex. 20-23 gegee het, word genoem die boek van die verbond (Ex. 24: 7), en in v. 8 word gepraat van die bloed van die verbond. In hierdie verbond word talle wette en voorskrifte gegee rakende ook die persoonlike, huislike en volkslewe van Israel.

Hierdie verbond vertoon uiterlik ‘n meer wettiese karakter as die met Abraham. Hier staan op die voorgrond die eise van God en nie die beloftes soos dit die geval met Abraham was nie. Dit dra skynbaar ‘n meer voorwaardelike karakter as wat ons dit by Abraham gevind het (Ex. 23: 22, 25). Tog is dit in wese niks anders as ‘n genadeverbond nie. Dit is alleen in ‘n wettiese vorm gegee om die volk hulle verantwoordelikheid des te sterker te laat voel en hulle pedagogies op te voed na Christus toe. Hulle moes sien en leer dat die wet hulle nie kon salig maak nie (Gal 3, veral v. 24).

Daarom is die versoening van sondes simbolies afgeteken deur die dierebloed. Daarom is die heiligmaking voorgestel deur die Levitiese reinheid en die saligheid deur ‘n lang lewe in Kanaan. Tog is hierdie verbond in wese dieselfde as dié met Abraham (Ex. 6: 6; Num. 15: 41; Deut. 26: 17). Hier waarsku God egter met alle mag teen verbondsbreuk (Lev. 26: 15; Deut. 31:21, ens.). Die menslike sy word sterk beklemtoon. Maar onder dit alles lê die offerbloed as simbool van die Lam van God, in wie se bloed die verbond ewig vas is.

(e) Die vervulling van die verbond in Christus: In Christus val die skaduwees weg en staan ons voor die volle, diepe sin en werklikheid van die genadeverbond. In Christus is al God se beloftes van ouds af vervul en is voldoen aan al die eise van Gods verbond. En daarom word ook die nasionale grense deurbreek en kom. die universele betekenis en krag van die verbond weer na vore (vgl. Hebr. 1: 1, 2 en Hebr. 8 en 9). Daarom verval nou ook die seremoniële en wettiese vorm van die genadeverbond (Kol. 2: 17; Gal. 4: 1-7; Joh. 4: 20-23). En nou blyk dat Christus die eintlike Middelaar van die genadeverbond is (Gal. 3; 16-18; Hand. 2: 38; 1 Kor. 15: 22; 45-49).

En om Middelaar te kan wees, moes Hy in die plek kom van die eerste Adam, die hoof van die menslike geslag (Rom. 5: 12-21; Ef. 1: 10). Daarom is daar dan nie die minste teësteliing tussen Ou en Nuwe Testament of Verbond nie, maar is die Nuwe alleen die vervulling van die Oue. Daar is nie *n verskii soos van letter en gees nie, maar alleen ‘n ontsluiering van wat in die Ou Testament gegee is (2 Kor. 3). Die belofte is dieselfde (Jer. 31: 33; Hebr. 8: 10). Dis dieselfde evangelie (Gen. 3: 15; Gal. 1: 8; Hebr. 13: 8). Almal is deur die geloof geregverdig (Gen. 15: 6; Rom. 4: 9-25; Gal. 3: 7-9). Daar is geen ander naam onder die ganse hemel gegee waardeur ons gered word nie, as dié van Jesus Christus (Hand. 4: 12).
________________________

Nog deur dr. SJ van der Walt

Nog oor die verbond

Posted in dr SJ vd Walt, genadeverbond, prof. sj van der walt, Uncategorized, verbond, verbond met Abraham, verbond van verlossing, vrederaad, vrederaad en genadeverbond, vredesraad, vredesverbond

Posted by: proregno | September 20, 2021

PRO REGNO BOEKE: Nuwe voorraad en Uitverkopingsboeke, 20 September 2021

PRO REGNO BOEKE

Nuwe voorraad en Uitverkopingsboeke

Pro Regno Boeke nuus – 20 September 2021

1. Sien hier onder nuwe voorraad boeke wat ingekom het (afdeling A).

2. Sien ook uitverkopingsboeke (afdeling B).

3. Al die boeklyste is tweedehandse boeke wat nog in ‘n goeie leesbare toestand is, tensy vermeld word dat dit beskadig is of ‘n boek (nuut) is.

4. Hiermee wil ek ook enigeen wat enige teologiese/christelike boeke wil skenk of verkoop aan Pro Regno boeke, uitnooi om my te kontak, dankie.

5. Ek nooi u ook persoonlik uit om na my ‘boekwinkel’ te kom en na die boeke te kom kyk, u is baie welkom (maak asb. net ‘n afspraak, dankie).

ADMIN REëLINGS

1 Enige navrae moet per e-pos of whatsapp gedoen word, verkieslik nie telefonies nie, asb.

2 Boeke word nie uitgehou nie, behalwe wanneer inbetaling reeds gedoen is.

5) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669

Prosedure om te volg vir boekaankope:

1 Stuur u lys van boeke wat u wil aankoop na bogenoemde kontakbesonderhede (e-pos of whatsapp).

3 Sodra ek u inbetaling ontvang het, is die boeke u s’n.

AFDELING A: NUWE VOORRAAD BOEKE

(nota: u is baie welkom om my pryse te gaan vergelyk by ‘Amazon’ of ‘Good Neighbours’, onthou net meeste van die boeke wat ek verkoop is tweedehands maar nog in ‘n goeie kondisie, sommige boeke nog so goed as nuut.)

Engelse boeke

~~AZURDIA, A.G. Spirit Empowered Preaching: the Holy Spirit in your ministry, R40-00~~

~~BEEKE, Joel. Quest for Full Assurance: the legacy of Calvin and his successors, R70-00~~

~~BELCHER, RP. A Journay of Grace: a theological novel, R40-00~~

~~BEWES, Richard. Speaking in Public effectively, R30-00~~

~~BROWN, Harold OJ. Heresies: Heresy and Orthodoxy in the History of the Church, R200-00~~

BRUNER, FD. A Theology of the Holy Spirit: the Pentecostal experience and the NT witness, R150-00

~~CARSON, D.A. A Call to Spiritual Reformation: priorities from Paul and his prayers, R70-00~~

COOPER, John W. Panentheism: the other God of the Philosophers, R250-00

~~DICKSON, D. The Elder and His work, R50-00~~

~~DILLARD RB & LONGMAN, T. An Introduction to the OT, R250-00~~

~~ELLSWORTH, W. The power of speaking God’s Word: how to preach memorably sermons, R40-00~~

ENGELSMA, David. The Covenant of God and the Children of Believers: Sovereign Grace in the Covenant, R150-00 (nuut)

____________________ Covenant and Election in the Reformed Tradition, R200-00 (nuut)

~~GREIDANUS, Sidney. The Modern Preacher and the Ancient Text, R100-00~~

~~_____________________ Preaching Christ from the OT: a contemporary hermeneutical method, R200-00~~

~~GOLDSWORTHY, G. According to Plan: the unfolding revelation of God in the Bible, R80-00~~

~~HAM, Ken (ed.) When Christians roamed the earth: is the Bible believing church heading for extinction?, R30-00~~

~~HELM, P. & Trueman, C. The Trustworthiness of God; perspectives on the nature of Scripture, R70-00~~

HOEKSEMA, Homer C. Redeemed with Judgment: sermons on Isaiah, R200-00 (nuut)

HORTON, Michael S (ed.). A Confessing Theology for Postmodern Times, R100-00

HYDE, DANIEL. With Heart and Mouth: an exposition of the Belgic Confession, R250-00

KAISER, Walter C. A History of Israel: from the bronze age to Jewish wars, R250-00

_________________ Towards an Exegetical Theology, R250-00

~~KUIPER, RB. God-centered Evangelism, R50-00~~

KUNG, Hans. The Church, R200-00

LAWSON, Steven J. Expository Genius of John Calvin, R70-00

~~LLOYD-JONES, Martin. Preaching and Preachers, R150-00~~

~~OSBORNE, Grant O. The Hermeneutical Spiral – a comprehensive introduction to Biblical Interpretation, R200-00~~

~~PASQUARELLO, M. Sacred Rhetoric: preaching as a theological and pastoral practice of the church, R40-00~~

~~PEARCY, Nancy. Total Truth: liberating Christianity for cultural captivity, R70-00~~

~~REEDER, Harry l. From Embers to Flame: How God can revitalize your Church, R50-00~~

THISELTON, Anthony C. New Horizons in Hermeneutic: the theory and practice of transforming Biblical Reading, R200-00

TRIPP, Paul D. War of Words: getting to the heart of communication struggles, R80-00

~~STORMS, Sam. Chosen for Life: the case for divine election, R50-00~~

~~SCHREINER, Thomas. 40 Questions about the Christian and Biblical Law, R70-00~~

~~TERRY, Milton. Biblical Hermeneutics: a treatise on the interpretation of the OT and NT, R150-00~~

~~VAN GEMEREN, Willem A. Interpreting the Prophetic Word: introduction to the prophetic literature of the OT, R200-00~~

VANHOOZER, Kevin J. Is there meaning in the Text: the bible, the reader and the morality of literary knowledge, R250-00

~~VEITH, Gene E. Postmodern Times: A Christian Guide to Contemporary Thought and Culture, R50-00~~

WILSON, Doug (ed.) Bound Only Once: the failure of Open Theism, R150-00

STUDIEBYBELS

~~NIV Study Bible, A5 formaat hardeband, R120-00~~

~~Verklarende Bybel (rooi hardeband, rugkant beskadig), R150-00~~

Hebrew-Greek Key Word Study Bible (NIV), R100-00

Thompson Chain Reference Bible, NIV sagteband, R100-00

~~The KJV New Chain Reference Bible, 4th improved edition, leerband spesiale uitgawe, goue bladsye, duimindeks, R450-00~~

AFDELING B: UITVERKOPINGSBOEKE TOT 30 SEPTEMBER 2021 (halfprys boeke = 50% afslagboeke op die prys wat u hier onder sien en in vorige boeklyste)

1 Afrikaans

BARNARD, AC. Die Erediens, R120-00

BARNARD. DJ. Bely en Beleef, 52 HK preke, R40-00

BAVINCK, H. Welsprekendheid, R20-00

BOOYENS, MJ. Kom Here Jesus: Openbaring oordenkings, R70-00

______________ Aan die voete van Jesus, R50-00

DE BRUYN, PJ. Kuisheid voor die Huwelik, R20-00

DE KLERK, PJS. Die Navolging van Christus, R50-00

DUVENHAGE, A. Die Institusie van Calvyn – verkorte weergawe, R100-00

HANDBOEK BYBELSE GESKIEDENIS: OT (JH Kroeze) & NT (EP Groenewald), x2 vol, R150-00

HEYNS, JA. Die nuwe mens onderweg- oor die tien gebooie, R50-00

KESTELL, JD. Uitgevryfde Koringkorrels: oordenkings vir die jaar, R50-00

KRUGER, LS. Waarom is u lid van die Gereformeerde Kerk, R40-00

LE ROUX, J. Ons glo: Bybelstudie – NGB, R30-00

O’KULIS, Die Boervrouw: Moeder van haar volk, R100-00

VAN DER LINDE, GPL. Maak julle roeping en verkiesing vas: Preke, R40-00

VAN DER WALT, Johannes Calvyn – ‘n Jeugroman, R80-00

~~VAN DER WALT, SJ. Die Vaste Fondament: HK oordenkings, R50-00~~

Engelse boeke

ALLIS, OT. The Unity of Isaiah: A Study in Prophecy, R50-00

BATTLES, FL. Analysis of the Institutes of the Christian Religion of Calvin, R70-00

~~BRIDGES, C. The Christian Ministry, R70-00~~

JOHN CALVIN’S INSTITUES: His Opus Magnum, different authors, R50-00

GELDENHUYS, JN. Commentary of the NT: Luke, R70-00

HOEKSEMA, H. Behold He Cometh: Exposition of Revelation, R300-00 (nuwe prys: R500)

KOHLENBERGER, JR. The Interlinear NIV Hebrew-English Old Testament, R500-00 (nuutste prys: R900 plus)

LENSKI, RCH. St. John’s Revelation, R100-00

MORRIS, L. The Apostolic Preaching of the Cros, R100-00

YOUNG, EJ. An Introduction to the Old Testament, R100-00

HEBREW-GREEK KEYWORD Study Bible, R100-00

NEW TESTAMENT IN 26 TRANSLATIONS, R100-00

Nederlandse boeke

ALGRA, H. Het wonder van die 19de eeu, R50-00

GEESINK, WA. Gereformeerde Ethiek, x2 dele, R100-00

KUYPER, A. Uit het Woord: Stichtlelijke Bijbelstudies, x6 dele, R100-00

____________ Het werk van den Heiligen Geest, R100-00

LINDEBOOM, Hervormd en Gereformeerd, R50-00

RIDDERBOS, H. Komst van het Koninkrijk, R70-00

SPOELSTRA, C& DREYER, A. Bouwstoffen voor die Geschiedenis NG Kerken in ZA, x3 dele, R200-00

AFDELING C: VORIGE LYSTE: OOK 50% AFSLAG VIR BOEKE WAT NOG IN VOORRAAD IS IN HIERDIE BOEKLYSTE (TOT 30 SEPTEMBER 2021):

Vorige Pro Regno Boeklyste

Posted by: proregno | September 20, 2021

LEERPREDIKING: NGB artikel 21 – Die versoening deur Christus (Lev. 16:18-22)

LEERPREDIKING: NGB artikel 21

Die versoening deur Christus

Lees: Ex. 25:10-22; Lev. 10:1-3; 16:1-22 en Hebr. 9

Teksverse: “Dan moet hy na die altaar uitgaan wat voor die aangesig van die Here is en daarvoor versoening doen: hy moet van die bloed van die bul en van die bloed van die bok neem en dit rondom aan die horings van die altaar stryk en met sy vinger van die bloed sewe maal daarop sprinkel. … So moet die bok dan op hom al hulle ongeregtighede na ’n woeste land wegdra; en hy moet die bok in die woestyn los.” (Lev. 16:18–22)

Tema: God se regverdigheid én barmhartigheid in die versoeningswerk van Christus.

(Preekopname: GK Carletonville, 2021-08-08, nota: let wel, die inhoud van die preek en teksnotas hier onder stem nie altyd ooreen nie, die notas is nie volledig nie, die audio preek is die volledige preek).

Aflaai: NGB art. 21 preek (Lev. 16:18-22)

Geliefdes in ons Here Jesus Christus,

In die leerprediking vanuit die Skrif volgens die temas van die NGB,

as samevatting van ons algemene ongetwyfelde geloof,

het ons die vorige keer geleer dat God handhaaf beide sy

geregtigheid en barmhartigheid in Jesus Christus.

Nie net die een of die ander nie, en nie die een in stryd met die ander nie.

As ons kom by artikel 21, wat handel oor die versoening in Christus,

leer ons dit opnuut vanuit Lev. 16, ons teksgedeelte, asook ander gedeeltes.

God handhaaf, deur die versoeningswerk van Christus,

sy geregtigheid én barmhartigheid tot sy eer en heil van sy uitverkorenes.

Lev. 16 handel oor die ‘groot versoendag’ wat eenmaal per jaar in Israel, plaasgevind het.

Die hoëpriester Aaron bring hier, offers in die Allerheiligste,

in die Hebreeuse 7^de maand, dit is Oktober.

In Hebreeus, die yom kippor = dag van versoening.

Dit was die belangrikste feesdag van die OT verbondsbedeling.

Die woord ‘versoen’ of ‘versoening’, kom in verskillende vorme voor in Lev. 16,

x16 keer, en die woord (kaphar/kipher) beteken letterlik: ‘bedekking, om te bedek, om weg te vee, weg te neem, weg te dra’ en val in die betekenisveld van ander woorde soos ‘plaasvervangend, betaal, losprys, offer’

Ons lees in die besonder van die versoendeksel, verse 16:2(x2), 13, 14(x2), 15, (x2)

dit was die besondere plek van versoening wat daar moet plaasvind,

letterlik vertaal ‘plek van versoening’ of ‘deksel van versoening’

Baie engelse vertalings het ‘mercy seat’,

meer ‘n interpretasie maar die betekenis is baie waar,

want ons het gelees in Ex. 25:21,22 “…daar sal Ek met jou saamkom”, daar by die ‘versoendeksel’

Daar sal Ek wat regverdig is my genade betoon.

Versoening, wat is dit ?

Heel eenvoudig: twee mense se verhouding word versteur, vir watter rede ookal.

Hul gemeenskap, vriendskap, vrede is verbreek.

Die rede/oorsaak vir die skeiding, moet bedek word, verwyder word, en die proses wat plaasvind om daardie oorsaak/rede vir skeiding weg te neem, sodat die verhouding herstel kan word, noem ons versoening.

Die oorsaak van die verwydering, vervreemding, onvrede tussen 2 party moet dus ‘bedek word, weggeneem word, weggedra word’

Nou in ons teks is dit duidelik wie die 2 partye hier betrokke is:

Dit is die Here en sy volk, Israel.

Wat is dit wat vervreemding, onvrede en verwydering veroorsaak het?

Ja, sonde, dit word op verskeie maniere hier genoem, bv.

Vers 3: die woord SONDoffer, vers 6 SONDofferbul vir sonde…

Vers 16, “So moet hy dan vir die heiligdom versoening doen vanweë die onreinhede van die kinders van Israel en vanweë hulle oortredinge, wat hulle sondes ook al mag wees; so moet hy dit ook doen vir die tent van samekoms wat by hulle te midde van hulle onreinhede woon.” (Le 16:16)

Vers 17, 22 beskryf die ongeregtighede.

Ja, sonde is onreinheid, ongeregtigheid, oortreding van God se heilige wil en wet.

Die ark het die Here se teenwoordigheid midde sy volk uitgebeeld,

en wat was binne in die ark?

Ja, die Getuienis, die getuienis van God se wil soos saamgevat in die Tien Gebooie, Ex. 25:21 (sien Deut. 31:26).

En God wat heilig is kan geen onheiligheid, onreinheid, sonde voor Hom verdra nie,

Hy straf dit dan ook, sy oordele kom oor elkeen wat nie volkome sy wet onderhou nie.

Vir elke oortreding moet daar betaal word, versoen word, deur die oortreder.

Die straf moet betaal word deur die bloed, wat die lewe verteenwoordig, soos ons lees: “Want die siel van die vlees is in die bloed, en Ek het dit aan julle op die altaar gegee om vir julle siele versoening te doen; want die bloed bewerk versoening deur die siel.” (Lev. 17:11)

En nou weereens geliefdes, leer ons dus, God handhaaf sy regverdigheid, sy heiligheid,

Hy gooi nie sy wet op kliptafels stukkend nie,

daar moet versoening gebring word vir sondaars, vir sy volk.

Hulle het offers, bedekking, redding nodig, om voor ’n heilige God te verskyn, en te bly lewe,

sodat hulle nie deur sy heiligheid verteer word nie.

Het u gesien hoe begin Lev. 16, juis om dit wat ons bely daar in NGB art. 20, en ook in 16 en ander plekke opnuut te bevestig: God bly heilig, regverdig.

Lev. 16:1,2 verwys na die gebeure wat ons gelees het daar in Lev. 10:1-3.

Aaron se seuns, het God probeer nader op hulle voorwaardes,

op hulle manier van aanbidding, op wat hulle goedgedink het,

en die Here verteer hul met sy heiligheid, omdat hul Lev. 10:3,

Hom nie as Heilige gehandhaaf en erken het en aanbid het soos Hy beveel het nie.

En u weet geliefdes, dit is nie net bloot ’n OT siening van God nie, Hy is en bly dieselfde!

Ons lees in Hebr. 11:29, “Daarom, omdat ons ’n onwankelbare koninkryk ontvang, laat ons dankbaar wees, en so God welbehaaglik dien met eerbied en vrees. Want onse God is ’n verterende vuur.” (Heb 12:28–29)

God verlaag nie sy heiligheid of volkomenheid omdat die mens, sy volk gesondig het nie.

Nie in die OT of NT tye nie, want dit is wat die dag van versoening ons hier leer.

God gee deur die prente, beelde, skadu’s hier die ‘versoening’ sodat die volk, ons deur sy

‘genade plek’, deur die ‘versoendeksel’ en dit wat daar plaasgevind het, en beteken,

dat elkeen van sy kinders, kan bly lewe nou en tot in ewigheid (x2).

Kom ons kyk kortliks daarna, wat op die groot versoendag plaasgevind het:

Op hierdie groot dag, het Aaron die heiligdom ingegaan, waar niemand anders kon ingaan nie.

Eers moes hy homself was, bad, reining, heilige klere aantrek, v.4

Dan, verse 6 en 11-14, moes hy vir homself ‘n bul offer, vir hom en sy huis, ja, hy was seremonieel beskou as rein terwille van sy ampswerk, maar nie moreel nie, hy was ‘n sondaar soos die res van die volk wat versoening nodig gehad het, sy sonde bedek sou word deur offers.

Hy moes dan ook twee bokke neem, verse 6ev, en daaroor die lot werp, dat die Here sal aanwys, watter een as sondoffer sal dien, en watter een se lot Asasel sal wees.

Die bok wat as sondoffer dien vir die volk, v. 15, en die bul vir sy sonde, se bloed moet dan gesprinkel word op die versoendeksel en voor die versoendeksel.

Dan moes Aaron uitgaan na die altaar en ook die bloed van die bul en bok aan die horings van die altraar speer, sewe maal sprinkel, en dan

dit wil ek dan lees vir ons, verse 19-22, wat gebeur met die lewende bok, wat vir Asael bedoel is:

“en met sy vinger van die bloed sewe maal daarop sprinkel. So moet hy dit dan reinig en heilig van die onreinhede van die kinders van Israel. En as hy die versoening van die heiligdom en die tent van samekoms en die altaar voleindig het, moet hy die lewendige bok laat aankom; en Aäron moet sy twee hande op die kop van die lewendige bok lê en oor hom belydenis doen van al die ongeregtighede van die kinders van Israel en al hulle oortredinge, wat hulle sondes ook al mag wees; en hy moet dié op die kop van die bok lê en hom deur ’n man wat gereed staan, na die woestyn toe stuur. So moet die bok dan op hom al hulle ongeregtighede na ’n woeste land wegdra; en hy moet die bok in die woestyn los.” (Le 16:19–22)

Asasel, is daar oor verskil, sommige meen dit is ‘n plek, 50myl weg van Jerusalem, moontlik ‘n berg, ander, baie engelse vertaling vertaal dit as ‘scapegoat’, of in ons taal ‘sondebok’.

Letterlik beteken dit ‘weggaande bok’, die bok wat ontsnap het.

Die sondes van Aaron en die volk word simbolies op die sondebok oorgedra,

en die bok verwyder dan die sonde weg van die volk, uit die samekoms,

weg sodat dit nie meer skeiding maak tussen God en sy volk nie.

Dat Hy in hul midde kan bly woon, maar belangriker, dat hul voor Hom kan verskyn, en bly lewe.

Die genade-plek…. hul sondes is versoen, en hierdie dag moes aanhou, vers 34, ‘een maal in die jaar’

as versoening van hul sondes….

Versoening is om die oortreding, sonde te verwyder, te bedek sodat God se wraak en oordeel nie die volk tref nie.

En nou weet ons geliefdes, dat soos die res van die Skrif duidelik leer,

dat hierdie groot versoendag, die priesterskap, die offers alles beelde, skaduwees en heenwysings

na die die eenmalige volkome offer en versoening wat Jesus as die ewige Hoëpriester kom volbring het, met sy hele lewe volgens die wet (binne die ark),

deur sy offer wat Hy aan die kruis gebring het, eenmalig,

en sy opstanding, alles plaasvervangend as die Lam van God, vir en in ons plek.

Joh. 1, daar is die Lam van God wat die sondes van die wêreld wegneem…

Rom. 3:25, “Hom het God voorgestel in sy bloed as ’n versoening deur die geloof, om sy geregtigheid te bewys deurdat Hy die sondes ongestraf laat bly het wat tevore gedoen is onder die verdraagsaamheid van God…”

Dit wat ons bely daar in NGB art. 21, eerste paragraaf uit Psalmboek,

“Hy het na liggaam en siel as regverdige vir die onregverdiges gely, Hy het die verskriklike straf wat ons sondes verdien, ervaar, sodat sy sweet soos bloeddruppels geword het wat op die grond val en Hy het uitgeroep: “My God, my God, waarom het U my verlaat. Dit alles het Hy ter wille van die vergewing van ons sondes gely.”

Geen NT boek, verduidelik dit vir ons beter as die hele boek Hebreërs nie,

eintlik ’n preek op Ps. 110, Jesus die ewige Koning en ewige Hoëpriester.

Daarin word duidelik gewys die wesentlike ooreenkoms tussen die bediening van die versoening in die OT en in die NT, maar ook op die wesentlike verskille.

Die OT skadus, offers wat werklik was en gewys het op die komende Christus,

maar die volheid, volkomenheid en vervulling wat eers in Jesus plaasgevind het.

Belofte-vervulling, die OT gelowiges het heen gekyk … ons kyk terug…

Hebr. 9 vat dit alles saam:

9 SO het dan die eerste verbond sowel verordeninge vir die erediens asook sy aardse heiligdom gehad.

2 Want die tabernakel is so ingerig: die eerste, waarin die kandelaar was en die tafel en die toonbrode, wat die Heilige genoem word;

3 en agter die tweede voorhangsel die tabernakel wat genoem word die Allerheiligste,

4 waarin ’n goue wierookbak was en die ark van die verbond, rondom heeltemal met goud oortrek, waarin die goue kruik met die manna was en die staf van Aäron wat gebloei het, en die tafels van die verbond;

5 en daar bo-op die gérubs van die heerlikheid wat die versoendeksel oorskadu het, waaroor nie nou afsonderlik gespreek kan word nie.

6 En nadat hierdie dinge so ingerig was, het die priesters wel gedurig in die eerste tabernakel ingegaan om die dienste te vervul,

7 maar in die tweede die hoëpriester alleen, een maal in die jaar, nie sonder bloed nie, wat hy offer vir homself en vir die sondes van die volk uit onwetendheid begaan —

8 waarmee die Heilige Gees dít duidelik maak, dat die weg na die heiligdom nog nie geopen is solank as die eerste tabernakel nog standhou nie.

9 Dit was ’n beeld met die oog op die teenwoordige tyd waarin daar gawes en offers gebring word, wat hom wat die diens verrig, na die gewete nie volkome kan maak nie,

10 omdat dit net bestaan het in spys en drank en verskillende wassinge en vleeslike verordeninge wat opgelê is tot op die tyd van herstelling.

11 Maar Christus, wat opgetree het as Hoëpriester van die toekomstige weldade, het deur die groter en volmaakter tabernakel wat nie met hande gemaak is nie, dit wil sê, wat nie aan hierdie skepping behoort nie,

12 ook nie met die bloed van bokke en kalwers nie, maar met sy eie bloed, een maal ingegaan in die heiligdom en ’n ewige verlossing teweeggebring.

13 Want as die bloed van stiere en bokke en die as van ’n vers wat die verontreinigdes besprinkel, heilig maak tot reiniging van die vlees,

14 hoeveel te meer sal die bloed van Christus, wat Homself deur die ewige Gees aan God sonder smet geoffer het, julle gewete reinig van dooie werke om die lewende God te dien.

15 En daarom is Hy Middelaar van ’n nuwe testament, sodat, terwyl daar ’n dood plaasgevind het vir die verlossing van die oortredinge onder die eerste testament, die wat geroepe is, die belofte van die ewige erfenis kan ontvang.

16 Want waar ’n testament is, moet noodsaaklik die dood van die testamentmaker aangekondig word;

17 want ’n testament is geldig by sterfgevalle, aangesien dit nooit van krag is solank as die testamentmaker nog leef nie.

18 Daarom is ook die eerste testament nie sonder bloed ingewy nie;

19 want toe elke gebod volgens die wet deur Moses aan die hele volk aangekondig is, het hy die bloed van die kalwers en bokke saam met water en skarlakenrooi wol en hisop geneem en die boek self en die hele volk besprinkel

20 en gesê: Dit is die bloed van die testament wat God met die oog op julle verorden het.

21 En hy het ook die tabernakel en al die gereedskap van die diens net so met die bloed besprinkel.

22 En byna alles word met bloed gereinig volgens die wet, en sonder bloedvergieting vind daar geen vergifnis plaas nie.

23 Dit was dus nodig dat die afbeeldinge van die dinge in die hemele deur hierdie offers gereinig moes word, maar die hemelse dinge self deur beter offers as hierdie.

24 Want Christus het nie ingegaan in ’n heiligdom met hande gemaak, ’n teëbeeld van die ware nie, maar in die hemel self om nou voor die aangesig van God vir ons te verskyn;

25 ook nie om Homself dikwels te offer, soos die hoëpriester elke jaar in die heiligdom ingaan met bloed wat nie sy eie is nie,

26 want dan moes Hy dikwels gely het van die grondlegging van die wêreld af. Maar nou het Hy een maal in die voleinding van die eeue verskyn om die sonde deur sy offer weg te doen.

27 En net soos die mense bestem is om een maal te sterwe en daarna die oordeel,

28 so sal Christus ook, nadat Hy een maal geoffer is om die sondes van baie weg te neem, vir die tweede maal sonder sonde verskyn aan die wat Hom verwag tot saligheid.

Geliefdes, ’n paar toepassings uit hierdie belydenis, Christus ons versoening, wat ons moet glo en/of doen:

1) Glo en handhaaf dat God se barmhartigheid, vergifnis, genade, liefde in Christus vervang, vernietig of verander nie God se heiligheid, sy verbondswet of wil nie. Onthou Lev. 16:1,2 soos bevestig word in NT en spesifiek Hebr. 12:29, God se genade hadnhaaf en bevestig God se geregtigheid.

2) Lev. 16, vir wie was die versoeningsoffer, Christus bedoel? Lev. 16:29, vir hulle wat hul waarlik, van harte met hart, siel en verstand voor die Here verootmoedig vir al hul sondes, wat ’n lewe van bekering lei, wat die Here dien met eerbied en vrees deur die geloof in Christus, sien NGB art. 22, 23 volgende keer, vir die vrug van hierdie versoeningswerk.

3) Ons bely ook in art. 21, Ons sê daarom tereg saam met die apostel Paulus dat ons met julle oor niks praat nie as oor Jesus Christus en wel oor Hom as gekruisigde13; dat ons alles as waardeloos beskou, want om Christus Jesus, ons Here, te ken oortref alles in waarde14; dat ons volkome vertroosting in sy wonde vind en dat ons nie enige ander middel hoef te soek of uit te dink om ons met God te versoen nie as slegs hierdie offerande wat net een maal gebring is, waardeur die gelowiges vir altyd volmaak word15.

Geliefdes, weet dit, glo dit, en leef daarin dat Christus se offer volkome was, alleen Hy kon dit doen, u kan nie, u kan in dankbaarheid, in bekering antwoord as dankbaarheidsoffer, maar nie as betaling vir u sondes … NIE vir jou eie sondes nie … nie vir jou kinders se sondes nie … land of volk nie…

Ons kan ons lewens gee vir ons geliefdes om hul te beskerm, hier op aarde, maar ons kan nie vir hul sondes sterwe nie, net Christus kan!

SO, die belangrikste geskenk wat jy vir jou kind, vriend, geliefde kan gee is… Christus, Hom as die Gekruisigde (1 Kor. 2:1,2) om oor niks belangriker te praat as Christus nie.

4) En daarom, as ons versoen is, dan moet ons verkondig, aan onsself en andere: “Daarom, as iemand in Christus is, is hy ’n nuwe skepsel; die ou dinge het verbygegaan, kyk, dit het alles nuut geword. En dit alles is uit God wat ons met Homself versoen het deur Jesus Christus en ons die bediening van die versoening gegee het, naamlik dat God in Christus die wêreld met Homself versoen het deur hulle hul misdade nie toe te reken nie en die woord van die versoening aan ons toe te vertrou. Ons tree dan op as gesante om Christus wil, asof God deur ons vermaan. Ons bid julle om Christus wil: Laat julle met God versoen. Want Hy het Hom wat geen sonde geken het nie, sonde vir ons gemaak, sodat ons kan word geregtigheid van God in Hom.” (2 Kor. 5:17–21)

Alle versoening met die Vader, vir die ewige lewe kan allleen deur die versoeningswerk van Christus plaasvind.

Maar ook alle ware, deurgaande, diepsinnige, betekenisvolle versoening tussen mens en mens, alleen in Christus, Hy is die ware weg, vrede, hoop vir menseverhoudinge, huwelike, gesinne, gemeentes.

Laat julle met God versoen in Christus, sodat ons ook met mekaar kan versoen!

5) En as ons stry teen die wêreld, Satan, hardnekkige sondes, vir die kinders van God, het ons die troos, dat Christus nie net al ons sondes, AL ons sondes reeds versoen, bedek, weggedra het nie, want sy ewige Priesterskap behels nie net sy volledige werk aan die kruis en opstanding nie, maar ook sy hemelvaart, en dit wat Hy daar vir ons aanhou doen:

“MY kinders, ek skryf hierdie dinge aan julle, dat julle nie moet sondig nie; en as iemand gesondig het, ons het ’n Voorspraak by die Vader, Jesus Christus, die Regverdige.” (1 Joh 2:1, sien NGB art. 26)

Geliefdes, Christus het die prys betaal, Hy het alles volbring om die wraak van God oor die sonde in ons plek te dra, sodat ons nou, sy geregtigheid kan handhaaf, in dankbaarheid, maar ook, sy vriendelike aangesig weer kan aanskou, soos ons gaan sing in Ps. 97:6,7

In vers 6 sing ons van dat ons nou in dankbaarheid alles wat sy Naam onteer,

ook in ons eie lewens, sal haat, dat ons Hom sal bemin en in sy wee sal wandel,

in verse 7, weens die volkome (ver)soendiens van Christus,

kan ons as ge-regverdiges, bly wees dat die sondes en onreg en boosheid weggedra is,

en eendag volkome weg gaan wees in die nuwe hemel en aarde…

sodat ons nou tot in ewigheid:

“God’s vriendelike aangesig, wat vrolikheid en lig uitstraal”

kan aanskou, beleef, kan glo...

Amen.

Posted in belydenis, belydenis van geloof, belydenisskrifte, ngb artikel 21, preke, preke ngb, preke slc, Skrifverklaring, Uncategorized, versoening deur Christus, Woordverkondiging | Tags: geregtigheid en barmhartigheid in Christus

Posted by: proregno | September 6, 2021

LEERPREDIKING: NGB artikel 20 – God se regverdigheid en barmhartigheid in Christus (Ps. 85:11,12)

LEERPREDIKING: NGB artikel 20

God se regverdigheid en barmhartigheid in Christus (Ps. 85:11,12)

Lees: Psalm 85

Teksverse: “Goedertierenheid en trou ontmoet mekaar; geregtigheid en vrede kus mekaar. Trou spruit uit die aarde, en geregtigheid kyk uit die hemel neer.” (Ps. 85:11–12)

Tema: God se regverdigheid en barmhartigheid in Christus

(Preekopname: GK Carletonville, 2021-07-18, nota: let wel, die inhoud van die preek en teksnotas hier onder stem nie altyd ooreen nie, die notas is nie volledig nie, die audio preek is die volledige preek).

Aflaai: NGB art. 20 preek (Ps. 85:11,12)

Geliefdes in ons Here Jesus Christus,

As ons die afgelope week se beelde sien van onluste, diefstal en anargie sien (KZN),

dan roep ons inderdaad uit: waar is die gereg, waar is geregtigheid, wet en orde?

En heeltemal reg so, ons wil tog sien dat daar wet en orde, geregtigheid geskied.

En vir die gelowige geld dit vir al die gebooie van God wat deur die mens vertrap word,

nie net die 2^de tafel van die wet nie… (sien Ps. 119:17, beryming)

Maar, as ek nou self ’n oortreder van die wet word, ongeregtigheid doen,

of dit nou in woorde of dade of wet is, veral voor die Here maar ook teen my naaste,

wat dan, veral as ek dan besef dit was verkeerd, dit is ongeregtigheid, verkeerd,

ek moes dit nie gesê, gedoen of gedink het nie ..

dan wil ons ook barmhartigheid ontvang, vergifnis, genade, veral voor God,

wat ons ewigheid en saligheid betref.

En, alhoewel die sondige verlore mens dit verdraai, is dit twee van ons grootste,

en seker belangrikste soeke in die lewe:

– ons soek geregtigheid, waarheid, reg en orde, onreg kan nie maar net toegelaat word nie… maar,

– ons soek ook vergifnis, barmhartigheid, begrip, genade en hoop … albei!

NOU geliefdes, wat doen ons nou, om beide geregtigheid te laat geskied,

maar ook genade, want, soos ons al baie geleer het,

en soos ons ook hier leer in NGB art. 20 (ook art. 16),

God handhaaf beide geregtigheid en genade, waarheid en barmhartigheid.

Die valse profete sê eenvoudig: ons moet God verander, ons moet die Bybel verander, sodat God se geregtigheid by ons ongeregtigheid (sonde en oortredinge) aanpas… heel prakties beteken dit, om te verwys na die woorde in Rom. 6:1,2

Mense … julle kan aanhou in julle sonde en ongeregtigheid lewe, julle hoef nie daarvan te bekeer nie .. inteendeel, dit is nie sonde nie, en die Here sal jul nog steeds barmhartig wees, julle red, julle lief hê, julle vrede nou en tot in ewigheid gee…’n valse vrede wat in die hel eindig.

In die Jeremia preke het ons al en gaan nog baie daarvan hoor, ‘n verkondig ’n valse geregtigheid en valse barmhartigheid, wat nie in harmonie met mekaar is nie, jy verander bloot vir God, die Bybel, die geloof om by jou ongeregtigheid aan te pas … en aan te sondig alles sal wel wees…

MAAR, is dit die waarheid, is dit die werklikheid, is dit die ware God en wat die Bybel leer?

O nee, geliefdes, en soveel gaan ontnugter word in die oordeelsdag, oor die valse god en valse geregtigheid en die valse genade/evangelie wat vandag orals gehoor word!

Die hele Skrif leer anders, ons bely dit anders in NGB art. 16 reeds, en nou hier spesifiek in art. 20,

God is beide in sy wese en eienskappe volkome regverdig, geregtigheid, waarheid asook genade, barmhartig en vol ontferming, Hy handhaaf beide in sy Woord, en in die besonder deur sy Seun, Jesus Christus, in en deur die evangelie

Ons leer dit vanoggend uit Psalm 85, saamgevat in verse 11,12

“Goedertierenheid en trou ontmoet mekaar; geregtigheid en vrede kus mekaar. Trou spruit uit die aarde, en geregtigheid kyk uit die hemel neer.” (Ps. 85:11–12)

Die Psalm skrywer sê dat God se geregtigheid, trou en waarheid aan die eenkant, en sy goedertierenheid en vrede, dus sy verbondsliefde en genade is:

nie in stryd met mekaar nie = dit soen mekaar, dit pas by mekaar aan, dit is in harmonie, en
sê God self is beide regverdig en genadig, en
elkeen wat die Here as sy Here het, die ware God, kan, sal en moet dan ook beide handhaaf in ons lewens, persoonlik, gesin, gemeente, gemeenskap, land en volk…

EN EK WIL DIT HIER VIR U BAIE DUIDELIK STEL:

Hier is die enigste Hoop vir die ewigheid, vir elke mens, volk, land…

maar ook vir hier en nou, die oplossing van lewenskrisse, onreg, misdaad, boosheid, alles, die hoop lê in wat Ps. 85 leer, en soos ons dit ook bely hier in art. 20, dat God, die Skepper van hemel en aarde, die wetgewer van die ganse kosmos, die enigste Verlosser, sy regverdigheid EN barmhartigheid openbaar en handhaaf in Jesus Christus, dus in die evangelie, die goeie nuus van Jesus wat gekom het, soos ons nou al geleer en bely het in NGB art. 17-19.

Kom ons kyk daarna in Ps. 85:

Hierdie Psalm is geskryf, volgens meeste verklaarders, na die volk van ballingskap teruggekeer het, na hul verlos is, maar as hul terug is in die beloofde land, is daar nog steeds sonde en ongeregtigheid wat hy erken, waarin die volk heeltyd val.

Ja, die sondeval en die sonde van die mensdom, soos ons lees daar in v. 3, 4 is ongeregtigheid, en die Here se oordeel is daaroor, sy grimmigheid.

Nie net die verlore mens se ongeregtigheid en sonde nie, maar selfs die kinders van die Here se beste werke is nog met sonde bevlek.

Ons geregtigheid, dat ons moet reg glo, lewe, doen is nog so onvolkome… afgelope week, dalk nog gisteraand, ons verhoudings, ons kerke, dink aan ons tye hoeveel vrees vir mense, angs en benoudheid!

Ons sonde word ook ‘dwaasheid’ genoem daar in vers 9, ons verdien die Here se strawwe en toorn, soos die Psalmskrywer dit hier noem.

Die rede waarom dit met die volk voor die ballingskap in die land sleg gegaan het, en ook nou daarna neig is … weens ons ongeregtighede en sonde.

En nou, soos ons gesing het daar in Ps. 130 …

WIE SOU EEN OOMBLIK VOOR DIE HERE KON BESTAAN?

EN juis daarom beroep die Psalm skrywer hom nie op die volk of op sy eie geregtigheid, dus sy eie werke nie, hoe kan hy dit durf waag?

WAT doen hy?

Hy beroep Hom alleen op die HERE wat volkome geregtigheid en goedertierenheid kan handhaaf!

Hy erken God se haat vir sonde en oordeel en toorn daaroor sal nooit verander nie, dit moet gehandhaaf word vir altyd?

Maar, daarom juis het die mens, sy volk, ons sy barmhartigheid nodig, ons hoor dit:

Vers 2 Here, u het ’n welbehae in u land en volk…

Vers 8, Laat ons u goedertierenheid (dit is verbondsliefde) sien

Vers 9 sy gunsgenote … dit is begenadigdes…

Vers 11 Goedertierenheid en vrede …

En in verse 2 tot 7 is herhaling op herhaling, om te beklemtoon, selfs deur die oorspronklike taal … U U … U …

U geregtigheid en barmhartigheid is nodig Here, om u eer te handhaaf, en sondaars te red!

Die valse gode, valse profete, wil of die een of die ander handhaaf, of teen mekaar afspeel … nee God is net liefde .. nee God is net heilig … sing valse profete en valse kerke…

Dit is altyd albei geliefdes, omdat God Hom so geopenbaar het,

“Goedertierenheid en trou ontmoet mekaar; geregtigheid en vrede kus mekaar. Trou spruit uit die aarde, en geregtigheid kyk uit die hemel neer.” (Ps 85:11–12)

En nou weet ons geliefdes, die Psalm openbaar dit so duidelik Messiaans, as ons hoor van God se goedertierenheid hier, sy welbehae vir sy volk, hier in OT of later NT, as ons hoor van sondes bedek, v. 3, die gloed van u toorn is afgewend, v. 4

maak ons lewend, v. 7, u heil is naby, v. 9,

dan wys dit mos alles na God se regverdigheid en barmhartigheid in Jesus Christus,

wat vervul sou word, vir sy gunsgenote in beid die OT en NT bedeling.

Christus moes, soos ons belydenis dit stel:

Ons glo dat God, wat volkome barmhartig en regverdig is, sy Seun gestuur het om die natuur waarin die ongehoorsaamheid begaan is, aan te neem. Hy moes in die menslike natuur aan die geregtigheid voldoen en die straf vir die sondes deur die allerbitterste lyding en sterwe dra.

Dit was die Psalmskrywer se uitroep daar in verse 3 en 4,

“U het die ongeregtigheid van u volk weggeneem, al hulle sonde bedek. Sela. U het al u grimmigheid teruggetrek, U het U van die gloed van u toorn afgewend.” (Ps 85:3–4)

En dan bely ons verder:

So het God sy regverdigheid teenoor sy Seun betoon toe Hy ons sondelas op Hom gelê het en só sy goedheid en barmhartigheid uitgestort oor ons, wat skuldig was en die ewige vervloeking verdien het. Hy het immers sy Seun deur die mees volmaakte liefde vir ons in die dood gegee en Hy het Hom tot ons regverdiging opgewek, sodat ons deur Hom die onsterflikheid en die ewige lewe kan hê.

Dit is wat die Psalmskrywer daar bid en voor hoop, verse 7-10,

“Sal Ú ons nie weer lewend maak, sodat u volk in U bly kan wees nie? Laat ons u goedertierenheid sien, o Here, en gee ons u heil! Ek wil hoor wat God die Here spreek. Ja, Hy spreek vrede vir sy volk en vir sy gunsgenote; maar laat hulle nie tot dwaasheid terugkeer nie! Gewis, sy heil is naby die wat Hom vrees, sodat heerlikheid in ons land kan woon.” (Ps 85:7–10)

En geliefdes, ons leef in die tyd van die vervulling, ons gaan in NGB artikel 21-23 nou leer van die versoeningswerk van Christus spesifiek en hoe ons daarin deel kry deur die geloof.

HIER is dit nou belangrik om raak te sien, hoe die Here sy geregtigheid handhaaf en sy barmhartigheid in Christus.

Dat geregtigheid en genade mekaar nie weerspreek nie, want God het sy Seun gestraf in ons plek om sy geregtigheid te handhaaf, sodat ons vergewe kan word, maar dan ook nou in geregtigheid kan wandel.

Daarom die woorde daar in verse 9, dat ons nie tot dwaasheid sal terugkeer nie…

ONTHOU in die begin van die preek … heel prakties, die valse profete sê, bly in jou sonde…

Die ware evangelie sê dat weens God se barmhartigheid en geregtigheid in Christus, hoef nie, mag nie, kan jy nie meer in die sonde bly nie, en daarom is daar nie net vir die ewigheid hoop nie, maar ook hier en nou.

In Christus, vers 12 het die geregtigheid uit die hemel neergedaal – Christus en sy weldade – en deur wat Hy gedoen het, weer trou gebring op aarde, menende dat ek, my huwelik, gesin, gemeente, gemeenskap, volke

OP EN DEUR DIE WEG VAN BEKERING, WEER VREDE, VERGIFNIS EN HOOP KAN VIND

Ware hoop en vrede tussen God en mens, en tussen mens en mens!

DIT geliefdes, nie nog voedselprogramme, ekonomies opligting, politieke oplossings nie,

maar die EVANGELIE VAN GOD SE REGVERDIGHEID EN BARMHARTIGHEID IN CHRISTUS,

IS DIE HOOP VAN DIE WERELD, JA BO ALLES VIR DIE EWIGHEID MAAR OOK HIER EN NOU.

Ons weet natuurlik die volkomendheid kom eers met die wederkoms,

maar dit begin hier en nou … in my eie hart dat ek NOOIT God se reg verander nie,

dit aanhou verkondig en najaag … maar dat ek ook na vergewe genadig wees ….

Die HERE straf en tugtig deur die eeue … maar vers 13, Hy gee ook baie keer hoop, vers 14

EN DIT IS WAT ONS MOET VERKONDIG terwyl ons mense met hulle tydelike nood en angste help.

Soek jy geregtigheid … soek dit by die Here!

Soek jy genade .. soek dit by die Here!

En alleen, vers 10, hulle wat Hom vrees (geregtigheid)…. sal sy heil (barmhartigheid) vind

Aan hulle dus, wat beide God se geregtigheid (wet, waarheid) soek, en sy genade (evangelie),

reg verstaan en gehandhaaf soos die Skrif dit leer,

wat dus die ware God soek, is daar hoop en troos en ‘n toekoms,

WANT… “Goedertierenheid en trou ontmoet mekaar; geregtigheid en vrede kus mekaar. Trou spruit uit die aarde, en geregtigheid kyk uit die hemel neer.” (Ps 85:11–12)

Ons mag nooit in ons eie lewens van dankbaarheid, in ons verkondiging, dit wat God bymekaar gevoeg het skei of valslik teen mekaar stel nie…. nl;.

God se regverdigheid en barmhartigheid in Jesus Christus!

Die ware gelowige en ware kerk handhaaf die wet (geregtiheid) en evangelie (genade), sien Op. 12:11,17!

Mag die Here ons help om beide in ons belydenis en lewe te handhaaf tot sy eer en die heil van ons naaste.

Amen.

Posted in belydenis, belydenis van geloof, belydenisskrifte, ngb artikel 20, preke, preke ngb, preke slc, Skrifverklaring, Uncategorized, Woordverkondiging | Tags: geregtigheid en barmhartigheid in Christus

Posted by: proregno | August 31, 2021

DIE GROOT VRAAG IS NIE: TREF PESSIEKTES ONS NIE, MAAR OF JY WARE RUS HET IN GOD MIDDE SIEKTE EN GESONDHEID??

DIE GROOT VRAAG IS NIE:

TREF PESSIEKTES ONS NIE, MAAR OF JY WARE RUS HET IN GOD

MIDDE SIEKTE EN GESONDHEID?

Midde die vervalle tye wat ons beleef, veral ‘Jerusalem se mure’ (die kerk onder al die volke, Ps. 87) wat vervalle en leeg is, midde die hantering van die covid-virus en sy gevolge, ook veral hoe owerhede en kerke daarop gereageer het, is dit goed om ook in die lig van die Skrif, te leer uit die geskiedenis.

Ja, ons wil leer hoe gelowiges, voorgangers, deur die geloof, opgetree het in moeilike tye, ook in ‘pessiekte’ tye (Hebr. 13:7), sodat ons midde “reën en droogte, vrugbare en onvrugbare jare, voedsel en drank, gesondheid en siekte, rykdom en armoede en alles” sal aanhou daaraan vashou deur die geloof, dat alles “ons nie per toeval nie, maar uit sy Vaderhand toekom” (HK Sondag 9 en 10). En, juis daarom sal (aanhou) bly by sy Woord, sy wet en evangelie (Op. 12:11,17), en Hom sal (aanhou) dien in dankbare gehoorsaamheid deur die krag van die Heilige Gees … ja, al is dit glad nie maklik nie, lees bv. weer Hebr. 10:25 (onder andere veral vir ons tye), in die lig van Hebr. 13:5-9, wat ook die onmiddelike konteks van Hebr. 13:7 is, waarom ons moet kyk na wat ander gelowiges ook deur die eeue, ‘deur die geloof in God’ en nie in aanskouing (van hul tye en tydsgees) gedoen het nie, lees Hebr. 10-13 as ‘n eenheid, vir bemoediging én vermaning.

Ek plaas daarom hier onder ‘n opsomming van Gomarus (groot voorstaander van die ware gereformeerde bybelse geloof en verdediger van die ware evangelie teen die dwalinge van Arminius daar aan die einde van die 16de begin 17de eeu) se pastorale passievolle arbeid teenoor sy leermeester, kollega en bloedverwant, Junius, wat oorlede is aan die ‘vreeslike pes’ in die jaar 1602 in Nederland. Mag die inhoud daarvan, asook Junius se belydenis op sy siekbed, ons vertroos en bemoedig om midde ons tye opnuut ons enigste troos en ware rus in die Here alleen te vind, en nie op prinse te vertrou nie (Ps. 146:3-5), midde alle tye.

“Julle gedrag moet vry van geldgierigheid wees. Wees tevrede met wat julle het, want Hy het gesê: Ek sal jou nooit begewe en jou nooit verlaat nie. Daarom kan ons met alle vrymoedigheid sê: Die Here is vir my ’n Helper, en ek sal nie vrees nie; wat sal ’n mens aan my doen? Gedenk julle voorgangers wat die woord van God aan julle verkondig het; aanskou die uiteinde van hulle lewenswandel en volg hulle geloof na.” (Hebr. 13:5–7)

______________________________________________
DIE PES SPOT MET MEDISYNE MAAR DIE GELOWIGE SIEKE BERUS IN GOD

(Bron: Franciscus Gomarus, prof. dr. G.P. van Itterzon, 1930, p. 78-81, opskrif en beklemtonings bygevoeg.)

“De vreeselijke pest, die in het jaar 1602 zoo fel woedde, eischte ook aan de Leidsche academie haar slachtoffers. Twee theologische professoren, Lucas Trelcatius Sr. en Franciscus Junius bezweken mede aan de ziekte. Werd de eerste door Junius nog in een oratie herdacht, op den laatste werd de lijkrede gehouden door Gomarus, den eenig-overgebleven hoogleeraar. Deze rede werd in het auditorium der academie uitgesproken*. Als tekst koos hij Jes. 57:15**.

Na een korte inleiding wijst Gomarus er op, dat niemand zich zal verwonderen, dat juist hij het is, die thans Junius, zijn leermeester, bloedverwant en collega, de laatste eer bewijst. Een beschrijving van zijn leven behoeft hij niet te geven: men kan die lezen in de autobiographie van Junius, die Paulus Merula heeft uitgegeven. Daarom zal hij alleen spreken over Junius’ dood, voor de achtergeblevenen een zeer droevig feit, voor den ontslapene zelf een groot geluk. Dan houdt Gomarus eerst een uitvoerige beschouwing over het wezen van den dood. Hierbij bestrijdt hij de stelling der goddeloozen, dat de dood, ook als hij de vromen treft, een ramp, ja het einde van alle geluk zou zijn. Veeleer moeten zij gelukkig genoemd worden, die hun leven, dat zij van God ontvingen, standvastig verdedigen, totdat zij door den hoogsten Regeerder worden weggeroepen. Voor hen is de dood de leniging van alle smarten en de weg naar de zalige onsterfelijkheid. Zoo nu was ook het sterven van Junius, die door menschen uit vele landen geëerd werd.

De pest, waarmede God de goddeloozen slaat om hen terecht te kastijden en waardoor Hij de godvreezenden oefent om hen tot een beter leven te brengen, spaarde geen gezin. De besmettelijke ziekte tastte Junius aan, vóór men het groote gevaar had herkend en twee dagen later, Zondagmiddag 20 October, bleek het al duidelijk, dat hij tot de rust zijns Heeren zou ingaan. Hij was onbevreesd en merkte er de barmhartige hand des Heeren in op. Dienzelfden dag bezocht Gomarus hem. De doktoren Vorstius en Bontius dienden medicijnen toe. Ook dokter Pavius bracht hem een bezoek. Toen Gomarus van zijn medegevoel blijk gaf, sprak de zieke, mede in tegenwoordigheid van zijn zoon Johan Casimir, met rustig en kalm gelaat:

‘Het is nuttig, dat wij ons met een dankbaar hart onder de tuchtigende hand des Heeren voegen. Hij weet en schenkt wat voor ons heilzaam is.’

Den volgenden dag, Maandag, zoo verhaalt Gomarus ziekte zeer toegenomen en blijft Junius aan zijn bed gebonden. Des Dinsdags is deze nog weer verergerd; de pest spot met ieder medicijn. Doch de zieke blijft berusten in zijn God en Heiland, de onwrikbare rots, waarop de golven der ziekte breken, want als Gomarus hem tegen den middag bezoekt en enkele troostwoorden spreekt, antwoordt Junius, dat hij rust in God, die, tot Zijn eer, wat heilzaam is, barmhartig zal volbrengen.

Zoo blijft hij rustig, ook als de ziekte voortdurend toeneemt.

In den nacht van Dinsdag op Woensdag, als het buiten stormt en het lijden zwaarder wordt, roept Junius’ vrouw Gomarus om haar man te vertroosten. Gomarus gaat, doch de nachtlucht doet hem geen goed; hij zelf moet medicijnen gebruiken en dien Woensdag in huis blijven. Toch wil hij zijn plicht niet verzuimen. Daarom verzoekt hij Lucas Trelcatius Jr. dien dag in zijn plaats te gaan. Deze voldoet aan dit verzoek gewillig, maar wordt niet toegelaten. De ziekentrooster is er juist en Junius’ vrouw wenscht geen onnoodig bezoek uit vrees voor verdere besmetting. Niet zoodra is Gomarus ter oore gekomen, dat Trelcatius niet tot den zieke is toegelaten, of hij gaat zelf, al is het weder ook guur, om zijn bloedverwant niet alleen te laten.

Hij treft alleen Junius’ zoon bij den zieke aan, wiens krachten zijn opgeteerd. Gomarus wijst er op, dat niet veel woorden noodig zijn. Wat de zieke zoovele malen anderen heeft voorgehouden, moet hij nu op zichzelven toepassen, om in tegenspoed versterkt te worden. Laat hij niet vergeten, dat God zijn genadige Vader in de hemelen is, Christus zijn Zaligmaker, de hemel zijn vaderland en erfenis, de H. Geest zijns harten onderpand en de dood de weg tot den hemel en het eeuwige leven. Dit geloof en die hoop moeten hem steunen.

Junius is op dit alles gerust en maakt zich voor de groote reis gereed.

Wanneer Gomarus hem vraagt, of hij hem met betrekking tot zijn kinderen of tot iets anders nog iets op te dragen heeft, antwoordt Junius, dat hij thans aan de vergankelijke dingen weinig meer denkt. Eén ding wil hij echter nog zeggen, nl. dat hij al zijn krachten voor het algemeen welzijn heeft besteed. Hij ziet, dat de theologische faculteit voor groote moeilijkheden komt te staan.

Laat Gomarus dus nauwgezet en trouw zijn plicht doen en, als Staten of Curatoren hem in hun vergadering roepen, of als zich een andere gelegenheid voordoet, om met hen te spreken, oprecht zijn meening te kennen geven en hun vragen, om in hun zorg voor faculteit en academie het belang der universiteit niet voorbij te zien. Het andere het hij aan Gods voorzienigheid over.

Kort daarop gaf hij den geest. ….”

_________________________________

* Verscheen in druk bij Christophorus Guyotius te Leiden (1602) onder den titel: “FRANCISCT GOMARI ORATIO FUNEBRIS, IN Obitum nobilitate, doctrina et pietate, celeberrimi viri, D. FRANCISCI IUNII, Theologi eximij, ductoris ac Doctoris in Academia et Ecclesia Leydensi praestantissimi: Habita a funere, in auditorio publico Academiae Leydensis, die VII Kal. NoveMbris, Anno MDCII”.

** In die boek word Jes. 57:5 vermeld, maar dit lyk of dit eerder v. 15 moet wees?

Posted in covid-19, gomarus, pastoraal, pastors, Uncategorized

Posted by: proregno | August 30, 2021

DIE PERSOONLIKE EREDIENS VERVANG NIE PUBLIEKE EREDIENS NIE

DIE PERSOONLIKE EREDIENS VERVANG

NIE PUBLIEKE/GESAMENTELIKE EREDIENSTE NIE

deur Franciscus Gomarus

“Van de vierde gebod geeft de schrijver een uitvoerige exegese. Daarbij komt de openbare en de persoonlijke eeredienst ter sprake. De eerste openbaart zich naar buiten en naar binnen.

Naar buiten bestaat hij in gebedsgemeenschap met God (zie ook Psalm 92), in het waarnemen der heilige plechtigheden van den sabbat en in het brengen van offers in de heilige samenkomst. Naar binnen is hij een heiligheid der ziel, die met dien uiterlijken eeredienst verbonden is en die een levend geloof in God, haar Schepper en Verlosser, en een oprecht berouw, dat bestaat in het hat en van het kwade en het zoeken van het goede, omvat. Ontbreekt die eeredienst, dan wordt de sabbat ontheiligd en door God vervloekt; is zij aanwezig, dan is de sabbat heilig en door God aangenomen.

Persoonlijk is die eeredienst, welke buiten de heilige samen komst wordt waargenomen. Hij gaat aan deze vooraf en bestaat in een nauwgezette overweging van de beteekenis van den openbaren eeredienst en een morgengebed om kracht van God om den sabbat recht te heiligen. Ook volgt de persoonlijke eeredienst op den openbaren. Deze persoonlijke eeredienst is drieledig en omvat:

de overdenking en het onderzoek van het gehoorde Goddelijke Woord en van de Goddelijke daden,
het onderricht in den waren godsdienst, aan gezin en naaste omgeving en de beoefening van werken van barmhartigheid,
heilige blijdschap.

De bevestiging van den sabbat steunt op:

de rust Gods,
de bevrijding van en de rust na het slavenwerk in Egypte, en
het teeken van Gods verbond.

De lichamelijke sabbatsrust is een spiegel van de tweeledige geestelijke sabbatsrust: de weldaad Gods van onze verlossing en de menschelijke plicht om af te laten van alle booze werken.

Dit algemeene sabbatsgebod geldt voor alle menschen op aarde voor en na Christus’ komst, maar het speciale sabbatsgebod betrof alleen het Joodsche volk tot de komst van Christus. Het eeuwig verbond verklaart niet, dat de Joodsche sabbat voortdurend onderhouden zou moeten worden.”

(Bron: Franciscus Gomarus, prof. dr. G.P. van Itterzon, 1930, p. 306)

Posted in covid-19, erediens, erediensbywoning, gomarus, sabbat, sabbat - sondag, sondag, Uncategorized

Posted by: proregno | August 25, 2021

PRO REGNO BOEKE: Nuwe voorraad en Uitverkopingsboeke, 25 Aug 2021

PRO REGNO BOEKE

Nuwe voorraad en Afslagboeke

Pro Regno Boeke nuus – 25 Augustus 2021

1. Sien hier onder nuwe voorraad boeke wat ingekom het (afdeling A).

2. Sien ook afslagboeke en hoe dit werk (afdeling B).

3. Al die boeklyste is tweedehandse boeke wat nog in ‘n goeie leesbare toestand is, tensy vermeld word dat dit beskadig is of ‘n boek (nuut) is.

4. Hiermee wil ek ook enigeen wat enige teologiese/christelike boeke wil skenk of verkoop aan Pro Regno boeke, uitnooi om my te kontak, dankie.

5. Ek nooi u ook persoonlik uit om na my ‘boekwinkel’ te kom en na die boeke te kom kyk, u is baie welkom (maak asb. net ‘n afspraak, dankie).

ADMIN REëLINGS

1 Enige navrae moet per e-pos of whatsapp gedoen word, verkieslik nie telefonies nie, asb.

2 Boeke word nie uitgehou nie, behalwe wanneer inbetaling reeds gedoen is.

5) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669

Prosedure om te volg vir boekaankope:

1 Stuur u lys van boeke wat u wil aankoop na bogenoemde kontakbesonderhede (e-pos of whatsapp).

3 Sodra ek u inbetaling ontvang het, is die boeke u s’n.

AFDELING A: NUWE VOORRAAD BOEKE

1 Afrikaans

BARNARD, AC. Die Erediens, R120-00

BARNARD. DJ. Bely en Beleef, 52 HK preke, R40-00

BAVINCK, H. Welsprekenheid, R20-00

BOOYENS, MJ. Elke dag in die Lig: Skrifoordenkings, R50-00

______________ Kom Here Jesus: Openbaring oordenkings, R70-00

______________ Aan die voete van Jesus, R50-00

DE BRUYN, PJ. Kuisheid voor die Huwelik, R20-00

DE KLERK, PJS. Die Navolging van Christus, R50-00

DUVENHAGE, A. Die Institusie van Calvyn – verkorte weergawe, R100-00

HANDBOEK BYBELSE GESKIEDENIS: OT (JH Kroeze) & NT (EP Groendewald), x2 vol, R150-00

~~HANEKOM, TN. Die Liberale Rigting in Suid-Afrika, R50-00~~

HEYNS, JA. Die nuwe mens onderweg- oor die tien gebooie, R50-00

KESTELL, JD. Uitgevryfde Koringkorrels: oordenkings vir die jaar, R50-00

KRUGER, LS. Waarom is u lid van die Gereformeerde Kerk, R40-00

LE ROUX, J. Ons glo: Bybelstudie – NGB, R30-00

O’KULIS, Die Boervrouw: Moeder van haar volk, R100-00

~~POTGIETER, FJM. Calvyn vir Vandag – Dagstukke, R100-00~~

~~VAN DER LINDE, GPL. Die Kerkorde (verklaring van die gereformeerde kerkorde), R50-00~~

_______________________ Maak julle roeping en verkiesing vas: Preke, R40-00

VAN DER WALT, Johannes Calvyn – ‘n Jeugroman, R80-00

VAN DER WALT, SJ. Die Vaste Fondament: HK oordenkings, R50-00

2 Engelse boeke

ALLIS, OT. The Unity of Isaiah: A Study in Prophecy, R50-00

BATTLES, FL. Analysis of the Institutes of the Christian Religion of Calvin, R70-00

~~(Nuut) BERKHOF, L. Systematic Theology (new combined edition, new preface by RA Muller), R350-00~~

~~BOER, EA. John Calvin on the Visions of Ezekiel, R100-00~~

~~BRIDGES, C. The Christian Ministry, R70-00~~

~~CALVIN, J. Commentaries on St. John, x2 volumes, R100-00~~

JOHN CALVIN’S INSTITUES: His Opus Magnum, different authors, R50-00

GELDENHUYS, JN. Commentary of the NT: Luke, R70-00

HOEKSEMA, H. Behold He Cometh: Exposition of Revelation, R300-00 (nuwe prys: R500)

~~KEIL-DELITZSCH, Commentary on the Old Testament, 10 volumes, R500-00~~

KOHLENBERGER, JR. The Interlinear NIV Hebrew-English Old Testament, R500-00 (nuutste prys: R900 plus)

LENSKI, RCH. St. John’s Revelation, R100-00

MORRIS, L. The Apostolic Preaching of the Cros, R100-00

~~(Nuut) ROBERTSON, O. Palmer, The Christ of the Covenants, R150-00~~

YOUNG, EJ. An Introduction to the Old Testament, R100-00

HEBREW-GREEK KEYWORD Study Bible, R100-00

NEW TESTAMENT IN 26 TRANSLATIONS, R100-00

TOPICAL CHAIN STUDY BIBLE, R100-00

THOMPSON CHAIN REFERENCE Study Bible, R100-00

3 Afrikaanse storieboeke

~~FA VENTER Groot Trek reeks, x4 boeke: Geknelde Land, Offerland, Gelofteland, Bedoelde Land, R750-00 (nuwe prys: R1000-00)~~

~~PJ Schoeman stel, x11 Afrikaanse storieboeke, R1100-00~~

Nederlandse boeke

~~KORTE VERKLARING STEL, 52 dele (onvolledige stel, kort 9 dele), R500-00~~

ALGRA, H. Het wonder van die 19de eeu, R50-00

GEESINK, WA. Gereformeerde Ethiek, x2 dele, R100-00

KUYPER, A. Uit het Woord: Stichtlelijke Bijbelstudieen, x6 dele, R100-00

____________ Het werk van den Heiligen Geest, R100-00

LINDEBOOM, Hervormd en Gereformeerd, R50-00

RIDDERBOS, H. Komst van het Koninkrijk, R70-00

SPOELSTRA, C& DREYER, A. Bouwstoffen voor die Geschiedenis NG Kerken in ZA, x3 dele, R200-00

AFDELING B: AFSLAG BOEKE TOT 15 SEPTEMBER 2021, DV.

Dit geld vir die vorige boeklyste (nie bogenoemde boeke in hierdie lys nie), sien hier vir vorige boeklyste, enige boeke in daardie vorige lyste is op afslag, as dit nog beskikbaar is. ONTHOU net asb, die nuwer of nuutste boekelyste se pryse moet gevolg word en u moet eers seker maak of boeke nog in voorraad is.

Afslag opsies:
Tot R299 aankope: 10% afslag

R300-R999 aankope: 20% afslag

R1000 of meer: 30% afslag

Posted by: proregno | August 23, 2021

RIDDERBOS OOR DIE BELANGRIKHEID VAN DIE PUBLIEKE EREDIENS

DIE BELANGRIKHEID VAN DIE PUBLIEKE EREDIENS

Inleiding
Vandat die covid-virus met die gepaardgaande covid-regulasies deel van ons wêreld geword het, het dit natuurlik ook deel van die kerklike lewe geword. Gelowiges verskil oor die saak, soms hewig, nie oor die werklikheid van siektes en pandemies nie, maar veral hoe gelowiges en kerke moet optree in sulke tye. Die ware gelowige en ware kerk moet egter altyd aanhou vra na die wil van die Here, in alle tye, in tye van gesondheid of siekte (sien HK Sondag 9 en 10).

Een van die wesentlike vrae is oor die ‘publieke eredienste’, menende die eredienste wat Sondae plaasvind, ook in pandemie tye, die gemeentelike samekomste (Hebr. 10:25). Ek gaan nie alles herhaal wat reeds geskryf is daaroor hier op Pro Regno oor die onderwerp nie, u kan dit self hier gaan lees. Sien ook hierdie belangrike verklaring, Kerk en Covid-19, as studiebron oor die onderwerp, saam met al die bronne wat ek reeds na verwys het in bogenoemde skakel.

Graag voeg ek hierdie bron by vir alle gelowiges om opnuut te besin oor ‘erediens’ en ‘samekomste’ en wat daar behoort plaas te vind, sodat dit ons sal help om as gelowiges saam en afsonderlik te besin oor die aanbidding van God, hier en nou. Ja, die ‘ere-diens’ aan God vind plaas in ons totale lewe, maar ook en veral waar Hy die ‘samekomste’ beveel het op die rusdag, waar prediking, kerkregering, sakramente, tug toepassing, gemeenskap van die heiliges, ens. ‘saam’ moet plaasvind, gesamentlik in gees en liggaam, in alle tye en omstandighede, soos ons dit volgens die Skrif bely in NGB artikels 27-35.

EREDIENS BY PAULUS

deur dr. Herman Ridderbos

(Bron: Paulus: Ontwerp van zijn theologie, 1973, p. 537-543. Beklemtonings, opskrif en subopskrifte bygevoeg. Sien hier vir gratis bronne uit die pen van dr. Ridderbos.)

Ten slotte kan gevraagd worden welke plaats de eredienst inneemt in het geheel van Paulus’ ecclesiologische uitspraken en welke betekenis daaraan moet worden toegekend voor de opbouw der gemeente.

1) Die hele lewe is ‘n erediens aan God

Van principieel belang is wel, dat waar Paulus direct of indirect van de samenkomsten der gemeente gewag maakt, hij daarover niet in sacrale begrippen spreekt. Tweemaal gebruikt hij de term “eredienst”¹⁷⁸, eenmaal ter aanduiding van de oudtestamentische Gods verering, Rom. 9 : 4, eenmaal ook van het leven van de nieuwtestamentische gelovigen, Rom. 12 : 2. Maar hij past haar niet toe op de samenkomsten, maar op de dagelijkse levenswandel van de gemeente. En hetzelfde geldt van de offer-terminologie.

Terecht is er de aandacht op gevestigd, dat na het door Christus gebrachte offer, de priester als pontificale bemiddelaar tussen God en mensen geheel ontbreekt in de wereld van het Nieuwe Testament¹⁷⁹. Heel het leven is een geestelijke eredienst, iedere gelovige een priester, Rom. 12 ; 1, vgl. ook Rom. 1:9; Phil. 3 : 3; 2 Tim. 1:3. Voorzover bij deze offerdienst priesterlijke leiding gegeven moet worden, bestaat deze in de apostolische voorlichting en vermaning, hoe het geestelijke offer der gemeente Gode welgevallig kan zijn, Rom. 15 : 16, vgl. ook Phil. 2:17. Hiermee is een principiële verandering t.a.v, het Oude Testament ingeluid. Het Nieuwe Testament kent geen heilige personen, die plaatsbekledend voor heel het volk Gods de dienst van God vervullen, evenmin heilige plaatsen en tijden of heilige handelingen, die een afstand scheppen tussen de cultus en het leven van iedere dag en op iedere plaats. Alle leden van de gemeente hebben toegang tot God, Rom. 5 : 2, deel aan de Heilige Geest; heel het leven is (ere)dienst aan God, er is geen “profaan” gebied¹⁸⁰.

2) Die samekomste van die gemeente in eredienste is baie belangrik

Anderzijds heeft voor Paulus de samenkomst der gemeente toch een bepaalde en zeer belangrijke betekenis. In haar vindt, de openbaring van de gemeente plaats in haar onderscheidenheid van de wereld; in het gemeenschappelijk deel hebben aan het éne brood wordt zij openbaar als het lichaam van Christus, 1 Kor. 10 : 17. Speciaal in haar samenkomsten moet de gemeente zich ook haar priesterlijke en profetische taak ten gunste van en, in zekere zin, plaatsbekledend voor de wereld bewust zijn: in haar voorbede voor alle mensen, 1 Tim. 2 : 1 e.v., 8, in, het toonbeeld zijn voor ongelovigen en toehoorders, dat God met haar is, 1 Kor. 14 : 24, 25. Daarom moet in deze samenkomsten ook de aanbidding, de profetie, het belijden, de prediking van het Woord Gods plaats hebben.

Dit schept niet een nieuwe afstand tussen het leven in de cultus en dat van alle dag, dat immers óók en juist cultus moet zijn. Maar in deze samenkomsten wordt het eigen karakter van de gemeente in de wereld exemplarisch openbaar, gelijk ook de inwoning van Christus in zijn gemeente manifest wordt door de verkondiging van het evangelie, de viering van het avondmaal, de in zijn naam toegezegde belofte en geproclameerde zegen, vgl. bijv. 2 Kor. 1 : 20; Kol. 3 : 16; 2 Kor. 13 : 13 e.a.¹⁸¹

3) Die ampsdraers van die samekomste

Wat deze samenkomsten¹⁸² der gemeente nu meer in het bijzonder betreft, het is er ver vandaan, dat wij dienaangaande bij Paulus uitgebreide inlichtingen of voorschriften zouden ontvangen. Hij schrijft er in de ons bewaarde brieven incidenteel over, veelal naar aanleiding van bepaalde misstanden en met veronderstelling van allerlei, dat ons dikwijls niet duidelijk is en waarover wij in ieder geval gaarne méér zouden willen weten.

Zo is al aanstonds de vraag, of en in hoeverre deze samenkomsten der gemeente onder leiding van bepaalde daartoe aangewezen personen stonden, op grond van de paulinische brieven moeilijk te beantwoorden.

Deze vraag hangt uiteraard nauw samen met die van de aanwezigheid van ambtsdragers in de gemeente in het algemeen. Gaat men uit van plaatsen als 1 Kor. 11 : 17 e.v., dan blijkt hier van een vaste orde maar zeer weinig, eerder schijnt er een tekort aan leiding te zijn. En ditzelfde geldt van 1 Kor. 14, waar Paulus de gemeente- moet voorhouden, dat God toch geen God is van wanorde, vs. 33. Anderzijds is dit alles stellig geen bewijs, dat er in de samenkomsten der gemeente, óók in de, in dit opzicht blijkbaar tot spiritualisme en losbandigheid neigende, gemeente te Korinthe, in het algemeen geen. leiding was. Als Paulus elders deze gemeente aanspoort zich aan bepaalde personen te onderwerpen, die in haar midden een bijzondere plaats innemen, 16:13 e.v., is moeilijk aan te nemen, dat deze leiding uitsluitend buiten de vergaderingen der gemeente plaats vond en niet ook op de inrichting van deze vergaderingen invloed had¹⁸³. Evenzo veronderstellen de voorschriften ten aanzien van het spreken in tongen, het profeteren enz., dat men bepaalde regels in acht moest nemen, iets dat zonder leiding zich moeilijk laat denken¹⁸⁴.

Bij dit alles mogen we stellig meer verondersteld achten dan met zovele woorden wordt uitgesproken. Toch blijkt uit de wijze, waarop Paulus zich ook in dit opzicht steeds tot de gemeente en niet tot enkele leidinggevenden of ambtsdragers richt, hoezeer de samenkomsten der gemeente niet een hiërarchische of door enkele „heilige” personen te vervullen aangelegenheid zijn, maar een voluit gemeentelijk karakter dragen.

Hiermee is uiteraard niet gezegd, dat deze samenkomsten enkel betekenis zouden hebben als onderlinge gemeenschapsoefening en niet óók en vóór alles als „liturgie” en Godsverering, Het tegendeel is het geval. Hoewel ook hier meer indirecte dan directe gegevens zijn, valt op het volgende te wijzen.

4) Die publieke verkondiging van God se Woord in die vergadering van die gemeente

De verkondiging van het Woord in de vergadering der gemeente. De gemeente heeft niet alleen haar ontstaan te danken aan de prediking van het evangelie, maar ook haar voortbestaan hangt af van de ongerepte bewaring daarvan, vgl. 1 Kor. 15 : 1, 2; Kol. 2 : 7; 1 Tim. 6 : 14 e.a. Dat speciaal de gemeentevergadering de plaats was, waar de voortzetting van de prediking in haar verschillende gestalten plaats vond, ligt voor de hand en blijkt ook uit de directe uitspraken van de apostel. Zo beveelt hij, dat zijn eigen brieven in de gemeente-vergadering worden voorgelezen, 1 Thess. 5 : 27; Kol. 4 : 16.

Het daarvoor gebruikte woord¹⁸⁵is terminus technicus voor de cultische voorlezing van het Oude Testament in de synagoge, vgl. Luc. 4 : 16; Hand. 13 : 15, 27; 15 : 21; 2 Kor. 3 : 14, 15. Door deze terminologie ook op de voorlezing van zijn eigen brieven toe te passen, kent hij aan het apostolische woord niet alleen hetzelfde gezag toe als aan de oudtestamentische geschriften (zoals hij ook in 1 Tim. 5:18 een aanhaling uit het Oude Testament combineert met een woord van Jezus en het geheel inleidt met de bekende formule: “want de Schrift zegt”), maar wil hij ook, dat ze als zodanig in de gemeentevergadering functioneren.

Elders heeft deze „voorlezing” blijkbaar betrekking op de voortgaande lezing van het Oude Testament in de samenkomsten der gemeente¹⁸⁶, 1 Tim. 4:13, gelijk Paulus ook, kennelijk opnieuw met het oog op de Ieerwerkzaamheid in de gemeentevergadering, van de door God ingegeven Schrift van het Oude Testament zegt, dat zij nuttig is tot lering, weerlegging enz., 2 Tim. 3 : 16, vgl. Rom. 15 : 4; 1 Kor. 9 : 9, 10. Het zal dan ook in aansluiting aan deze „lezing” geweest zijn, dat, evenals in de synagoge, vgl. Hand. 13:15; Luc. 4 : 20, de gemeente werd vermaand en geleerd. Speciaal in de Pastorale brieven komt dit alles duidelijk naar voren. Timotheus moet zich, in de afwezigheid van Paulus, toeleggen op de voorlezing, de vermaning, het Ieren, blijkens het herhaalde lidwoord als vaste bestanddelen van zijn werk in de gemeentevergadering bedoeld, waarop hij zich zorgvuldig moet voorbereiden¹⁸⁷.

Daarbij zal onder de „vermaning” niet slechts het kritisch-paraenetische woord moeten worden verstaan, maar al wat tot religieuze opwekking en opbouw kan dienen; „lering” ziet vooral op de overlevering, alsmede op de uitlegging en de toepassing daarvan op het heden, vgl. Rom. 15 : 4. De lezing van de Schrift en het onderwijs in de overlevering had de gemeente des te meer nodig naarmate de dwaling opkwam, die zich ook op de Schrift beriep, 1 Tim. 1 : 7. Op allerlei wijze wordt in de Pastorale brieven op „deze arbeid in het Woord en in. de leer”, 1 Tim. 5 : 17 aangedrongen, vgl. 1 Tim. 4 : 11; 6 : 3; 2 Tim. 4 : 2, met gebruikmaking van verschillende terminologie, vgl. 2 Tim. 2 : 14, 15; Tit. 3 : 1, waarbij telkens ook de samenkomst der gemeente als de plaats van deze werkzaamheid wordt verondersteld, vgl. 1 Tim. 4 : 16; 2 Tim. 2 : 14.

In de oudere brieven wordt meer aandacht besteed aan de niet ambtelijke profetische uitingen. Ook hier gaat het om de voortgaande werking van de verhoogde Heer door zijn Geest in de gemeente, zij het ook, dat niet alles wat zich als charisma van de Geest aandiende aanvaard moest worden, doch veeleer op zijn waarde en echtheid beoordeeld moest worden, 1 Thess. 5 : 21, vgl. Rom. 12 : 6. Naarmate de gave van de profetie en van het leren zich meer en meer tot bepaalde personen beperkte, zullen dezen het ook geweest zijn, die in de gemeente-vergadering het Woord Gods vertolkten, zoals uit benamingen als: onderwijs geven in het Woord, Gal. 6 : 6, arbeiden in het Woord en de leer, 1 Tim. 5 : 17 blijkt. Toch blijft het niet aan een bepaald ambt gebonden „vrije woord” mede de vergadering der gemeente kenmerken, vgl. Eph. 4 : 29; Kol. 3 : 16; 1 Tim. 2 : 8 e.v. Maar deze vrijheid zal meer en meer onder leiding van bepaalde personen zijn uitgeoefend.

5) Die bediening van die sakramente in die samekoms/vergadering van die gemeente

Behalve van het in zijn verschillende gestalten tot de gemeente uitgaande Woord Gods, spreekt Paulus dan verder van de viering van het avondmaal als telkens terugkerend gebeuren in de vergadering van de gemeente. Ook hier wordt in de brieven meer verondersteld dan voorgeschreven. Hoe dikwijls het avondmaal gevierd werd of naar het oordeel van de apostel gevierd moest worden, is uit de wijze, waarop hij er over schrijft, niet meer met zekerheid af te leiden, vgl. 1 Kor. 11 : 25, 26, al krijgt men hier wel de indruk, dat de viering van het avondmaal in nauw verband met een daaraan voorafgaande niet-cultische maaltijd plaats vond en dus wellicht tot de vaste bestanddelen van de gemeente-vergadering behoorde¹⁸⁸. Evenmin is de wijze waarop het avondmaal plaats vond en het anamnese-element nader tot uitdrukking werd gebracht, bijv. door het reciteren van bepaalde stukken uit de traditie, in de brieven van Paulus omschreven. Wel gevoelt hij blijkbaar behoefte aan meer regel in de gemeente te Korinthe. Doch hij bewaart deze nadere verordeningen, totdat hij persoonlijk bij haar zal zijn, 1 Kor. 11 : 34.

Wat nog de bediening van de doop aangaat, deze lijft in de gemeente in en zal daarom stellig ook in de tegenwoordigheid der gemeente hebben plaats gehad, vgl. 1 Kor. 12 : 13. Dat uit Rom. 6 : 4 te concluderen zou zijn tot een doop door onderdompeling¹⁸⁹, valt o.i. niet zonder meer te stellen. Immers is de doop geen symbool van het ondergaan in de dood en van de opstanding tot het leven ¹⁹⁰. De doop symboliseert bij Paulus reiniging en afwassing, 1 Kor. 6 : 11; Eph. 5 : 26. Dit neemt niet weg, dat het aldus bedoelde “waterbad” in de vorm van een onderdompeling kan hebben plaats gevonden, hetgeen het woord „dopen” oorspronkelijk ook betekent. Ook is de doop bij Paulus de doop in Christus en aldus de toeëigening van het in Christus gerealiseerde heilsgebeuren en kan men in die zin bij een plaats als Eph. 5 : 14 aan een doop-lied denken¹⁹¹.

Door wie de doop geschiedde en bij wie de beslissing lag over de toelating tot de doop, komt niet ter sprake. Merkwaardig is wel, dat Paulus van zichzelf zegt, dat Christus hem niet gezonden heeft om te dopen, maar om het evangelie te verkondigen, 1 Kor. 1 : 17 en dat hij er zich min of meer op beroemt van de Korinthiërs slechts enkelen gedoopt te hebben, 1 Kor. 1:14. Hierin is niet een geringschatting van de liturgische handeling te zien en wordt de doop niet als bijzaak tegenover het evangelie gesteld¹⁹². Paulus wil op deze wijze slechts aan de partijgangers in Korinthe ieder argument ontnemen om zich als Paulus-partij naar hem te noemen. Toch blijft het opmerkelijk, dat hij de opdracht het evangelie te verkondigen en te dopen uitdrukkelijk van elkaar scheidt. Het dopen behoort dus blijkbaar tot de competentie van de gemeente zelf, zo spoedig zij gesticht is, subs. van de door haar daartoe aangewezen personen.

6 Sang in die gemeentelike samekomste

Behalve de dienst des Woords in zijn verschillende gestalten van lezing, profetie, leer en de bediening van doop en avondmaal vinden wij in de paulinische brieven als element van de samenkomsten het zingen van psalmen, lofzangen en geestelijke liederen vermeld, Kol 3 : 16, vgl. Eph. 5:19. Hoewel wij over de inhoud en het karakter van deze liederen niet nader geïnformeerd zijn, gaat het hier blijkbaar toch over in de gemeente-vergadering te zingen liederen, hetzij door een afzonderlijk lid voorbereid en in de gemeente voorgedragen, vgl. 1 Kor. 14 : 26, 15, hetzij, hetgeen niet minder aannemelijk is, door de gehele gemeente gezongen. De aanduidingen „psalm”, „lofzang” en „geestelijk lied” geven voor een nadere onderscheiding niet veel houvast, tenzij men bij „psalmen” aan de oudtestamentische psalmen wil denken, waarvoor echter geen doorslaggevende argumenten zijn aan te voeren en waartegen ook wel bedenkingen zijn in te brengen¹⁹³.

Dat wij in plaatsen als Eph. 5 : 14; Phil. 2 : 6 e.v.; 1 Tim. 3:16 met voorbeelden of brokstukken van het christelijk lied te doen hebben, zoals veelal wordt aangenomen, is niet onwaarschijnlijk, al zullen wij hier met voorzichtigheid moeten oordelen, omdat directe aanwijzingen daarvoor ontbreken. Ditzelfde geldt voor andere uitdrukkingen, formules, stereotype wendingen, waarin men liturgische elementen meent te kunnen aanwijzen, als bijv. de groetzegen, waarmede Paulus zijn brieven begint en waarin een aanvangsformule van de samenkomsten der gemeente gezien zou kunnen worden¹⁹⁴; evenzo de op dit praescript in bijna alle paulinische brieven volgende dankzegging en voorbede; ook doxologieën en eulogieën; niet-griekse uitdrukkingen als Maranatha, 1 Kor. 16 : 22; Abba, Gal. 4 : 6; Rom. 8 : 15; Amen, 2 Kor. 1 : 20; 1 Kor. 14 : 16 e.a.

Dat dit laatste metterdaad een vorm van instemming van de zijde der gemeente inhield, blijkt uit de aangehaalde plaatsen. Verder kan men in 1 Kor. 16 : 20-24 toespelingen vinden op de liturgie van het avondmaal ¹⁹⁵, valt ook te wijzen op de herhaaldelijk bij Paulus genoemde „heilige kus”, Rom. 16 : 16; 1 Thess. 5 : 26; 2 Kor. 13 : 12 ¹⁹⁶. Dit alles uitvoerig na te gaan, waarbij ook de oorsprongen van de gemeentelijke geloofsbelijdenis ter sprake moeten komen, alsmede het gemeentelijk gebed, de plaats van het Onze Vader, de viering van de eerste dag der week, etc, behoort niet tot het onderzoek naar de inhoud van Paulus’ prediking¹⁹⁷.

7) Konklusie: die geestelike gemeenskap met Christus moet tot uiting kom in die plaaslike gemeentes wat fisies saamkom in eredienste om God te aanbid (van rusdag tot rusdag, tot die wederkoms-slc)

Uit al het bovengenoemde kan echter blijken, welk een belangrijke betekenis ook bij Paulus de samenkomsten der gemeente hebben voor haar opbouw. Hoezeer de „liturgie” vóór alles als een heel het leven omvattende geestelijke eredienst aan God gezien moet worden, Rom. 12 : 1-2, dit neemt niet weg, dat de inwoning in en de gemeenschapsoefening van Christus met de gemeente in haar eenheid als vergaderde gemeente haar concentratie-punt en bijzondere realisering vinden.

_______________________
Eindnotas

178 latreia.

¹⁷⁹ P. A. van Stempvoort, Decorum, orde en mondigheid in het Nieuwe Testament, 1956, p. 11; zie ook Ph. Meaoud, l’Ëglise et ses ministères selon Ie Nouveau Testament, 1949, p. 16 e.v.

¹⁸⁰ Zie hiervoor ook het opstel van Kasemarm, Gottesdienst im Alltag der Welt, in: Exegetische Versuche etc. II, 1964, p. 198 e.v.

¹⁸¹ Zie voor de betekenis van de „liturgie” in de nieuwtestamentische gemeente ook Kasemann, Amt und Gemeinde im N.T., in: Exegetische Versuche etc. I, p. 121, 122.

¹⁸² sunerxesthai, al dan niet met epi to auto, 1 Kor. 11:17, 18, 20, 33, 34; 14:23, 26.

¹⁸³ Vgl. ook Bultmann, Theol.., p. 455.

¹⁸⁴ Zie ook G. Delling, Der Gottesdienst im N.T., 1952, p. 41.

^{185 anaginoskoo, anagnosis.}

¹⁸⁶Zie ook J. L. Koole, Liturgie en ambt in de apostolische kerk, 1949, p. 29 e.v.; vgl.. echter ook, meer terughoudend, Delling, a.w., p. 89.

¹⁸⁷ Vgl. ook W. Lock, The Pastoral Epistles,1959, p. 53.

¹⁸⁸ Zie echter ook Delling, a.w„ p. 133, die in de maaltijd van 1 Kor. 11 een feestelijke zaak ziet, hetgeen z.i. niet voor „eine sehr haufïge Wiederholung desselben” zou pleiten. Doch een gemeenschappelijke wekelijkse maaltijd als gemeenschapsmaal laat zich gemakkelijk denken.

¹⁸⁹ Zoals Delung meent, a.w., p. 1211³. Hij verwijst ook naar Kol. 2 : 12 en 1 Kor. 10:2.

¹⁹⁰ Vgl. boven, p. 449.

¹⁹¹ Zoals bijv. Dibelius-Greeven doen, An die Kolosser-Epheser³, 1953.

¹⁹² Zo Lietzmann, a.w., p. 9; zie daarentegen echter ook Kümmel in de aantekeningen van hetzelfde geschrift.

¹⁹³ Zie ook mijn Aan de Kolossenzen, 1960, p. 222 en vooral Delling, a.w., p. 84 e.v. Koole denkt wel aan psalmen uit het O.T., a.w., p, 60.

¹⁹⁴^{Vgl, Delling, a.w., p. 55 e.v.}

¹⁹⁵Zie het boven (noot 163} genoemde opstel van Bornkamm, Das Ende des Gesetzes, 1952, p. 123 e.v.

¹⁹⁶ Vgl. K. M. Hofmann, Philema hagion, 1938.

¹⁹⁷ Zie hiervoor de genoemde speciale studies als van Koole en Delling, verder ook O. Cullmann, Urchristentum und Gottesdienst, 1956; A. Cole, The new Temple, 1950 e.a.

3 Comments

Posted in covid-19, dr. herman ridderbos, erediens, ngb artikel 29, Uncategorized

Posted by: proregno | August 9, 2021

RJ RUSHDOONY VERKLARING VAN ROMEINE 13: VERWERPING VAN BEIDE STAATISME EN ANABAPTISME

RJ RUSHDOONY VERKLARING VAN ROMEINE 13:

VERWERPING VAN BEIDE STAATISME EN ANABAPTISME

“By virtue of being King of kings and Lord of lords, Christ’s reign over man and government is universal and total. “He removeth kings, and setteth up kings” (Dan. 2:21) and “increaseth the nations, and destroyeth them” (Job 12:23) because the government is on His shoulders: He is the governor among the nations (Isa. 9:7, Ps. 22:28). The need today is for the church to press the crown-rights of Christ the King, confident that His government over all will increase without end: “the zeal of the Lord of Hosts will perform this.”

This powerful volume sets forth a Biblical theology of the state, tracing in detail the history and consequences of both statist domination and Christian dereliction of duty. By firmly establishing the Biblical alternative to modern Christianity’s polytheism, the author alerts us to the pitfalls of the past, and provides Godly counsel for both the present and future. The crystallization of decades of research, Christianity and the State is a landmark volume of 20th century Christendom.”

Dit is duidelik dat die ‘moderne staat’ nie verantwoord aan die bybelse eise van God se Woord nie, om dienaars van God volgens sy Woord te wees nie.

Is die antwoord dan ‘geen staat’ of burgerlike owerheid nie, of die reformasie terug na wat ‘n ‘burgerlike owerheid’ behoort te wees in die lig van die Skrif?

Sommige meen die staat of burgerlike owerheid is bloot ‘n instelling wat deur God se voorsienigheid daar in die geskiedenis is, dit hoef nie ook, soos ander instellings (bv. gesin en gemeente) die Here doelbewus te dien in hul eie terrein en take nie, dit is ‘n ‘necessary evil’ wat die gelowige en kerk bloot moet verdra, en dus nie moet ‘verchristelik’ nie, sommige sal meen dit is inherent ‘boos en verkeerd’.

Die klassiek-gereformeerde siening – soos verwoord in die outentieke reformatoriese belydenisskrifte op grond van die Skrif, bv. die Nederlandse Geloofsbelydenis artikel 36 en die Westminster Confession of Faith 23 – bely wat die burgerlike owerheid moet en behoort te wees volgens die Skrif, nie net dat hul daar bestaan en in en deur God se Voorsienigheid gebruik word nie.

Romeine 13:1-7 se verklaring is daarom sentraal in hierdie hele debat, is dit bloot ‘n ‘beskrywende’ teks, of is dit (ook?) ‘n ‘voorskrywende’ teks wat geld nie net vir die gelowiges en mense as burgers se optredes in ‘n land nie, maar ook vir alle burgerlike owerhede, owerheidspersone, owerheidstake, ens., wat hul ook behoort te doen in diens van God?

Sien hierdie webblad wat reeds verskillende verklarings gee van hoe Romeine 13 verstaan behoort te word, asook ander artikels wat met die burgerlike owerheid in verband staan:

Burgerlike owerheid

Ek verwys u hier onder na twee artikels of hoofstukke waar dr. RJ Rushdoony skryf oor hierdie onderwerp, met verwysing na Romeine 13. Dit kom uit sy boek, Christianity and the State, wat ook hier gelees kan word. Sien ook die inhoudsopgawe vir al die relevante onderwerpe wat aangespreek word in hierdie boek.

Alle gelowiges (behoort) saam te stem dat die moderne staat inderdaad ‘n valse messiaanse monsterstaat geword het, wat definitief radikaal verander en gereformeer moet word, deur Gees en Woord. Mag hierdie twee artikels help in daardie verdere besinning, sodat die eer van God en heil van mense gesoek sal word in hierdie verdere bybelse reformasie wat ook nodig is vir ons tye en toekoms op elke terrein van lewe en denke, ook op die burgerlike owerheidstaak en terrein.

(Nota: beklemtonings bygevoeg in die aanhalings hier onder)

ARTIKEL 1: Messiahship (and Romans 13)

“… it is clear what the ministry of rulers is to be, i.e., to be aterror to evil works (Rom. 13:3). Thus, just as God through Paul lays down the duty of obedience for the subject, he also lays down the duty of obedience for the ruler, to be a terror to evil doers. The state has a duty to maintain order, and the name of that order is justice. Obedience is thus required from both the state and the peoples thereof, obedience to God.

Those Gentiles who, while not having received the law from God given through Moses, do still, because God’s law is the law of life, keep that law to some degree, do thereby manifest that law which God has written in the being of all men (Rom.2:14-15). Thus, unbelief on the part of rulers is not a ground in itself for civil disobedience, as long as the state is a terror to evil doers and the protector of the just.

When it is hostile to Christ’s work and seeks to hamper or destroy it, “We ought to obey God rather than men”(Acts 5:29). Also, when the state becomes a terror to good works, it has ceased to merit our obedience. As a minister of God, the state must be “a revenger to execute wrath upon him that doeth evil” (Rom.13:4) …

Our Lord both recognized the existence of the state, and also its demonic lust for power apart from Him (Luke 22:25-30). Christ called His disciples and appointed unto them a Kingdom, the Messianic Kingdom of God (Luke 22:29-30). This was not a realm to surrender to Caesar. Indeed, He called the realm of the ungodly state “the power of darkness” (Luke 22:53). Paul calls attention to the ungodliness of civil government outside of Christ (I Cor. 2:8;6:1). This realm is to be converted and placed under Christ, not Christ under anything of man. For the Messiah to be under any human power was for the apostolic age unthinkable. Conflict between Christ’s church and the Caesars was thus inescapable.”

Lees die volledige artikel hier, bl. 66-69.

ARTIKEL 2: Authority to Rule (Romans 13)

“As we have seen, Paul does not give us an abstract theological premise for the state. He was answering a very pressing problem for Christians: Two lords claimed dominion over them, Christ and Caesar. With Christ as their Lord, what was their relationship to Caesar?

Paul reduces the state and Caesar from lordship to servitude to God, to a diaconate. The state’s calling and duty is to be a terror to evil-doers and to be God’s minister. The Christian’s calling is not to revolution but to work out the implications of regeneration and to make all things new in Christ.

Too often, however, the church has seen Romans 13 as a blank check for the state. This has been especially true of Protestants since the rise of Pietism, and at times true also of Catholics as well. Too often, the modern mind sees a stripping of freedom and power from the church as the same as reformation. At the time of the Reformation and Counter-Reformation, the princes of Europe all claimed sovereignty and were resentful of the church’s freedom and power. …

“The Anabaptists despaired of any hope in civil government. They sought a radical separation from the world which, while stressing a voluntary church and a “spiritual” reformation, was marked by a surrender of civil order as evil and beyond redemption.

Extremists in Anabaptism sought to establish their own civil order of the saints by revolution, but most withdrew and regarded both the state and the church which worked within the framework of civil order as false and even evil. To most princes and churchmen, it was the Anabaptist solution which was evil.

It was imperative thus for Calvin to avoid any association of his movement with Anabaptism, with which he emphatically disagreed. As a result, Calvin strongly stressed civil obedience while allowing for ordered change through civil magistrates. The Renaissance was an era of statism, tyranny, and corruption. Revolt made sense to many and was very much in the air. For Calvinism to have fanned the fires of civil revolt would have been fatal. …

This leads us to a fact which modern man is unwilling to face. If dominion, authority, and rule come from God, by His ordination, and can only be truly exercised in terms of His law-word and in His grace, then any departure from God’s word and the doctrines thereof is dangerous to man and society. Accordingly, for centuries Christians viewed, to use Kieckhefer’s term, “heresy as civil disorder.”

At times this civil disorder was met by peaceful and missionary, evangelizing methods, at other times by brutal repression. That question is not our concern here. The fact which cannot be avoided is this, that anyone who uses Romans 13 in any sense is establishing civil government in God and God’s authority. The necessary consequence of this is to require civil government to be faithful to the foundation of its authority. To separate delegated authority from the Delegater, God, is impossible. Every delegated authority goes with conditions, and the conditions govern the tenure of authority. …

The prophets are clear that all kings and nations are bound by God the Lord. Isaiah gives us the roll call of judgment over the nations, and Hebrews 12:25-29 give us the declaration of the great like shaking in the Gospel era. Revelation also gives us the judgment of the Lord upon the nations, and the great feast of vultures is the counterpart to the marriage supper of the Lamb.

Paul in Romans 13 is not giving us a different doctrine. He does not separate the state from God and give to it neutral and undelegated, absolute powers. In every age, God the Lord speaks with contempt about the arrogance of the nations and promises and delivers judgment.”

Lees die volledige artike hier, bl. 100-104.

Posted in burgerlike owerheid, burgerlike regering, burgerlike verset, christelike beskawing, christelike staat, revolusie, rewolusie, romeine 13, rushdoony, Uncategorized

Posted by: proregno | July 29, 2021

PRO REGNO BOEKE: Boekelys & Boektafel – DV, 31 Julie 2021

KENNISGEWING: Ek is DV, komende Saterdag in Pretoria, by die “ROEPING EN STRYD” Konferensie, Diamantvallei, 31 Julie, 09h15 vir 10h00 (kontak vir HP Steyn vir meer inligting oor die bywoning van die konferensie: 082 466 2341), as u daar na die boeke wil kom kyk, en/of ek enige boeke na Pretoria moet vat.

Pro Regno Boeke nuus – 29 Julie 2021

1. Sien hier onder nuwe voorraad boeke wat ingekom het.

2. Sien hier vir vorige boeklyste, ONTHOU net asb, die nuwer of nuutste boekelyste se pryse moet gevolg word en u moet eers seker maak of boeke nog in voorraad is.

3. Al die boeklyste is tweedehandse boeke wat nog in ‘n goeie leesbare toestand is, tensy vermeld word dat dit beskadig is of ‘n boek (nuut) is.

4. Hiermee wil ek ook enigeen wat enige teologiese/christelike boeke wil skenk of verkoop aan Pro Regno boeke, uitnooi om my te kontak, dankie.

5. Ek nooi u ook persoonlik uit om na my ‘boekwinkel’ te kom en na die boeke te kom kyk, u is baie welkom (maak asb. net ‘n afspraak, dankie).

ADMIN REëLINGS

1 Enige navrae moet per e-pos of whatsapp gedoen word, verkieslik nie telefonies nie, asb.

2 Boeke word nie uitgehou nie, behalwe wanneer inbetaling reeds gedoen is.

5) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669

Prosedure om te volg vir boekaankope:

1 Stuur u lys van boeke wat u wil aankoop na bogenoemde kontakbesonderhede (e-pos of whatsapp).

3 Sodra ek u inbetaling ontvang het, is die boeke u s’n.

NUWE VOORRAAD BOEKELYS: 29 JULIE 2021

BYBELSE ENSIKLOPEDIE, een volume uitgawe, R100-00 (red: Gispen, Grosheide, ens.)

BYBELSE ENSIKLOPEDIE, twee volume uitgawe, R200-00 (red: Gispen, Ridderbos, ens.)

~~GITT, W. Fassinerende Mens, R70-00 (boek oor die wonder van die mens as skepsel van God, Ps. 8)~~

KRUGER, LS, Waarom is u lid van die GKSA, R40-00

~~STOKER, HG. Oorsprong en Rigting, 2 hb boeke, 356bl & 443bl, R150-00~~

~~TOTIUS SE VERSAMELDE WERKE, 1977 UITGAWE, onvolledige stel, kort deel 10 van 11 dele, R500-00~~

~~TOTIUS SE VERSAMELDE WERKE, 1977 UITGAWE, volledige stel, 11 dele, R800-00~~

BARNARD, AC. Die erediens, R100-00

~~DURAND, Jan. Die A-Z van Openbaring, R200-00~~

GROENEWALD, EP. HB BYBELSE GESK – NT, R70-00

Westminster Confession and Catechisms in Modern English, R50-00

HOLWERDA, B. De betekenis van de verbond en kerk voor huwelijk, gezin en jeugd, R50-00

RIDDERBOS, H. Paulus: ontwerp van zijn theologie, R70-00

STATENBIJBEL met verklarende kanttekeninge, x3 dele, beskadig: buiteblaaie, en deel 2 sal herbind moet word (rugkant beskadig en buiteblad los, maar die inhoud van al 3 dele is nog onbeskadig en duidelik leesbaar, R150-00

~~SWART KOMMENTARE reeks: R60-00 per boek~~
~~Markus (EP Groenewald)~~

~~Lukas (EP Groenewald)~~

~~Handelinge, deel 1 (JL de Villiers)~~

~~Romeine (WJ Jonker)~~

~~1 Korinthiërs (EP Groenewald)~~

~~2 Kortinthiërs (EP Groenewald)~~

~~Pastorale Briewe (EP Groenewald)~~

~~Petrus en Judas (EP Groenewald)~~

~~aBrakel, Redelijke Godsdienst: Bijbels Dagboek, R250-00~~

SILVA, M. & KAISER, WC. Introduction to Biblical Hermeneutics (nuwe boek, revised and expanding edition), R320-00

~~WALTKE, B. Old Testament Theology, R450-00 (nuwe boek)~~

BERKHOF, L. Systematic Theology, new combined edition with new preface by RA Muller, nuwe boek, R350-00

~~METZGER, BM. The Text of the NT, R70-00~~

LIFE APPLICATION STUDY BIBLE: KJV edition, R250-00

d’ASSONVILLE, VE. Gids vir die Kerkgeskiedenis, R80-00

GEREFORMEERDE AMPSBEDIENING (PJ Rossouw, red.) R70-00

My erfenis is vir my Mooi: PU vir CHO, R80-00

~~d’ASSONVILLE, VE. SJ Du Toit van die Paarl, R170-00~~

~~PRES. PAUL KRUGER AAN DIE WOORD, R140-00~~

~~NIENABER, PJ. Dr. JD Kestell – vader van die Reddingsdaad, R100-00~~

~~KESTELL EN VAN STADEN, Die Vredesonderhandelinge van 31 Mei 1902, R100-00~~

~~BOER EN BRIT: tekste uit die Anglo Boereoorlog, R100-00~~

FAK SANGBUNDEL, R170-00 (nuut)

____________________________

Sien ander boeklyste hier.

Posted by: proregno | July 20, 2021

LEERPREDIKING: NGB artikel 19 – Die twee nature van Christus (Joh. 20:27,28)

LEERPREDIKING: NGB artikel 19

Die twee nature van Christus (Joh. 20:27,28)

Lees: Romeine 9:1-5 & Johannes 20:19-31

Teksverse: “Daarna sê Hy vir Thomas: Bring jou vinger hier, en kyk na my hande; en bring jou hand en steek dit in my sy; en moenie ongelowig wees nie, maar gelowig. En Thomas antwoord en sê vir Hom: My Here en my God!” (Joh. 20:27–28)

Tema: NGB artikel 19 – die twee nature van Christus

Preekopname (GK Carletonville, 2021-07-04, nota: let wel, die inhoud van die preek en teksnotas hier onder stem nie altyd ooreen nie, die notas is nie volledig nie, die audio preek is die volledige preek):

Aflaai: NGB artikel 20 – Die twee nature van Christus

Geliefdes in ons Here Jesus Christus,

Daar is so baie dinge wat ons in verwondering laat…

Dink maar in die voortgaan in die tegnologie, mediese deurbrake,

dit wat die mens kan bou van piramides 1000^e jare terug tot vandag se wolkekrabbers

dan is daar die wonder van die skepping, asemrowend elke dag,

die aarde self, die son en maan die ganse heelal, die teleskoop wat ons wonderlike dinge baie ver kan laat sien.

Die wonder van die mens, dink maar aan die liggaam, dink aan ons gees,

dink aan die wonder van die oog en die menslike brein … asemrowend… ongelooflik

MAAR, as ons kom by vandag se tema van die prediking,

die twee nature van Christus, naamlik dat Hy een Persoon is met twee nature,

die Goddelike natuur, God self, en tegelykertyd sy menslike natuur,

volkome God, volkome mens soos ons hier bely in NGB art. 19,

“die Persoon van die Seun onafskeidelik met die menslike natuur verenig en verbind is … twee nature in een Persoon verenig..”

DAN staan ons in verwondering op die hoogste vlak, dan kan ons maar net stil raak, peins .. wonder,..

en dan in dankbaarheid AANBID ….

Die skepping … pragtig, ja gevalle nie volmaak nie … maar asemrowend (sien die ‘God of Wonders’ video op YT…)

Die mens, Ps. 8, kroon van die skepping … gevalle, maar ‘n wonder van God …

Maar God self, wat ons reeds daar in NGB art. 1 as ‘’onbegryplik’ beskryf het,

waarvan ons reeds geleer het in NGB art. 8-11 van die wonder van die Drie-eenheid,

maar nou staan ons stil vandag by die absolute aangryplike wonder van die Seun van God,

die totaal unieke DAAR IS GEEN ANDER SOOS HY nie … ons Here Jesus Christus…

WARE GOD EN TEGELYKERTYD WARE MENS …

Onthou nou waar is ons in die behandeling van ons ongetwyfelde Christelike geloof,

naamlik die reddingsplan van die Vader, van verlore sondaarmense, in Jesus Christus.

Art. 14-15 het ons geleer die mens is totaal verlore, kan nie homself red nie,

Art. 16 God kom in sy loutere goedheid en guns, en het vir Hom ‘n volk onder almal,

IN CHRISTUS uitverkies voor die grondlegging van die wereld,

en NOU is ons hier besig, om in artikels 17-21 te leer hoe God hierdie reddingsplan uitvoer in en deur sy Seun:

In artikel 17 het ons gehoor van die Redder wat oppad is deur die beloftes van die OT,

En dan het ons geleer in art. 18, van die vervulling van daardie beloftes in die NT,

soos NGB art. 19 begin, deur hierdie ontvangenis, naamlik Jesus wat gebore is na die vlees, uit die maagd Maria, ‘n eenmalige wonderwerk van God, sodat soos NGB art. 18 eindig, ons weet dat Jesus Christus, is

“waarlik ons Emmanuel, dit wil sê: God met ons” soos Matt. 1:23 openbaar.

EN DIT IS WAAROP NGB art. 19 nou fokus, op die Persoon van Christus,

ons gaan in art. 20 en 21 en verder leer van die werk en gevolg van Christus se werk,

maar nou moet ons eers weet wie hierdie ‘God met ons’ is.

Ons wil 2 sake leer vanoggend:

1 Wat beteken dit dat ons bely dat Christus een Persoon is in twee nature, veral na sy menswording en maagdelike geboorte

2 Kortliks net weereens, hoekom dit so belangrik is en wat beteken dit vir ons vandag?

In die eerste sin en paragraaf word in navolging van die Skrif saamgevat,

wat die kerk deur die eeue bely aangaande Christus se Persoon:

Ons glo dat deur hierdie ontvangenis die Persoon van die Seun onafskeidelik met die menslike natuur verenig en verbind is¹; dat daar dus nie twee Seuns van God of twee persone is nie maar twee nature in een Persoon verenig, terwyl elke natuur nogtans sy onderskeie eienskappe behou. Net soos die Goddelike natuur altyd ongeskape gebly het, sonder begin van dae of lewenseinde (Heb 7:3) en die hemel en aarde vervul², só het ook die menslike natuur sy eienskappe nie verloor nie; dit het skepsel gebly, wat wel ‘n begin van dae het, eindig van natuur is en alles behou wat by ‘n ware liggaam behoort.

Ons het reeds in NGB artikel 10 geleer van die Godheid van Christus,

so ons gaan nie dit alles weer herhaal nie, gaan lees dit weer asook die preek daaroor.

Net om dit weer saam te vat, uit ons Skrifgedeeltes:

Rom. 9:5, leer ons van beide Christus se Godheid en sy mensheid, v. 5,

“aan wie die vaders behoort en uit wie die Christus is na die vlees (sy menslike natuur) —Hy wat oor alles is, God (sy goddelike natuur), lofwaardig tot in ewigheid! Amen.” (Rom. 9:5)

Sien ook Joh. 1:14, Hy (God) het vlees geword (die menslike natuur aangeneem).

In Joh. 20, sien ons sy mensheid, sy dissipels het Hom gesien na liggaam, v. 20, 25

Hy nooi vir Thomas om aan Hom te vat, sy hande, die merke waar die spykers ingaan, v. 25, 27

Hy het midde hulle gestaan… as volkome mens, vlees en bloed.

Maar sy Godheid word ook erken, deur dat Hy met toe deure skielik in hul midde verskyn, v. 19, 26

Hy blaas die Gees van God op hulle, v. 22,

En Thomas, en die dissipels, en die kerk, en ons vandag bely die woorde van v. 28,

“My Here en My God”

Maar dit gaan veral hier oor die verhouding van hierdie twee, die belydenis gebruik belangrike woorde,

om hierdie misterie te verduidelik: “Persoon” “nature” en dan veral die belangrike woorde,

om dwalinge deur die eeue te verwerp, nl. “daar (is) dus nie twee Seuns van God of twee persone … nie maar twee nature in een Persoon verenig, terwyl elke natuur nogtans sy onderskeie eienskappe behou.”

Ons glo nie in ‘n God-mens of ‘n mens-God nie…

Ons glo Christus is volkome God en mens, elkeen volkome verenig vir altyd vanaf die maagdelike geboorte, maar tog onderskeie…

Daarom die belangrike woorde om te onderskei, ‘Persoon’ en ‘nature’, dit is nie woorde wat netso in die Skrif is nie, maar die saak/inhoud is wel daar in die hele Skrif.

Met ‘n ‘persoon’ word bedoel ‘ek’ ‘n wese, ‘n individu wat dink, bewussyn het van God en mens, wat ‘n wil het, reg en verkeerd van bewus is…

Met ‘natuur’ word bedoel al daardie kwaliteite of eienskappe wat maak dat jy ‘ek’ is, en nie ‘n dier of ding of iets anders is nie, sien bv. 1 Kor. 15:39-41 waar Paulus duidelik wys dat die ‘vlees van mens’ die menslike natuur anders is as die van diere en dinge en skepsele.

En wat Christus betref, leer die Skrif, Hy is een Persoon, NGB art. 10, Hy is die tweede Persoon van die Drie-eenheid, die ewige Seun van God, die “EK IS” van die OT, Joh. 8:58, voor Abraham is EK…

van altyd tot altyd, het Hy die Goddelike natuur,

soos ons bely daar met verwysing na Hebr. 7:3 in NGB art. 19, wat “altyd ongeskape gebly het, sonder begin van dae of lewenseinde (Heb 7:3) en die hemel en aarde vervul.”

Daarom, ook toe Jesus na sy mensheid gesterf het, het sy Goddelikheid nie ophou bestaan nie,

maar was nog steeds orals, dus orals in die hemel en op aarde,

daarom dat ons bely in navolging van die Skrif:

“Die Goddelike natuur het in die tussentyd steeds met die menslike natuur verenig gebly, ook toe Hy in die graf gelê het. Die Godheid het nie opgehou om in Hom te wees nie; dit was in Hom toe Hy ‘n klein kindjie was, al het die Godheid Hom toe ‘n klein tydjie nie geopenbaar nie.”

Die wonder wat gebeur daar in Joh 20 sê vir ons hierdie wonderlike misterie:

Die dissipels, sien Hom, vat aan Hom, vlees en bloed, volkome menslike natuur …

maar dan tegelykertyd dat Hy skielik verskyn, agter geslote deure, en weer skielik verdwyn,

wys op sy Godheid en alomteenwoordigheid (sien NGB artikel 1).

Nou, deur die eeue, veral in die eerste eeue, het baie dwalinge ontstaan, wat hierdie saak betref,

sommige het gemeen dat Jesus twee Persone is, bv. Nestorius,

Ander het gemeen God word nou ‘n mens, dus sy Godheid hou op en gaan op in ‘n mens, Hy is nou Mens, nie meer God nie.

Ander meen Hy is ‘n mens met goddelike eienskappe, ‘n Mens-God geword.

Daarom die baie versigtige belydenis: een Persoon (vir altyd ewige eun van God), in twee nature wat ja nooit geskei kan word vanaf die ontvangenis nie, maar ook nooit vermeng moet word nie… albei.

Jesus het ouer geword van na sy geboorte, gehuil, gely, honger geword, die wederkoms in sy mensheid geweet nie, gesterf in sy mensheid.

Maar tegelykertyd, soos ons daar bely, altyd God gewees, “Die Godheid het nie opgehou om in Hom te wees nie; dit was in Hom toe Hy ‘n klein kindjie was, al het die Godheid Hom toe ‘n klein tydjie nie geopenbaar nie.”

Die natuur en storms luister na Hom, in 1 Joh. 5:20 hoor ons Hy is die waaragtige God…

Teen die dwalinge en kettery oor die Persoon en nature van Christus, het ons die belydenisskrifte, veral die eerste 3: AGB, Nicea, Atanasius die waarheid van Christus se Persoon gehandhaaf, maar daar was ook ander, bv. die Konsilie van Chalcedon, in 451 NC, waar daar bely word:

“In navolging van die heilige vaders leer ons eenstemmig aan mense om een en dieselfde Seun, ons Here Jesus Christus, te bely, volmaak in sy Godheid en ook volmaak in sy mensheid; waarlik ten volle God en waarlik ten volle mens te wees, met ‘n rasionele siel en liggaam; een in essensie met die Vader volgens die Godheid en een met ons na die menslikheid; in alles soos ons, maar sonder sonde; gebore voor alle eeue uit die Vader volgens die Godheid en in hierdie laaste dae, vir ons en tot ons redding, gebore uit die maagd Maria, die moeder van God, volgens die menslikheid; een en dieselfde Christus, Seun, Here, eniggebore, om as van twee nature erken te word, sonder verwarring, sonder verandering, sonder verdeeldheid, sonder skeiding.

Die onderskeid tussen die nature word geensins deur die eenheid weggeneem nie, maar eerder die unieke aard van elkeen word bewaar, wat saamval in een persoon en een bestaan, nie geskei of in twee persone verdeel word nie, maar een en dieselfde Seun, en eniggebore, God die Woord, die Here Jesus Christus; soos die profete van die begin af aangaande Hom getuig het, en die Here Jesus Christus self ons geleer het, asook die lering van die heilige vaders wat aan ons oorgelewer is.”

Nie Godmens nie, nie mensGod nie, maar God én mens …

Geliefdes, twee vrae, hoekom glo ons hierdie misterie, en tweedens, hoekom so belangrik?

Wel, ek hoop u ken die antwoord oor hoekom glo en bely Christus as een Persoon, twee nature?

Hier is dit weer, vir dieselfde rede waarom ons glo God is en het deur sy Woord en Gees gespreek, waarom God Drie-enig is, waarom God alles geskape het in 6 dae, waarom Jesus uit ‘n maagd gebore is, ens dus die inhoud van NGB artikel 1-18 …. nl. soos ons bely daar in HK So. 8, v/a 25,

OMDAT God dit so in sy Woord geopenbaar het…

Hoekom so belangrik?

In NGB art. 19 kry ons die antwoord in die volgende twee sinne:

“Hoewel Hy daaraan deur sy opstanding onsterflikheid gegee het, het Hy die egtheid van sy menslike natuur nie verander nie, omdat ons saligheid en ons opstanding ook van die egtheid van sy liggaam afhanklik is. …

Ons bely daarom dat Hy ware God en ware mens is: ware God om deur sy krag die dood te oorwin, maar ook ware mens om deur die swakheid van sy vlees vir ons te kon sterwe.”

Nou gaan ons in meer detail na hierdie troosvolle waarheid kyk by NGB art. 20,

want dit is waaroor daardie artikel gaan, God wat as God sy regverdigheid (wat God alleen volkome in is),

en sy barmhartigheid (Christus se mensheid) handhaaf vir sy eer en terwille van ons.

Maar, vir vanoggend, sien die troos en hoop wat God se Godheid en mensheid vir ons bring, ook vir ons tye.

Joh. 20 se konteks: die dissipels was verwar, Christus het gesterf, gerigte van sy opstanding gehoor, vyandskap van die Joodse leiers, die Romeinse owerheid met sy bedreiginge,

en dan beleef hul konkreet die troos van Christus se mensheid:

vat aan My, hier is Ek … Hy is ‘n mens soos ons gewees, ja sonder sonde,

maar waarlik mens … maar dan ook sy Godheid … Ek is met julle, God met ons.

Die dissipels was by om Hom te sien

Hy bring vrede … nie wêreldse vrede wat die valse staat en valse kerk hier beloof nie, maar ware vrede, vers 19.

Vir die ewigheid, maar ook nou, sien Joh. 16:33!

Hy het sy Gees vir ons gegee, v. 22 waardeur Hy altyd met ons sal wees,

ook vandag, more, in goeie dae, in gesonde dae, in covid dae … alle daie en tye.

By ons werk en kerk … hier op die plaas waar ons nou aanbid, dalk later in vervolging, die tronk of in ballingskap … altyd met ons.

Ja, ons kan nog nie aan ons kosbare wonderbaarlike Jesus letterlik VAT nie … ook nie aan hulle wat reeds gesterwe het nie, maar ons kan en moet soos Thomas en die ware kerk bely deur die geloof… ons troos, wat eendag volkome gaan wees in die liggaam ook:

“MY HERE EN MY GOD”

En dan, het ons die belofte en troos van Christus, in sy volkomenheid, as volkome God en volkome mens:

“Jesus sê vir hom (vir jou en my vandag, vir al die beangstes en swakkes en twyfelagtiges): Omdat jy My gesien het, Thomas, het jy geglo; salig is die wat nie gesien het nie en tog geglo het. Nog baie ander tekens het Jesus voor sy dissipels gedoen wat in hierdie boek nie beskrywe is nie; maar hierdie is beskrywe, dat julle kan glo dat Jesus die Christus is, die Seun van God; en dat julle deur te glo die lewe kan hê in sy Naam.” (Joh. 20:29–31)

Glo dit, bely dit, hou daaraan vas tot die einde toe, deur sy Gees en Woord, tot wanneer ons Jesus Christus, een Persoon in twee nature, volkome gaan aanskou!

Amen.

Posted in belydenis, belydenis van geloof, belydenisskrifte, ngb artikel 20, preke, preke ngb, preke slc, Skrifverklaring, twee nature van Christus, Uncategorized, Woordverkondiging

Posted by: proregno | July 12, 2021

ONS VERLOSSING: DIE HEILSORDE

Ek plaas hier ‘n werk van prof. FJM Potgieter, oor die Heilsorde of Heilsweg, d.w.s. die weg waarlangs die Vader ons redding verorden en bepaal het, wat deur die Seun verwerf is (verlossing verwerf/volbring), en deur die Heilige Gees in die genadeverbond ons deel word (verlossing toegepas), sien Efesiërs 1:1-14.

Ons moet onderskei tussen die verwerwing en die toepassing van die heil. Christus het deur sy plekbekledende voldoening die geregtigheid en heiligheid en ewige lewe verwerf, maar wat sou dit ons baat as dit nie ons deel word nie, sien Rom. 8:28-30?

Die ‘goue ketting‘ van verlossing moet baie styf vasgehou word!

Dit is ‘n baie belangrike onderwerp, omdat dit gaan oor die eer wat aan God alleen gaan in die mens se verlossing (1 Kor. 1:30,31; Ef. 2:8-10), asook die verwerping van beide wettisisme/legalisme (redding deur eie werke/wet, Gal. 5:4) en die antinomianisme (Rom. 3:31; 6:1,2), daarom is dit belangrik om dit ook reg te verstaan en te bely, tot God se eer en die troos van sy kinders in alle tye.

Ek plaas hier onder die inleiding en samevatting, mag die boekie u ook help in u verstaan van die heilsorde tot eer van ons Here.
________________________________

VERLOSSING

deur prof. dr. FJM Potgieter

Inleiding

Namate die mens daartoe kom om hoe langer hoe meer te leef uit die Woord van God, leer hy insien hoeseer die skepping, veral die pronkstuk van die skepping, die mens, aangetas is deur die verwoestende werking van die sonde. Dit word vir hom al duideliker hoe grootliks die innerlike lewe van die mens verwring en verstoor is, en dit is vir hom oorsaak tot diepe smart om daagliks waar te neem dat die natuurlike mens nie in staat is om eers die koninkryk van God te soek nie.

En helaas, die verbasende onkunde aangaande die heilswaarhede lewer bewys daarvan dat ook die gemiddelde lidmaat van die kerk sy tyd nie ten beste bestee nie. Onteenseglik geld die volgende woorde van die profeet ook van die geestelike Israel van vandag: “ŉ Os ken sy besitter en ŉ esel die krip van sy eienaar maar Israel het geen kennis nie, my volk verstaan nie” (Jes. 1:3).

Weliswaar, onder die geledere van ons volk is daar seker bykans niemand wat tot sy verstand gekom het, wat nie weet daarvan dat daar vir hom deur die geloof in Jesus Christus redding is nie. Maar as ŉ mens enigsins in besonderhede sou afdaal en die vraag stel: “Sê vir my: wat verstaan u nou eintlik onder die wedergeboorte of onder die bekering?”, dan sal die oorgrote meerderheid ŉ antwoord skuldig bly of ŉ antwoord gee wat die toets van die Skrif nie kan deurstaan nie.

Bevreemdend is dit nie, omdat ook ons “traag geword het om te hoor” (Hebr. 5:11), soos die skrywer van die brief aan die Hebreërs omtrent sy lesers gesê het. En onmiddellik daarna sit hy sy bestraffing krag by deur woorde wat ook goedskiks op baie van ons toegepas word: “Want hoewel julle vanweë die tyd leraars behoort te wees, het julle weer nodig dat ŉ mens julle die eerste beginsels van die woorde van God moet leer, en julle het weer behoefte gekry aan melk en nie aan vaste spyse nie” (Hebr. 5:12).

Maar hiermee word nie beweer dat die lidmaat al die skuld dra nie. Inteendeel, dit ly geen twyfel dat daar aan hierdie sake, oor die algemeen genome, nie genoeg aandag gewy word in die katkisasie en die prediking nie. En bowendien word daar dikwels ook nie voldoende rekening gehou met die bevatlikheid van die volk in sy breë lae nie. “As ek sien daardie man het ŉ stuk geskryf”, het iemand onlangs gesê, “dan blaai ek sommer om, want dan weet ek al dis heeltemal ‘te hoog’ vir my.” Hierin was hy ongetwyfeld die vertolker van die gevoelens van ŉ groot deel van ons volk.

Ook op ŉ ander sy van die saak moet gelet word: selfs waar die behoefte bestaan om dieper in die heiligdom van die geopenbaarde waarheid ingewy te word, word die verkeerde weg ingeslaan. Maar alte dikwels neem mense allerlei sektariese geskrifte op wat wel uiterlik aantreklik mag voorkom, maar geen ware sielevoedsel bied nie. Op dié wyse word die rype vrugte wat die gelowige besinning in die boesem van die kerk gedurende die loop van die eeue afgewerp het, verbygegaan. Die waarheid wat ons voorouers met hul lewensbloed verdedig het, word vir die minderwaardigste werkies ingeruil.

Wat ons volk opnuut moet leer verstaan, is die onskatbare betekenis van die leiding van die Heilige Gees wat Christus aan sy kerk op aarde toegesê het. Duidelik is daardie leiding aanwysbaar in die leer (soos dit deur die vroeë kerk en kerke van die Hervorming in hul belydenisskrifte vasgelê is) en in die skriftelike nalatenskap van “uitverkore werktuie” van God soos Augustinus en Calvyn.

Eeue was hiervoor nodig en nog gaan dié leiding voort, en wie meen dat hy met verontagsaming van die ganse kerklike verlede eiehandig die Skrif kan opneem en op die juiste wyse uitlê, is die prooi van eiewaan. Die waarheid is te oorweldigend om deur een mens gevat te word. Juis deur middel van die verskeidenheid van manne wat na Gods beeld geskape is en wat Hy daartoe afgesonder het, kom die waarheid tot ryker openbaring.

Met opset wys ons daarop dat God sekere mense hiervoor deur sy Gees bekwaam en roep. Dit is voorwaar nie aan elkeen gegee om die Skrif reg uit te lê nie. Daarom skryf die apostel Petrus ook van die “dinge” wat “swaar is om te verstaan” en waarsku hy dat “die ongeleerde en onvaste mense (hulle) verdraai, net soos die ander Skrifte tot hulle eie verderf” (2 Pet. 3:16).

Sodanige mense meen dat hulle na byna tweeduisend jaar die waarheid vir die eerste maal ontdek het. Nee, nooit lei die Gees langs “rewolusionêre” weg nie: in die verlengde van die waarheid waarin Hy in die verlede gevoer het, moet, met inagneming van dié leiding, voortgearbei word. Laat ons ook as volk gebruik maak van die rype besinning oor die Skrifopenbaring van gelowiges wat God daartoe begaaf het, insonderheid van die besinning wat gelewer is toe die kerk sy geestelike hoogtepunte bereik het, soos tydens die Hervorming.

Wat die betekenis, veral van die hervormer Calvyn so groot maak, is dat hy, met eerbiediging van die leer van die kerk en die uitsprake van die vaders, in ootmoed onvoorwaardelik vir die Skrif gebuig het. Êrens sê hy: “Wanneer die Here sy heilige mond sluit, laat ons ook die weg afsluit om verder te gaan in ons verstand.” En op ŉ ander plek skryf hy: “Want ons wysheid moet niks anders wees nie, as om met ootmoedige leersaamheid te omhels, en wel sonder uitsondering, al wat in die Skrifte oorgelewer is.” Kom, laat ons dan ook ten opsigte van die heilsorde na Calvyn en sy geesverwante, wat deur die Gees van God met soveel waarheidsin begiftig is, gaan om onderrig te ontvang.

Belangwekkend is dit om te merk wat Calvyn sê in die voorwoord van ŉ Franse uitgawe van sy beroemde werk, Die Institusie, wat hy ten behoewe van sy volksgenote besorg het. Hy skryf dat, alhoewel die Heilige Skrif ŉ volkome leer bevat, dit tog moeilik is om die groot lyne wat in die openbaring getrek word, na te spoor. En hy beskou dit as die plig van diegene wat meer lig van God ontvang het om die eenvoudiges in dié opsig te hulp te kom: hulle as ‘t ware by die hand te vat en hulle te help om die hoofsom van wat God in sy Woord geopenbaar het, te sien. Op hartroerende wyse spreek hy in die voorwoord van die eerste uitgawe van genoemde werk oor sy volk, van wie hy so baie gesien het wat honger en dors na Christus, maar so min wat selfs ŉ geringe kennis van Hom besit.

Terwyl alle ander openbaringsmiddels ten gevolge van die deurwerking van die sonde ŉ onsuiwere klank laat hoor, het dit God behaag om aan die mens in sy onpeilbare liefde die Skrifopenbaring as bril te skenk (soos Calvyn dit stel) om opnuut die heilswaarheid te onderskei. Met betrekking daartoe openbaar die Skrif ŉ plan waarop die mens deur eie nadenke nooit sou gekom het nie, nie alleen omdat hy so beperk van uit- en insig is nie, maar ook omdat hy so diep verdorwe is. Die mens wil homself red. Hy kan sy eie onmag nie insien nie. Dit is waar van die barbaar in sy laaggesonke toestand, sowel as van die mees verligte ongelowige.

Eersgenoemde wil sy eie heil uitwerk deur sy afgodiese praktyke en seremonies; laasgenoemde, in en deur Christus deelagtig word, wil onderneem, moet begin met wat in die ewigheid plaasgevind het, en dan na wat in die tyd geskied het, moet oorgaan.

Terwyl ons, terwille van die gewone lidmaat so eenvoudig en duidelik as moontlik wil wees, gee ons nou ŉ oorsigtelike voorstelling van wat ons vervolgens gaan behandel.

Eers gaan ons bespreek:

I. Wat in die ewigheid geskied het.

Hierdie groot hoof deel ons as volg in:

A. Die raad van God;

(a) Die verbond van die verlossing,

(b) Predestinasie.

B. Regverdigmaking. Dan volg die tweede groot hoof:

II. Wat in die tyd geskied het en geskied.

Dit deel ons weer as volg in:

A. Die vervulling van die voorwaarde vir die regverdigmaking.

B. Die toepassing van die heilsweldade.

En hierdie toepassing behandel ons in die volgende orde:

(a) Wedergeboorte,

(b) Roeping,

(d) Geloof,

(e) Regverdigmaking,

(f) Heiligmaking.

Samevatting

In ŉ paar vol sinne vat ons tans saam wat ons uit die Skrif, die belydenis en die gelowige besinning aangaande die heilsorde geleer het.

Met groot eerbied dink ons terug aan wat in die Woord van God geopenbaar is omtrent wat in die ewigheid plaasgevind het. Ook die geweldige heilsplan is as herskeppingswerk van God in sy ewige raad behels. Daarin moet in dié verband onderskei word tussen die verbond van die verlossing, waarin elkeen van die drie Persone van die Goddelike Wese sy onderskeie taak op Hom geneem het, en die predestinasie, wat die verkiesing sowel as die verwerping insluit, maar ook die middele wat daartoe lei.

Voorts staan die regverdigmaking van die uitverkorenes van alle ewigheid af vas. Daaronder verstaan ons die regterlike daad waardeur God, kragtens die ontwyfelbare soendood van Christus in die tyd, die uitverkorenes van alle vloek, skuld en straf vryspreek. Dit vorm die grond van die toepassing van alle heilsweldade deur die Heilige Gees in die tyd.

Hiermee stap ons oor uit die ewigheid in die tyd. Daar is die voorwaarde vir regverdigmaking deur die Borg en Middelaar, Jesus Christus, met sy lydelike en dadelike gehoorsaamheid vervul. En daar word die heilsweldade wat in Christus beslote lê, ten aansien van elke lid van sy liggaam, wanneer hy in die alwyse bestel van God die lewe vergun word, deur die Heilige Gees volgens vaste, logiese orde toegepas.

In die reël is hulle ook chronologies (d.i. in tydsorde) geskeie, maar dit is bv. nie die geval by vroegsterwende kindertjies nie.

Die eerste van hierdie weldade wat so geskenk word, is die wedergeboorte, daardie herskeppende wonderdaad wat deur die Gees van God op onmiddellike, ondeurgrondelike en onweerstaanbare wyse, afgesien van leeftyd, gewerk word.

Die tweede is die inwendige, kragdadige roeping van die wedergebore mens deur die Woord van God, in medewerking met die Heilige Gees.

Dit word gevolg deur die derde genadedaad, die prinsipiële bekering, wanneer die potensiële lewe, wat met die wedergeboorte in die uitverkorene gelê is, in die bewuste leeftyd tot uiting kom in selfwerksaamheid aan die kant van die mens, wat hom in selfverbryseling in- en uitwendig afkeer van die sonde en hom toekeer tot God.

Vierde is die geloof, wat eintlik gelyktydig met die bekering ontkiem en bestaan in ŉ afhanklikheidstelling van die hele wedergebore persoonlikheid van onse God en Vader in Christus Jesus.

As vyfde het ons behandel die regverdigmaking deur die geloof in die Middelaar;

en as sesde die heiligmaking, wat seer seker genadegawe is, maar waartoe ons ook geroep word, en wat bestaan in ŉ afsterwe van die oue mens en ŉ oplewing van die nuwe mens; en hierin van die regverdigmaking verskil is dat dit ŉ etiese proses is, wat geleidelike reiniging van die smet van die sonde en geestelike groei inhou.

Hierin volhard die wedergeborene deur die genade van God tot op die sterwensoomblik, wanneer hy die volkome heiligheid deelagtig word.

Dan vang die verheerliking aan, waar daar in volkome roepingsbewussyn vir die ewige taak volmaakte harmonie sal heers, nie alleen in elke lid van die liggaam van Christus nie, maar ook tussen die lede onderling, en waar dié liggaam na die jongste dag in volgroeide gestalte die Hoof sal dien, en Hom tot in alle ewigheid sal loof en prys vir sy groot heilswerk, wat dan eers reg sal geken en gewaardeer word.

________________________________

Die volledige boekie kan hier afgelaai word: VERLOSSING.

Sien ook hier meer oor die heilsorde.

Die staat mag nie die kerk se vryheid inkort of inmeng in haar eredienste of kerkregering nie

Posted in goue ketting, heil, heilsorde, heilsweg, prof. dr. fjm potgieter, Uncategorized, verlossing, verlossingsverbond

Posted by: proregno | July 8, 2021

PRES. PAUL KRUGER OOR DIE STAAT WAT NIE EREDIENSTE MAG VERBIED NIE

PRESIDENT PAUL KRUGER (SE PROFETIESE WOORDE?) OOR DIE BYBELSE ONDERSKEID TUSSEN KERK EN STAAT WAT GEHANDHAAF MOET WORD, OOK VIR ONS TYE

Prof. JA Du Plessis skryf as volg in sy artikel, “Kerk en Staat”:*

“Pres. SJP Kruger het in sy Presidensiële rede ter geleentheid van sy laaste inswering as president op 12 Mei 1898 ook die predikante toegespreek en gewys op die plig van die Staat om die Kerk te beskerm, maar ook hoe God aan elke instituut sy eie werksaamheid aangewys het, en dat die een nie op die terrein van die ander moet inbreuk maak nie.

Die President het onder andere gesê:

“Ons sal u eerbiedig en beskerm, ja, u selfs help en ondersteun om die Kerk op te bou; maar ook nie verder as wat God se Woord voorskryf nie, en weet, dat wanneer die aardse Regter so ver gaan om die interne regering van die Kerk aan te tas, hy dan besiel is met die gees van die Antichris, want dan betree hy die amp van Christus, wie die Hoof van die Kerk is.

As die wêreldlike mag dit doen, dan ein dit die toetsing reg van die duiwel toe, om die kerk in sy kloue te kry en die Godsdiens te vernietig.

God het hierdie Christelike Staat en ‘n Christelike regering ingestel, om die Kerk van buite te beskerm, en ook vir u eerwaarde predikante, maar as u buite die Liggaam (se taak beweeg), waar vir u gesê word: ‘Voed my lammers en pas my skape op’, dan tas u die politieke liggaam aan, en is u beset met die gees van die lug, en dan is u prediking nie ‘n lieflike prediking van die Evangelie nie.

Solank elkeen in sy eie werkskring bly, sal daar ‘n goeie samewerking wees en die Gees van God sal op ons rus en die Here sal ons seën.”

* (Bron: Prof. JA Du Plessis, Kerk en Staat, in: Koers in die Krisis, deel I, 1935, bl. 121, beklemtonings bygevoeg)

Eie opmerking: dit is hartseer, verskriklik hartseer, dat die Kerk van Christus (behalwe in baie klein uitsonderings), nou angstig bedelend wag op die president van die land, op ‘n Sondagaand van alle tye, om te hoor of hul ‘toestemming kan kry’ om eredienste hou of nie, en nie luister na die enigste Hoof van die Kerk, Jesus Christus, wat reeds beveel en gespreek het nie (Ps. 122; Matt. 16:18; 22:21; 28:18; Ef. 1:20-23; Hebr. 10:25, ens. sien die artikels hier oor die saak). …. dit het laat geword, baie laat geword vir die Kerk van Christus, wêreldwyd, maar ook hier in ons eie kosbare land, sien die waarskuwinge van Hos. 4:6 en Amos 8:12.

Mag die Here ons (baie) genadig wees! (Psalm 25:22), kom HERE Jesus, kom gou!
________________________________________________________

Bavinck oor die belangrike onderskeid tussen kerk en staat:

Sien ook die volgende twee bronne oor Christus as die Hoof van die Kerk:

Christus as Hoof van die Kerk en die Presbiteriale Kerkregering

Die grondbeginsels van die presbiteriale kerkregeringstelsel
(veral hoofstuk 5: verhouding tussen die kerk en owerheid)

Posted in burgerlike owerheid, burgerlike regering, covid-19, gksa, GKSA reformasie, ja du plessis, kerk en staat, ngb artikel 36, paul kruger, paul kruger oor kerk en staat, taak van die kerk, Uncategorized

Posted by: proregno | July 5, 2021

LEERPREDIKING: NGB artikel 18 – Die menswording van Christus (Matt. 1:18-25)

LEERPREDIKING: NGB artikel 18

Die menswording van Christus (Matt. 1:18-25)

Lees: Matteus 1 & Lukas 1:26-38

Teksverse: “… wees nie bevrees om Maria, jou vrou, by jou te neem nie, want wat in haar verwek is, is uit die Heilige Gees” (Matt. 1:20)

Tema: NGB artikel 18 – die menswording van Christus

Preekopname (GK Carletonville, 2021-06-06, nota: let wel, die inhoud van die preek en teksnotas hier onder stem nie altyd ooreen nie, die notas is nie volledig nie, die audio preek is die volledige preek):

Leerpreek: Matt. 1:20, Die menswording van Christus (NGB artikel 18)

Geliefdes in ons Here Jesus Christus,

Wat het hierdie wonderbaarlik leerstuk van die menswording van Christus,

en in die besonder die maagdelike geboorte, met my lewe persoonlik,

my lewe hier op aarde .. en dan in die besonder, met my ewige toekoms?

Om dit anders te vra, wat het my lewe en saligheid te doen met die teks,

Matteus 1, die geslagsregister?

Wel, u weet reeds die antwoord … ALLES!

’n Saak van lewe en dood, niks belangriker vir my nie…

Die geslagsregister wys na gebroke sondaarmense soos ek en u …

wat soveel sonde gedoen het en deur ander se sonde getref en beinvloed is…

v. 4 Juda wat deur Tamar, sy skoondogter, wat haar voorgehou het as ’n prostituut, Peres en Serag verwek het

v. 5 Ragab die hoer

v. 6 Dawid, koning Dawid wat ‘by die vrou van Uria’, verkry het, dus, dit verwys na sy egbreek, moord en bose planne om Batseba te verkry…

Ja,, mense wat hul eie lewens en ander getref het met die sonde en gevolge.

MAAR, dan is dit juis ook ’n geslagsregister, wat die wonder van genade wys,

die wonder van God wat sy beloftes hou,

Vers 1 … DIE geslagsregister van Jesus Christus, die seun van Dawid, die seun van Abraham …

vers 16 … “en Jakob die vader van Josef, die man van Maria uit wie gebore is Jesus wat Christus genoem word.”

Die lewe, ook ons lewens, ‘n lewe van die werklikheid van sonde en die erge gevolge,

maar prys die regverdige barmhartige Here, ook die groter en allesbepalende werke van

God se verlossingsplan vir gebroke sondaarmense, in Jesus Christus.

EN DAAROM, het Matt. 1 en ons belydenis van NGB art. 18, alles met ons lewens,

elke dag en ons saligheid te doen!

Kom ons leer daarom saam daarvan, wat onthou Joh. 17:3, die ewige lewe is om

God en sy Seun te ken, dus alles van Hom te leer, Homself en al sy werke.

NGB art. 18 begin met die volgende woorde, om te verbind aan die konteks van die voorafgaande twee artikels 16 en 17,

Ons bely dat God die belofte aan die vaders deur die mond van die heilige profete inderdaad vervul het deur sy Seun in die wêreld te stuur op die tyd deur Hom bepaal.

In art. 17 het ons geleer van die Beloftes wat gemaak geopenbaar is, vanaf Gen. 3;15, deur Moses, die profete op verskillende wyses, die Verlosser van mense is oppad, Hy sal kom.

Hy kom om artikel 16 se inhoud uit te voer:

God is barmhartig, aangesien Hy dié wat Hy uitverkies het, uit hierdie verderf trek en verlos; God het hulle, uit louter goedheid en sonder om hulle werke in die minste in aanmerking te neem, in sy ewige en onveranderlike raad uitverkies in Jesus Christus, ons Here.

So God se reddingsplan het by Homselif in die ewigheid begin.

Dit is bekendgemaak en geopenbaar deur die OT,

en NOU, nou gaan ons leer van die vervulling, die historiese werklikheid van Christus, die Seun van God wat in die wêreld gekom het, ongeveer 2000 jaar terug, soos ons bely, op die tyd deur Hom bepaal, Gal 4:4,

“Maar toe die volheid van die tyd gekom het, het God sy Seun uitgestuur, gebore uit ’n vrou, gebore onder die wet,” (Gal 4:4)

En dit ook wat die geslagsregister vir ons wil op wys, hoe God deur die eeue sy belofte bedien het,

deur die geslagte, deur die sonde en ongehoorsaamheid ten spyte,

nooit ongetrou word nie,

en uiteindelik op die tyd wat Hy bepaal het,

is sy Belofte van Redding vervul.

Hoe spesifiek?

DIT bely ons in die volgende drie sinne:

Hy het die gestalte van ‘n dienskneg aangeneem en aan die mens gelyk geword deur werklik ‘n egte menslike natuur, met al sy swakhede maar sonder sonde, aan te neem. Hy is in die liggaam van die geseënde maagd Maria deur die krag van die Heilige Gees en sonder die toedoen van ‘n man verwek. Hy het nie alleen wat die liggaam betref, die menslike natuur aangeneem nie, maar ook ‘n egte menslike siel om so ‘n werklike mens te wees.

Ja, soos ons vanoggend opnuut met die AGB bely het, … gebore uit die maagd Maria,

‘n wonderbaarlike goddelike wonderwerk,

nie natuurlik proses deur gewone gemeenskaplike omgang tussen ‘n man en vrou nie,

nie ‘n mediese ingrype of wetenskaplike uitvindsel nie,

maar soos God se Woord openbaar: goddelike wonderwerk:

“DIE geboorte van Jesus Christus was dan só: Toe sy moeder Maria verloof was aan Josef, voordat hulle saamgekom het, is sy swanger bevind uit die Heilige Gees.” (Mt 1:18)

“Maar terwyl hy dit in die gedagte gehad het, verskyn daar ’n engel van die Here in ’n droom aan hom en sê: Josef, seun van Dawid, wees nie bevrees om Maria, jou vrou, by jou te neem nie, want wat in haar verwek is, is uit die Heilige Gees;” (Mt 1:20)

“En die engel antwoord en sê vir haar: Die Heilige Gees sal oor jou kom en die krag van die Allerhoogste sal jou oorskadu. Daarom ook sal die Heilige wat gebore word, Seun van God genoem word.” (Lk 1:35)

Ek kan die wonder van die maagdelike geboorte nie beter verklaar en opsom as ds. MJ Booyens in sy Glo en Bely verklaring van die NGB nie, as hy skryf:

“Dit is geloofsoorgawe, geloofsaanvaarding. Ook ons begryp die wonder van die vleeswording van God nie, ons glo dit. glo dit. En wanneer ons dit nou oordink en iets daaroor sê, is dit nie omdat ons die dinge wil verklaar nie. Wie kan God verklaar? Dit is egter vir ons geloofsversterkend om dit te oordink. Ons verwonder ons opnuut oor die God wat op só ‘n wondervolle wyse sy raad vervul om ons. verlore in sonde en misdade, te behou. Bernard van Clairvaux het gepraat van die drie grootste wonders van alle tye: Die eerste is dat die Woord vlees geword het; die tweede dat Jesus uit ‘n jonk-vrou gebore is en die derde dat ‘n mens dit kan glo.”

Deur, die eeue, was daar natuurlik vanuit die afvalige goddelose vyandige wêreld baie aanslae

teen hierdie leerstuk, openlike verwerping deur ongeloof, want vrouens word nie swanger uit hulself nie … dit is mos medies onmoontlik, ens ens.

Selfs in die eerste eeue, het daardie aanslag van die verwerping van God se reddingsplan,

ook Christus se maagdelike geboorte reeds verwerp, bv. deur vrae wat die mens gevra het,

heelwat seker onkundig, maar ander kwaadwillig en vyandig, bv

“En hulle sê: Is Hy nie Jesus, die seun van Josef, wie se vader en moeder ons ken nie? Hoe sê Hy dan: Ek het uit die hemel neergedaal?” (Joh 6:42)

“Julle doen die werke van jul vader. Toe sê hulle vir Hom: Ons is nie uit ontug gebore nie; ons het een Vader, naamlik God.” (Joh 8:41)

Ja, en so was dit deur die eeue, dat baie, omdat hul nie wil glo nie, die God van wonders ontken,

hui verstande as norm van waar gebruik, Christus en die Woord verwerp het.

En so moet die ware kerk en ware gelowiges dit vandag nog doen.

Ons moet bely, saam met die kerk deur alle eeue wat na sy Woord luister,

om soos moeder Maria …. bloot te glo, ten aanvaar, te bely:

saam met die engel Lukas se woorde wat ons daar in Luk. 1:37 hoor:

“En kyk, Elisabet, jou bloedverwant, het self ook ’n seun ontvang in haar ouderdom, en hierdie maand is die sesde vir haar wat onvrugbaar genoem is. Want geen ding sal by God onmoontlik wees nie

Daarom dat ons belydenis dit ook stel dat ons die waarheid moet handaaf teen dwalinge en dwaalleraars en groepe, vanuit die Skrifte:

Teenoor die kettery van die Wederdopers, wat ontken dat Christus die menslike vlees uit sy moeder aangeneem het, bely ons daarom

dat Christus die vlees en die bloed van die kinders deelagtig geword het, Hebreërs 2:14

dat Hy, wat die vlees betref, ‘n nakomeling van Dawid is,

as mens gebore is uit die geslag van Dawid, Matt. 1:1

‘n vrug van die moederskoot van Maria, Lukas 1:42

gebore uit ‘n vrou, Lukas 1:31

‘n spruit van Dawid, Jeremia 33:15

‘n loot uit die wortels van Isai, Jesaja 1:11

van die geslag van Juda afstam, Hebreërs 7:14

uit die Jode as mens gebore, Romeine 9:5

uit die geslag van Abraham, aangesien Hy die geslag van Abraham aangeneem het in alle opsigte – maar sonder sonde, aan sy broers gelyk geword het, Hebreërs 4:15

MAAR NOU, waarom is hierdie leerstuk vir my persoonlik, vir ons elkeen so belangrik,

waarom so belangrik om die vleeswording van Christus,

gebore uit die maagd Maria.. vas te hou, glo, bely, handhaaf.

Ons het dit eintlik elke keer gehoor toe ons bely het dat Hy ‘sonder sonde is’…,

maar ons bely dit eksplisiet daar in die woorde van NGB art. 18:

Hy het nie alleen wat die liggaam betref, die menslike natuur aangeneem nie, maar ook ‘n egte menslike siel om so ‘n werklike mens te wees.

Want Hy moes sowel die siel as die liggaam aanneem om altwee te red, aangesien albei verlore was.

Hy moes kom betaal het vir ons sondes na ligaam en siel,

Hy moes beide kom verlos, en daarom moes Hy die vlees aanneem, mens word,

MAAR BAIE BELANGRIK, sonder sonde, en daarom is Hy nie deur ‘n man verwek nie,

deel Hy nie aan die erfsonde en smet nie!

Hy moes dus ware God volkome bly en tegelykertyd volkome mens wees,

om, in die laaste woorde van die belydenis, GOD MET EN VIR ONS TE WEES.

Dit het ons ook gelees, daar in MATT. 1 wat Hy gaan kom doen vir ons in die vlees:

“en sy sal ’n seun baar, en jy moet Hom Jesus noem, want dit is Hy wat sy volk van hulle sondes sal verlos. En dit het alles gebeur, sodat die woord vervul sou word wat die Here deur die profeet gespreek het: Kyk, die maagd sal swanger word en ’n seun baar, en hulle sal Hom Emmánuel noem, dit is, as dit vertaal word: God met ons.” (Mt 1:21–23)

O geliefdes, Hy het gekom ons te verlos van sondes, nie dalk nie, moontlik nie, Hy doen dit vir sy volk.

Hy kom mense wat oppad hel toe was red daarvan, maar ook

Hy verander lewens hier en nou, sodat soos Josef hul Hom, die Vader in alles volg,

sodat ons ook kan uitroep soos die maagd Maria, vol verskrikking en verwondering,

DEUR DIE GELOOF:

“En Maria sê: Hier is die diensmaagd van die Here. Laat dit met my gaan volgens u woord. En die engel het van haar weggegaan.” (Lk 1:38)

LAASTENS, TWEE SAMEVATTENDE TOEPASSINGS:

Op grond waarvan glo ons aan die maagdelike geboorte van Jesus?

U ken dit geliefdes, u het dit baiemaal gehoor…

vir dieselfde redes waarom ons glo in NGB artikel 1-17 se inhoud …

“Volgens U Woord” Luk. 1:38

Matt. 1:22, sodat die Woord vervul sal word…

OMDAT GOD dit so geopenbaar het, en ons glo … en bely in verwondering!

Teenoor die wêreld, teenoor die valse kerk en valse profete, teenoor my eie

wankelende hart soms …

Hy het vlees geword om te kom sterf vir sondaars soos Juda, Ragab, Dawid

en baie ander … en ook vir jou en my … prys sy Naam.

God met ons, vir ewig en altyd in sy genade en barmhartigheid.

En so kan ons deur die hele geslagsregister gaan … ook van my lewe en voor – nageslag:

Ja, geliefde, ek en u wat in SONDE ontvang en gebore is,

Het een nodig wat gebore is, MAAR nie in sonde nie!

Ons kan anders nie met God wees nie, ons sal vergaan !

En daarom, o al die lof en dank aan God vir Hom wat gekom het,

IMMANUEL … God met ons !

Om sy kind te wees, en Hy ons Vader !

En wat kan ons NOU doen en elke dag met die wete dat Hy reeds gekom het:

“Want ons het nie ’n hoëpriester wat nie met ons swakhede medelye kan hê nie, maar een wat in alle opsigte versoek is net soos ons, maar sonder sonde. Laat ons dan met vrymoedigheid na die troon van die genade gaan, sodat ons barmhartigheid kan verkry en genade vind om op die regte tyd gehelp te word” (Heb 4:15–16)

AMEN.

Posted in belydenis, belydenis van geloof, belydenisskrifte, menswording van Christus, ngb artikel 18, prediking, preke, preke ngb, preke slc, Skrifverklaring, Uncategorized, Woordverkondiging

Posted by: proregno | June 24, 2021

DIE YWER VIR U HUIS: Psalm 69:10; Joh. 2:17

“DIE YWER VIR U HUIS”

Kort nabetragting op die Eeufees van die Gereformeerde Kerk in S.A. (1859-1959)

deur prof. dr. S. Du Toit (1905-1982)

Inleiding – S. Le Cornu

Die lesing van prof. Fanus, soos hy bekend was, is nog net so aktueel as 82 jaar gelede, mag alle gelowiges en gemeentes orals bemoedig en vermaan word daardeur, om opnuut vas te staan in die geloof wat aan ons oorgelewer is, ook vir ons tye en toekoms. Prof. Fanus se vader, die bekende Totius, het 50 jaar vroeër ‘n soortgelyke nabetragting gehou, met die halwe eeu feesvieringe van die GKSA (1909), wat u gerus ook kan lees: Roeping en Toekoms. Dit is duidelik dat die seun voortbou op sy vader se treffende boodskap (Hebr. 13:7).

Prof. Fanus se boodskap vermaan en spoor ons aan, in die volgende 7 sake ook vir ons tye en toekoms:

1. dat ons ‘n vrye kerk is, nie ‘n staatskerk nie, vry om God te aanbid, nie die staat nie, die Here is ons Verlosser, nie die staat nie, ‘n boodskap wat baie kerke en gelowiges moet hoor midde die covid-tye (Hand. 4:12; 17:10).

2. die oproep tot bekering is die taal van die gereformeerde prediker en kerke: daar is geen strydigheid tussen die uitverkiesing- en verbondsleer aan die eenkant en die tydige en ontydige oproep tot geloof en bekering aan die anderkant nie, dit moet albei geleer en gepreek word, orals, maar veral ook in die kerke (Hand. 13:44-52).

3. dat die besondere ampte en die amp van gelowige in sy volheid moet reformeer en funksioneer in ons kerke, ons mag nie ‘predikantekerke’ wees nie (Rom. 12:1-8).

4. in die amp van gelowige, moet die Koningsheerskappy van Christus op elke terrein van die lewe uitgedra word (1 Kor. 10:31).

5. ons moet albei uiterstes vermy, om so die wêreld te wil verander dat ons ons gesinslewens afskeep, of so met ons eie dinge besig te wees, dat ons vergeet om die Woord orals uit te dra (Matt. 5:13-16).

6. die enigste bron vir die ywer vir die huis van die Here: geloof in ons Here Jesus Christus (Rom. 12:11).

7. ‘n Treffende aanhaling (daar is baie meer), waarmee ons as vaders voortdurend besig moet wees, saam al ons ander take, deur die Here se genade wat ons help:

“Die predikant digter Okke Jager het hier ‘n woord gespreek wat ons gedurig moet by bly: ‘Nie alleen die vader wat ‘n belangrike plek in die samelewing inneem, dien die Here nie, maar ook die vader wat met sy kind wegkruipertjie speel.’ En as dit geld van die vader, hoeveel te meer van die moeder, wat tog in die eerste plek huisvrou en moeder is.”

Die paar voetnotas is my opmerkings.

________________________________________________________

WOORD VOORAF

Hierdie tydrede is bedoel as ‘n kort nabetragting op die eeufeesviering van die Gereformeerde Kerk en ‘n aanvulling by die eeufeesrede van ondergetekende, waarin die reformatoriese taak in die hede weens gebrek aan tyd nie behandel kon word nie. Op versoek van ‘n aantal lidmate word dit in druk besorg, in die vertroue dat dit van betekenis kan wees vir die uitbreiding van die koninkryk van God. Die belangstellende leser word verder verwys na die gepubliseerde lesings en toesprake wat tydens die eeufees op Rustenburg gehou is. My hartlike dank aan Pro Rege-Pers Beperk vir die uitgawe.

S. du Toit.

Potchefstroom, Junie 1959.

Psalm 69:2-10

Verlos my, o God, want die waters het tot by die siel gekom. 3. Ek sink in grondelose modder waar geen staanplek is nie; ek het in waterdieptes gekom, en die stroom loop oor my. 4. Ek is moeg van my geroep, my keel brand, my oë versmag terwyl ek wag op my God. 5. Die wat my sonder oorsaak haat, is meer as die hare van my hoof; die wat klaar staan om my te vernietig, wat sonder grond my vyande is, is magtig; wat ek nie geroof het nie, moet ek dan teruggee. 6. O God, U weet van my dwaasheid, en my skuldige dade is vir U nie verborge nie. 7. Laat die wat U verwag, deur my nie beskaamd staan nie, o Here, HERE van die leërskare! Laat die wat U soek, deur my nie in die skande kom nie, o God van Israel! 8. Want om U ontwil dra ek smaad, bedek skande my aangesig. 9. Vreemd het ek vir my broers geword en ‘n onbekende vir die seuns van my moeder. 10. Want die ywer vir U huis het my verteer, en die smaadhede van die wat U smaad het op my geval.

Johannes 2:13-22

En die pasga van die Jode was naby, en Jesus het opgegaan na Jerusalem. 14. En Hy het in die tempel gevind die wat beeste en skape en duiwe verkoop, en die geldwisselaars wat daar sit. 15. Hy het ‘n sweep van toutjies gemaak en almal uit die tempel uitgedrywe, ook die skape en die beeste en die kleingeld van die wisselaars het hy uitgegooi en hulle tafels omgekeer. 16. En vir die duiweverkopers het Hy gesê: Neem daardie dinge hier weg; moenie die huis van my Vader ‘n handelshuis maak nie. 17. En sy dissipels het onthou dat daar geskrywe is: Die ywer vir u huis het my verteer. 18. Toe antwoord die Jode en sê vir Hom: Watter teken toon U aan ons, dat U hierdie dinge doen? 19. Jesus antwoord en sê vir hulle: Breek hierdie tempel af, en in drie dae sal Ek dit oprig. 20. En die Jode sê: Ses-en-veertig jaar lank is aan hierdie tempel gebou, en U, sal U dit in drie dae oprig? 21. Maar Hy het oor die tempel van sy liggaam gespreek. 22. En toe Hy opgestaan het uit die dode, het sy dissipels onthou dat Hy dit vir hulle gesê het; en hulle het die Skrif geglo en die woord wat Jesus gespreek het.

“Want die ywer vir u huis het my verteer …” Psalm 69:10; Joh. 2:17.

FEESJAAR

So pas het ons eeufees gevier — onvergeetlike dae op Rustenburg! Blydskap in die Here dat Hy ons in sy genade gegee het ‘n vrye Gereformeerde Kerk, vry van die staatsmag en vry van ‘n hiërargie wat die gewetens probeer verkneg.1) Die Here het ons veel meer gegee as wat ons ooit verwag het. Niemand sou so ‘n groot aantal feesgangers voorspel het nie. Daar het ‘n trilling in ons hart geroer wat geen mens sal kan verklaar nie. Ons was waarlik op berghoogtes.

DIE WERKLIKHEID

Maar nou kom die harde werklikheid. Ons gaan ‘n tweede eeu binne, en van alle kante hoor ons dat die eersvolgende jare krisisjare vir die Westerse beskawing, vir die blanke, vir die Afrikaanse volk en dus ook vir die Kerk van Christus, dus ook vir die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika gaan wees. Die kreet van die gekleurdes op ons groot vasteland is: Die blanke moet weg uit Afrika! En onheilsprofete voorspel ‘n donker vasteland.2)

ROEPING EN TAAK

Met die oog op God gerig moet ons volk, moet ook die Gereformeerde Kerk die onbekende toekoms in, ‘n toekoms wat ons met gerustheid in die Hand van onse Here kan laat. Vir ons bly daar die dagbevel: om Kerk van Christus te wees, in die volle en ryke sin van hierdie woord. Om dit te kan wees sal ook ‘n Gereformeerde Kerk gedurig moet reformeer. Ons vaders het dit in die Latyn so mooi gesê: Ecclesia reformata, semper reformanda: ‘n gereformeerde kerk wat altyd moet reformeer.

REFORMASIE IN DIE LEWE

Aan die Bybel val daar hoegenaamd niks te hervorm nie. Daaraan kan nie af- of toegedoen word nie. Dit is die onfeilbare Woord van God vir alle geslagte en tye. Dit is ons vaste fondament.

Wat ons Belydenis betref, meer in besonder die Drie Formuliere van Eenheid — dit is opgestel deur mense en deur die Gereformeerde Kerke aanvaar omdat dit in ooreenstemming met Gods Woord is.3) Die eerbaarheid van ‘n jong dame word nie betwyfel nie. Ons uitgangspunt is dat daar op haar geen blaam rus nie, totdat die teendeel onteenseglik bewys is. So staan ons nie gedurig krities teenoor ons heerlike Belydenis nie. As mense beswaar het, moet hulle die besware aan die kerklike vergaderinge kenbaar maak. Maar ons hou vas aan die Belydenis totdat die onhoudbaarheid voor die bevoegde kerklike vergaderinge bewys is. Daar is geen sprake van ‘n gedurige hersiening nie.

Die groot vraag is egter: Hoe staan dit met die toepassing en uitlewing van hierdie heerlike beginsels, hoe staan dit met ons lewe, kerklik, huislik, persoonlik?

Kan dit nie miskien van ons gesê word dat ons die naam het dat ons lewe en dat ons tog dood is nie? ‘n Kerk wat weier om die soeklig van die Woord van God in hart en lewe te laat val, is ’n dooie Kerk, is die naam Gereformeerde Kerk nie waardig nie. Die suiwere nabetragting sal gedurige selfondersoek wees.

DIE GROOT HERVORMINGSDAAD

Met die oog hierop wys ons u op die groot hervormingsdaad van ons Here Jesus Christus, volgens die kerkvader Hiëronymus sy grootste daad gedurende sy omwandeling op aarde. En dan dink ons meteens aan die woord van die apostel Paulus (hoewel dit in ‘n ander verband gebruik is) : Hierdie gesindheid moet in julle wees wat ook in Christus Jesus was (Fil. 2:5).

Die tempelreiniging, soos beskrywe in Joh. 2, vind plaas aan die begin van die openbare ampsbediening van Christus en — merkwaardig — hierdie begin is in die tempel, in die “huis van sy Vader.”

Dit is paasfees; en saam met die duisende pelgrims wat van alle kante na Jerusalem optrek, gaan ook die ware Paaslam, die Lam van God, om deel te neem aan die fees waar die paaslam simbolies geslag word.

Maar daar moet nog iets meer gebeur. Daar moet nog vervul word wat Maleagi geprofeteer het. As sy tydgenote vra: Waar is die God van die reg, dan antwoord die profeet in die Naam van die Here: Kyk, Ek stuur my boodskapper wat die weg voor My uit sal baan; dan sal skielik na sy tempel kom die Here na wie julle soek, naamlik die Engel van die verbond, na wie julle ‘n begeerte het. Kyk, Hy kom, sê die HERE van die leërskare. Maar wie kan die dag van sy koms verdra? En wie kan standhou as Hy verskyn? Want Hy sal wees soos die vuur van die smelter en soos die loog van die wassers (Mal. 3:1, 2).

En as die boodskapper van wie Maleagi gespreek het, werklik daar is, spreek hy die vurige woorde uit: Sy skop is in sy hand, en Hy sal sy dorsvloer deur en deur skoonmaak en sy koring in die skuur saambring, maar die kaf sal Hy met onuitbluslike vuur verbrand.

DIE TEMPEL ‘N HANDELSHUIS

In die tempel, meer bepaald in die sogenoemde “voorhof van die heidene”, waar ook onbesnedenes mog kom, vind Jesus ‘n toestand wat indruis teen die heiligheid van die huis van die Here. Hier word osse, skape en duiwe, na behoorlike ondersoek met die oog op moontlike gebreke wat hulle as offerdiere ongeskik maak, verkoop aan die pelgrims wat van ver kom en die diere nie oor die hele afstand kan meebring nie.

Hier is ook die tafels van die wisselaars wat die vreemde geld inwissel vir die gewyde geld waarin die jaarlikse hoofbelasting aan die tempel betaal moes word.

Met die eerste oogopslag sou ons sê: Wat is hierin verkeerd? Dit is tog uiters gerieflik vir die Jode en Jodegenote wat van ver kom. As die toorn van die Lam ontvlam in ‘n verterende gloed, kan ons egter baie seker wees dat daar iets gedoen word wat met die heiligheid van die huis van die Here lynreg in stryd is. Ons moet Jesus glo as Hy sê:

Julle het die huis van my Vader ‘n handelshuis gemaak!

Ons kan veilig aanneem dat allerlei wanpraktyke ingesluip het, dat die hele atmosfeer dié van ‘n Oosterse basaar was, die drukte en geskreeu waarvan nie pas by die atmosfeer wat in die tempel moet heers nie. Soos gewoonlik het daar seker ook ‘n grootskaalse swendelary plaasgevind, sodat pelgrims veels te veel moes betaal vir die diere en die kommissie op die ingeruilde geld buitensporig hoog was. Al met al, was hier drastiese reformasie nodig.

“YWER VIR U HUIS”

Die Seun van die Vader kon hierdie toestand in die huis van die Vader nie duld nie: Dadelik ontvlam sy toorn en sonder om ‘n woord te spreek tree Hy op as ‘n chirurg wat die operasiemes diep laat insny. Stokke en wapens mog nie in die tempelgebied gebring word nie. Daarom maak Hy ‘n sweep van die toutjies waarmee waarskynlik die diere vasgemaak was. Voorwaar geen gedugte wapen nie, maar dit was ook nie nodig nie. Dit is meer ‘n simbool van die gesag van Christus, waarmee Hy hulle so imponeer dat hulle nie die minste weerstand bied nie. Hy dryf almal uit die tempel uit, ook die skape en die beeste, en die kleingeld van die wisselaars het Hy uitgegooi en hulle tafels omgekeer.

Ons kan ons die konsternasie voorstel wat op hierdie daad gevolg het. Ons kan in die gees die handelaars sien wat krampagtig aan hul tafels vasklem of wat op die grond soek na die geld wat tog so dierbaar is. Ons kan ons die gestommel voorstel as mens en dier halsoorkop probeer wegvlug voor die majesteit van Hom wie se heerlikheid ook hulle moes erken.

Die kern van die saak word gevind in die woorde wat Jesus aan die duiweverkopers rig: Neem hierdie dinge hier weg! Dit is reformasie: ‘n daad van alleen staan, van heilige moed in die bewussyn: Ek kan nie anders nie!4)

YWER WAT VERTEER

Geen wonder dus dat die dissipels aan die woorde van Psalm 69 dink nie: Want die ywer vir u huis het my verteer. Die digter — volgens die opskrif Dawid, die koning — tipe van Christus, verkeer in nood en lewensgevaar, onder meer vanweë die ywer vir die huis van die Here.

Die woord ywer is van dieselfde stam as die woord wat in die tweede gebod met “jaloers” vertaal is: “want Ek, die HERE jou God, is ‘n jaloerse God …” Dit gaan hier dus om die liefdesywer, die heilige jaloersheid wat nie kan verdra dat daar iets met die huis van die Here verkeerd sal gaan nie. Hierdie liefdesywer het die digter verteer, letterlik: geëet.

Dit sou in Jesus Christus volle werklikheid word. Met sy reformasie daad het Jesus wat die Jode betref, sy doodvonnis geteken! As hulle ‘n teken vra om te bewys dat Hy die gesag het om hierdie dinge te doen, dan antwoord Hy: Breek hierdie tempel af … Inderdaad sou hulle net daar begin om die tempel van sy liggaam af te breek, sodat sy ganse lewe op aarde één lyde was, sodat Hy werklik verteer is deur die liefdesywer vir die huis van die Here.

DIE GRONDSLAG VIR ALLE HERVORMINGE

Hierdie Skrifgedeeltes was seker voor die geestesoog van alle hervormers van alle tye. Die liefdesywer mag ons ongetwyfeld nie net verteer as van die huis van die Here ‘n handelshuis gemaak word nie. Ons dink veral aan Calvyn, wat met betrekking tot die Roomse seremonies en bygeloof dieselfde woorde gebruik het: Neem daardie dinge hier weg!

Maar ons wil kom by ons eie Kerk. Gedurende die feesvieringe het ons gehoor van reformasiedade in die verlede. Nou kom ons by die hede. En die groot vraag is: Brand daar ook in ons die vuur van hierdie liefdesywer vir die huis van die Here? Is die gesindheid in ons wat ook in Jesus Christus was?

BAIE OM VOOR DANKBAAR TE WEES

Voordat ons wys op “dinge wat weggeneem moet word”, wil ons in herinnering roep die baie goeie dinge wat die Here in sy genade nog aan ons gee. Ja waarlik, ons mag dit nie verswyg en handel of ons Kerk ‘n puinhoop is nie. Ons moet ook bemoedig waar ons sien dat daar in die goeie rigting beweeg word. En dan dink ons aan vrome vaders en moeders, aan predikante, ouderlinge, diakens en lidmate wat die koue van die nag en die hitte van die dag gedurende die afgelope honderd jaar verdra het. Hulle pionierswerk, onder baie moeilike omstandighede, het dit vir die later geslagte moontlik gemaak om voort te arbei. Gedurende die eerste tyd was alles hoofsaaklik gerig op stryd na buite en konsolidasie na binne. Op die breë terrein van die koninkryk van God kon nog maar heel weinig gedoen word.

Maar veral sedert die dertigerjare van hierdie eeu het daar ‘n merkwaardige verandering ingetree. Ons sien orals tekens van lewe en groei. Ons dink aan die arbeid in sending en evangelisasie, aan die mooi ontplooiing van die diakonaat, onder meer in die oprigting van ouetehuise en tehuise vir onversorgde wese; aan die uitbreiding van ons Teologiese Skool en die Universiteit wat daaruit gebore is; aan die magtige Bedieningsfonds, wat as ‘n dankoffer byeengebring is; aan die talle kerkgeboue wat verrys het; aan die aksie van die susters; aan die toenemende begeerte na gesonde Christelike leesstof; aan die arbeid op die breë terrein van die koninkryk van die hemele; aan ons Calvinistiese Beweging met sy eie orgaan; aan bloeiende uitgewers- en drukpersaktiwiteit; aan die jongeliedevereniginge op Gereformeerde grondslag. So sou ons kon voortgaan. In die Eeufeesgedenkboek word dit alles vir u beskrywe.

Tog mag dit geen oorkussing wees om op te slaap nie. Die Here roep tot selfondersoek en tot reformasie waar dit nodig is.

DIE AMPTE

Ons wil die soeklig laat val op die ampte, besondere sowel as algemene, en begin by die leeramp, die amp van die bedienaar van die goddelike Woord.

DIE LEERAMP

Ons kan met dankbaarheid getuig dat aan ons Universiteit en Teologiese Skool daarna gestreef word om die aanstaande bedienaars van die Woord so deeglik moontlik op te lei. Oor die algemeen kan ons dan ook sê dat die prediking op ‘n hoë peil staan. Tog bly daar gevare waarteen ons moet waak.

In die eerste plek is daar die groot gevaar dat ons predikante se tyd so in beslag geneem word deur sake wat slegs sydelings, of glad nie, met hul amp in verband staan, dat hulle geen tyd vir rustige studie en oorpeinsing het nie. En dit is tog so onontbeerlik. ‘n Prediker wat elke Sondag twee preke moet lewer en daarby huis- en krankebesoek doen asook sy kategetiese werk, het werklik min tyd oor vir dinge wat net sydelings met sy werk in verband staan en wat net so goed deur ander lidmate gedoen kan word.

Kan ons lidmate hulle nie nou aan die begin van die tweede eeu voorneem om nie alleen gedurig vir hul sieleherder te bid nie maar dit ook vir hom moontlik te maak om waarlik bedienaar van die goddelike Woord, in die openbaar sowel as by die huise, te wees?5) En sal ons predikers, teologiese professore ingesluit, hulle nie voorneem om werklik predikers te wees nie, mense wie se oor elke môre deur die Here gewek word om te hoor soos die leerlinge (Jes. 50:4), wat gedurig besig is met sy Woord, om uit die goudmyn die kosbare goud te voorskyn te bring?

Ons wys in die tweede plek op faktore wat ons prediking onbedoeld in verkeerde vaarwaters kan lei en dit is baie goed dat die lidmate dit weet sodat hulle nie deur verkeerde opvattinge in die weg van die suiwere prediking staan nie. Ons het veral die oog op die gevaar van ‘n eensydige beklemtoning van die uitverkiesing en die verbond, gebore uit ‘n negatiewe reaksie teenoor Remonstrantisme en Metodisme wat juis hierdie groot waarhede misken.

Die uitverkiesings- en verbondsleer kan nie goddelose en sorgelose mense kweek nie maar die eensydige voorstelling wel. Uit vrees vir Remonstrantisme of Metodisme kan die prediker valse lydelikheid, passiwiteit by sy lidmate kweek deur doodsbang te wees om die woord “bekering” te gebruik, of dit net te verstaan as die daaglikse bekering van iemand wat reeds wedergebore is.

Wat die uitverkiesing betref, bestaan daar die gevaar dat eensydig nadruk gelê kan word op die uitverkiesing tot saligheid, wat ‘n valse gerustheid kan kweek en selfs ‘n verkeerde geestelike hoogmoed teenoor hulle wat buite staan. Die Skrif ken ook die gedagte van uitverkiesing tot diens “om heilig en sonder gebrek voor Hom in liefde te wees” (Ef. 1:4). Wat ‘n magtige impuls kan daar nie uit so ‘n prediking uitgaan nie!

Die prediking is en bly roeping, sowel tot hulle wat wedergebore as tot die nog nie wedergebore is nie. Op onnaspeurlike wyse wek God deur sy Heilige Gees nuwe lewe in die harte van hulle wat van ewigheid uitverkore is. Maar die prediker kan nie in die hart sien nie, nóg in die verbondsgemeente, nóg wanneer hy tot heidene preek. Hy moet maar net die volle Raad van God verkondig, insluitende die roeping tot bekering.6) Die res kan hy aan God oorlaat.

Die verbondsleer kan so voorgestel word dat die prediker wat voor die verbondsgemeente optree moet uitgaan van die gedagte dat sy gemeente hoof vir hoof bestaan uit wedergeborenes, sodat sy prediking uitsluitlik te doen het met die daaglikse bekering en die heiligmaking, asook met die dieper inleiding in die Woord van God. Die gevaar is hier dat preke prakties Bybellesings word, geen adres het nie, pyle sonder punte is.

Met volle erkenning van die uitverkiesing en die genadeverbond moet ons daarop wys dat die leer van ons belydenisskrifte en formuliere anders is. Ons haal hier aan uit die Dordtse Leerreëls, met onderstreping van die gedeeltes wat veral in hierdie verband van toepassing is (hoofstuk III, IV, 17):

“Net so sluit ook die voormelde bonatuurlike werking van God, waardeur Hy ons wederbaar, volstrek nie uit en dit stoot volstrek nie omver die gebruik van die Evangelie wat die wyse God as ‘n saad van die wedergeboorte en ‘n spys vir die siel verorden het nie. Want deur middel van die vermaninge word die genade meegedeel. Hoe vaardiger ons dan ook ons amp uitoefen, des te heerliker word gewoonlik die weldaad openbaar wat God in ons werk, en sy werk vorder dan op die allerbeste manier”.

Dieselfde taal spreek die Nederlandse Geloofsbelydenis in art. 35: “Nou het die wat wedergebore is, tweërlei lewe in hulle: die een liggaamlik en tydelik, wat hulle van hul eerste geboorte meegebring het en wat alle mense besit; die ander is geestelik en hemels, wat aan hulle gegee word in die tweede geboorte wat plaasvind deur die Woord van die Evangelie, in die gemeenskap van die liggaam van Christus”.

Die prediking het dus nie alleen te doen met die daaglikse bekering nie maar wel deeglik ook met roeping en wedergeboorte, hoewel die werk van God vir ons onnaspeurlik is. Ons formulier vir die bevestiging van die dienaars van die Woord sê dan ook so treffend:

“Uit dit alles is duidelik hoe ‘n heerlike werk die herdersamp is, aangesien daardeur sulke groot dinge tot stand kom; ja dit is geheel-en-al noodsaaklik, omdat daardeur die mense tot die saligheid gebring word“.

Prof. Hoekstra vat dit in sy Homiletiek kernagtig saam: “Die doel van die prediking is om in die gemeente tot bekering te bring die wat nog buite Christus staan, en in hulle wat Christus toebehoort, die bekeringsproses te bevorder … Die prediking moet die gemeente onderwys in die waarheid, maar dien ewe seer om die wilslewe van die mens in aksie te sit” (vgl. in verband met hierdie sake bll. 192, 193, 194, 303).

Waarom ons dit alles in ‘n rede sê, wat tog nie vir die predikant alleen bedoel is nie maar ook vir die gemeente?

Omdat die gemeente ook moet besef wat werklik die bedoeling van die prediking is.

As ‘n mens ‘n verkeerde opvatting van uitverkiesing en genadeverbond het, doen dit vreemd aan as daar werklik gepreek word, en veral as die preek ons soos ‘n pyl in die hart skiet. Wat ‘n krag sal daar van ons in die tweede eeu uitgaan as die prediking gedoen word in ooreenstemming met die beginsels wat hierbo uiteengesit is!

En laat ons daaraan dink dat die predikant ook kategeet is en dat niemand anders hierdie werk uit sy hande kan neem nie. Al die ander leerkragte is net hulpkragte. Moet ons ons nie die vraag stel of ons genoegsame aandag aan die kinders van die gemeente gee nie? Of ons kategese werklik aan sy doel beantwoord?

DIE REGEERAMP

Is ons ouderlinge nog altyd op hoogte van die eise wat hulle amp stel? Bestudeer hulle die Woord van God, die Belydenis, die Kerkorde? Hulle aan wie saam met die bedienaars van die Woord die regering van die kerk opgedra is? Hulle wat moet waak dat die kerk nie in ‘n predikantekerk7) ontaard nie? Is hulle waarlik herder-ouderlinge?8)

Ons Kerkorde bepaal dat die huisbesoek sowel voor as na die Nagmaal moet geskied. By ons gebeur dit gereeld voor die Nagmaal, en besoekers van oorsee spreek hul waardering hiervoor uit, hoewel hulle ook bedenkinge opper. Daar is naamlik gevaar dat hierdie huisbesoek net op die Nagmaal toegespits word en in die grootste aantal gevalle neerkom op die vraag of daar beswaar met die oog op die gebruik van hierdie sakrament is.

Dit hou in die eerste plek die gevaar in dat die hele kerklike lewe op die Nagmaal toegespits word, wat ook al daaruit blyk dat die kerke met Nagmaal gewoonlik voller is as op gewone Sondae, ook waar afstande geen rol speel nie. Dit beteken dat die sakrament bo die Woord gestel word.

Hierdie euwel kan egter ook onder die bepalinge van ons Kerkorde grootliks verdwyn as die wyke so klein is dat ‘n ouderling werklik saam met sy wyk kan lewe, vir hulle waarlik ‘n herder kan wees.

Dan sal hy hulle sowel voor as na die Nagmaal kan besoek en op hoogte bly van die lewe in die huis, van die belangstelling in die kerk en die koninkryk van God, van wat in die huis gelees word, van die vereniginge waaraan die gesin behoort, van die vermaaklikhede waaraan hulle deelneem, sal daar gedeel kan word in hulle smart en vreugde. Dan sal tot versoening met die naaste nie slegs voor Nagmaal aangedring word nie maar gedurig. Dan kan die kerklike tug werklik tot sy reg kom.

Ons kom so by die saak van die geestelike gesprek.

Dit is die ervaring van menigeen dat dit tog so uiters moeilik gaan om die gesprek by die huisbesoek en andersins op sake van kerk en koninkryk te kry. Dit bly maar altyd by die alledaagse. En dan word soms nog gesê: Dit is Metodisties!

Ons wil hier slegs op antwoord: Dan was ons ou vaders en moeders almal Metodiste!

Die van ons wat reeds die middeljarige leeftyd bereik het, kan nog goed die vaders en moeders onthou wie se lus dit was om oor die Woord van die Here en sy kerk te spreek. Ons vrees dat ons oppervlakkigheid nie altyd te wyte is aan skroomvalligheid nie maar aan ’n proses van verwêreldliking wat verder deurgevreet het as wat ons besef. Ja, hierdie gesprekke kan sieklik-sentimenteel en selfs fariseesgetint wees, maar daar is tog ook die regte wyse om dit te doen.

Die ervaring leer dat waar die huisbesoek nie koud en formeel en gejaagd gedoen word nie, ons mense op ‘n verrassende wyse kan loskom. Miskien kan Bybelstudiekringe en die bespreking van ons Afrikaanse kanttekeninge weer die belangstelling in geestelike dinge aanwakker. Hier lê ‘n heerlike reformatoriese taak vir die herder-ouderling.

DIE AMP VAN DIE BARMHARTIGHEID

Wat ‘n heerlike amp, waarin die liefde van Christus besonderlik openbaar word! Ons het reeds gesê dat hierdie amp in ons Kerk mooi ontplooi het. Maar tog bly daar die noodsaaklikheid vir die volgende vrae: Is ons diakens werklik armversorgers? Help hulle waarlik die armes en ellendiges in die nood, nie alleen met uiterlike gifte nie maar ook met trooswoorde uit die Heilige Skrif? Bewys hulle weldadigheid aan alle mense, maar insonderheid aan die huisgenote van die geloof?9)

Het hulle nie in baie gevalle versorgers van die stoflike behoeftes van die Kerk geword nie, nie vrywillig nie, maar omdat dit die praktyk geword het dat hulle die kerklike bydraes moet gaan versamel?

Broeders en susters, kan dit nie by ons ‘n eeufeesvoorneme word nie dat ons voortaan self ons kerklike bydrae besorg op die plek waar die kerkraad dit ontvang, hetsy deur koeverte in die kollektebus, hetsy deur middel van die bank of hoe ook al. Kom ons sê vir onsself: “Voortaan gaan ek dit as ‘n skande beskou as die diaken na my toe moet kom vir my kerklike bydrae. Ek moet hom in staat stel om sy eintlike werk te doen”.

Ja, so lank as daar nog lidmate is wat hul plig in hierdie opsig nie ken nie, sal ons maar dankbaar van die onbaatsugtige diens van ons diakens gebruik moet maak. Maar dan moet nalatige lidmate besef dat dit ten koste van die armes is.

As die diakenamp weer waarlik beantwoord aan sy roeping, kan dit ook arbei tot voorkoming van armoede. Immers, voorkoming is altyd beter as genesing, en dit geld ook in die geval van armoede. Selfs as daar leniging van armoede moet wees, sal ‘n aalmoes nou en dan tog seker nie genoeg wees nie.

‘n Diaken kan veel doen om so ‘n huisgesin te rehabiliteer en te sorg dat die kinders behoorlik opgelei word, om deugdelike burgers te word. Ons dink aan die studielenings, soos bv. die C.H.O.-leningsfondse. In die sware stryd wat daar vir ons volk wag in die beskerming van ons erfenis in donker Afrika, sal ons gebruik moet maak van elke krag; en elke seun en dogter sal so ver moontlik toegerus moet word.

DIE EREDIENS

Ons vaders het gespreek van reformasie ten opsigte van leer, tug en diens. Ons het reeds gehandel oor die eerste twee. Nog ’n enkele woord oor die erediens. Ook waar die gemeente van die Here vergader is, moet dit gaan volgens die voorbeeld wat op die berg gegee is.

Hier is veel wat vir reformasie vatbaar is. Ons handel nie spesifiek oor die bywoning nie. Dit is ‘n saak vir die prediking. Ons as predikers moet ons afvra of die fout nie dikwels by ons lê nie, of ons nie soms meel saai in plaas van die lewende en kragtige saadkorrels van die Woord nie. Dit blyk in die praktyk dat waar die prediking Skriftuurlik en aktueel is, waar dit voorgedra word met die gloed van oortuiging, waar ‘n appél op die hart gemaak word, die gemeente wel kom. As daar nalatigheid is, moet die kerklike tug sy werk doen tot behoud van die sondaar.

Ons wil die vraag stel: Is ons eredienste nie soms koud en lusteloos nie? Hoe treurig is dit soms met die psalmgesang gesteld? Moet vreugde dan nie die Here se huis deurbewe nie, soos Psalm 98 sê? Ons Sinode het besluit dat daar ook meer gesing moet word en dat die aktiwiteit van die gemeente in die erediens groter moet wees. Daarom staan ons in baie gevalle waar gesing word. Daarom word aanbeveel om die geloofsbelydenis, die vaandel wat ons opsteek, staande uit te spreek, ens.

O, as daar by ons in die tweede eeu waaragtige honger en dors na die gepredikte Woord is, as die gemeente in groot getalle teenwoordig is, as die Here se huis van vreugde deurbewe word, as die kinderstemme duidelik gehoor kan word tussen die van die volwassenes en as daar ‘n kragtige prediking is, wat sal dit nie beteken nie! Dan sal die erediens ons elke Sondag inspireer vir die week wat voorlê!10)

Ja, ons wil verder gaan: Dan sal ons hele lewe erediens wees, ook van Maandag tot Saterdag. So kom ons tot die:

AMP VAN DIE GELOWIGE

Hierdie heerlike amp omvat alles wat die besondere ampte afsonderlik inhou. Elke gelowige moet ‘n profeet, ‘n koning en ‘n priester wees. Mits dit goed verstaan word, kan ons sê dat elke gelowige in die leeramp, die regeeramp en die amp van barmhartigheidsdiens staan. En dan het hy of sy ‘n roeping teenoor die kerk maar ook teenoor die koninkryk van God in die wye sin van die woord. En dit geld van man, vrou en kind, hoewel dit in die geval van die kind nader gespesifiseer moet word as: die jongmens. Die klein kind is nog ‘n ontvanger, hoewel die Here sy lof ook kan toeberei uit die mond van kinders en suigelinge (Psalm 8).

Ja, in die bedeling van die Nuwe Testament is die gelowiges die tempel van die Here, is hulle burgers van ‘n hemelse koninkryk met ‘n burgerplig wat daarmee in ooreenstemming is. En die burgerplig bestaan daarin dat daar verdedig en aangeval word. Die burgers kan nooit verklaar dat hulle geen taak meer het nie, want die Koningskap van Christus moet op al die terreine van die lewe gesien word.

Hoewel ons aan die begin daarop gewys het dat daar reeds veel is wat Gereformeerde gelowiges tot stand gebring het, is hier nog baie ruimte vir reformasie. Die gelowiges, ook die susters, moet meer tot die besef van hul roeping in die kerk kom. Ook van die krag van die vrou kan veel meer gebruik gemaak word as wat tans die geval is. As die huisgesinne dan ook ontwaak tot hul roeping, sal die susters minder hoef te sorg vir die stoflike dinge en meer aandag kan gee aan geestelike bouwerk.

Maar dan is daar nog die roeping in wat gewoonlik genoem word die kerk as organisme of die breër terrein van die koninkryk.11) Vir te veel Gereformeerdes gaan die godsdiens op in kerk hou. As hulle Sondae die kerk besoek en hul kerklike bydrae gee, dan het hulle verder geen burgerpligte in die koninkryk van die hemele nie. Maar ook hier wil die Here gebruik maak van die hele huisgesin.

Daar lê nog soveel terreine braak. Is dit nie so dat ons byvoorbeeld nog ver staan van ‘n waarlik Christelike politiek nie? Dat ons al meer as ‘n eeu worstel om die waaragtige Christelike skool te verkry? Dat ons nog nie ‘n behoorlike Christelike gesinsblad het nie en dat so baie van ons lidmate liewer al die prulle koop wat aangebied word tot vergiftiging van die siel van hul kinders, as dat hulle sal meehelp om Christelike blaaie te kry? Hoe beny ons die Nederlandse Gereformeerdes wat Christelike skole, rolprente, radiouitsendinge ens. het. Kan en mag ons sê dat ons taak verby is as ons die kerk dien? Moet ons nie die lig en die sout van die wêreld wees nie?

Minister De Klerk het alles treffend saamgevat toe hy in sy eeufeesrede verklaar het: “Opsommend sou ek sê dat die Gereformeerde Kerk se invloed in ons volkslewe steeds meer moet konsentreer op prediking en ampswerk, waardeur sy lidmate opgevoed, geslyp en toegerus word om as gesante van Christus en as helderdenkende mense van beginsel hulle lig — die lig van die Calvinisme — te laat skyn op elke terrein waarop hulle beweeg”.

Ja, as al die ampte, besondere en algemene, reg werk, dan sal dit ook in die volkslewe anders lyk.

Dit is besonder opmerklik dat met die uitdrukking “huis van die Here” reeds in die Ou Testament al nie uitsluitlik die tempel en die tempeldiens bedoel word nie. Van Moses word in Num. 12:7 gesê dat hy getrou was in die hele huis van die Here, en die diens in die heiligdom was juis nie sy spesifieke taak nie: hy was volksleier. In Hosea 8 is dit duidelik dat die hele tienstammeryk as “huis van die Here” aangespreek word.

As die huis van die Here so wyd is, sal die arbeid alle beskikbare kragte vra. Hier is nie plek vir “rustendes” nie. As ons werklik brand van ywer vir die huis van die Here, sal dit ons ook verteer. Dit was die lyfspreuk van die Benediktyner-monnikke: terar dum prosim — laat ek verteer word, as ek maar van nut is!

TWEE UITERSTES

Ons wil hier egter wys op twee uiterstes waarvoor ons op ons hoede moet wees. Daar is aan die een kant die man of vrou wat net leef vir hul eie huis en tuin, moontlik met nog ‘n hok vol troeteldiertjies daarby! Verder bekommer hulle hul oor die hele wêreld nie. Aan die ander kant is daar die man of vrou wat gedurig besig is met die sake van volk en kerk, hul huisgesin verwaarloos en hulself in die gejaagdheid van die lewe so afsloof dat nie alleen hul huisgesin ly nie maar ook hul eie gesondheid. Dan kan dit sonde teen die sesde gebod wees.

DIE REGTE OPTREDE

Wat is dan die regte wyse om ons Christelike burgerplig as burgers van die hemelse koninkryk uit te voer? Laat ons in die eerste plek onthou: Wie sy eie huis nie versorg nie, is erger as ‘n ongelowige. Dit help nie om gedurig besig te wees met sosiale werk en intussen eendsterte tuis te kweek nie. Die predikantdigter Okke Jager het hier ‘n woord gespreek wat ons gedurig moet bybly: “Nie alleen die vader wat ‘n belangrike plek in die samelewing inneem, dien die Here nie, maar ook die vader wat met sy kind wegkruipertjie speel”. En as dit geld van die vader, hoeveel te meer van die moeder, wat tog in die eerste plek huisvrou en moeder is.

Aan die ander kant: Die man of vrou wat brand van liefdesywer vir die huis van die Here, sal ook wel die tyd kan vind om in die samelewing te dien.12) Die besige mens voer meer uit as die leegloper. Maar ook hier moet dit nie gaan met ‘n onnatuurlike gejaagdheid nie. Ons Here Jesus Christus het vir ons die weg baie duidelik gewys: Hy het Homself te midde van groot drukte soms afgesonder in die eensaamheid om te bid, om weer met krag versterk te word in die gemeenskap met sy hemelse Vader. Hy sê vir sy dissipels as hulle van ‘n opdrag terugkeer: Rus ‘n bietjie. Die Christen kan in hierdie gejaagde tyd ook toon wat die kalmte van die geloof is: Die groot saak is maar wat ons lees in Psalm 40:4:

Net om u wil te doen soos in u Boek

die wonderskrif wat nooit vergaan

dit klaar van my geteken staan,

dit wil ek, HEER, van ganser harte soek.

Ek bied U hart en hande

in will’ge offerande

al wat ek is en het;

diep in my ingewand

waar liefde en ywer brand,

draag ek u heil’ge wet.

Wat sal ’n Gereformeerde Kerk kan beteken as dit die belydenis is van al sy lidmate!

En as u my vra: Waar kry ons die kragte en die middele om hieraan te beantwoord, dan kan ek op grond van die Woord van die Here verklaar: U kan dit koop in die handelshuis van die Here. Ja, sy huis is nie ’n handelshuis in die gewone sin van die woord nie, maar tog kan daar gekoop en geruil word:

,,Wie geen geld het nie, kom koop en eet, sonder geld en sonder prys” (Jes. 55:1, 2).

Aan die gemeente van Laodicea, wat gemeen het dat hulle ryk was, sê die Here:

,,Ek raai jou aan om van My te koop goud wat deur vuur gelouter is, sodat jy ryk kan word” (Openb. 3:18).

U kan in die huis van die Here ruil: sieraad vir as, vreugdeolie vir treurigheid, ‘n gewaad van lof vir ‘n verslae gees; sodat ook u genoem kan word ‘n terebint van geregtigheid (Jes. 61:3 v.).

Die tempel wat die Jode afgebreek het, is weer in drie dae opgebou; en as ons lede is van die liggaam van ons Here Jesus Christus, van sy tempel, dan maak Hy ons die hemelse skatte en gawes deelagtig. Ons nabetragting word ’n vooruitbetragting, en ons sien heerlike vergesigte, wat die toekoms ook al in sy skoot mag hou.

_______________________________________

1) Sien die verskillende artikels teen die misbruik van staatsmag in covid-tye.

2) Vandag is die oproep nog erger: die Christendom moet weg! Die evangelie en Woord van God moet of afgewater en aangepas word by die humanistiese (post)moderne onchristelike wêreld om te ‘oorleef’, of dit gaan vervolg word, soos ons dit al sien in verskillende wetgewings teen die vryheid van spraak om die evangelie tydig en ontydig suiwer te verkondig. Sien hierdie een voorbeeld, aangaande die PEPUDA-wetgewing wat beplan word.

3) “Ons aanvaar die belydenisskrifte omdat dit met die Woord ooreenstem en nie in soverre dit met die Woord ooreenstem nie.” prof. Paul de Bruyn (Die Gesonde Leer)

4) “Hier staan ek – ek kan nie anders nie! God help my! Amen.” – Maarten Luther

5) “… hoe ek niks agtergehou het van wat nuttig is nie, om dit aan julle te verkondig en julle te onderrig in die openbaar en in julle huise, terwyl ek kragtig by die Jode sowel as die Grieke aangedring het op die bekering tot God en die geloof in onse Here Jesus Christus. (Hand. 20:20-21)

6) Sien veral HK Sondae 31-33 oor die oproep tot bekering wat gepreek moet word.

7) Ons lees al vroeg van hierdie probleem in 1 Korinthiërs 1:10-16.

8) “Die krisis van die GKSA is die krisis van ouderlingskap.” ds. Gustav Opperman (GK Matlabas)

9) Sien hierdie paar artikels oor diakenskap.

10) In ons covid-tye is dit tragies om die afname in erediensbywoning te sien, vir baie siek mense is dit natuurlik te verstaan, maar dit is asof baie wat wel gesond is, dit as verskonings gebruik om eredienste uit te stel of nie meer getrou die eredienste by te woon nie, contra Hebr. 10:25.

11) “Die Pelagiaan, Remonstrant en Metodis het ‘n keuse, maar die Gereformeerde het ‘n roeping. Dit is die verskil.” – Totius (Roeping en Toekoms)

12) “Die geskiedenis bewys dat as die huisgesin gesond is, beide kerk en staat bloei. Die huisgesin is die bron van die menslike samelewing. Gee ons dus Gereformeerde huisgesinne, en die Gereformeerde Kerk sal bloei. Anders gaan ons gewis ‘n donker toekoms tegemoet.” – Totius (Roeping en Toekoms)

Posted in gksa, gksa 100 jaar, gksa 1859-1959, GKSA reformasie, prof. s du toit, Uncategorized, ywer vir u huis

Posted by: proregno | June 16, 2021

PRO REGNO VERKOPE Boekelys: 16 Junie 2021

KENNISGEWING: Ek is DV, komende naweek in Pretoria, indien enige boeke daar afgelewer moet word.

Pro Regno Boeke nuus – 16 Junie 2021

1. Sien hier vir vorige boeklyste, ONTHOU net asb, die nuwer of nuutste boekelyste se pryse moet gevolg word, dankie.

2. Al die boeklyste is tweedehandse boeke wat nog in ‘n goeie leesbare toestand is, tensy vermeld word dat dit beskadig is of ‘n boek (nuut) is.

3. Sien die spesiale R10-00 per boek aanbieding vir Nederlandse boeke heel onder: as u meer as 10 vat, dan is dit R10-00 per boek, as u minder as dit vat, kontak my om pryse uit te vind.

4. Hiermee wil ek ook enigeen wat enige teologiese/christelike boeke wil skenk of verkoop aan Pro Regno boeke, uitnooi om my te kontak, dankie.

5. Ek nooi u ook persoonlik uit om na my ‘boekwinkel’ te kom en na die boeke te kom kyk, u is baie welkom (maak asb. net ‘n afspraak, dankie).

ADMIN REëLINGS

1 Enige navrae moet per e-pos of whatsapp gedoen word, verkieslik nie telefonies nie, asb.

2 Boeke word nie uitgehou nie, behalwe wanneer inbetaling reeds gedoen is.

5) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669

Prosedure om te volg vir boekaankope:

1 Stuur u lys van boeke wat u wil aankoop na bogenoemde kontakbesonderhede (e-pos of whatsapp).

3 Sodra ek u inbetaling ontvang het, is die boeke u s’n.

——————————

PRO REGNO BOEKVERKOPE LYS: 16 JUNIE 2021

KOMMENTARE

~~AUNE, David E. Word Biblical Commentary: Revelation 6-16, R100-00~~

BEELY, R. Amos, R30-00

COLE, RA. Gospel according to Mark (NT Tyndale series), R30-00

DEN BOER, C. Kommentaar reeks in Nederlands, R50-00 elk:

Galaten

Efeze

Filippensen

1 Timoteus

2 Timoteus & Titus

FOULKES, F. Ephesians (NT Tyndale series), R30-00

~~GELDENHUYS, NORVAL. The Gospel of Luke (NICNT series), R80-00~~

GODET, FR. Kommentaar op het evangelie van Johannes, 3 dele, 1100bl, R150-00

~~GROENEWALD, EP. Tweede Brief aan die Korinthiërs, R50-00~~

~~________________ Briewe van Petrus & Judas, R50-00~~

HEWITT, T. Hebrews (NT Tyndale series), R30-00

HILL, David. The Gospel of Matthew, R50-00

HODGE, Charles. The Epistle to the Romans, R100-00

______________ Ephesians, R70-00

______________ 2 Corinthians, R70-00

HOUTMAN, C. COT nuwe reeks in Nederlands – Exodus, deel 3: Ex. 20-40, R200

~~JONKER, Willie D. Die Brief aan die Romeine, R50-00~~

KORTE VERKLARING kommentare in Nederlands, R30-00 elk

Samuel deel 1

Samuel deel 2

Koningen dele 1-4

Spreuken

Prediker

Hooglied

Jesaja dele 1 en 2

Daniel

(daar is ook ander in voorraad, doen navraag)

LLOYD-JONES, D. Martyn, Studies in Psalm 73, R40-00

_____________________, Exposition of Ephesians, R50-00 per boek:

– Ephesians 2

– Ephesians 5:18-6:9
– Ephesians 6:10-13

~~MARSHALL, I. Howard. The Gospel of Luke: commentary on the Greek text (NICNT series), 928bl., R200 (NUUT: R600-00)~~

MEYER, Tried by Fire – First epistle of Peter, R30-00

~~MULLER, Jac. Die Brief aan die Kolossense, R40-00~~

~~PRETORIUS, AC. Die Brief van Jakobus, R50-00~~

RIDDERBOS, Herman N. The Epistle of Paul to the Churches of Galatia, R80-00

TASKER, RVG. Matthew (NT Tyndale series), R30-00

WILSON, Geoffrey B. , 1 Corinthians, R30-00

__________________ 2 Corinthians, R30-00

WUEST, Kenneth S. Romans in the Greek NT, R50-00

________________ Hebrews in the Greekn NT, R50-00

Hermeneia – Critical and Historical Commentaries on the Bible series, R100 per kommentaar

~~Hosea~~

~~Joel & Amos~~

Ezekiel 1

1 Corinthians

Galatians

Col & Phil

Pastoral Epistles

Johannine Epistles

James

AFRIKAANSE BOEKE

BARNARD, AC. Bely en Beleef – 52 preke oor die Heidelbergse Kategismus, R50-00

~~BOSMAN, HL (red.), Die Nederlandse Geloofsbelydenis – ontstaan, Skrifgebruik en gebruik, onmisbaar bron vir NGB studies, preek, ens. R70-00~~

BUYTENDACH, FW. Aspekte van die vorm-inhoud problematiek met betrekking tot die organiese Skrifinspirasie in die nuwe geref. teologie in Nederland, R100-00 (een van die beste boeke oor die gereformeerde Skrifbeskouing gehandhaaf teenoor die liberalisme en modernistiese teologie wat vandag nog so lewendig is), 478bl.

DE KLERK, BJ, Vorm en Karakter van Biblisisme, R50-00

DE KLERK, JJ (red.), Evangelistiek, R40-00

DUVENHAGE, SCW. Die dekor van die NT: kultuur historiese agtergrond studie, R50-00

~~HEYNS, Johan A. Dogmatiek plus Aantekening bij Heyns Dogmatiek, J. Kamphuis (dus x2 boeke), R130-00~~

~~______________ Op weg met die Teologie (saam WJ Jonker), R50-00~~

______________ Evangelie in Krisis, R30-00

______________ Die Kerk, R50-00

KATEGISMUSPREKE deur gereformeerde leraars – 52 preke, R50-00

KEET, BB. Ons redelike godsdiens, dogmatiek boek van NG Kerk, R50-00

DIE KERKSAAK TUSSEN J DU PLESSIS EN DIE NGKSA, R100-00 (Totius was getuie in hierdie saak vir die bybels gereformeerde Skrifbeskouing teenoor Du Plessis se verligtings liberalisme)

KENNEDY, James. EE3 Dissipelskap opleiding vir persoonlike evangelisasie, R50-00

OBERHOLZER, JAS. Die gereformeerde kerke onder die kruis in SA: hul ontstaan en ontwikkeling, R50-00

~~OBERHOLZER, JP. Die Heidelbergse Kategismus: 4 teksuitgawes met inleiding en teksvergelyking, onmisbaar vir HK prediking en studies om te soen wat oorspronklike gesê het, R70-00~~

~~MARAIS, WILLIE. Tien Woorde van God – verklaring van die tien gebooie, R80-00~~

MULLER, JAC, Lewe na die Dood, R20-00

POTGIETER, FJM. Verlossing, R20-00

POTGIETER, JC Skrif, dogma&verkondiging, R30-00

~~SADLER, TH. Kerklike Tughandeling, R30-00~~

ENGELSE BOEKE

~~ADAMS, Jay. Preaching with a Purpose, R50-00~~

~~AUGUSTINE, Confessions of St. Augustine, R40-00~~

~~BAKER, DL. Two Testaments, One Bible: studies of the relationship, R70-00~~

BOERSEMA, John. Political Activity to the glory of God, R80-00

~~BERKHOF, Louis. Systematic Theology, R120-00~~

_______________ A Summary of Christian Doctrine, R50-00

~~_______________ Principles of Biblical Interpretation, R70-00~~

BONHOEFFER, D. Cost of Discipleship, R50-00

BRIGHT, John. A History of Israel, R50-00

___________, The Kingdom of God, R50-00

CARSON, DA (ed.) Telling the Truth: evangelizing Postmoderns, R70-00

ESTEP, William. Renaissance and Reformation, R100-00

HAMLEN, Paul. The natural history of the Land of the Bible, R100-00

HASEL, G. OT Theology: basic issues, R50-00

HODGE, Charles, Princeton Sermons, R70-00

KENNEDY, D. James. Evangelism Explosion: Lay witness course, R100-00

~~KONIG, A & MOLLER, FP (editors). Infant Baptism: the arguments for and against R50-00~~

LADD, GEORGE. A Theology of the NT, R80-00

LIGHTFOOT, JB. The Apostolic Fathers, R50-00

~~LLOYD-JONES, D. Martyn. Preaching and Preachers, R120-00~~

NEW ENGLISH BIBLE, R40-00

~~PIPER, MBEWE, GRUDEM, eFtc. Prosperity? Seeking the True Gospel, R40-00~~

RIDDERBOS, Herman. The Coming of the Kingdom, R100 (NUUT: R250-00)

SEERVELD, C. A Christian critique of arts and culture, R30-00

SPURGEON, Charles. Lectures to my students, R50-00

__________________ The Treasury of the New Testament, 4 volumes of 900 pages each, R200-00

__________________ Sermons on Death, Resurrection and Second coming of Christ, 3 volumes, R50-00

STOTT, John. The Contemporary Christian with study guide, R70-00

THREE FORMS OF UNITY, R30-00

VAN DER WALT, Tjaart. The Messiah has Come: A guide to the gospels, R100-00

WESTMINSTER HISTORICAL ATLAS TO THE BIBLE, R100-00

WHITEFIELD, George. Whitefield’s Sermon Outlines, R30-00

~~__________________ Selected sermons of Whitefield, R30-00~~

WRIGHT, Christopher JH. The Mission of God’s People: A Biblical Theology of the Church’s Mission, R200-00 (NUUT: R390-00)

____________________ God’s People in God’s Land: Family, Land and Property in the OT, R50-00

____________________ God, I do not understand, answering questions of life, R50-00

NEDERLANDSE BOEKE

~~NEDERLANDSE STATENVERTALING Bijbel met kanttekeningen, hb standaard uitgawe, GBS, R300-00~~

BIJBELS HANDBOEK OT EN NT, X4 dele onder redaksie van dr. MA de Beek, R200-00

BEGEMANN, HJ. God’s genade – 52 HK preke, R70-00

DE BOER, E.A Zij aan Zij – pleitdooi vir vrouwlijke ambt, R50-00

DIJK, K. De dienst der prediking, R50-00

_______ Korte Dogmatiek, R50-00

DOUMA, J. Algemene genade: uiteensetting, vergelijking en beoordeling van Kuyper, Schilder en Calvijn daaroor, R70-00

_________ Genesis (Op spoor van de OT reeks), R50-00

_________ Van Egipte na Kanaan, R50-00

_________ Evangelistiek, R30-00

DOUMA, J Ethische Bezinning reeks in Nederlands, R30-00 per boek

(Aanbieding: vat die hele stel, wat net nr. 12 kort, dit is 15 dele = R350-00)

DOUMA, J, Ethische Commentaar reeks, R30-00

– Abortus

– Euthanasie

– Ethiek en Pilgrimage

~~EDELKOORT, AH. De Christus-verwagting in de OT, R50-00~~

FEENSTRA, JG. De Dordtse Leerregels toegelicht, R50-00

GISPEN, WH. Schepping en Paradijs: verklaring van Gen. 1-3, R50-00

HOEKSTRA, T. Gereformeerde Homilitiek, R50-00

JOOSSE, LJ. Reformatie en Zending, R40-00

MACGRATH, A. Bruggen Bouwen, hoe om chrijstelike geloof oor te dra, R50-00

POP, FJ. Bijbelse woorden en hun geheim, R50-00

PUCHINGER, G. (red.), Ontmoeting met Schilder, R70-00

SMILDE, E. Een eeuw van strijd oor verbond en doop, standaardboek om die verbondsverskille te verstaan van Nederland in 19/20ste eeu, R70-00

VAN DER ZWAAG, K. Afwachting of verwachten? De toe-eiening des heils in historisch en theologisch perspectief, 1098bl, R200-00

VAN’T SPIJKER, W. De ambten bij Martin Bucer, R70-00

VAN VLASTUIN, W. De geest van opwekking in the opwekkingsteologie van Jonathan Edwards, R100-00

VELEMA, JH. Het geheim van volharding – verklaring van Dordtse Leerregels hoofstuk 5, R50-00

VELEMA, WH. Wet en evangelie (klassieke werk oor die verhouding), R70-00

WIELENGA, B. Onze Avondsformulier, klassieke werk om ons nagmaalsformulier te verstaan, R50-00, daar is ook een oor doopsformulier, R50-00

KUYPER, Abraham. Onze Eredienst (rugkant beskadig), R50-00

Sien ander boeklyste hier.

Posted by: proregno | June 8, 2021

LEERPREDIKING: NGB artikel 17: Die Verlosser deur God beloof (2 Kor. 1:20)

LEERPREDIKING: NGB artikel 17

Die Verlosser deur God beloof (2 Kor. 1:20)

Lees: Romeine 9:6-8; 2 Korinthiërs 1:18-22 en Tit. 1:1-4

Teksverse: “Want hoeveel beloftes van God daar ook mag wees, in Hom is hulle ja en in Hom amen, tot heerlikheid van God deur ons.” (2 Kor. 1:20)

Tema: God bly trou aan sy beloftes van redding in Christus, tot sy eer en ons troos

Preekopname (GK Carletonville, 2021-05-16, nota: let wel, die inhoud van die preek en teksnotas hier onder stem nie altyd ooreen nie, die notas is nie volledig nie, die audio preek is die volledige preek):

Leerpreek: 2 Kor. 1:20, Die Verlosser deur God beloof (NGB artikel 17)

Geliefdes in ons Here Jesus Christus,

Ons hele lewe, vandat ons klein is, baiemaal vir die onbenulligste dinge …

en ook as ons groter word, word gekenmerk deur beloftes.

Dat ons belowe, oftewel ons verbind tot ’n sekere saak, oortuiging, saak om uit te voer,

met al ons kragte..

En baiemaal maak ons beloftes wat ongelukkig verbreek word…

Waar dit ons skuld is, maar ook baie wat hul woord, hul beloftes aan ons verbreek.

’n Belofte om ’n saak uit te voer, ’n belydenisbelofte, ’n huweliksbelofte, ’n doopbelofte…

En juis, omdat ons geleer het in NGB art. 14,15 dat die verlore mens,

daartoe geneig is om al sy beloftes te verbreek,

en ja, selfs die beste van gelowiges so baiemaal ook hul beloftes verbreek,

DAAROM is dit so nodig om die Skrifwaarheid, onderliggend aan NGB art. 17 aan te hoor,

te omhels, ja, vir ons hele lewe, elke dag, maar dan ook in die BESONDER as ons

oppad is na sy nagmaalstafel, waar ons vertroos word nie deur ons beloftes nie,

maar SY BELOFTE VAN REDDING, DAT HY ONS SAL DRA DEUR DIE LEWE,

HIER NOU EN TOT IN EWIGHEID.

So ons luister na die die wonderlike trooswoorde vanuit die Skrif vanoggend:

GOD BELOOF DIE VERLOSSER, JESUS CHRISTUS.

Onthou nou weereens die hele konteks van NGB art. 17:

Nie die mens se voornemens en beloftes nie, wat so gebroke is,

maar God se ingrype is nodig om die mens van sy sonde en ellende te red.

As ons die inhoud van NGB art. 17 lees, dan hoor ons dit opnuut,

SODAT ons nie sal vergeet a) van die diepte van ons ellende waaruit

ons gered is nie, en b) wie se skuld dit was en is nie:

Ons glo dat ons goeie God in sy uitnemende wysheid en goedheid die mens weer opgesoek het toe Hy gesien het dat die mens homself in die liggaamlike en geestelike dood gewerp en geheel en al ellendig gemaak en al bewende van Hom weggevlug het¹.

In die tuin van Eden, en die res van die geskiedenis, en vandag nog…

die mens wat homself in sonde gewerp het, hy is dood, homself geheel en al ellendig gemaak

en van God weggevlug…

En, tragies, ons hoor dit vandag nog … die mens gaan homself red, of die staat sal ons red,

of een of ander politieke redder … of mediese uitvindsel …

valse tragiese beloftes wat mense maak…

JA, DIE MENS MAAK VALSE … BELOFTES AAN HULSELF, MEKAAR, VIR DIE MASSAS…

STEM VIR ONS, WORD NET DEEL VAN ONS KERK, GROEP, AKSIE… DAN SAL JY

VAN JOU ELLENDE GERED WORD, ONS MOET NET SAAM STAAN… ONS SAL ONSSELF RED!

En wat getuig die hele geskiedenis, vandag nog van hierdie bravade, ja … ellende, dood, pyn,

gebroke biljoene valse beloftes, selfs goeie bedoelde beloftes … verbreek, vertrap, verag, nietig…

EN DAAROM, het ons EEN se BELOFTE van redding nodig, wat waarlik kan doen en sal doen

wat Hy beloof…. soos ons dit ook hoor in Hebr. 10:23 (sien die preke laasjaar),

“Laat ons die belydenis van die hoop onwankelbaar vashou, want Hy wat dit beloof het, is getrou;” (Heb 10:23)

Terug in NGB art. 7 het ons bely in navolging van die Skrif, die werklikheid van die mens teenoor God se beloftes, dws sy Woord:

“… dié waarheid van God gelykstel nie, want die waarheid is bo alles. Alle mense is immers uit hulleself leuenaars en nietiger as die nietigheid self (Ps 62:10).”

EN DAAROM DIE GROOT TROOS BELOFTE VAN REDDING IN DIE TWEEDE SIN IN NGB ARTIKEL 17,

God het die mens toe getroos met die belofte om aan hom sy Seun te gee en hom salig te maak – sy Seun, wat uit ‘n vrou gebore sou word om die kop van die slang te vermorsel.

En nou moet ons mooi sien hoe die NGB hierdie belofte, die evangelie, die goeie nuus, die essensie van redding, vir ons gaan verduidelik:

NGB art. 17 wys dat teenoor die mens se valse beloftes van redding … om homself te probeer red… het God belowe Hy sal vir hom ’n volk red onder alle stamme tale en volke

Hierdie artikel wil fokus op wat na die sondeval gebeur het en die BELOFTE wat die OT gedra het

Dit is die BELOFTE dat Christus gaan kom!

Artikel 18-21 gaan daar oor die redding wat bewerkstellig word vas en klaar, sonder ons maar vir ons… verlossing dus volbring, en

art. 22-23 oor hoe die belofte ons werklikheid word, deur die geloof sonder die werke,

maar dan juis … tot goeie werke!

Daarom volg die vrug van die Belofte wat ons deur die geloof ontvang, art. 24… “ons heiligmaking en goeie werke”

Redding dus ook toegepas!

(John Murray se klassieke werk: Redemption accomplished and applied)

Maar in NGB art. 17 is die fokus alles dat ons groot troos is nie ons dade ons woorde

ons beloftes nie, maar GOD SE BELOFTE!

Die reddingsbelofte behels in essensie die volgende, as ek een definisie kan gee (Holman’s Dictionary):

Die woord self beteken ‘sprake, om te sê, sweer, eed….’

“God se aankondiging van sy heilsplan en seën aan sy volk…”

Die belofte behels beide die aankondiging, bekendmaking daarvan en uitvoering daarvan

omdat God – wat nie kan lieg nie – dit beloof het… nie net die plan nie, maar ook vir wie

En dit het ons al reeds gehoor daar in NGB art. 16 …. (lees weer)

Die sekerheid van God se belofte van redding is nie in ons antwoord wat God wel eis

en ons verplig toe nie … maar in God se Belofte!

DIT is wat ons gelees het daar in Titus 1,

Paulus plant as’t ware kerke, stel ouderlinge aan, vermaan almal tot ’n godsvrsende lewe en take (sien Tit 1:6 tot hoofstuk 3), … maar waarin is die kerk op aarde gegrond,

in mense werke en kragte en planne en omkeerstrategiee en idees, ens?

NEE, hoor weer ’n keer …

PAULUS, ’n dienskneg van God en ’n apostel van Jesus Christus, volgens die geloof van die uitverkorenes van God en die kennis van die waarheid wat na die godsaligheid is, in die hoop van die ewige lewe wat God, wat nie kan lieg nie, van ewigheid af beloof het“

Wie?

Die uitverkorenes, NGB art. 16

Wat?

Die hoop van die ewige lewe = redding van sonde, vergifnis, die Gees = evangelie en alles wat dit behels

EN, WAARIN IS DIE BELOFTE GEGROND?

Mense, Israel, kerke, idees, my kragte?

NEE!

“… wat GOD, wat nie kan lieg nie, van ewigheid beloof het…”

In teologiese taal word hierdie belofte uit en van die ewigheid onder die woorde,

die vredesraad van God, of vredesverbond tussen die Drie-eenheid beskryf.

Ps. 2 lees ons ook van die Vader wat vir die Seun sê dat Hy vir hom ’n volk sal gee,

waar hoor ons dan in die geskiedenis hierdie evangelie, hierdie belofte van redding?

V/A 19 ONS BESTE OPSOMMING VAN BEDIENING VAN DIE BELOFTE, DIE INHOUD VAN SIN 2 VAN NGB ART. 17:

Vraag: Waaruit weet jy dit?

Antwoord: Uit die heilige evangelie, wat God self aanvanklik in die paradys bekend gemaak het. Daarna het Hy dit deur die heilige aartsvaders en profete laat verkondig en deur die offers en ander seremonies van die wet laat uitbeeld; Eindelik het Hy dit deur sy eniggebore Seun vervul.

Geliefdes, die Here se gemeente of kerk het baie benaminge deur die Bybel, o.a.

kinders van die Here, uitverkorenes, liggaam/tempel van Christus, volk van die Here,

Christene, gelowiges, ens.

En nog een, wat pragtig is, troosvol is, is natuurlik, wat ons so duidelik hoor daar in Romeine 9:6-8,

Paulus leer dit oor die OT wie die ware kerk was, en ook dus vir NT kerk:

“MAAR ek sê dit nie asof die woord van God (BELOFTE …) verval het nie; want hulle is nie almal Israel wat uit Israel is nie. Ook nie omdat hulle Abraham se nageslag is, is hulle almal kinders nie; maar: in Isak sal jou nageslag genoem word. Dit wil sê, nie hulle is kinders van God wat die kinders van die vlees is nie, maar die kinders van die belofte word gereken as die nageslag.” (Rom. 9:6–8)

Ons word ook KINDERS VAN DIE BELOFTE genoem.

Begenadigdes wat die belofte ontvang het en daardeur gered word…

omdat Hy wat dit gemaak het, is getrou en sal dit uitvoer!

EN WIE IS DIE SLEUTEL EN INHOUD VAN GOD SE BELOFTE?

Ja, Jesus Christus self!

Paulus noem dit daar vir ons in 2 Kor. 1

“Want hoeveel beloftes van God daar ook mag wees, in Hom is hulle ja en in Hom amen, tot heerlikheid van God deur ons.” (2 Co 1:20)

En die detail daarvan gaan ons leer in NGB art. 18 en verder,

hoe die Belofte vervul is in die geskiedenis in die koms van Jesus,

hoe ons daaraan deel kry, ons wat in sonde en ellende verlore was.

Die FOKUS van art. 17 is wat geliefdes?

HOOR weer uit ons belydenis in navolging van die Skrif, dit is net 2 sinne, ek sal dit beklemtoon:

Ons glo dat ons goeie God in sy uitnemende wysheid en goedheid die mens weer opgesoek het … (wat) …. van Hom weggevlug het. God het die mens toe getroos met die belofte om aan hom sy Seun te gee en hom salig te maak – sy Seun, wat uit ‘n vrou gebore sou word om die kop van die slang te vermorsel.

God BELOWE NIE … ek sal alles doen … en dan nou maar ‘sit en naels kou’ of mense gaan antwoord daarop nie!

NEE, kyk wat bely ons … BELOFTE behels … Seun GEE … en salig maak … redding bewerkstellig en uitgevoer toegepas … VERMORSEL … sterk woord, vaste woord, dit is vas en seker, amen!

DIE BELOFTE VAN GOD BEHELS NIE NET DIE MAAK DAARVAN NIE MAAR OOK DIE UITVOERING DAARVAN VIR ELKEEN VAN SY … KINDERS VAN DIE BELOFTE!

JA, DIE BELOFTE MOET AAN ALMAL BEDIEN WORD, EVANGELIE ORALS, SAKRAMENTEE VIR WIE GOD BEVEEL in die sigbare kerk … MAAR GOD GEE DIE INHOUD VAN DIE BELOFTE AAN WIE HY WIL! (Matt. 3:11; Rom. 9:1-8)

Ek het al in ’n ander preek dit genoem, die evangelie, die belofte kan opgesom word in sleutelwoorde:

Hy beloof!

Hy sal!

HY…!

“en Hy self sal Israel verlos van al sy ongeregtighede” (Ps 130:8)

“Nou is aan Abraham die beloftes toegesê en aan sy saad. Hy sê nie: En aan die sade, asof dit op baie sien nie, maar op een: En aan jou saad, dit is Christus. … En as julle aan Christus behoort, dan is julle die nageslag van Abraham en volgens die belofte erfgename.” (Ga 3:29)

Geliefdes, glo jy hierdie belofte van redding?

Twyfel jy dalk daarin?

Ja, ons word almal baiekeer geskud … ons ‘voel’ nie altyd so salig nie,

tree nie altyd so op nie…

MAAR, daarom is ons juis kinders van die Belofte.

Ons troos is nie in ons wat wel moet aanhou antwoord op die belofte nie,

om te groei in heiligmaking, bekering, geloof, gehoorsaamheid, ens.

maar Hom wat die Belofte gemaak het uit die ewigheid,

verkondig het in die OT

vervul is in Christus

en belowe dat Hy weer sal kom, om in die woorde van Filp. 1:6,

die werk wat Hy in ons begin het, die belofte, te volbring op die laaste dag…

EN as ons nou na die Here se tafel kom, dan is dit wat ons gedenk en glo,

aan sy tafel, juis die troos van die Belofte,

wat ons saam met alle KINDERS VAN DIE BELOFTE glo en bely,

tot ons troos, na liggaam en siel, in lewe en sterwe:

Ons glo dat ons goeie God in sy uitnemende wysheid en goedheid die mens weer opgesoek het toe Hy gesien het dat die mens homself in die liggaamlike en geestelike dood gewerp en geheel en al ellendig gemaak en al bewende van Hom weggevlug het. God het die mens toe getroos met die belofte om aan hom sy Seun te gee en hom salig te maak – sy Seun, wat uit ‘n vrou gebore sou word om die kop van die slang te vermorsel.

AMEN.

Posted in belydenis, belydenis van geloof, belydenisskrifte, ngb artikel 17, NGB prediking, prediking, preke, preke ngb, preke slc, Skrifverklaring, Uncategorized, Woordverkondiging

Posted by: proregno | June 2, 2021

PRO REGNO BOEKVERKOPE: 2 JUNIE 2021 BOEKELYS

1) Sien hier die vorige boekelys van ander boeke wat nog in voorraad is.

2) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669

A. Die Openbaring van Johannes teenoor die afvallige leringe vandag: drie lesings

Prosedure om te volg vir boekaankope:

1. Stuur u lys van boeke wat u wil aankoop na bogenoemde kontakbesonderhede (e-pos of whatsapp).

2. Ek sal laat weet wat beskikbaar is en die spesifieke bedrag wat inbetaal moet word, laat weet ook of u boeke gaan kry in Carletonville, Potch of Pretoria, en of dit bv. per Postnet of Courier Guy gepos moet word.

3. Sodra ek u inbetaling ontvang het, is die boeke u s’n.

NUWE VOORRAAD VAN NUWE EN TWEEDEHANDSE BOEKE: 2 JUNIE 2021

KOMMENTARE

New Testament Commentaries: William Hendriksen & Simon Kistemaker (een van die beste reekse NT kommentare vanuit die engelse gereformeerde wêreld):

Matthew, 1015bl., R100-00

~~Mark, 699bl., R100-00~~

Luke, 1122bl., R100-00

~~John, 757bl., R100-00~~

~~Galatians, 260bl., R80-00~~

~~Ephesians, 290bl., R80-00~~

~~Philippians, 217bl., R80-00~~

~~Colossians and Philemon, 243bl., R80-00~~

~~1&11 Thessalonians, 214bl., R80-00~~

~~1&2 Timothy&Titus, 403bl., R100-00~~

~~Hebrews, 464bl., R100-00~~

~~DURHAM, James. Song of Solomon (Geneva series of Commentaries), 460bl., R120-00~~

~~LEUPOLD, HC., Exposition of Ecclesiastes, 304bl., R130-00~~

~~ALLEN, LC. The Books of Joel, Obadiah, Jona and Micah (NICOT series), 427bl., R80-00~~

~~MURRAY, JOHN. The Epistle to the Romans (NICNT series), 2 volumes in one (vol 1, 408bl.; vol. 2, 286bl), een van die top 3 engels-gereformeerde kommentare), R250-00 (nuwe prys: R635-00)~~

BRUCE, FF. The Epistle to the Ephesians, 140bl., R60-00

~~DE KLERK, PJS. Die Brief aan die Hebreërs, 272BL., R70-00~~

~~MULLER, JAC J. Fillippense en Filemon, 173bl., R30-00~~

~~SWART KOMMENTARE: Markus, 2 Korinthiërs (EP Groenewald), Romeine (WJ Jonker), Efesiërs (Roberts), R50-00 per kommentaar~~

KORTE VERKLARING, Daniel, GC, Aalders, R50-00 (daar is ook ander los dele beskikbaar vir R30-00 elk, doen navraag)

OWENEEL, WJ. De vryheid van die Gees: Bijbelstudies by de Brief aan die Galaten, 488bl., R70-00

~~BARRETT, CK. The Gospel according to St. John, 531bl., R80-00~~

~~_____________, The Epistle to the Romans, 270bl., R80-00~~

~~_____________, The First Epistle to the Corinthians, 420bl., R80-00~~

~~(Spesiale aanbod: al drie vir R200-00)~~

WESTCOTT, BF. Epistles of John, 380bl., R80-00

BARCLAY, W. Daily Study Bible: Gospel of Matthew, 2 volumes, R80-00

_____________, Letter to the Hebrews, R30-00

BYBELSTUDIE BRONNE EN BYBELSE AGTERGROND

~~DIE VERKLARENDE BYBEL, AH van Zyl (red.), 1500bl., R200-00 (rugkant beskadig, maar nog stewig gebind en teks duidelik)~~

~~HENRY MORRIS STUDY BIBLE: Apologetics Commentary and explanatory notes, R350-00 (NUUT, nuwe prys is: R500-00)~~

~~“The Henry Morris Study Bible is “an invaluable tool for the defense of the Christian faith” according to Dr. John MacArthur and Ken Ham…”~~

BYBELSE ENSIKLOPEDIE (met illustrasies), 2 volumes (vol. 1: 316bl.; vol. 2: 688bl.), onder redaksie van WH Gispen, HN Ridderbos, ens. Vertaal in Afrikaans, R200-00

ZONDERVAN PICTORIAL BIBLE DICTIONARY OF THE BIBLE, X5 VOLUMES, MC Tenney (ed.) with the assistance of 65 leading scholars, R1300-00

~~ZONDERVAN PICTORIAL BIBLE DICTIONARY, one volume edition, MC Tenney (ed.) with the assistance of 65 leading scholars, 915bl., R200-00 (nuwe prys: R635-00)~~

HANDBOEK BYBELSE GESKIEDENIS STEL: Ou Testament, JH Kroeze, 563bl (beskadig: binding is los, R40-00) & Nuwe Testament, EP Groenewald, 570bl., R60-00 = R100 vir die stel.

KONIG, A. Die Groot Geloofswoordeboek: meer as 500 kernwoorde van die Christelike geloof, 520bl., R150-00

MIJNHARDT, FA. Bybel Konkordansie (OAV), 1275bl., R100-00

FOTOGIDS tot die Nuwe Testament, R80-00

HELBERG, JL. By die Here is lewe: ‘n voëlvlug deur die OT, 88BL., R30-00

DOUGLAS, JD. New Bible Dictionary (1^st edition), 1375bl., R100-00.

DEIST, F. A Concise Dictionary of Theology and Related Terms with Eng-Afr and Afr-Eng list, 444bl., R120-00

The glory of Jerusalem: an explorers guide, A4 354b, R70-00

NEW INTERNATIONAL DICTIONARY OF THE CHRISTIAN CHURCH, Douglas JD (ed.), 1074bl., R200-00

OAV BYBELS, hardeband en kunsleer formaat, sakbybels en standaard grootte, pryse wissel van R50-00 tot R200-00

ALEXANDER, P&D (ed.), HANDBOOK TO THE BIBLE, 816bl, completely revised and expanded edition, R100-00

AFRIKAANSE BOEKE

BOGAARDS, AH. Troos, troos my volk: Handleiding by die Heidelbergse Kategismus, met werkboek, 270+43bl, R70-00

BROWN, E. Calvyn Aktueel? ‘n Bundel opstelle (oa WJ Jonker, FJM Potgieter, ens.), 139bl, R40-00

DE BRUYN, PJ. Die Tien Gebooie, 356bl., R100-00 (NUUT)

_______________ (samesteller). Waar paaie saamwoon: opgedra aan prof. PW Buys, 215bl., R50-00

GERDENER, GBA. Handboek by Katkisasie (NG), 280bl., R40-00

HELBERG, JL. Afrikanerskap in Bybelse lig, 94bl., R30-00

LE ROUX. J. Grafiese uiteensettings van HK en NGB, boekies beskadig maar nog leesbaar, R20 elk.

~~MARAIS, Willie. Die Bybel in die Weegskaal: Kritiek teen die Bybel ontleed, 214bl., R70-00 (NUUT)~~

~~POTGIETER, FJM (samesteller). Calvyn vir Vandag: 365 Dagstukke uit Calvyn se werke, 369bl., R100-00~~

SMIT, CJ. (samesteller). In gehoorsaamheid: opgedra aan prof. dr. GPL vd Linde, 168bl., R50-00

_________, (red.). ‘n Lewe voor die Koning: geskenkboek by belydenisaflegging, 117bl., R30-00

~~VAN WYK, JH. (red.) Altyd reformeer: gesprekke oor politiek en godsdiens, 183bl., R30-00~~

VILJOEN, H. Pasop hoe jy bou! Ons evangelieverkondiging, is alles pluis? 62bl., R20-00

IDEOLOGIESE stryd in Suider-Afrika: vlug vir die afgode!, 159bl., R20-00

NEDERDUITS-HERVORMDE KERK GEDENKALBUM 1886-1986, Oberholzer JP (red.), Koffietafel boek, 383bl met fotos van kerke, R300-00

ENGELSE BOEKE

~~ADAMS, J. Shepherding God’s Flock: A preachers handbook on pastoral ministry, counceling and leadership, 531bl., R100-00~~

~~_________, Competent to Councel: Introduction to Nouthetic Counceling, 287bl., R150-00 (NUUT, nuwe prys: R295-00)~~

ALEXANDER, AA. Thoughts on Religious Experience, 338bl., R70-00

ALLIS, OT. Prophecy and the Church: an examination of the claim of the dispensationalists that the christian church is a mystery parenthesis which interrupts the fulfilment to Israel of the kingdom prophecies of the OT, 339bl., R120-00 (klassieke gereformeerde werk wat dispensationalisme bybels weerlê)

BAINTON, RH. Here I stand: A life of Martin Luther, 334bl., R50-00

~~BERKHOF, L. Manual of Christian Doctrine, 372 bl., R120-00~~

BOETNER, L. Studies in Theology, 351bl., R80-00

~~BOSTON, Thomas. Human Nature in its fourfold state, 506bl., R120-00 (een van beste boeke oor ‘mensbeskouing’ vanuit bybels-gereformeerde oogpunt)~~

~~BROOKS, Thomas. Precious remedies against Satan’s devices, 253bl., R50-00~~

BRUCE, FF. Paul: Apostle of the heart set free, 510bl., R130-00 (nuwe prys: R320-00)

CLARK, Gordon H. Sanctification, 126bl., R70-00

CRAMPTON, WG. The Scripturalism of Gordon H. Clark, 157bl., R100-00 (een van die beste inleiding en oorsigte van Clark se apologetiek en filosofiese oortuigings)

~~DABNEY, RL. Sacred Rhetoric or lectures on preaching, 361bl., R80-00~~

~~HANKO, H. We and our Children: The Reformed doctrine of infant baptism, 165bl., R80-00 (NUUT)~~

HUNT, ARTHUR W. The Vanishing Word: the veneration of visual imagery in the Postmodern World, 272bl., R120-00 (NUUT, een van top 3 boeke wat ek aanbeveel om ons tydgees te verstaan, baie goeie boek om te lees vir apologetiek, prediking en wêreldbeskouing)

KAISER, Walter C. Towards an Exegetical Theology: biblical exegesis for preaching and teaching, 268bl., R200-00 (nuwe prys: R485-00)

MURRAY, Andrew. The Children of Christ, 191bl., R50-00

MURRAY, Iain H. The Life of John Murray, 158bl., R120-00

LOGAN, ST. (ed. mede-skrywers: Thomas Schirrmacher, prf. Flip Buys, ATP McGowan, etc.) Reformed means Missional: following Jesus into the World, 274bl., R100-00

RIDDERBOS, H. The Coming of the Kingdom, 556bl., R90-00

ROBINSON, Haddon W. Biblical Preaching: the development and delivery of expository preaching, R120-00 (nuwe prys: R250-00)

~~RYLE, JC. The Upper Room: few truths for our times, 467bl., R80-00~~

SEVENTH-DAY ADVENTISTS BELIEVE … a biblical exposition of 27 Fundamental Doctrines, 392bl., R150-00 (belangrike boek om ‘uit die perd se bek’ self te hoor wat glo die SDA)

~~SCHWERTLEY, B. The Regulative Principle of Worship, 179bl., R50-00~~

~~URSINUS, Z. The Commentary on the Heidelberg Catechism, 659bl., R300-00 (Ursinus was een van die opstellers van die HK)~~

VAN DEN BERG, F. Abraham Kuyper: a biography, 282bl., R50-00

~~VAUGHN, CR. The Gifts of the Holy Spirit, 415bl., R90-00~~

~~WATSON, Thomas. A Body of Divinity: sermons on Westminister Cateschism, 316bl., R100-00~~

~~WEEKS, Noel. The Sufficiency of Scripture, 309bl., R70-00 (een van die beste boeke beskikbaar oor die onderwerp)~~

WILLIAMSON, GI. The Westminister Confession of Faith for study classes, 309bl., R80-00

2 Comments

Posted in Pro Regno Boeke TE KOOP, pro regno boekrak, Uncategorized

Posted by: proregno | May 26, 2021

ALWEER DIE EINDTYE: ‘N BRON OM EERSTE TE LEES IN EINDTYD VRESE

‘n Paar skote klap in die Midde-Ooste, en al wat ‘n ‘Eindtyd blokkiesraaisel en bible code profeet’ is weer wakker geskud om ons te vertel die tyd is nou! Wel, die tyd is van altyd af nou vir ons, Christus regeer nou reeds, en ons moet ons nou en elke dag bekeer, en uitsien na sy wederkoms, terwyl ons hard werk, bid en die evangelie aan alle volke bring: Christus, sy kerk, die evangelie aan alle volke is die fokus … nie wat uit ‘my profetiese glasbal’ uitgevryf kan word en ‘verkoop’ kan word nie.

Ek het reeds in die verlede geskryf en/of bronne vermeld oor eskatologie, eindtye, chiliasme, dispensationalisme, Israel se toekoms, die boek Openbaring, ens., en gaan nie weer alles herhaarl nie. Ek wil egter wel uit al die ou bronne, die volgende belangrike bron as baie goeie oorsig en vertrekpunt aanbeveel by elke gelowige, mag die Here jou deur die bestudering van hierdie bronne, wat jou na die Skrif alleen vat, jou opnuut bemoedig om die goeie stryd van die geloof te stry tot die laaste dag … wat enige dag vir jou en my kan wees …. (2 Tim. 3:14-4:5; Judas 3).

PROF. WILLIE J. SNYMAN SE SKRYWES OOR DIE BOEK OPENBARING, DIE DUISENDJARIGE VREDERYK EN CHILIASME

“Met Efese, is die groot teenstelling. “Efese, jy het jou eerste liefde verlaat” — dis die begin van alle deformasie. Uiterlik is alles nog reg, maar as jy van bo diep inkyk, soos Christus die Bruidegom kyk, ‘sien jy dat die eerste liefde weg is. Dit is die begin van die assimilasie, die integrasie van die kerk in die wêreld.”

Dit is oud-prof Willie J. Snyman (in lewe, NT professor by die Teologiese Skool, Potchefstroom) se treffende woorde oor waar alle deformasie persoonlik, gesin en gemeente begin…. iets om oor te besin vir ons ‘eindtye’.

Prof. Willie sien die duisend jaar van Op. 20 as simbolies van aard in die konteks van die hele boek se literatuuraard, nl. dit wys op die tydperk tussen die eerste en tweede koms van Christus, maar hy ontken nie die ‘moeilikhede’ wat daar nog is oor die saak nie:

“Eksegeties meen ons uit te maak dat hierdie duisend jaar val saam tussen die eerste en tweede koms van Christus. Daarmee wil ons nie beweer dat alle moeilikhede opgelos is nie. In alle geval moet ons daarvan geen dogma maak nie. Daar is probleme, die geskiedenis sal dit vir ons oplos. Dit mag wees dat ons hier te doen het met simboliek of ‘n toekomstige stuk geskiedenis. Die getal 1000 sal simbolies wees.”

Sien sy artikels in sy saamgestelde werk (deur sy studente?), Nuwe en Ou Dinge, wat aanlyn beskikbaar is, asook hierdie ‘In die Skriflig’ artikels (ek is nie seker of dit opgeneem is in NOD nie?):

“Die versoek is om voordragte te gee oor die boek Openbaring. Dit is ‘n heel groot bestelling en groot saak om af te handel in enkele lesings. Daarom bring ek dit in die vorm van konsentriese sirkels; en omdat dit dan drie lesings moet wees, doen ek dit in drie konsentriese lesings:

1) Die plek van die boek Openbaring in die geskiedenis van die openbaring.

2) Die boek Openbaring self — die struktuur daarvan.

3) Die boek Openbaring besien vanuit die sentrum.”

Hier het ek prof. Willie se lesings op my blog geplaas en bietjie bespreek en toegepas, onder die volgende temas, om daarmee te wil wys wat moet ons juis uit die boek Openbaring leer vir ons tye … dit is nie ‘n ‘toekomstige blokkiesraaisel of bible code’ speletjie nie:

1. Die ‘social gospel’ en bevrydingsteologie (SARK/WRK)

2. Teen die Bultmannianisme (die Nuwe Hervorming antropologie wat die liggaamlike opstanding en ander Bybelse waarhede soos saamgevat in die Apostoliese Geloofsbelydenis verwerp)

3. Die deformasie en verval van die kerk

4. Natuur en genade dilemma

5. Die gebed van gelowiges en die prediking

6. Chiliasme (Op. 20)

7. Evolusionisme

Sien my opmerkings en aanhalings hier:

Die Openbaring van Johannes teenoor die afvallige leringe vandag

B. Sien die volgende artikels van prof. Willie wat eers in die Kerkblad verskyn het en toe in sy saamgestelde werke uitgegee is (Nuwe en Ou Dinge):

1. Oor die Komende Dinge

“Die heersende opvatting in ons Gereformeerde Kerk is ongetwyfeld die sg. “geestelike”, dat die Duisendjarige Ryk sien op die tydperk tussen die verhoging van Christus tot met sy wederkoms. Dit is egter nie die enigste toegelate opvatting nie. Dit het duidelik geblyk by die toetreding van die gemeentes onder die Kruis, wat oorwegend die “letterlike” opvatting toegedaan was, dat dit naamlik sien op ‘n periode van duisend jaar, wat ons nog moet verwag in die toekoms.”

2. Die Komende Dinge: ‘die duisendjarige ryk’ in die algemene trekke

“Ons het hiermee so ‘n saaklike moontlike oorsig gegee van voorstellings in verband met ‘n toekomstig-letterlike “Duisendjarige Ryk”. Op enkele besonderhede hoop ons terug te kom, ook in verband met vrae wat ons intussen ontvang het. Uit wat gegee is, behoort die volgende duidelik te wees: Dat ons moet oppas om nie met ons menslike eensydighede teenstellings te skep wat die Skrif nie ken nie, bv. tussen letterlike en geestelike verklaring, Kerk en Israel, vervulde en onvervulde profesieë. Profesieë kan verskillende dieptes hê. Dieselfde profesie kan vervul en ook nog onvervul wees. Die letterlike sin kan ook nog ‘n geestelike diepte hê, sonder dat daar die minste aan die letter afbreuk gedoen word. Profesieë wat betrekking het op Israel kan oorgebring word, en word inderdaad deur die Skrif oorgebring op die Kerk.”

3. Die eindevangelie (preek: Op. 14:7b)

“Ons tyd is seker nie gekenmerk deur afwesigheid van vrees nie. Inteendeel. Vrees is die kenmerk van ons tyd. Ons kan ons eeu beskryf as die eeu van angs. Maar juis nie van vrees vir God nie maar van mensevrees: vrees van die een mens vir die ander; van die een volk of ras vir die ander. Wat is oorsaak en wat gevolg? Het mensevrees die plek kom inneem van vrees vir God of die vrees vir God heeltemal verdring? Dit is die een sowel as die ander. Omdat die mense God nie vrees nie, daarom is hulle uitgelewer aan mekaar. Nou gaan die vrees vir God ook heeltemal skui.1 agter die vrees van die mense vir mekaar. Hulle is meer bevrees vir mekaar as vir God.”

slc opmerking: vandag is dit nog steeds ‘vrees vir mense’ en die …. ‘covid vrees’ wat mense so angstig maak, omdat daar geen vrees en vertroue op die God van Romeine 8:28-39 is nie?

4. Die simboliek van die getalle in Openbaring

“Dit word dikwels gesê dat die boek Openbaring verwarrend is. In sekere sin is dit waar. Dit bevat wêreldgeskiedenis, en die wêreldgeskiedenis is dikwels baie verwarrend, soos nóü weer. Dit is nie altyd maklik om die deurlopende lyne in te sien nie. Tog is dit daar. Dit is die volvoering van God se raadsplan waar alles vas en seker is. So ook Openbaring. By nadere beskouing blyk dat ons hier te doen het met ‘n goddelike kunswerk, waarby elke onderdeel pas in die geheel en alles bereken is tot in die kleinste besonderheid. Dit blyk veral uit die getalle. Ons het hier ‘n heilige getalleleer. Die regte insig kan ons alleen kry deur die Heilige Gees (Openbaring 13:18). In Openbaring kom slegs sekere getalle voor. Dit is die volgende: 3; 3½ ; 4; 7; 10; 12; 24; 42; 144; 666; 1 000; 1 260; 1 600; 144 000. Dit is nie maar willekeurige getalle nie. Ons kan al hierdie getalle herlei tot drie, nl. 3, 4, 10. Hieruit is al die ander op een of ander wyse saamgestel. Ons let dus eers op hierdie drie getalle.”

Sien al die artikels in prof. Willie se boek: Nuwe en Ou Dinge

Eie opmerkings en Openbaringpreke

Prof. Willie fokus in al sy lesings en artikels op die ‘groot openbaringshistoriese lyne’ van die boek Openbaring, wat soveel belangriker is as sekere detail waaroor die kerk deur die eeue nog altyd kop gekrap het, ek sal prof. Willie se artikels sterk aanbeveel vir enige een wat ‘n studie begin oor Openbaring, om ‘n goeie oorsig te kry in terme van die verstaan daarvan in die lig van Hand. 17:11 oproep.

Ekself hoop om DV iewers in Junie klaar te maak met my eie preek reeks uit die boek Openbaring, wat ek terug in Julie 2018 begin het (maar nie elke Sondag oor gepreek het nie), ek volg ook die groot openbarings-historiese lyne, probeer nie om in detail te verval nie, wat na my mening meer vir Bybelstudie bedoel is. Die preke was en is nog so bemoedigend vir my persoonlik en ek glo en vertrou ons hele gemeente, om die groot troosryke waarheid oor en oor te leer, waaroor die boek Openbaring sentraal gaan:

“Die Verlossers-Koningheerskappy en oorwinning van God die Vader, in ons Here Jesus Christus, deur die krag van die Heilige Gees, tot lof van sy Naam en heil van sy uitverkore volk, die Kerk van Christus deur alle eeue tot die laaste dag”

Die boek is en was nooit bedoel as ‘blokkies raaisel’ of ‘Bible code’ speletjie nie, mag die Kerk van Christus opnuut getroos word, as ons aanhou uitroep midde die goeie stryd van die geloof tot die laaste dag:

Kom Here Jesus, ja, kom gou!

Amen.

______________________

BRONNE IN AFRIKAANS

In Afrikaans, behalwe bogenoemde bronne, beveel ek die volgende skrywers en boeke aan om te bestudeer oor die boek Openbaring en die eindtye, nie omdat ek met elke detail noodwendig saamstem nie, maar omdat dit goeie bronne is wat in die Bybels-gereformeerde Skrifbeskouing lyn is en openbaringshistories met die Skrif en die boek Openbaring omgaan:

Ds. MJ Booyens, Kom Here Jesus: Openbaring oordenkings

Prof. Willem Hendriksen, Meer as Oorwinnaars

Dr. Thinus Du Plessis, Bybelstudie – Openbaring

Prof. VE d’Assonville, Die Boek Openbaring

Dr. EP Groenewald, Die Boek Openbaring

Ds. Hanan Viljoen, Die Einddinge

Enige boeke van dr. Jan Durand oor die onderwerp:

A-Z van Openbaring
Die Einde
Openbaring bybelstudie boek van Bybelkor

Posted in chiliasme, dispensationalisme, duisendjarige vrederyk, einddinge, eskatologie, Israel, Openbaring, openbaringsgeskiedenis, openbaringshistories, prof wj snyman, Uncategorized

Posted by: proregno | May 24, 2021

LEERPREDIKING: NGB artikel 16: Die ewige verkiesing van God (Ef. 1:4-6)

LEERPREDIKING: NGB artikel 16

Die ewige verkiesing van God (Efesiërs 1:4-6)

Lees: Efesiërs 1:1-14; 2:1-10; 2 Tim. 1:8-11

Teksverse: Efesiërs 1:4-6, “… soos Hy ons in Hom uitverkies het voor die grondlegging van die wêreld om heilig en sonder gebrek voor Hom in liefde te wees, deurdat Hy ons voorbeskik het om ons as sy kinders vir Homself aan te neem deur Jesus Christus, na die welbehae van sy wil, tot lof van die heerlikheid van sy genade waarmee Hy ons begenadig het in die Geliefde.”

Tema: Die ewige verkiesing van God in Jesus Christus (God word verheerlik in beide genadige uitverkiesing en regverdige verwerping)

Preekopname (GK Carletonville, 2021-05-02, nota: let wel, die inhoud van die preek en teksnotas hier onder stem nie altyd ooreen nie, die notas is nie volledig nie, die audio preek is die volledige preek):

Leerpreek: Efesiërs 1:4-6, Die ewige verkiesing van God in Christus (NGB artikel 16)

Geliefdes in ons Here Jesus Christus,

“Ons glo dat God, toe die hele geslag van Adam deur die sonde van die eerste mens in die verderf en ondergang gestort is, Hom betoon het soos Hy is, naamlik barmhartig en regverdig.”

SO, begin ons belydenis aangaande wat ons volgens die Skrif, glo oor die ewige uitverkiesing van God.

En nou, soos ons met die Skrif werk, so ook met die belydenis, die konteks waarin ons dit bely, is baie belangrik, naamlik, om hierdie eerste sin van NGB art. 16 te gebruik:

“Ons glo dat God … ”

Watter God?

Dit is die God wat ‘is’, NGB artikels 1, 8-11,

en wat ‘geopenbaar en gespreek’ het, NGB artikels 2-7

wat ‘geskape het en alles onderhou’, NGB artikels 13-14,

Ons glo dat hierdie God, “… toe die hele geslag van Adam deur die sonde van die eerste mens in die verderf en ondergang gestort is,” (dit wat ons bely en geleer het in NGB artikels 14 en 15)

Wat gedoen het?

“… Hom betoon het soos Hy is, naamlik barmhartig en regverdig.”

En dit is wat nou gaan volg in NGB artikel 16 en verder… veral tot by art. 24, wat ons saligheid betref.

Dus, die Here het alles geskape, die mens as die kroon van die skepping,

maar nou baie belangrik, die leer van die uitverkiesing moet juis gesien en verstaan word,

binne die konteks van NGB artikels 1-15, veral 14 en 15, anders gaan niks sin maak van art. 16 en verder nie.

In art. 14 en 15 het ons geleer die mens was goed, baie goed geskape, om God te dien en eer,

maar onder die misleiding van die Satan, het die mens gekies om te sondig,

die sondeval, die gevolg, die erfsonde wat gevolg het,

sodat die mens totaal verdorwe geraak het, in die woorde van HK, Sondag 2 en 3, vrae 5-8:

kan en wil nie God se wil, sy wet nakom nie, en
is so verdorwe dat hy glad nie instaat om iets goed te doen nie, en tot alle kwaad geneig is,
TENSY ons deur die Gees van God wedergebore word.

En daarom, is soos vorige kere geleer is (sien NGB artikel 14 en 15 prediking) dit baie belangrik wat ons mensbeskouing is, wat sy verlore staat behels, en of die mens homself kan red … self of met die ‘hulp’ van die Here?

Die Bybel leer ons is nié gesond nié, nié siek nié, nié half-siek nié, maar dood, morsdood in ons sondes, sien weer Ef. 2:1-3.

EN DAAROM KOM ONS BY DIE UITROEP, OP VERSKILLENDE MANIERE IN DIE BYBEL:

– Ek, ellendige mens, wie sal my verlos van die sonde, dood, ellende? Rom. 7:24 ens…

Ja, selfs die mees goddeloses erken dinge is nie reg nie, daar is dood, pyn, onreg, ens…

Maar hul dink die mens kan homself nog red…. of met samewerking met hulp van ‘buite’,

kan en sal die mensdom homself red …. vertroue op die self of prinse….

Die gelowige kom tot die besef, redding moet van BUITE onsself kom!

Niks ‘in’ of ‘deur’ ons nie, of ons ‘bydrae’, maar,

in die belydeniswoorde van waarmee art. 16 begin:

Ons glo dat God … toe die hele geslag van Adam deur die sonde van die eerste mens in die verderf en ondergang gestort is … Hom betoon het soos Hy is, naamlik barmhartig en regverdig

In die woorde van NGB art. 17 wat gaan volg:

“Ons glo dat ons goeie God in sy uitnemende wysheid en goedheid die mens weer opgesoek het toe Hy gesien het dat die mens homself in die liggaamlike en geestelike dood gewerp en geheel en al ellendig gemaak en al bewende van Hom weggevlug het.”

HIERDIE IS DIE EERSTE BELANGRIKE SAAK OM TE LEER:

Ons mensbeskouing gaan ons reddingbeskouing bepaal…. en andersom

Godsbeskouing … Skrifbeskouing … Mensbeskouing … Reddingsbeskouing

Afsonderlik verstaan, maar ook verbind aan mekaar.

En wat is die wese van die redding, dit begin NGB art. 16 openbaar, en dit gaan

OOR WIE GOD IS EN WAT HY DOEN IN CHRISTUS DEUR DIE KRAG VAN DIE GEES.

Teenoor die mens se verdorwenheid, goddeloosheid, opstand, ondankbaarheid, ontevredenheid,

bely ons die Skrif leer dat …

“Ons glo dat God, toe die hele geslag van Adam deur die sonde van die eerste mens in die verderf en ondergang gestort is¹, Hom betoon het soos Hy is, naamlik barmhartig en regverdig”

HIER IS DIE TWEEDE SAAK, WAT EK AL BAIEMAAL GENOEM HET IN DIE PREDIKING,

God is en wil as beide geken word, nl. in sy barmhartigheid en regverdigheid.

“Sondag:4 – VRAAG EN ANTWOORD: 11

Vraag: Is God dan nie ook barmhartig nie?

Antwoord: God is wel barmhartig; maar Hy is ook regverdig. 2 Daarom eis sy geregtigheid dat die sonde wat teen die allerhoogste majesteit van God gedoen is; ook met die swaarste straf gestraf moet word – dit is met die ewige straf aan liggaam en siel.”

En watter leerstuk van die Skrif in die besonder openbaar en beklemtoon dat God BEIDE

regverdig en barmhartig is?

Ja!

Die leerstuk van die predestinasie, oftewel dubbele predestinasie,

dat God verorden het wat met elke mens se saligheid gaan gebeur,

reeds voor die grondlegging van die wêreld.

Dit is die leer van die uitverking en verwerping, albei.

God se predestinasie … dat Hy dinge vooraf bepaal en stuur, beskik,

wat ons ook al gehoor het en geleer het daar in NGB art. 13 …

omdat beide sake:

Hy verorden tot genade barmhartigheid sommiges,

en Hy verorden sommiges tot regverdige veroordeling

en dit alles tot sy eer, soos ons lees in Rom. 9,

“En as God, al wil Hy sy toorn bewys en sy mag bekend maak, tog met groot lankmoedigheid die voorwerpe van toorn wat vir die verderf toeberei is, verdra het, juis om bekend te maak die rykdom van sy heerlikheid oor die voorwerpe van barmhartigheid wat Hy voorberei het tot heerlikheid…” (Rom 9:22–25)

In NGB word albei hierdie sake genoem, met besondere klem vanselfsprekend op die uitverkiesende genade van God in Christus.

Wat is die uitverkiesing?

Die woord word in die Skrif verskillend gebruik, oor meer algemeen om ’n bepaalde taak of roeping aan te dui,

Israel wat uit verkies is om ’n afgesonderde volk vir die Here te wees, deur wie die woord van God na die wêreld sou kom, deur wie die Messias gebore sou word…

Rom. 3:1,2, en ons lees in Deut. 7: Want jy is ‘n volk heilig aan die HERE jou God; jou het die HERE jou God uitverkies om uit al die volke wat op die aarde is, sy eiendomsvolk te wees. (Deut. 7:6; sien ook Rom. 9:3-5)

So is konings uitverkies tot bepaalde take, of priesters, selfs Judas is uitverkies tot die amp van die apostel:

Jesus antwoord hulle: Het Ek nie julle twaalf uitverkies nie? En een van julle is ‘n duiwel! (Jn. 6:70)

Dus ‘n bepaalde taak of amp.

Maar dan die uitverkiesing waaroor dit in ons belydenis besonder gaan, en wat die Skrif sentraal wesentlik leer: dit is die uitverkiesing tot redding, nl. verlossing van sonde, redding van die ewige oordeel, die ewige lewe, volle geluksaligheid.

Die belydenis vat dit as volg saam:

God is barmhartig, aangesien Hy dié wat Hy uitverkies het, uit hierdie verderf trek en verlos; God het hulle, uit louter goedheid en sonder om hulle werke in die minste in aanmerking te neem, in sy ewige en onveranderlike raad uitverkies in Jesus Christus, ons Here.

Dordtse Leerreëls hfst. 1:7 gee baie meer detail, en daar bely ons die uitverkiesing as volg:

Hierdie uitverkiesing is ‘n onveranderlike voorneme van God. Daarvolgens het Hy nog voor die skepping ‘n sekere aantal mense uit die hele menslike geslag uitverkies. Hierdie menslike geslag het deur hulle eie skuld van hulle oorspronklike ongeskondenheid in sonde en verderf verval. Die uitverkorenes is dus nie beter of waardiger as die ander nie, maar verkeer saam met die ander in die gemeenskaplike ellende. Nogtans het Hy hulle, uit volkome vrye welbehae van sy wil en uit louter genade, tot die saligheid in Christus uitverkies God het Christus ook van ewigheid af tot Middelaar en Hoof van al die uitverkorenes en tot Fondament van die saligheid gestel. So het Hy ook besluit om die uitverkorenes aan Christus te gee om hulle salig te maak.

EN DIT IS WAT ONS GEHOOR HET DAAR IN EFESIëRS. 1 EN 2 TIMOTEUS 1:

“soos Hy ons in Hom uitverkies het voor die grondlegging van die wêreld om heilig en sonder gebrek voor Hom in liefde te wees, deurdat Hy ons voorbeskik het om ons as sy kinders vir Homself aan te neem deur Jesus Christus, na die welbehae van sy wil, tot lof van die heerlikheid van sy genade waarmee Hy ons begenadig het in die Geliefde.” (Ef. 1:4–6)

“Skaam jou dan nie oor die getuienis van onse Here of oor my, sy gevangene nie, maar ly saam verdrukkinge vir die evangelie na die krag van God wat ons gered en geroep het met ’n heilige roeping, nie volgens ons werke nie, maar volgens sy eie voorneme en genade wat ons van ewigheid af in Christus Jesus geskenk is, maar wat nou geopenbaar is deur die verskyning van ons Verlosser, Jesus Christus, wat die dood tot niet gemaak het en die lewe en die onverderflikheid aan die lig gebring het deur die evangelie,” (2 Tim 1:8–10)

Hier is ’n paar sake wat die belydenis uit die Skrif handhaaf om raak te sien:

1 Dit handhaaf die mens se skuld en onvermoë om uit jouself te red … en te kies, en daarom is die uitverkiesing so noodsaaklik:

Ons glo dat God, toe die hele geslag van Adam deur die sonde van die eerste mens in die verderf en ondergang gestort is¹, Hom betoon het soos Hy is, naamlik barmhartig en regverdig. God is barmhartig, aangesien Hy dié wat Hy uitverkies het, uit hierdie verderf trek en verlos²; God het hulle, uit louter goedheid en sonder om hulle werke in die minste in aanmerking te neem³, in sy ewige en onveranderlike raad⁴ uitverkies in Jesus Christus, ons Here⁵. God is regverdig deurdat Hy die ander in hulle val en verderf laat bly waarin hulle hulleself gewerp het⁶.

2 Maar God, wat ryk is in barmhartigheid, het ons deur sy grote liefde waarmee Hy ons liefgehad het, ook toe ons dood was deur die misdade, lewend gemaak saam met Christus—uit genade is julle gered, Ef. 2:4,5

2 Ons word uitverkies sonder onder enige werke of verdienste van ons kant:

“God het hulle, uit louter goedheid en sonder om hulle werke in die minste in aanmerking te neem, in sy ewige en onveranderlike raad uitverkies in Jesus Christus, ons Here.”

“Want uit genade is julle gered, deur die geloof, en dit nie uit julleself nie: dit is die gawe van God; nie uit die werke nie, sodat niemand mag roem nie.” (Eph 2:8–9)

3 Wat is die grondoorsaak van ons verkiesing en redding dan?

“God het hulle, uit louter goedheid en sonder om hulle werke in die minste in aanmerking te neem, in sy ewige en onveranderlike raad uitverkies in Jesus Christus, ons Here.”

“deurdat Hy ons voorbeskik het om ons as sy kinders vir Homself aan te neem deur Jesus Christus, na die welbehae van sy wil, tot lof van die heerlikheid van sy genade waarmee Hy ons begenadig het in die Geliefde.” (Ef. 1:5–6)

“in Hom in wie ons ook ’n erfdeel ontvang het nadat ons vantevore daartoe verordineer is ooreenkomstig die voorneme van Hom wat alles werk volgens die raad van sy wil,” (Ef. 1:11)

4 Ons uitverkiesing is nie bloot ‘n teoretiese saak daar ver nie, maar persoonlik intiem verbondsmatig IN JESUS CHRISTUS,

“God het hulle, uit louter goedheid en sonder om hulle werke in die minste in aanmerking te neem, in sy ewige en onveranderlike raad uitverkies in Jesus Christus, ons Here^”.”

Dit leer die Skrif baie duidelik, die verkiesing was en is altyd in Jesus Christus:

“soos Hy ons in Hom uitverkies het voor die grondlegging van die wêreld om heilig en sonder gebrek voor Hom in liefde te wees, deurdat Hy ons voorbeskik het om ons as sy kinders vir Homself aan te neem deur Jesus Christus, na die welbehae van sy wil, tot lof van die heerlikheid van sy genade waarmee Hy ons begenadig het in die Geliefde.” (Eph 1:4–6)

“Skaam jou dan nie oor die getuienis van onse Here of oor my, sy gevangene nie, maar ly saam verdrukkinge vir die evangelie na die krag van God wat ons gered en geroep het met ’n heilige roeping, nie volgens ons werke nie, maar volgens sy eie voorneme en genade wat ons van ewigheid af in Christus Jesus geskenk is,” (2 Ti 1:8–9)

5 Deel van God se bepalende beskikkende plan, sy ewige raad en predestinasie, is om die nie-uitverkorenes verby te gaan, Hy handel daarin ook:

“God is regverdig deurdat Hy die ander in hulle val en verderf laat bly waarin hulle hulleself gewerp het”

Regdeur die Skrif leer ons:

Die doodsengel smeer nie die bloed aan die ongelowiges se deure in Egipte nie.

Gee Farao aan homself oor, so ook die goddelose.

Soos met alles, is God nog altyd die ‘bepalende oorsaak’, en die mens die ‘sondige oorsaak’ (sien preek by NGB artikel 13).

Ook met die leer of besluit van die verwerping, DL 1.6:

“Dat God aan sommige mense in die tyd die gawe van die geloof skenk en aan ander dit nie skenk nie, volg uit sy ewige besluit. Immers: Aan God is al sy werke van ewigheid af bekend, en Hy doen alles volgens die raad van sy wil. Volgens hierdie besluit maak God genadiglik die harte van die uitverkorenes ontvanklik – hoe verhard hierdie harte ook al mag wees – en buig hulle om tot geloof. Hulle wat egter nie uitverkies is nie, laat Hy volgens sy regverdige oordeel in hulle boosheid en verharding bly. Hierin veral kom vir ons tot openbaring die diepe, barmhartige en tegelyk regverdige onderskeiding tussen die mense wat almal ewe verlore is. Dit is die besluit van die uitverkiesing en verwerping wat in die Woord van God geopenbaar is.

“Alles het die Here gemaak vir sy doel, ja, ook die goddelose vir die dag van onheil.” (Pr 16:4)

“So hang dit dan nie af van die een wat wil of van die een wat loop nie, maar van God wat barmhartig is. Want die Skrif sê aan Farao: Juis hiervoor het Ek jou laat optree, dat Ek in jou my krag kan toon en dat my Naam verkondig kan word op die hele aarde. So is Hy dan barmhartig oor wie Hy wil en Hy verhard wie Hy wil. Jy sal dan vir my sê: Waarom verwyt Hy dan nog, want wie het sy wil weerstaan? Maar tog, o mens, wie is jy wat teen God antwoord? Die maaksel kan tog nie vir die maker sê: Waarom het u my so gemaak nie? Of het die pottebakker nie mag oor die klei, om uit dieselfde klomp die een voorwerp tot eer en die ander tot oneer te maak nie? En as God, al wil Hy sy toorn bewys en sy mag bekend maak, tog met groot lankmoedigheid die voorwerpe van toorn wat vir die verderf toeberei is, verdra het, juis om bekend te maak die rykdom van sy heerlikheid oor die voorwerpe van barmhartigheid wat Hy voorberei het tot heerlikheid, ons naamlik wat Hy geroep het, nie alleen uit die Jode nie, maar ook uit die heidene?” (Romeine 9:16–24)

NOU GELIEFDES, HOEKOM GLO ONS DIE UITVERKIESING?

AS U EN BAIE ANDER DALK DAARMEE WORSTEL, GAAN EK VIR U DIE GROOT SLEUTEL

OPENBAAR….

Ons bely die sleutel daar in DL hooftuk 1.8,

“Hierdie uitverkiesing is nie veelvoudig nie, maar een en dieselfde vir almal wat salig word, in die Ou sowel as in die Nuwe Testament. Die Skrif verkondig immers aan ons net een welbehae, voorneme en raad van die wil van God. Hiervolgens het Hy ons van ewigheid af uitverkies tot die genade sowel as tot die heerlikheid, tot die saligheid sowel as tot die weg na die saligheid wat Hy voorberei het, sodat ons daarin kan wandel“

Ons glo van harte, al kan ons dit nie alles omvat en volkome verstaan nie, maar wel genoegsaam

die leer van die uitverkiesing vir diesefde grondige wesentlike rede waarom ons glo dat

God is … NGB 1
God het geopenbaar … NGB 2-7
God het geskep in 6 dae …. NGB 12, 14
God is een Wese en 3 Persone … NGB 8-9
Die Gees is God, en Jesus is tegelyk God en mens … NGB 10, 11

en ja, alles van ons ongetwyfelde christelike geloof (sien antw. 21, HK Sondag 7),

OMDAT:

“God Hom en die waarheid in sy Woord geopenbaar het!” HK Sondag 8, v/a25 (lees)

Ja, omdat God die waarheid van die uitverkiesing én verwerping geopenbaar het in die Heilige Skrif, daarom glo ons alles wat saamgevat word in NGB artikels 1-16, asook wat gaan volg in NGB artikels 17-37.

KERKHISTORIES is die kerk nog altyd geskei deur hierdie leerstuk van predestinasie, van die uitverkiesing en verwerping,

– bybelse tye, Augusitnus v Pelagius, Calviniste v Arminiane, Dordtse sinode, ons tye ….

In ons kerk se eie reformasie, 1859, ja oor ‘n ander baie belangrike saak gegaan, die 2de gebod, Sondag 35, HK: hoe aanbid ons die Here, die erediens, Psalm kwessie, ens.

MAAR, daar was ook ‘n ander wesentlike leersaak, NGB art. 16, wat verwerp is deur die afvallige kerk, ook die uitverkiesing was sentraal op die spel, in die kerkstryd in die 19de eeu, met die kwessie van “‘n algemene genade (wat) aan alle mense verkondig” is, wat die hart van die Evangelie aantas.[1] Die leerdwalinge van daardie tyd is dan ook via die Gesange die kerke ingedra, oftewel ingesing. Ook in ons eie tyd sal ons opnuut moet waak, dat ‘n verkeerde leer nie beide ons verlossingsleer en aanbiddingsleer op ‘n dwaalpad plaas nie.

EN DAAROM LAASTENS, WAAROM IS DIE LEERSTUK SO BELANGRIK EN MOET GEHANDHAAF WORD.

1 As ons redding van ons wat moet kies afgehang het, en nie God wat uitverkies nie, sou niemand gered word nie

2 As die rede van redding in onsself is of ons keuses, dan beteken dit ons is van nature beter as ander, en verdien ons saligheid bo ander.

3 Ons gaan juis sien, en dit volg later in NGB art. 24 en verder … vanuit God wat eerste kies, volg ons keuses, dade, bekering, gehoorsaamheid ens. Ef. 1:4b, “soos Hy ons in Hom uitverkies het voor die grondlegging van die wêreld om heilig en sonder gebrek voor Hom in liefde te wees,” (Eph 1:4)

4 God bepaal ook die middele waardeur die evangelie uitwerk, Hand. 13, “Maar Paulus en Bárnabas het vry-uit gespreek en gesê: Dit was noodsaaklik dat die woord van God aan julle eers verkondig moes word. Aangesien julle dit egter verwerp en julleself die ewige lewe nie waardig ag nie—kyk, ons wend ons tot die heidene. Want so het die Here aan ons bevel gegee: Ek het U ’n lig van die nasies gemaak, sodat U tot redding sal wees tot aan die einde van die aarde. En toe die heidene dit hoor, was hulle bly; en hulle het die woord van die Here geprys; en daar het gelowig geword almal wat verordineer was tot die ewige lewe. En die woord van die Here is deur die hele land verbrei.” (Hand 13:46–49)

5 Die goddelose, die valse profete misbruik, verdraai en verag hierdie predistinasie leer, vir die gelowiges is dit tot groot troos sodat ons ons roeping: “Dit is die besluit van die uitverkiesing en verwerping wat in die Woord van God geopenbaar is. Verkeerde, onreine en onstandvastige mense verdraai hierdie leer tot hulle eie verderf, maar aan die heiliges en godvresendes gee dit ‘n onuitspreeklike troos.” DL 1.6

En daarom bely die ware gelowiges, uitverkorenes onder alle volke en tye, die ware kerk in dankbare nederigheid van harte as volg, in navolging van die Skrif:

“Teen iemand wat oor hierdie genade van die onverdiende uitverkiesing en gestrengheid van die regverdige verwerping in opstand is, stel ons die woorde van die apostel: O, mens, wie is jy wat teen God antwoord? ; en ook die woorde van ons Saligmaker: Of staan dit my nie vry om met my eie goed te maak wat ek wil nie? Maar ons wat hierdie verborgenhede godvresend en met eerbied aanbid; roep saam met die apostel uit: O diepte van die rykdom en wysheid en kennis van God! Hoe ondeurgrondelik is sy oordele en onnaspeurlik sy weë! Want wie het die gedagte van die Here geken of wie was sy raadsman gewees? Of wie het iets aan Hom gegee, dat dit vergeld moet word? Want uit Hom en deur Hom en tot Hom is alle dinge. Syne is die heerlikheid tot in ewigheid! Amen.” (DL 1.18)

______________________

[1] “Die besware teen die Gesange en die prediking ‘dat een mensch een eigen wil ter zaligheid heeft’ en bygevolg gemis aan ‘de zuivere predestinasie of uitverkiesingsleer’, is met die jare nie uitgewis nie”. ibid., p.291, 292 GCP vd Vyver, Dirk Postma.

Posted in belydenis, belydenis van geloof, belydenisskrifte, Bybelverklaring, ngb artikel 16, NGB prediking, prediking, preke, preke ngb, preke slc, Skrifverklaring, Uncategorized, Woordverkondiging

Posted by: proregno | May 17, 2021

PRO REGNO BOEKVERKOPE: 17 MEI BOEKELYS (nuwe afdeling: christelike- en afrikaanse storieboeke)

PRO REGNO BOEKVERKOPE

17 MEI 2021 boekelys

(nuwe afdeling: christelike en afrikaanse storieboeke)

1. Ek gaan van nou af probeer om een keer ‘n week ‘n nuwe boekelys hier te plaas van BOEKE WAT AS NUWE VOORRAAD INGEKOM HET. Ek gaan nie elke keer al die boeklyste herhaal nie, u moet na die vorige lyste gaan kyk as u boeknavrae het.

2. ONTHOU NET ASB die laaste lyste se pryse geld en is terugwerkend van aard. Onthou om ook heeltyd eers per whatsapp of e-pos te vra watter boeke is nog in voorraad, dit is baie belangrik, omdat ek nie altyd die boeklyste aanpas nie.

3. Al die boeklyste is tweedehandse boeke wat nog in ‘n goeie leesbare toestand is, tensy vermeld word dat ‘n boek (nuut) is. Ek dateer partykeer ook die boekelys op, sonder om ‘n nuwe boekelys beskikbaar te stel, so hou die laaste lys elke keer dop so nou en dan.

3. Hiermee wil ek ook enigeen wat enige teologiese/christelike boeke wil skenk of verkoop aan Pro Regno boeke, uitnooi om my te kontak, dankie.

5. Ek nooi u ook persoonlik uit om na my ‘boekwinkel’ te kom en na die boeke te kom kyk, u is baie welkom (maak asb. net ‘n afspraak, dankie).

ADMIN REëLINGS

1 Enige navrae moet per e-pos of whatsapp gedoen word, verkieslik nie telefonies nie, asb.

2 Boeke word nie uitgehou nie, behalwe wanneer inbetaling reeds gedoen is.

4) Elke opvolgende boeklys vervang die vorige boeklyste en pryse. Ek dateer ook die laaste boeklys op soos boeke verkoop word of daar boeke bykom, so maak seker of die boeke nog beskikbaar is voordat u bestel, dankie.

5) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669

Pro Regno Boekelys – 10 Mei 2021

Prosedure om te volg vir boekaankope:

1. Stuur u lys van boeke wat u wil aankoop na bogenoemde kontakbesonderhede (e-pos of whatsapp).

3. Sodra ek u inbetaling ontvang het, is die boeke u s’n.

——————————

PRO REGNO BOEKVERKOPE: 17 MEI 2021 boekelys

KOMMENTARE VOORRAAD WAT INGEKOM HET (kliek op prente, hier en onder)

~~NEW TESTAMENT COMMENTARIES: WILLIAM HENDRIKSEN COMMENTARIES – 6 VOLUMES (nuwe boeke, nie tweedehands nie, word saam as 6 boeke stel verkoop, R790-00):~~

~~Matthew, 1015bl.~~

~~Mark, 700bl.~~

~~Luke, 1122bl.~~

~~John, 507bl.~~

~~Galatians, Ephesians, Philippians, Colossians and Philemon, 1143bl.~~

~~1&11 Thessalonians, 1&2 Timothy and Hebrews, 1064bl.~~

~~SWART KOMMENTARE: Markus, 2 Korinthiërs (EP Groenewald), Romeine (WJ Jonker), Efesiërs (Roberts), R50-00 per kommentaar~~

KORTE VERKLARING, Daniel, GC, Aalders, R50-00

OWENEEL, WJ. De vryheid van die Gees: Bijbelstudies by de Brief aan die Galaten, 488bl., R70-00

BARRET, CK. The First Epistle to the Corinthians, 420BL., R80-00

WESTCOTT, BF. Epistles of John, 380bl., R80-00

ADAMS, Jay L. Christian Living in the Home,143bl., R40-00

ASKES, H. Die ouderling vandag – ‘n praktiese handleiding, 145BL., R30-00

BARCLAY, W. Daily Study Bible: Gospel of Matthew, 2 volumes, R80-00

_____________, Letter to the Hebrews, R30-00

BARCLAY, O. Developing a Christian Mind, 160bl., R30-00

BOOYENS, MJ. Laat My lammers wei, 355bl., R50-00

ALEXANDER, P&D (ed.), HANDBOOK TO THE BIBLE, 816bl, completely revised and expanded edition, R100-00

~~BEEKE, Joel. (red.), 365 Days with Calvin, 397bl., R80-00~~

~~CALVYN vir Vandag: dagstukke uit Calvyn se werke, saamgestel deur FJM Potgieter, 369bl., R70-00 (rugkant beskadig)~~

~~CALVIN Commentaries: 1 Cor & 2Cor, 1&2 Tim, Tit & Phil (2 books = R100-00)~~

CHAMBERS, O. My Utmost for His Highest: daily devotions, leather edition, R70-00

COETZEE, JC. Die Kanon van die OT en NT, 89bl., R50-00

CHRISTENSON, L. Die Christen gesin, 219bl, R30-00

d’ASSONVILLE, VE. Hemel, hel en die nuwe Jerusalem, 88bl., R30-00

___________________, Sy koms voor Middernag: 10 preke uit Thessalonicence briewe, 61bl., R20-00

DE KLERK, JJ. Liturgiese grondlyne, 154bl., R30-00

DRANE, John. Paulus: ‘n geillustreerde vehandeling oor die lewe van Paulus, 123bl., R40-00

~~DU PLESSIS, LM. Calvyn oor die staat en reg, 143bl., R30-00~~

JACKMAN, D. Spirit of Truth: Bible teaching on the Holy Spirit, 176bl., R50-00

GROENEWALD, EP. Die krag van gebed, 36bl., R20-00

GEORGE, T. Is the Father of Jesus the God of Muhammed? 159bl., R50-00

HAT, 6DE UITGAWE 1609bl, R200-00

HAM, Ken. The Lie: Genesis the key to defending your faith, 187bl., R50-00

HAASBROEK, D. Die wonder van Jesus in die OT, R30-00

KEMPFF, D. Skrifstudie oor Jeremia 1-17, 117bl., R20-00

KONIG, A. Gelowig Nagedink: oor God, 273bl., R30-00

MACDONALD, Gordon. When men think private thoughts, 261bl., R50-00

MACARTHUR, J. The Fulfilled Family, studies in Eph. 5 and 6, 145bl., R30-00

MALAN, CJ. Die Nadere Reformasie, 100bl., R20-00

MALAN, WC. Duisend jaar, hoe lank? 144bl., R30-00 (hierdie boek is pro-chiliasties, ek ondersteun dit nie, maar dit is ‘n goeie oorsig om te verstaan wat die chiliaste leer wat glo in ‘n letterlike 1000 jarige vrederyk)

~~MORLEY, P. ‘n Gids tot 12 geestelike disiplines wat mens se verhouding met God versterk, 188bl., R40-00~~

MARAIS, Willie. Hy wat siele win is wys., 200bl., R50-00

~~________________, ‘n Man van God gestuur – dr. Willie Marais, sy outobiografie, 236bl.~~

~~MULLER, JAC. Brieweskat van Paulus, 128bl., R20-00~~

~~_____________, Briewe van Paulus kommentaar: Filippense & Filemon, 173bl., R30-00~~

NOETH, Hannes. Depressie – struikelblok of uitdaging? 121bl., R40-00

NORTH, Gary. Rapture Fever: Why Dispensationalism is paralyzed, 245bl., R50-00

~~PERKINS, B. When good men are tempted, 197bl., R30-00~~

SARFATI, J. Refuting Compromise: Biblical and Scientific refutation of progressive creationism of Hug Ross, 405bl., R50-00

____________, Refuting Evolution, 143bl., R30-00

_____________, Refuting Evolution 2, 233bl., R40-00

(Spesiale aanbieding: R100-00 vir al drie saam)

~~TOTIUS SE VERSAMELDE WERKE, 10 DELE (onvolledige stel, sonder wit omslae, kort net deel 10: gedigte en prosa), R700-00~~

VENTER, EA. Calvyn en Calvinisme, 53bl, R10-00

VERSKILLENDE ander AFRIKAANS-ENGSELS WOORDEBOEKE ASOOK VERKLARENDEWOORDEBOEKE, pryse vanaf R40-00 en verder (doen navraag)

OORDENKINGSBOEKE VIR HUWELIKSMAATS

Dobson, James. Nightlight: a devotional for couples, 280bl., R40-00

Rainey, Dennis & Barbara, Rethinking Romance: loving the love of your life, 330bl, R50-00

___________________________, Staying Close: stopping the natural drift toward isolation in marriage, R50-00
(spesiale aanbieding: R120-00 vir al drie boeke)

RAVEN, John E. The History of the Religion of Israel, 685bl., R70-00

~~REFORMATION HERITAGE KJV STUDY BIBLE, R350-00 (nuut)~~

STUDIEHULP VIR BYBELSTUDIES en BYBEL AGTERGROND (illustrasies en prente)

~~Illustrated Encyclopedia of Bible Plants, A4 192bl, hb, R70-00~~

~~Living in the time of Jesus of Nazareth, A4 96bl., HB, R50-00~~

The glory of Jerusalem: an explorers guide, A4 354b, R70-00

CHRISTELIKE STORIEBOEKE (R40-00 per boek)

~~AFRIKAANSE STORIEBOEKE (R30-00 per boek)~~

VORIGE BOEKELYS (wat ook volledige ou voorraadlys het):

Posted in Pro Regno Boeke TE KOOP, pro regno boekrak, Uncategorized

Posted by: proregno | May 12, 2021

EIEWILLIGE AMPSBESKOUING LEI TOT EIEWILLIGE KERKLIKE (WAN)ORDE: 1 KOR. 14:34-40

EIEWILLIGE AMPSBESKOUING LEI TOT EIEWILLIGE KERKLIKE (WAN)ORDE:

‘n Kerkordelike antwoord vanuit die Skrif (1 Kor.12-14) oor die vrou-in-die-amp kerklike wanorde saak*

Inleidend

Die Woord wys nie net duidelik uit dat dit God se wil is dat slegs bekwame manne in die besondere ampte mag dien nie, maar wys ook die duidelike ‘pastoraal-kerkordelike’ weg om hierdie kontensieuse saak ‘prakties’ te kan hanteer.

Wanneer Paulus in 1 Kor.14:34-35 (in ooreenstemming met 1 Tim.2:11,12) die vrou beveel om nie – in die woorde van die huidige debat – in die besondere ampte te dien nie (hier raak dit in die besondere die regeerdiens van die ouderlinge, maar die kerkordelike implikasie geld vir alle besondere ampte) – dan is dit baie belangrik om die ‘kerkordelik-kerkregtelike’ konteks raak te sien waarbinne hierdie opdrag gegee word (beklemtonings bygevoeg):

“³² En die geeste van die profete is aan die profete onderworpe; ³³ want God is nie ‘n God van wanorde nie, maar van vrede, soos in al die gemeentes van die heiliges. ³⁴ Julle vroue moet in die gemeentes swyg; want dit is hulle nie toegelaat om te spreek nie, maar om onderdanig te wees, soos die wet ook sê. ³⁵ Maar as hulle iets wil leer, laat hulle tuis hul eie mans vra, want dit is lelik vir vroue om in die gemeente te spreek. ³⁶ Of het die woord van God van julle uitgegaan, of het dit tot julle alleen gekom? ³⁷ As iemand meen dat hy ‘n profeet of ‘n geestelike mens is, moet hy erken dat wat ek aan julle skrywe, bevele van die Here is. ³⁸ Maar as iemand onkundig is, laat hom onkundig bly. ³⁹ Daarom, broeders, beywer julle om te profeteer en moenie verhinder dat daar in tale gespreek word nie. ⁴⁰ Laat alles welvoeglik en ordelik toegaan.”

Skrifuitleg

Eerstens, In 1 Kor.12-14 gaan dit oor die verskeidenheid van geestelike gawes, waarvoor Paulus, onder inspirasie van die Gees, ‘bevele van die Here’ gee (v.37), wat die uitoefening van hierdie gawes reël sodat dit ‘welvoeglik en ordelik’ geskied (v.40).

Tweedens, Paulus wys daarop dat die ‘bevele van die Here’ wat hy nou vir hul gee, vir ‘al die gemeentes’ (v.33) geld. Dit geld vir almal wat een of ander “psalm of ‘n lering of ‘n taal of ‘n openbaring of ‘n uitlegging’ doen (v.26),” in ‘al die gemeentes’. As al die gemeentes nie saam ‘die bevel van die Here’ volg in hul eredienste nie, dan lei dit tot ‘wanorde’ en ‘(on)vrede’ (v.33), en sal buitestaanders dink die gemeente is ‘kranksinnig’(v..23).

Derdens, deel van Paulus se ‘bevele van die Here’, is sy opdrag dat die vrou in die gemeente sal swyg (ongeag haar besondere gawes), en dat sy onderdanig sal wees, “soos die wet ook sê” (hier verwys Paulus terug na die skeppingsordening van Gen.1 en 2; soos hy doen in 1 Tim.2:13 en in Ef.5:31). As die vrou hierdie bevele nie nakom nie, dan gaan dit wanorde, onvrede, onwelvoeglikheid en onordelikheid veroorsaak in die gemeente (v.33, 40) … soos wat tans ook gesien word, ook in die GKSA kerkverband waar al meer gemeentes, en nou meerdere vergaderings eiewillig begin optree oor ‘n leer- en kerkreg saak wat ons saam in kerkverband, volgens die Skrif en Gees besluit het, ‘wesentlik’ is, dus waarvan ‘ons’ saam in kerkverband nie mag afwyk nie, anders word die boodskap uitgestuur na die wêreld: God is ‘n ‘God van wanorde’ (v.33).

Vierdens,hierdie wanorde en onordelikheid – wanneer die vrou iets doen of toegelaat word om te doen wat teen die wet (Woord) is (v.34c) – raak dan nie net die plaaslike gemeente (wat dit toelaat) nie, maar “al die gemeentes van die heiliges” (v.33; sien die meervoud ‘gemeentes’, v.34). As die ‘onkundiges en ongelowiges’ (v.23,24) dan (om ‘n denkbeeldige maar heel moontlike voorbeeld te gebruik), in die eerste eeuse ‘kerke’ sou inloop, en bv. by die gemeentes Thessalonika en Efese word die vrou nie toegelaat om ouderling te wees nie, maar in Korinte en Thiatire gemeentes wel, dan sal hul dink dat alles in hierdie eerste eeuse ‘kerkverband’ onordelik en onwelvoeglik geskied. En, daarom juis al die onvrede in die kerke, en hul konklusie sal wees: hierdie God van hierdie gemeentes is ‘n ‘God van wanorde’ (d.w.s. sy Ja is nie Ja nie, en sy Nee is nie Nee nie, contra 2 Kor.1:18).

Vyfdens, Paulus wys dit daarom af dat die gemeentes maar ‘self kan besluit’ wat die ‘bevele van die Here’ is (volgens hul plaaslike ‘behoeftes’ of die ‘tydsgees’ of ‘mense se unieke gawes’, ens.) en oor hoe sy bevele stigtelik moet geskied aangaande ‘die spreek in tale’. So ook oor of die vrou mag regeer en leer (en oor die algemeen in enige besondere ampte), sien vers 35: “Of het die woord van God van julle uitgegaan, of het dit tot julle alleen gekom?”

Al die gemeentes van die ‘kerkverband’ (soos dit die geval was met Hand.15 se besluite), moet ook hierdie ‘bevele van die Here’ oor die vrou “om onderdanig te wees” onderhou (v.34), anders eindig dit in onvrede, onwelvoeglikheid en onordelikheid onder die kerke. Ook uit ‘n missionêre-evangelie verkondigende perspektief (v.23,24), lei die evangelie van Christus dan skade, indien elke gemeente maar self besluit ‘of die vrouens in die ampte gaan dien of nie”.

Lidmate word verwar oor wat nou die ware erediens is of nie, en wat die Here beveel het vir sy kerke, of nie. Dat ‘kerkregering’ en dus vroue in die besondere dienste of nie, ‘n wesentlike leersaak is, is die Skrif self duidelik oor (en soos bevestig en gehandhaaf deur die GKSA se algemene sinode), want die uitspraak ‘dit is ‘n betroubare woord’, wat beteken dit is belangrik en wesentlik, word bv. nie net by ‘reddingsake’ uitgespreek soos by 1 Tim. 1:15 nie, maar ook by die ‘besondere ampte’ en kerkregering sake van 1 Tim. 2:11-3:13, sien spesifiek 1 Tim. 3:1.

Toepassing

Die GKSA se sinodes het nie net duidelik besluit susters mag nie as ouderlinge bevestig word nie, maar ook dat dit ‘n wesentlike saak is wat ons almal saam moet onderhou as kerke saam in kerkverband, dus wat hierdie saak betref, eenheid in ‘leer, diens en tug’.

Nou is daar ongelukkig plaaslike kerke en selfs meerdere vergaderings (?) wat na jarelange se geduld en studies en gebed en saam besin, nogsteeds voortgaan om eiewillig op te tree om vroue as ouderlinge te bevestig en kerke te ondersteun in daardie saak.

Dit is, op grond van 1 Kor.14, in stryd met:

a) die ‘bevele van die Here’ (v.37) en sy wet (v.34c; sien ook 1 Tim.2:11,12); asóók,

b) die pastoraal-kerkordelik-missiologiese weg wat die Here deur sy Gees deur Paulus hier aandui volgens verse 33,36 en 40, wat moet geld vir ‘al die gemeentes van die heiliges’ (v.33).

Kerke en kerklike vergaderings wat aanhou om in stryd met wat saam besluit is volgens die Skrif oor vroue as ouderlinge, op te tree, sê met hul ongehoorsame daad, op Paulus se (Geesvervulde sarkastiese) vraag in vers 36 (“Of het die woord van God van julle uitgegaan, of het dit tot julle alleen gekom?”):

‘JA’ … in stryd met wat saam besluit is volgens God se bevele, sal ons ons eie(willige) weg volg, nie veel anders as wat Jerobeam se eiewillige diens was, van toepassing op die kerkreg en dienste kwessie, nl. deur mense aan te stel in ‘n besondere amp wat Hy nie beveel het nie:

“Hy het ook tempels van die hoogtes gebou en priesters aangestel uit al die dele van die volk wat nie uit die seuns van Levi was nie.” – 1 Kon.12:31

“Kyk, Ek het dit teen die profete, spreek die HERE, wat hulle eie tong gebruik en sê: Die HERE spreek! ” – Jer.23:31

Met so ‘n daad, verwerp kerke en kerklike vergaderings dan nie net die ‘bevele van die Here’ nie, maar word met so ‘n daad bely teenoor die wêreld: God is ‘n God van wanorde … Hy weerspreek Homself. Vir een gemeente sê Hy dit is sonde om vroue in die besondere ampte te bevestig … en vir ‘n ander dit is sonde om nie vrouens in die amp te bevestig nie!

En wanorde is om ‘n ander weg in te slaan as die weg van die Here, dit is rebellie, openlike opstand, oortreding en uitdaging van die enigste Koning van die Kerk, Jesus Christus se gesag (die Griekse woorde vir ‘wanorde’, akatastasia, volgens die woordeboeke, beteken rebellie, om in openlike opstand te wees teen gesag, met die doel om die gesag om ver te werp en af te skud).

En die gevolge was al reeds vir dekades en gaan wees, in ons kerkverband en vir ons nageslag: nog meer onvrede, onwelvoeglikheid en onordelikheid.

Konklusie

Alleen in die weg van “die bevele van die Here” deur sy Gees, kan daar weer vrede, welvoeglikheid en orde in ons kerke en kerkverband kom. Dit is die skriftuurlike én kerkordelike weg wat ons moet bewandel, met ‘n oproep van bekering aan mede-gelowiges, kerke en kerklike vergaderings wat van die Here se bevele eiewillig al meer afdwaal.

Daar kan geen ware kerkreg, kerkorde, kerkregering wees sonder die Koning van die Kerk se bevele, deur sy Woord deur sy Gees, nie.

“Ú het u bevele gegee om dit trou te onderhou. … o HERE, ek verlang na u heil, en u wet is my verlustiging.” – Psalm 119:4,174

“Vrede is daar, enkel vrede,

en dit daal in die gemoed

van wie U bevele liefhet,

vrede sonder teëspoed”

(Ps.119:59b, berymd)

________________________________
*Het hierdie artikel baie jare gelede geskryf na aanleiding van die VIDA saak by een van die GKSA sinodes. Die beginsels geld nou nog en soveel te meer soos daar al meer plaaslike gemeentes (en meerdere vergaderings?) is wat eiewillig hul eie pad bewandel en dit op die kerkverband wil afdwing.

Meer artikels oor die VIDA saak.

Posted in 1 Kor 14 en kerkregering, gksa, GKSA reformasie, kerkorde en vida, Uncategorized, vida

Posted by: proregno | May 10, 2021

PRO REGNO BOEKVERKOPE: 10 MEI 2021 en boeketafel in PRETORIA

PRO REGNO BOEKVERKOPE

10 MEI 2021 boekelys

KENNISGEWING 1: Ek is DV, VRYDAG 14 Mei, weer in Pretoria, vir enige boek aflewerings.

KENNISGEWING 2: Pro Regno Boeke gaan ook ‘n boektafel by die Tuisskool Expo in Pretoria aanbied, SATERDAG 15 MEI. Kom ontmoet, kuier en geniet boekegesprekke! Hier is meer inligting:

GAUTENG ALTERNATIEWE ONDERWYS EXPO 2021

Pro Regno Boeke nuus – 10 Mei 2021

1. AFDELING A hier onder, is die heel nuutste NUWE en TWEEDEHANDSE BOEKE wat ek ingekry het.

2. Dan volg AFDELING B, die algemene lys van tweedehandse Afrikaanse, Engelse en Nederlandse boeke wat ek nog in voorraad het van vorige boeklyste. Opnuut dankie vir enige bestellings, onthou, u ondersteun daardeur ook die bedieningswerk hier in GK Carletonville.

2. Al die boeklyste is tweedehandse boeke wat nog in ‘n goeie leesbare toestand is, tensy vermeld word dat ‘n boek (nuut) is. Ek dateer partykeer ook die boekelys op, sonder om ‘n nuwe boekelys beskikbaar te stel, so hou die laaste lys elke keer dop so nou en dan.

3. Daar is spesiale aanbiedings vir sekere skrywers as jy al sy boeke koop, maar die boeke kan ook individueel aangekoop word. Daar is ook ‘n spesiale aanbieding by die Nederlandse boeke, as jy meer as R100-00 se boeke aankoop, kry jy 20% afslag.

4. Hiermee wil ek ook enigeen wat enige teologiese/christelike boeke wil skenk of verkoop aan Pro Regno boeke, uitnooi om my te kontak, dankie.

5. Ek nooi u ook persoonlik uit om na my ‘boekwinkel’ te kom en na die boeke te kom kyk, u is baie welkom (maak asb. net ‘n afspraak, dankie).

ADMIN REëLINGS

1 Enige navrae moet per e-pos of whatsapp gedoen word, verkieslik nie telefonies nie, asb.

2 Boeke word nie uitgehou nie, behalwe wanneer inbetaling reeds gedoen is.

5) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669

Prosedure om te volg vir boekaankope:

1. Stuur u lys van boeke wat u wil aankoop na bogenoemde kontakbesonderhede (e-pos of whatsapp).

3. Sodra ek u inbetaling ontvang het, is die boeke u s’n.

——————————

PRO REGNO BOEKVERKOPE: 10 MEI 2021 boekelys

——————————

AFDELING A: 11 MEI NUWE VOORRAAD TWEEDEHANDSE BOEKE

AFRIKAANSE BOEKE

~~BYBELSE ENSIKLOPEDIE – EEN VOLUME, 511bl, R120-00.~~

FOTOGIDS tot die Ou Testament, 156bl., amper A4 grootte, R100-00 en FOTOGIDS by die Nuwe Testament, 155bl. (pragtige prente en illustrasies van sekere temas deur die hele Bybel, wat baie handig gebruik kan word by Bybelstudies, katkisasie, ens.), nog in ‘n baie goeie toestand, R200-00 vir die stel, word nie los verkoop nie.

~~BARNARD, AC. Die Erediens, 608bl., R80-00 (mees volledige behandeling van al die aspekte van die erediens in Afrikaans)~~

BUNYAN, J. Die Christen se reis na die Ewigheid, 144bl., R40-00 (NUUT)

d’ASSONVILLE, VE. Sy koms na Middernag: 10 preke uit die Thessalonicense briewe, 61bl., R40-00

DU TOIT, HDA. Godsdienste van die wêreld, 146bl., R30-00

DE KLERK, JJ. Prediking, 168bl., R30-00

~~HEYNS, JA. Dogmatiek, 448bl., R100-00~~

MARAIS, W. ‘n Man van God gestuur: Dr. Willie Marais – sy outobiografie, 236bl, R100-00 (Spesiale boek: dr. Willie wat sy naam voor in geskryf het met ‘n paar Skrifverwysings: getekende kopie deur die skrywer)

MURRAY, Andrew. Die Geloofslewe, 452bl., R50-00

OWEN, J. Gemeenskap met God, 334bl., R50-00

STROEBEL, L. Die saak van Christus: Joernalis se persoonlike ondersoek na Christus, 277bl., R50-00

VISSER, LLJ. Die Charismata (die werk en gawes van die Gees), 121bl., R40-00

~~TOTUIS, Versamelde Werke, 11 dele, 1977 uitgawe, R800-00~~

SWART KOMMENTARE REEKS:

Brief aan die Romeine, Jonker WJ R50-00

T~~weede Brief aan die Korinthiërs, Groenewald, EP R40-00 (buiteblad effens beskadig)~~

~~Korte Verklaring van die Heilige Skrif vir die Afrikaanse Volk: Brief aan die Efesiers, Muller, J. R30-00~~

ENGELSE BOEKE

ALEXANDER, P&D (ed.), HANDBOOK TO THE BIBLE, 816bl, completely revised and expanded third edition, R180-00 (nuut: tussen R300-R400)

CALVIN’S COMMENTARIES: R50-00 per boek (rugkante het effens verdof maar inhoud nog heeltemal goed en duidelik)

~~John, 2 volumes~~

~~Romans & Thess~~

1 Corinthians

2 Corinthians & Pastoral letters

~~Galatians to Colossians~~

~~Hebrews & 1 and 2 Peter~~

HOEKEMA, AA. The Bible and the Future, 343bl., R100-00

PINK, AW. Gleanings from Elisha, 254bl., hb, R80-00

TENNY, MC. Interpreting Revelation, 220bl., R90-00

Nuwe boeke:

REFORMATION HERITAGE KJV STUDYBIBLE, J. Beeke (ed.), NUUT, R400-00 (saam met die ‘Reformation Study Bible, RC Sproul (red.), die beste huidige studiebybels in die engelse gerefomeerde wêreld. Agter in die studiebybel is ook beide die DFE en WCF belydenisskrifte, asook baie ander hulpmiddels)

FERGUSON, SB. John Owen on the Christian Life, 297bl., R100-00

CLARK, Gordon H., Ancient Philosophy, 529bl., R150-00

NEDERLANDSE BOEKE

KORTE VERKLARING (VAN DE HEILIGE SCHRIFT), 55 dele stel, R1100-00 (stel is onvolledig,kort 6 dele)

~~BERKHOF, Hendrik. Christelijk Geloof – een inleiding tot de geloofsleer, 596bl, R70-00~~

~~VAN’T SPRIJKER, W. (red.), Bij Brood en Beker: Leer en gebruik van die heilig avondmaal in het Nieuwe Testament en in de geschiedenis van de westerse kerk, 456bl., R200-00~~

~~VAN’T SPIJKER, W. (red.), Rondom de Doopvont: Leer en gebruik van die heilig DOOP in het Nieuwe Testament en in de geschiedenis van de westerse kerk, 619bl., R200-00~~

~~(Hierdie is van die meeste volledigste studies oor die sakramente wat ek ken in die gereformeerde wêreld, sterk aanbeveel. SPESIALE AANBIEDING: koop albei vir R350-00)~~

KERKREG BOEKE

VAN DER LINDE, GPL. Die Kerkorde – verklaring van die gereformeerde kerkorde, R50-00

SMIT, CJ. God se orde vir sy Kerk, R20-00

KLEYNHANS, EP. Kerkregtelike ontwikkelinge van die NGKSA, 1795-1962, R30-00

VAN DER WALT, JJ. Christus as Hoof van die Kerk en die presbiteriale kerkregering, R40-00

BOUWMAN, M. Voetius over het gezag der Synoden, R50-00

RUTGERS, FL. Kerklijke Adviezen, x2 dele, R80-00

BIESTERVELD, P. Het gereformeerde Kerkboek, R30-00.

JANSEN, Joh. Korte Verklaring van die Dordtse Kerkorde, R40-00.

BOUWMAN, H. Gereformeerde Kerkrecht (een deel, papier uitgawe), R50-00.

____________, De Kerklijke Tucht, R30-00.

DE SYNODE VAN EMDEN, 1571-1971, R30-00

____________________________________________________

AFDELING B: Boekelys voorraad

Inhoud:

1 Afrikaanse boeke

2 Dogmatiek reeks

3 Sektes en Dwalinge

4 Esra Verslag tydskrif

5 Engelse boeke

6 Kommentare

7 Tale boeke

8 Nederlandse boeke

AFRIKAANSE BOEKELYS

Bybels:

– OAV (1933/1953) ritsluier leer Sakbybel, R230-00 (NUUT).

– OAV (1933/53) hardeband Sakbybel (swart), R50-00.

– OAV (1933/53) standaardgrootte Bybel met goue bladsye, ligbruin kunsleer, duimindekse, R120-00.

– OAV (1933/53) standaardgrootte Bybel met duimindeks, swart kunsleer, R100-00.

(sal op aanvraag van bogenoemde Bybels foto’s per whatsapp aanstuur)

MIJNHARDT, CF. Bybelkonkordansie (OAV: 1933/53), 1275bl., R200-00

BOSHOFF, CWH. Swart Teologie, van Amerika tot in SA, 156bl.,R30-00.

___________, Calvyn se Kategismus (in Afrikaans vertaal deur HW Simpson), 69bl., R20-00.

___________, Calvyn Aktueel? ‘n Bundel opstelle onder redaksie van prof. E Brown, 137bl., R20-00.

COETZEE, JC. Die Blye Boodskap: ‘n Gids deur die Boeke van die Nuwe Testament: die briewe van Paulus, 110bl., R20-00.

~~__________ (red.), Glo en jy sal Lewe: Die Brief aan die Romeine vir preeklees en bybelstudie, 113bl., R20-00.~~

____________, Brieweskat van Paulus, inleiding tot die briewe van Paulus, 128bl., R30-00.

___________, PA. ‘Dat nu ook het eerste werk zal zijn’: Ontstaan van die eerste Gereformeerde Kerke in die Suid-Afrikaanse Republiek: 1859-1861, 208bl., R30-00.

d’ASSONVILLE, VE. Dit is Totius: JD Du Toit 1877-1953, R70-00

______________, Die Koms van die Antichris, 105bl., R40-00

______________, Kerk op die Hooglande, 128bl., R30-00

______________, SJ Du Toit: 1847-1911, 440bl., R50-00 (beskadig)

______________ Die Dwaasheid om te Preek, 103bl., R20-00.

_____________, Die Gereformeerde Doopsformulier, 114bl., R30-00.

_____________, Die Geskeurde Gordyn: 22 preke, 266bl., R20-00.

_____________, Oorsig oor die Nuwe Testament, 90bl., R20-00.

______________, Die Psalms sing van Christus (150 Psalmoordenkings), 194bl., R70-00 (NUUT). Tweedhands: R50-00

_______________, Totius – Profeet van die Mooirivier, 119bl., R30-00.

DE BRUYN, PJ. Die Christen en Kleredrag, R10-00.

________ , JJ. (red.) Evangelistiek, 386bl., R30-00.

__________, Herderkunde, 208bl., R30-00.

~~_________, PJS. Gereformeerde Simboliek (oorsig van die belydenisskrifte deur die eeue), 252bl., R30-00.~~

___________, Handboek Gewyde Geskiedenis, 264bl., R30-00.

~~DE KLERK, PJS. Woorde en Dade van die Profete, 204BL., R50-00.~~

~~_____________, Woorde en Dade van Jesus, 197bl., R50-00~~

DRESSEL, LC. Dit het aand geword: die herkoms en inkleding van die aanddiens, 162bl., R30-00.

DU PLESSIS, H. ‘n Banier van die Volke: Die Woord van God in en vir die wêreld, 20bl., R30-00.

____________, IJ. Christus as Hoof van die Kosmos: Hoofskap in Efesiërs en Kolossense, 148bl., R30-00.

____________, SJ. Jesus en die Kanon van die Ou Testament, 177bl., R40-00.

DURAND, J. Want die einde is naby: bybelstudie oor Openbaring, 176bl., R30-00.

DURAND, JJF. Die Lewende God (Wegwysers in die Dogmatiek nr. 1), 118bl., R20-00.

__________, MC. Aborsie: die morsige verhaal van moord en misleiding, 76bl., R30-00.

__________, (red.) Verrigtinge van die Simposium oor Aborsie, 136bl., R30-00.

DU TOIT, DA. Die Christen en Aborsie, 190bl., R30-00.

_________, HDA. Die kerstening van die Bantoe, 368bl., R30-00.

_________, S. Bybel – Skepping – Evolusie, 389bl., R40-00.

_________, Handleiding vir die Studie van die Kerkgeskiedenis, 218bl., R30-00.

_________, (red.) Die Koninkryk van God (opstelle oor die Koninkryk van God), 370bl., R30-00.

_________, Openbaringsgeskiedenis van die Ou Testament, 265bl., R30-00.

DUVENHAGE, SCW. Die dékor van die Nuwe Testament: ‘n kultuur-historiese agtergrondstudie, 244bl., R40-00.

_______________, Die Navolging van Christus, 231bl., R40-00.

ERASMUS, J. Skrifgesag: Manuskripte en Bybelvertaling, 443bl., R70-00

__________, Bewaar my Woord: Kritiek op NAV, 95bl., R30-00

FENCHAM, FC. Bybelse Aardrykskunde, Oudhede en Opgrawings, 437bl., R30-00.

___________, Wetenskap en Bybelkunde, 196bl., R20-00.

FEENSTRA, JG. Leer en Lewe: Eenvoudige geloofs- en leerboek, 259bl., R30-00.

FLOOR, L. Die Evangelie van die Koninkryk, 5 aspekte, 109bl., R20-00.

________, Die Heilige Doop in die Nuwe Testament, 131bl., R30-00.

________, Hy wat met die Heilige Gees Doop, 138bl., R30-00.

________, Die Koninkryk van God en die vernuwing van die Maatskappy, 94bl., R20-00.

________, Kom na My: Skrifstudies oor Matteus 1-13, 107bl., R20-00.

________, Persone rondom Jesus, 86bl., R30-00.

________, Perspektiewe op die prediking van Paulus, 111bl., R30-00.

GROENEWALD, EP. Handboek Bybelse Geskiedenis: Nuwe Testament, R50-00 of R60-00).

_________________, Hier en daar ‘n Teks verklaring, 152bl., R30-00

_________________, Jesus by die mense, 106BL., R20-00

GROOTDRUK Psalms & Gesangeboek (21cm x 15cm), Belydenisskrifte agter in die boek, R150-00.

(Ongelukkig is die hardeband swart ‘Grootdruk Psalmboek’ uitdruk en lyk dit nie of dit weer herdruk gaan word nie, in hierdie PS & GS boek is ten minste al 150 Totiusberyming Psalms vir lidmate wat sukkel om te sien in die standaard gedrukte Psalmboek).

HEYNS, JA. Dogmatiek, 448bl., R100-00.

________, Die Brug tussen God en mens: Die Bybel, 177bl., R20-00.

________, Die Evangelie in Krisis (bespreking van ‘n paar moderne teoloë), 140bl., R20-00.

________, Lewende Christendom: ‘n Teologie van Gehoorsaamheid, 173bl., R30-00.

________, Die Mens: Bybelse en buite-bybelse beskouinge, 180bl., R20-00.

________, Die Mens Onderweg: Oor die tien gebooie, 246bl., R30-00.

HELBERG, JL. God met ons: perspektief uit die Ou Testament, 112bl., R20-00.

__________, Die HERE regeer: Openbaringslyn deur die Ou Testament, 202bl, R30-00.

__________, Klaagliedere: Ontnugtering en Hoop, 71bl., R20-00

__________, Lig op die Nuwe Afrikaanse Bybelvertaling, 66bl., R20-00.

__________, Loof die HERE: Die Psalms in die Ou- en Nuwe Testamentiese lig, 311bl., R30-00.

__________. Openbaringsgeskiedenis van die OT, 2 dele, 409+259bl, R50-00.

__________, Die Verklaring en Prediking van die Ou Testament, 135bl., R20-00.

JONKER, WJ. Die Woord as Opdrag: gedagtes oor die prediking, 135bl., R20-00.

_________, Die verhouding tussen Kerk en Staat aan die Kaap tot die helfte van die 19de eeu, 285bl., R20-00.

KEMPFF, D. Die skeppingsleer van Karl Barth, 148bl., R100-00 (Proefskrif)

KLEYNHANS, EPJ. Die Kerkregtelike ontwikkeling van die NGK in SA, 1795-1962, 362bl., R30-00.

________________. Terug na die God van Bet-el, 110Bbl., R30-00

________________, Spoorwysers, 123bl., R30-00

KORAALBOEK vir die gebruik by die Psalms en Gesange, R150-00.

KROEZE, JH. Bybel en Seks, 168bl., R20-00.

STANDER, HF & LOUW, JP. Gebruike en Gewoontes in die Bybel, 395bl., R100-00.

KRUGER, LS. Waarom is u Lid van die Gereformeerde Kerk?, 181bl., R40-00.

MARAIS, W. Quo Vadis? (artikels van dr. Willie Marais), 324bl., R50-00.

MIJNHARDT, CF. Afrikaanse Bybelkonkordansie (slegs op die Ou Afrikaanse Vertaling, 1933/53 Bybel), 828bl., R200-00.

MOUTON, HD. Skepping en Evolusie – onversoenbaar!, 468bl., R70-00.

___________, Verken Lewenswetenskappe verder: ‘n kritiese evaluering van evolusie, 168bl., R30-00.

MY ERFENIS IS VIR MY MOOI: gedenkboek van die Teologiese Skool Potchefstroom, 1869-1969, GCP vd Vyver, 288bl., R70-00

ONDERSKEIDING VAN DIE GEESTE , artikels van gereformeerde predikante oor die pinksterstrominge, 147bl., R20-00

OBERHOLZER, JAS. Die Gereformeerde Kerke onder die Kruis in SA: hul ontstaan en ontwikkeling, 328bl., R40-00.

POSTMA, F. Paulus: ‘n Geroepe apostel van Jesus Christus, 386bl., R100-00 (NUUT).

POTGIETER, J. Homoseksualiteit: ‘n Skrifgefundeerde perspektief, 195bl., R30-00.

PELSER, JP., Evolusie & die Bybel: Kan hul versoen word?, 336BL., R50-00.

RAS, JL., Jan-Lion Cachet as Kerkman (1865-1912), 275bl., R30-00

SCHULZE, LJ., Teologie in Stroomversnelling, 103bl., R20-00

STOKER, HG. Beginsels en Metodes in die Wetenskap, 304BL., R40-00 (sb) R50-00 (hb)

___________, Stryd om die Ordes: Liberalisme, Kommunisme, Fasjisme en Calvinisme, 281bl, R40-00

SCHULZE, LF. Geloof deur die Eeue (dogma en dogmageskiedenis), 264bl., R30-00.

__________, Teologie in Stroomversnelling (kritiek op Swart Teologie, Dialektiese Teologie, Positivistiese Teologie), 104bl., R20-00.

SMIT, CJ. Die belang van die doop vir u kind: wat sê die Heilige Skrif, 80bl., R20-00

_______, God se orde vir sy kerk: ‘n beskouing oor kerkorde, 143BL., R20-00.

_______, Jy word voor die Koning geroep! Gedagtes rondom belydenisaflegging, 113bl., R20-00.

_______, Die nuwe ouderling, 169bl., R20-00.

SNYMAN, WJ. Nuwe en Ou Dinge: uit die skat van die Koninkryk, 517bl., R50-00.

SPOELSTRA, B. Beknopte Kerkgeskiedenis vir Katkisasie, 169bl., R20-00.

___________, Die Doppers van Suid-Afrika, 1760-1899, 313bl., R50-00.

___________, (e.a) Handleiding by die Kerkorde van die GKSA, 526bl., R40-00.

___________, Kerkgeskiedenis vir Standerd 9, 217bl., R20-00.

___________, (e.a.) Republiek en Koninkryk: opstelle oor burgerskap in SA en die koninkryk van die hemele, 123bl., R20-00.

STAVAST, LH. Redding vir Hierdie Huis: handleiding vir ‘n evangeliserende gesprek,119bl., R20-00.

THERON, PF. Die Ekklesia as Kosmies-eskatologiese teken-die eenheid van die kerk as ‘profesie’ van die eskatologiese vrede, 142bl., R30-00.

VAN DER LINDE, GPL. Die grondbeginsels van die presbiteriaanse kerkregeringstelsel, 203bl., R30-00.

VAN DER MERWE, A. Die huwelik (historiese studie, ook in SA), 247bl., R20-00

VAN DER SCHYF, WG. Die gereformeerde beginsel in die onderwys tot 1963, 303bl., R30-00.

VAN DER VYVER, GCP. Professor Dirk Postma, 1818-1890, 499bl., R70-00.

VAN DER WAAL, C. Die Dordtse Leerreëls verdor nie, 134bl., R30-00.

_______________, Die wêreld is ons woning: Christelike kultuurtaak, 47bl., R20-00.

VAN DER WALT, JJ. Soek die Here in sy tempel (die gereformeerde liturgie), 69bl., R20-00.

___________________ Christus as Hoof van die Kerk en die presbiteriale kerkregering, 180-00bl, R40-00.

__________________, God aan die Woord: Lesings van die seminaar oor Bybelse prediking, 1984 (tydens J. Adams se besoek aan Potchefstroom), 73bl., R20-00.

__________________, SP. Die wysbegeerte van Herman Bavinck, 196bl.,R30-00.

VAN WYK, GJ. 1 Korinthiërs 11:2-16, ‘n Hermeneuties-eksegetiese studie (o.l.v. prof. L. Floor), 71bl., R30-00

VAN WYK, TG. Ek sing ‘n lofsang by my snare: Die Psalms as Lied in die Erediens, R30-00

VENTER, DG. Die Eindbestemming van die Skepping, 97bl., R20-00.

VERHOEF, PA. Israel in die Krisis (eskatologiese toekomsbeskouing aangaande die Jode), 97bl., R20-00.

___________, Metodiek van Eksegese (van die OT), 103bl., R20-00.

VISSER, J. Kerklike Tug: wat sê die Nuwe Testament?, 124BL., R20-00.

_________ Die Tug oor Ampsdraers, 624bl., R40-00.

In ons eie taal: die waarde en gebruik van die 1933/53 en 1983 Afrikaanse vertalings van die Bybel, 212bl., R20-00.

_____________________, Godsdienste van die Wêreld (met illustrasies), 448bl., R70-00.

_____________________, Geskiedenis van die Christendom (met illustrasies), 643bl., R70-00.

____________________, Kategismuspreke deur GKSA predikante, 422bl., R40-00.

_____________________, Die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika, 1859-1959, R50-00.

_____________________, Bybelse Ensiklopedie (een volume), 511bl, R40-00 (beskadig).

_____________________, Venster op die Huwelik, 268bl., R20-00.

_____________________, Venster op die Gesin, 455bl., R20-00.

_____________________, Handleiding by die Nuwe Testament, deel i: Inleiding tot die Nuwe Testament & Kanoniek van die Nuwe Testament, 306bl., R40-00.

_____________________, Handleiding by die Nuwe Testament, deel iv: Sinoptiese evangelies en Handelinge – Inleiding en Teologie, 281bl., R40-00.

_____________________, Verklaring op die Algemene Briewe: Jakobus tot Judas, R20-00.

WEGWYSERS IN DIE DOGMATIEK REEKS (hele stel: R150-00)

Nr. 1: Die lewende God, JJF Durand, 118bl.

Nr. 2: Christus die Middelaar, WD Jonker, 213bl.

Nr, 3: Die sonde, JJF Durand, 158bl.

Nr. 4: Die Gees van Christus, WD Jonker, 277bl.

Nr. 5: Skepping, mens en voorsienigheid, JFF Durand

BOEKE OOR SEKTES EN DWALINGE

BARNARD, AC. In gesprek met sektes, 90bl., R20-00.

BEYERHAUS, P. Theology as a instrument of Liberation (theology), 38BL., R10-00.

Gaum, EA. Reïnkarnasie, 77bl., R20-00.

HANEKOM, J. Wat die gawes van die Gees betref (Pentakostalisme), 101bl., R20-00.

JORDAAN, GJC. Die New Age beweging, 66bl. R10-00.

LOUW, JP. Die Jehova Getuies en die Bybel, 132bl., R20-00.

MACKEEVER, B. & Johnson, E. Mormonism 101: Examining the Religion of the Latter-Day Saints, 336bl., R70-00 (NUUT)

MULLER, JJ. Christelike Sektewese, 187bl., R20-00

_________, Mistastings en Dwalings, 86bl. R10-00

SMITH, JL. Witnessing effectively to Mormons, 68bl., R10-00.

STOKER, HG. Die Jehova Getuies, 471bl,, R70-00

VAN DEN BERG, AE. Sektes, Dwaling en Mistastings, 75bl., R20-00.

____________, H. Duiwelskunste en die Bybel, 225bl., R30-00.

VAN DER WALT, IJ. Die evangelie aan die afgedwaaldes, 399bl., R30-00.

VAN NIEKERK, FN. Die Vrymesselary: sy geheime en gevare, 371bl., R40-00.

______________, Die Vrymesselary ontmasker, 117bl., R30-00.

VAN STADEN, AJ. Die sewendedagse Adventiste of Sabbatariërs en die Bybel, 123bl., R30-00.

_____________, Die Mormone, 102bl., R30-00.

_____________, Die Jehova Getuies, 145bl., R30-00.

VERKSKEIE SKRYWERS, Onderskeiding van die geeste: hedendaagse pinksterstroming in SA, 147bl., R30-00.

ESRA VERSLAG TYDSKRIF OOR VERSKILLENDE ONDERWERPE

– nr. 45 Feesdae, R20-00.

– nr. 47 Ekonomie, R20-00.

– nr. 48 Intergeloof in die Onderwys, R30-00.

– nr. 50 Doodstraf, R30-00.

– nr. 53 Reformatoriese Verset, R20-00

– nr. 54 1859? (oor die herstiging van die gksa en vandag), R30-00.

– nr. 55 Ons gedrag in die huis van God, R30-00.

– nr. 56 Misdaadseminaar lesings, R20-00.

(Spesiale aanbieding: een van elk vat = R150)

ENGELSE BOEKELYS

ANSWER Book, The 20 Most Asked Questions asked about Creation and Evolution, 264bl., R50-00.

ARCHER, GL. A Survey of the Old Testament, 528bl., R50-00.

ALLISON, GL. Historical Theology: An Introduction to Christian Doctrine, 778p. R250-00 (NUUT).

BANNER of Truth: Magazine Issues 1-16, Sept. 1955 to Aug. 1959, 516p., R100-00 (NUUT)

BAVINCK, JH. An Introduction to Science and Missions, 323bl., R40-00.

BEETS, H. Reformed Confession Explained (Belgic Confession), 289bl., R30-00.

BENGE, DW. A journey toward Heaven: (One Year) Daily Devotions from the Sermons of Jonathan Edwards, R120-00 (NUUT, die nuwe prys is: R260-00)

LUMENFIELD, SL. Is Public Education Necessary?, 263bl., R30-00.

BOETTNER, L. The Millennium, 385bl., R30-00.

__________, Roman Catholicism, 466bl., R30-00.

BRIGHT, J. The Authority of the Old Testament, 272bl., R20-00.

________, The Kingdom of God, 288bl., R20-00.

BROWN, C. Christianity and Western Thought, volume 1, 447p., R50-00.

BRUCE, FF. Paul: Apostle of the Free Spirit, 491bl., R40-00

BUCHANAN, J. The Office and Work of the Holy Spirit, 290bl., R50-00.

BUNYAN, J. The Pilgrims Progress, an allegory: one man’s search for eternal life, 304bl., R50-00.

BUSENITZ, Reasons to Believe: 50 lines of evidence that confirm the Christian Faith, 224bl., R40-00.

BYL, J. How should Christians approach Origins>, 42BL., R20-00.

CHANTRY, WJ. Signs of the Apostles: An Examination of the New Pentecostalism. 102bl., R20-00.

CLARK, GH. Ancient Philosophy, 530p., R120-00 (NUUT).

_________, The Incarnation, 110bl., R40-00.

_________, Logical Criticisms of Textual Criticism, 70bl., R20-00.

_________, Lord God of Truth & Concerning the Truth (Augustine), 120BL, R30-00.

_________, Personal Collections, 184bl., 184bl., R30-00.

CLARK, RS. (ed.) Covenant, Justification and Pastoral Ministry, 465bl., R100-00 (NUUT).

CROWE, Creation without Compromise: A Christian worldview response to evolutionary challenges to the faith, 296bl., R40-00.

DALLIMORE, A. Spurgeon: a new biography, 252bl., R40-00.

d’ASSONVILLE, VE. John Knox and the Institutes of Calvin, 112bl., R30-00.

DE GRAAF, S. PROMISE AND DELIVERANCE (translation of ‘Verbondgeschiedenis’), 4 volumes, R200-00.

Volume 1: From Creation to the Conquest of Canaan, 423bl.

Volume 2: The Failure of Israel’s Theocracy, 456bl., 455bl.

Volume 3: Christ’s Ministry and Death, 453bl.

Volume 4: Christ and the Nations, 294bl.

DOCKERY, DS (ed.). The Challenge of Postmodernism: An Evangelical Assessment, 425p., R50-00.

DONNELLY, E. Peter: Eyewitness of His Majesty, 152bl., R30-00.

DOUGLAS, JD. New Bible Dictionary (1^st edition), 1375bl., R100-00.

EINWECHTER, WO. Ethics and God’s Law: An Introduction to Theonomy, 85bl., R20-00.

_______________, (ed.) Explicitly Christian Politics, 269bl., R30-00

FERGUSON, S. John Owen and the Christian Life, 297bl., R70-00 (NUUT).

GRANT, G. Grand Illusions: The Legacy of Planned Parenthood, 354bl., R50-00.

GUTHRIE, D. New Testament Introduction (3^rd edition), 1054bl., R100-00.

HARRISON, RK. Introduction to the Old Testament (1^st edition), 1325bl., R100-00

Hasel, GF. New Testament Theology: Basic Issues in the Current Debate, 254bl., R40-00.

HODGE, AA. Outlines of Theology, 538bl., R40-00.

HOEKEMA, AA. The Bible and the Future (studies in eschatology), 343bl., R100-00.

JOHNSTON, G. Preaching to a Postmodern World, 189bl., R30-00.

KELLY, D.F. New Life in the Wasteland: 2 Corinthians on the cost and glory of Christian Ministry, 160bl., R30-00.

LUTZER, E. Doctrines that Divide: A fresh look and the Historic doctrines that seperate Christians, 247bl., R50-00.

MACARTHUR, J. The Gospel according to Jesus: What is Authentic Faith? (revised&expanded annivesary hardcover edition), 300bl., R100-00.

MAWHINNEY, B. Preaching with Freshness (introduction by Jay Adams), 258p., R30-00.

MEYER, FB. Moses: the servant of God, 233bl. R40-00,

MCAFFERTY, C. The Pink Agenda: Sexual Revolution in SA, 199bl., R30-00.

MCGRATH, AE. Justification by Faith, 176bl. R30-00.

MCNEILL, The History and Character of Calvinism, 470bl., R30-00.

MORRIS, L. The Apostolic Preaching of the Cross, 318bl., R30-00.

MUETHER, JR. Cornelius van Til: Reformed Apologist and Churchman, 288bl., R100-00 (NUUT).

MURRAY, Iain H. John MacArthur: Servant of the Word and Flock, 256 bl., R100-00 (NUUT, die nuwe prys is: R175-00)

NEILL, S. A History of Christian Missions, 624bl., R30-00.

NEWHEISER, J. Opening up 1 Samuel, 144bl., R30-00.

PINK, AW. The Life of Elijah, 313bl., R30-00

PIPER, J. & Grudem, W. Fifty Crucial Questions: An overview of central concerns about Manhood and Womanhood, 67bl., R20-00

SARFATI, J. Refuting Compromise: A Biblical and Scientific Refutation of Progressive Creationism (Billions of Years) as popularized by Astronomer Hugh Ross, 411p., R50-00

________, Refuting Evolution, 143bl., R30-00.

________, Refuting Evolution 2: What PBS and Scientific Community don’t want you to know, 234bl., R40-00.

SCHWERTLEY, B. Auburn Avenue Theology (Federal Vision): A Biblical Critique, 255bl., R50-00.

_____________, Musical Instruments in the Public Worship of God, 168bl., R40-00.

_____________, Regulative Principle of Worship, 179bl., R40-00.

SMALLMAN, S. Forty Days on the Mountain: Meditations on Knowing God, 159bl., R30-00.

SMITH, DL. Handbook of Contemporary Theology, David L. Smith, 393bl., R40-00.

SYNONYMS STUDIES of the Old Testament (RB Girdlestone, 346bl.) and New Testament (RC Trench, 405bl.), R100-00.

TENNY, MC. New Testament Times, 396bl., R30-00.

THOMAS, RL. Evangelical Hermeneutics: The New vs the Old, 534bl., R40-00.

__________, The Jesus Crisis: The inroads of Historical Criticism into Evangelical Scholarship, 416bl., R40-00.

VEITH, GE. Reading between the Lines: A Christian Guide to Literature, 254bl., R40-00.

WORD OF GOD and the Reformed Faith Conference. Berkhof, Allis, etc. 221bl., R30-00.

COMMENTARIES ON THE BIBLE

CALVIJN, J. De profeet Jesaja, deel 4, R50-00.

_________, Algemene Zendbrieven: 1 Petrus tot Juda, R50-00.

GREIJDANUS, S. Korte Verklaring: Openbaring, 333BL., R50-00

HENDRIKSEN, W. More than Conquerers: An Interpretation of Revelation, 216bl., R40-00.

SIKKEL, JC. Het boek der geboorten: (verklaring van) Genesis, R40-00.

________, Jacobus kommentaar (Nederlands), R20-00.

KEMPF, D. Reg gekies – Skrifstudies oor Rut en Ester, 119bl., R30-00

_________, Wees getrou – Skrifstudies oor Hosea, 104bl., R30-00

_________, Leef Vorentoe – Skrifstudies oor Hebreërs, 103bl., R30-00

TALE BOEKE: Hebreeus en Grieks

HEBREW

Hebrew-English Old Testament from the Polygot Bible R100-00

Biblia Hebraica, Kittel R50-00

German Worterbuch Hebraischen, Koehler & Baumgartner (with supplement) R200-00

Theologisches Handwortenbuch zum Alten Testament, Jenni & Westermann R100-00

Konkordanz zum Hebraichen alten Testament, Lisowsky R100-00

OTHER LANGUAGES DICTIONARIES

Cassell’s Latin-English/English Dictionary R50-00

Cassell’s German English/English German Dictionary R50-00

Reader’s Digest Afrikaans-English English-Afrikaans Dictionary R100-00

Verklarende Afrikaanse Woordeboek R50-00

Groot Woordeboek Afrikaans – Engels R50-00

NEDERLANDSE BOEKELYS

AALDERS, GC. Het verbond Gods: Een hoofstuk uit de geschiedenis der openbaring, R30-00.

__________, Magnalia Dei: onderwijzing in de christelijke religie naar gereformeerde belijdenis (verkorte weergawe van die boonste werk, die GD in 4 dele), R50-00.

__________, J., De Heidelbergsche Catechismus, 2 dele, R40-00.

BIESTERVELD, P. Het gereformeerde Kerkboek, R30-00.

____________, De Kerklijke Tucht, R30-00.

CALVIJN, J. Instituties van de Christelijk Godsdienst, Sizoo uitgawe, 3 dele, R120-00.

________, De Kerk van Christus en de kerk van Rome, drie geschrifte van Calvijn, R40-00.

DIJK, K. De dienst der kerk, R30-00.

______, (e.a.), Het dogma der kerk, R40.00.

______, Van eeuwigheid Uitverkoren, R30-00.

EDELKOORT, AH. Samuel, 191bl., R30-00

FEENSTRA, JG. Onze Geloofsbelijdenis (verklaring van die NGB), R30-00.

FLOOR, L. Het gericht van God volgens het NT, R20-00.

GEESINK, W. De liefelijkheid van de Heeren: 12 preken, R20-00.

GISPEN, WH. Schepping en Paradijs: verklaring van Gen. 1-3, R30-00.

GREIJDANUS, Schriftbeginselen ter Schriftverklaring, R30-00.

GROSHEIDE, F.W. (e.a.), Christelijke Encyclopedie, 6 dele, R200-00.

HOEKSTRA, T. Gereformeerde Homilitiek, R40-00.

HOLWERDA, B. Die dingen die ons van God geschonken zijn: Catechismuspredicatien, R50-00.

JANSE, A. Leven in het Verbond, 218bl., R40-00

JANSEN, Joh. Korte Verklaring van die Dordtse Kerkorde, R40-00.

KAMPHUIS, J. Begrensde Ruimte, artikel en lesings, R50-00.

KERKLIJKE HANDBOEKJE bevattende bepalinge van Nederlandse synoden en ander stukke van betekenis voor die regering der kerken, samestellers: P. Biesterveld & HH Kuijper, 350bl., R70-00

KOOLE, De overname van het OT deur de christelijke kerk, R30-00.

KRAMER, G. Het verband tussen doop en wedergeboorte, R30-00.

KUYPER, A. Pro Rege: De koningschap van Christus, x3 dele, R60-00.

_________, Onze Eredienst, R60-00.

_________, De werk van de Heiligen Geest, R60-00.

(Spesiale aanbiedinge: die 5 boeke saam: R150-00)

OUWENEEL, WJ. De ark in de branding, R30-00.

POLMAN, ADR. Onze Nederlandse Geloofsbelijdenis verklaring, 4 dele, R50-00.

____________, Woord en Belijdenis: eenvoudige verklaring van de NGB, 2 dele, R60-00.

POLYANDER, J. (e.a.), Synopsis of overzicht van de zuiverste theologie. Samengevat in twee en vijftig verhandelingen en beschreven door Johannes Polyander, Andreas Rivetus, Antonius Walaeus, Antonius Thysius, Doctoren en Professoren der H.H. Theologie (2 delen), R300-00.

(Nota: hierdie teologiese boek is deur skrywers van die kanttekeninge van die Statevertaling (1637) geskryf, en daarom wesentlik belangrik om die gereformeerde teologie te verstaan van die kanttekeninge, ook soos dit ons kerk en volkslewe beinvloed het vanaf 1652 en daarna.)

POP, FJ. Bijbelse woorden en hun geheim: verklaring van aantal bijbelse woorden, R30-00.

POPMA, KJ., Levensbeschouwing: opmerkings na aanleiding van de Heidelbergse Catechismus, 7 dele, R150-00.

RIDDERBOS, H. De Komst van het Koninkrijk, R50-00.

____________, Paulus: ontwerp van zijn theologie, R50-00.

RUTGERS, FL. Kerklijke Adviezen, 2 dele, R60-00.

SCHILDER, K. Christus en zijn Lijden, x3 dele, R60-00.

__________, De openbaring van Johannes en de sociale leven, R30-00.

SCHMILDE, E. Een eeuw van strijd over Verbond en Doop (in Nederland), R50-00.

SIKKEL, JC. Het boek der geboorten: Genesis, R40-00.

TRIMP, C. Heilsgeschiedenis en Prediking: hervatting, 119bl., R30-00

VAN BRUGGEN, J. De huwelijk gewogen, 1 Korinthe 7, R30-00.

_______________, Sola Scriptura: wegwizjer by bijbellezen, 3 dele, R50-00.

VELDKAMP, H. Zondagskinderen: kanttekeningen bij die Heidelbergse Catechismus, R50-00.

___________, Geroepen tot heilige leven, R30-00.

VENEMA, FF. Wat is een Christen nodig om te geloven, R40-00.

VERSTEEG, Het gebed volgens het NT, JP Versteeg, R20-00.

WIELENGA, B. Ons Doopsformulier (verklaring van die gereformeerde doopsformulier), 318bl., R40-00

1 Comment

Posted in Uncategorized

Posted by: proregno | May 5, 2021

PREDIKERS: Soek nie groot dinge nie, maar die Here! (Jeremia 45:4,5)

PREDIKERS: Soek nie groot dinge nie, maar die HERE!

Inleiding

Hier is ‘n preek/lesing van prof. PW Buys, wat ons as predikers oproep om opnuut die Woord van ons Here tydig en ontydig, onbeskaamd tot redding van sondaars, en die eer van God te verkondig (2 Tim. 3:14-4:5). Ons moet nie ‘groot dinge’ vir onsself soek nie, maar die Here en die heil van ons naaste soek, midde al die teenstande wat die Here oor ons roepingspad kan stuur.

Mag dit elke prediker bemoedig om getrou aan die Here te bly in die voeding van sy gemeentes, die verkondiging van die evangelie orals, en mag lidmate bid vir hul predikers asook dat daar godsvresende jongmanne sal wees deur die Here se genade, wat in die toekoms kan dien as predikers van die Here in sy Koninkryk.

____________________________________________

GROOT DINGE

Rede gelewer tydens die promosieplegtigheid van die Teologiese Skool Potchefstroom

21 November 1985

deur prof. P.W. Buys

(By die oordrag van die rektoraat van die Teologiese Skool Potchefstroom, in die gebou van die Gereformeerde Kerk Potchefstroom-Noord, 21 November 1985.)

Lees: Jeremia 45

Sing: Ps. 118:12; 138:3, 4

Teks: Jeremia 45:4, 5

“So moet jy vir hom sê: So spreek die HERE: Kyk, wat Ek gebou het, breek Ek self af; en wat Ek geplant het, ruk Ekself uit; en dit betref die hele aarde. En sou jy vir jou groot dinge soek? Soek dit nie; want kyk, Ek bring onheil oor alle vlees, spreek die HERE; maar Ek sal jou siel vir jou as buit gee in al die plekke waarheen jy sal gaan.”

Daar word in hierdie kamer hard gewerk.

Dit is die taak van Jeremia om die een oordeelsprofesie na die ander oor Jerusalem uit te spreek.

Droogte, hongersnood, oorlog, pes en eindelik die verwoesting van stad en tempel en die wegvoering van Juda in die Babiloniese ballingskap — dit is wat Jeremia dag vir dag, jaar-in, jaar-uit, oor die volk van God moet aankondig.

Dit is die bitter taak wat in hierdie werkkamer verrig word.

Reeds al by sy roeping tot profeet baie jare gelede het God op die hardheid van Jeremia se profetiese taak gesinspeel: “Ek maak jou vandag ŉ versterkte stad en ŉ ysterpilaar en kopermure teen die hele land: teen die konings van Juda, teen sy vorste, teen sy priesters en teen die volk van die land” (Jer. 1:18).

Teen watter ontsaglike weerstande moes Jeremia al die jare inworstel!

Hy is deur die priester Pashur geslaan.

Sy voete is in ŉ blok vasgemaak.

Hy is in die gevangenis gegooi.

Hulle het hom in ŉ modderput laat afsak om daar van ontbering te sterf.

Hoeveel maal moes hy vir sy lewe vlug!

Vir Jeremia, die fynbesnaarde man met die digtersnatuur, het die taak algaande te swaar geword.

Soms het hy sag getreur: “Ag, was my hoof maar water en my oog ŉ fontein van trane! Dan sou ek dag en nag beween die wat verslaan is van die dogter van my volk” (Jer. 9:1).

Dan weer het hy byna soos ŉ kranksinnige te kere gegaan as die rou klaagkrete uit sy bors skeur: “o My ingewande, my ingewande, ek moet bewe van angs! o Mure van my hart! My hart steun in my, ek kan nie swyg nie; want jy my siel, het basuingeluid gehoor, oorlogsgeskreeu!” (Jer. 4:19).

Eenkeer het alles vir hom heeltemal te veel geword en het hy ŉ totale ineenstorting beleef. Toe het hy hom voorgeneem om glad nie meer met die profetiese werk voort te gaan nie. Maar God het hom voortgedryf sodat hy eindelik moes bely: “HERE, U het my oorgehaal, en ek het my laat oorhaal; U was te sterk vir my en het oorwin… As ek sê: Ek sal aan Hom nie dink nie en in sy Naam nie meer spreek nie, dan word dit in my hart soos ŉ brandende vuur, opgesluit in my gebeente. En ek het my moeg gemaak om uit te hou, maar kon nie” (Jer. 20:7, 9).

En toe, in volslae wanhoop het Jeremia, net soos Job, syg eboortedag vervloek: “Vervloek is dag waarop ek gebore is. Vervloek is die man wat aan my vader berig gebring en gesê het: Vir jou is ŉ seun gebore” (Jer. 20:14, 15).

So het dit in Jeremia se werkkamer gegaan.

Barug, die handlanger en privaatsekretaris van Jeremia, moes dag vir dag, jaar-in, jaar-uit, met hierdie worstelinge van die profeet saamlewe. Elke woord uit die mond van die gemartelde man moes Barug noukeurig in ŉ boekrol opskrywe.

Op ŉ dag het Jeremia vir Barug gesê: “Ek is verhinder, ek kan nie gaan in die huis van die HERE nie. Gaan jy dan en lees uit die rol wat jy uit my mond beskrywe het, die woorde van die HERE voor die ore van die volk in die huis van die HERE op die vasdag” (Jer. 36:5).

Dit was soos ŉ bom wat bars.

Toe Barug die boekrol klaar in die tempel voorgelees het, het die mense mekaar verskrik aangekyk, en die koning het op die boekrol beslag gelê. Toe dit daarna in sy paleis aan sy majesteit voorgelees is, het hy vel na vel met ŉ pennemes stukkend gesny en dit woedend in die vuur gegooi.

Jeremia en Barug moes vir hul lewe vlug.

Op bevel van die HERE moes Barug al daardie vreeslike profesieë van vooraf vir die tweede keer opskryf.

Asof dit alles nie genoeg was nie, is Barug op die koop toe beskuldig dat dit hy is wat Jeremia ophits om sulke dinge te profeteer (Jer. 43:3).

Dit het vir Barug ook te veel geword. Op ŉ dag het hy in ŉ oomblik van radelose ontroering uitgeroep: “Wee my tog, want die HERE het kommer aan my smart toegevoeg; ek is moeg van my gesug en vind geen rus nie! (Jer. 45:3).

Dit alles het in die werkkamer van Jeremia gebeur.

Daarop het die HERE Jeremia beveel om Barug te vermaan en te vertroos. Kostelike ironie: nou moet hy hierdie profesie wat oor homself handel, in die boekrol opskrywe: “So spreek die HERE: Kyk, wat Ek gebou het, breek Ekself af; en wat Ek geplant het, ruk Ekself uit; en dit betref die hele aarde.”

Hier maak God die onpeilbare dieptes van sy Vaderhart vir Barug oop. Hoeveel maal moes God as gevolg van die sonde sy eie bouwerk vernietig, sy eie planting uitruk!

Hy het dit gedoen met die verwoesting van die ou wêreld in die sondvloed. Hy sou dit nou weer doen met die ballingskap van sy uitverkore volk, Israel.

Hy sou dit later weer doen met die kruisiging van sy eie Seun, Jesus Christus, die ware tempel van God, toe Hy, belaai met ons sonde, rooi bebloed op Golgota moes sterf.

Hy doen dit deur die eeue met die oordeelsrampe wat Hy oor stede en lande stuur.

By die eindoordeel sal Hy dit finaal doen wanneer Hy hierdie wêreld wat Hyself geskep het, wat onder die las van die sonde waggel, aan die vuur en vlam van die verderf prysgee.

En jy, Barug, terwyl God op die punt staan om vanweë die sonde hierdie pragtige Jerusalem wat Hy as woonplek uitverkies het, self af te breek, terwyl Hy besig is om sy uitverkore volk wat Hy met tere sorg soos ŉ wingerdstok in Kanaän geplant het, self uit te ruk, sal jy, Barug, vir jouself groot dinge soek?

Groot dinge.

Wat word daarmee bedoel?

Die Kanttekening van die ou Statebybel verklaar “groot dinge” as ŉ geruste, voorspoedige en bloeiende staat vir die Joodse volk en vir Barug self.

Eenvoudiger gesê: Barug, terwyl God se geregtigheid van Hom eis om alles wat vir Hom die dierbaarste is, aan die verwoesting prys te gee, wil jy vir jouself ŉ lewe van rus en vrede en voorspoed soek?

Barug, soek dit nie.

Die weg waarlangs daar vir jou ewige vrede en geluksaligheid kom, is juis hierdie bitter smarte-weg van God wat nou deur die ballingskap van Juda, en later oor Golgota sal loop waar God self afbreek wat Hy gebou en uitruk wat Hy geplant het.

Sy weg gaan deur lyde tot heerlikheid. En sou jy vir jou groot dinge soek? Soek dit nie.

Want kyk, sê die HERE, Ek bring onheil oor allevlees. Maar Ek sal jou siel vir jou as buit gee in al die plekke waarheen jy sal gaan.

Laat dit vir jou tot troos wees, Barug, dat jou lewe gered sal word en dat die dood na jou nie sal aankom nie, al val daar duisend aan jou sy en tien duisend aan jou regterhand.

Die woord van die HERE aan die adres van Barug het vir ons vanaand ŉ baie duidelike en aangrypende boodskap. God openbaar Hom in hierdie geskiedenis as die God wat bou en plant maar ook as die God wat afbreek en uitruk wat Hyself gebou en geplant het, wanneer sy handewerk vanweë die sonde nie meer aan sy doel beantwoord nie.

Dit is die roeping van sy diensknegte, sy profete, om hierdie boodskap met die oë op die kruis van Jesus Christus gerig, in die krag van die Heilige Gees, in die wêreld te verkondig.

Kyk wat het God in die twintigste eeu alles uitgeruk en afgebreek.

In die natuur: droogte, hongersnood, oorstromings, aardbewings (dink aan Mexiko!), vulkaniese uitbarstings (dink aan Colombië!). Wie sien in hierdie rampe waardeur duisende mense jaarliks sterf, nie die kastydende hand van God nie!

In die volkewêreld: in die bestek van ŉ kwarteeu twee verwoestende wêreldoorloë waarin miljoene mense omgekom het en groot wêreldstede in puin gelê is. Daarna ŉ rewolusie wat soos ŉ orkaan oor die mensdom waai en eeu-oue politieke en kulturele strukture laat verkrummel. Daarby ŉ vlaag van geweldpleging, skrikaanjaging, terrorisme. In die jongste tyd die Vigsepidemie waardeur God die sonde van sodomie sy eie noodwendige vergelding laat ontvang. In die agtergrond die altyd teenwoordige dreiging van ŉ kernoorlog waardeur alle menswaardige bestaan in ŉ enkele dag vernietig kan word.

In ons eie land: die ekonomiese en politieke situasie so haglik as kan kom. Hoe lank nog voordat God alles wat in meer as drie eeue onder sy genadige voorsienigheid hier geplant en gebou is, gaan uitruk en afbreek?

So lyk die tyd waarin ons leef.

Oor die toekoms hang daar groot vraagtekens.

ŉ Mens huiwer as jy oor die lewe van jou kinders en kindskinders dink. Wat gaan alles gebeur in die dertig, moontlik veertig jaar, waarin hierdie jong broeders wat vanaand hul studie voltooi, in die bediening sal staan?

Geagte jong broeders, soos Barug sal u, as handlangers en diensknegte van ons hoogste Profeet, Jesus Christus, die moeilike taak moet aanpak om die woord van u Here en Meester in die wêreld te verkondig.

U boodskap: God gaan hierdie wêreld met alles wat Hy daarin deur mensehande gebou en geplant het, afbreek en uitruk sodat sy ewige koninkryk kan kom.

Soos Jeremia sal u weldra deur God uitgestuur word om in die Naam van die HERE” uit te ruk en om te gooi, te vernietig en te verwoes, om te bou en te plant” (Jer. 1:10).

Die taak wat op u wag, is vanweë die ongeloof in die wêreld, van so ŉ aard dat u meer as een dag dalk soos Barug sal uitroep: “Wee my tog, want die HERE het kommer aan my smart toegevoeg; ek is moeg van my gesug en vind geen rus nie”.

Waar vind die evangeliedienaar in so ŉ tyd sy troos?

Hy vind dit deur die Woord en Gees van God aan die voet van die kruis. Op Golgota het God, om ons sonde ontwil, self afgebreek wat Hy gebou en uitgeruk wat Hy geplant het. Jesus Christus is die ware tempel van God wat om ons ontwil in puin gelê is.

Na Golgota moet u daagliks in die geloof gaan om te kyk of daar ŉ smart is soos die smart wat God sy eie Seun aangedoen het — om jou ontwil.

En jy, Barug, handlanger en gesant van ons hoogste Profeet, Jesus Christus, sou jy by die aanblik van sy hoof, vol bloed en wonde, vir jouself groot dinge soek?

Groot dinge?

ŉ Welvaartstaat vir jouself?

Gemak, rykdom, ŉ sorgvrye lewe, ŉ weelderige huis, ŉ swierige motor, ŉ oorvloedige inkomste, groot populariteit in die samelewing?

Sou jy vir jou groot dinge soek? Soek dit nie.

Hoe was dit gesteld met Hom wat op Golgota aan die kruis gehang het?

By sy geboorte was daar vir Hom geen plek in die herberg nie.

Later het die Samaritane Hom onderdak geweier omdat Hy na

Jerusalem op reis was.

Hyself het een keer verklaar. “Die jakkalse het gate en die voëls van die hemel neste, maar die Seun van die mens het geen plek waar Hy sy hoof kan neerlê nie”(Mat. 8:20).

Hyself het eenkeer verklaar: “Die jakkalse het gate en die voëls van

Op ŉ armsalige eseltjie het Hy Jerusalem binnegery.

Die laaste nag is Hy deur al sy dissipels in die steek gelaat.

Hy is met dorings gekroon.

In die gesig gespuug en geslaan.

Hulle het sy klere van Hom afgeneem.

Hulle het Hom nakend aan die kruis gespyker.

Daar is Hy deur God verlaat.

Om jou ontwil.

En sou jy, sy arme dienskneg, vir jouself groot dinge soek?

Soek dit nie.

Want ŉ dienskneg is nie groter as sy heer nie.

“Hy wat in die gestalte van God was… het Homself ontledig deur die gestalte van ŉ dienskneg aan te neem en aan die mense gelyk geword; en in gedaante gevind as ŉ mens, het Hy Homself verneder deur gehoorsaam te word tot die dood toe, ja die dood van die kruis” (Fil. 2:6-8).

Om jou ontwil.

En sou jy vir jou groot dinge soek?

Soek dit nie.

Want Jesus Christus moet, soos Johannes die Doper gesê het, steeds meer word, en jy steeds minder (Joh. 3:30).

Sou jy vir jou groot dinge soek?

Soek dit nie.

Maar soek eers die koninkryk van God en sy geregtigheid en al die ander, noodsaaklike dinge sal vir jou daar bygevoeg word(Mat. 6:33).

Sou jy vir jou groot dinge soek? Soek dit nie.

Maar verkondig aan die volk van God hierdie troos: Te midde van alles wat in duie stort en vergaan, het Jesus Christus belowe dat Hy sy kerk op ŉ rots sal bou en dat die poorte van hel dit nie sal oorweldig nie (Mat. 16:18).

Om Christus ontwil sal God sy kerk wat Hy tot die ewige lewe uitverkies het, in der ewigheid nooit weer afbreek of uitruk nie.

Dit is die blye boodskap wat u moet uitdra.

Eenmaal as die hemel deur vuur vergaan, die elemente brand en versmelt, sal daar op ŉ nuwe aarde onder ŉ nuwe hemel ŉ ewige stad verrys, die Nuwe Jerusalem waarvan God self die bouer is en waar Hy met sy volk in alle ewigheid sal woon.

Amen.

____________________________

Prof. Buys se werk oor Dans en ander artikels.

Posted in Bybelverklaring, groot dinge pw buys, prediking, prof pw buys, Skrifverklaring, Uncategorized, Woordverkondiging

Posted by: proregno | April 27, 2021

PRO REGNO BOEKVERKOPE: 27 APRIL 2021 boekelys

PRO REGNO BOEKVERKOPE

27 APRIL 2021 boekelys

KENNISGEWING: ek is DV, Donderdag 13 Mei, weer in Pretoria, vir enige boek aflewerings.

Pro Regno Boeke nuus – 27 April 2021

1. AFDELING A hier onder, is die heel nuutste NUWE en TWEEDEHANDSE BOEKE wat ek ingekry het.

4. Hiermee wil ek ook enigeen wat enige teologiese/christelike boeke wil skenk of verkoop aan Pro Regno boeke, uitnooi om my te kontak, dankie.

5. Ek nooi u ook persoonlik uit om na my ‘boekwinkel’ te kom en na die boeke te kom kyk, u is baie welkom (maak asb. net ‘n afspraak, dankie).

ADMIN REëLINGS

1 Enige navrae moet per e-pos of whatsapp gedoen word, verkieslik nie telefonies nie, asb.

2 Boeke word nie uitgehou nie, behalwe wanneer inbetaling reeds gedoen is.

5) Hier is die rekening vir inbetaling, asook kontak besonderhede:

S. Le Cornu

Absa tjek nr. 01095190673

Takkode: 632005

Verwysing: u voorletters en van

Kontakbesonderhede

Slabbert Le Cornu

Selnr. 082 770 2669